Έντονο προβληματισμό προκαλεί στη γείτονα χώρα η απόφαση Ερντογάν να μεταθέσει τον επιτελάρχη του Πολεμικού Ναυτικού της Τουρκίας, υπέρμαχο της «Γαλάζιας Πατρίδας» και αρχιτέκτονα του παράνομου μνημονίου που υπέγραψαν Τουρκία και Λιβύη τον περασμένο Νοέμβριο.
Από τα τέλη του 2019, με την κίνηση του Ταγίπ Ερντογάν να συνάψει συμφωνία οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών με την κυβέρνηση του Φαγιέζ αλ Σαράτζ στη Λιβύη, ενώ παραλλήλως προανήγγειλε μεγαλοφώνως έρευνες για τον εντοπισμό υδρογονανθράκων στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και την θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στην Κρήτη και τις ακτές της Λιβύης, οι σχέσεις Αθήνας-Άγκυρας μοιάζουν σαν να κινούνται σε κινούμενη άμμο.
Από τον Νοέμβριο του 2019, με την ανακοίνωση εξωτερικών ορίων της τουρκικής υφαλοκρηπίδας και την κατάθεση συντεταγμένων στον ΟΗΕ που επηρεάζουν και τις ελληνικές περιοχές υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, η τουρκική κυβέρνηση μπήκε σε μια νέα φάση υλοποίησης του δόγματος της λεγόμενης «Γαλάζιας Πατρίδας», της επέκτασης δηλαδή των ορίων της τουρκικής επικράτειας στην Ανατολική Μεσόγειο και πιθανώς το Αιγαίο. Εμπνευστής και αρχιτέκτονας της στρατηγικής για την τουρκική «Γαλάζια Πατρίδα» είναι ο Τούρκος αντιναύαρχος Τζιχάτ Γιαϊτζί, ένα από τα πρόσωπα που θεωρούνταν ότι κατείχε μεγάλη ισχύ στο σύστημα εξουσίας της τουρκικής στρατιωτικής ηγεσίας.
Σύμφωνα με όσα γίνονται γνωστά, ο αντιναύαρχος Τζιχάτ Γιαϊτζί μετατέθηκε από το τουρκικό πολεμικό ναυτικό, στο τουρκικό γενικό επιτελείο. Όπως γράφουν τα ΜΜΕ της γειτονικής χώρας, η εν λόγω απόφαση λογίζεται ως υποβάθμιση, ή αλλιώς ως ένα βήμα πιο κοντά στην αποστρατεία.
Πρόκειται για μία διφορούμενη ενέργεια από πλευράς Ερντογάν, με κάποιους αναλυτές να θεωρούν οτι πρόκειται για μία κίνηση "προαγωγής". Σίγουρα αποτελεί μια κίνηση που προβληματίζει πολύ το εσωτερικό της Τουρκίας.
Η συγκεκριμένη απόφαση προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας, με πολλούς να κάνουν λόγο για «μια απόφαση που χαροποιήσει την Ελλάδα και τους Γκιουλενιστές». Ο λόγος φυσικά δεν είναι άλλος από τις θέσεις και τις διεκδικήσεις της Άγκυρας τόσο Αιγαίο, όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο, τις εξέφραζε εκείνος.
Ο ίδιος σε βιβλίο που είχε δημοσιευτεί τον περασμένο μήνα αμφισβητούσε ανοιχτά την κυριαρχία της Ελλάδας επί 23 νησιών. Συγκεκριμένα, στο βιβλίο του με τίτλο «Ελληνικές Απαιτήσεις: Προβλήματα του Αιγαίου: Ερωτήσεις και Απαντήσεις» ισχυρίζεται πως η Ελλάδα παραβίασε τις Συνθήκες Λωζάνης και Παρισιών και επομένως έχει ακυρωθεί η προϋπόθεση για μεταφορά των νησιών στην Ελλάδα. Πρόκειται για τα νησιά: Άγιος Ευστράτιος, Αντίψαρα, Σαμοθράκη, Λήμνος, Λέσβος, Χίος, Ικαρία, Σάμος, Αστυπάλαια, Ρόδος, Χάλκη, Κάρπαθος, Κάσος, Ιλέκη, Νίσυρος, Κάλυμνος, Λέρος, Πάτμος, Λειψοί, Σύμη, Κως, Καστελόριζο. Στο βιβλίο του Τούρκος επιτελάρχης γράφει ότι στα 23 νησιά (του ανατολικού Αιγαίου, Δωδεκάνησα και Καστελόριζο) τα οποία είχαν δοθεί στην Ελλάδα βάσει της Συνθήκης της Λωζάνης του 1923 και της Συνθήκης των Παρισιών το 1947 , αναγνωρίστηκε «μη στρατιωτικό καθεστώς» για την ασφάλεια της Τουρκίας η οποία ήταν πλησίον των νησιών.
Σύμφωνα με έναν πρώην στρατιωτικό αξιωματικό και πλέον αναλυτή, ενδέχεται η κλίκα που κάποτε υποστήριζε τον Γιαϊτζί να έχει χάσει πλέον την επιρροή της. «Τώρα το κύριο ερώτημα είναι αν θα υποβάλει την παραίτησή του ή θα περιμένει τον Αύγουστο, όταν θα διεξαχθεί το Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο της Τουρκίας», δήλωσε στο Arab News.
«Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, Χουλούσι Ακάρ, είτε πιέζει για την αποχώρηση των στρατηγών που τον αντιτίθενται είτε τους αναθέτει σε παθητικά καθήκοντα», σημείωσε.
Ένας άλλος στρατιωτικός αναλυτής δήλωσε στο Arab News: «Τα αμφιλεγόμενα βιβλία του που καλύπτουν προτάσεις για την τουρκική ναυτική πολιτική εξοργίστηκαν τον Ακάρ, καθώς ήταν ειλικρινής όταν εξέφρασε τις ιδέες του για στρατιωτικές κινήσεις».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
''Απασφάλισαν'' οι Τούρκοι: ''Ελάτε να τα βρούμε, αλλιώς….'' - Ωμός εκβιασμός στην Ελλάδα
«Ωστόσο, το τελευταίο σφάλμα του ήταν η επιμονή του να πιέσει για διαπραγματεύσεις μεταξύ Ισραήλ και Άγκυρας για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων. Το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών ήταν αντίθετο σε μια τέτοια συμφωνία», συμπληρώνει.
«Ο Γιάτσι εμποδίστηκε να συμμετάσχει σε συνάντηση στρατηγικής στρατηγικής στο προεδρικό παλάτι τον Δεκέμβριο. Ένας άλλος ναύαρχος στάλθηκε στη θέση του χωρίς καμία επίσημη εξήγηση», καταλήγει.
Μόλις έγινε γνωστή η απόφαση για μετακίνηση του τούρκου ναυάρχου υπήρξε μαζικό κύμα αντίδρασης (το #cihatyayci συγκέντρωσε χιλιάδες αναρτήσεις ) οπου εκφράζονταν ανησυχία για το εάν η απομάκρυνση του θα σημάνει και αλλαγή πολιτικής στο θέμα της «Γαλάζιας Πατρίδας».
Παντως πέραν των εσωτερικών συσχετισμών και αντιθέσεων στις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις ,δεν υπάρχει καμιά ένδειξη ότι η μετακίνηση του ναυάρχου Γιαϊτσί επηρεάζει στο οτιδήποτε την επίσημη πλέον πολιτική της Τουρκίας που σε οτι αφορά την Μεσόγειο και το Αιγαίο στηρίζεται στο Δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας».
