Κυρώσεις… light αποφάσισαν τελικά οι Ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών κατά της Τουρκίας, ως μια πρώτη αντίδραση στις πειρατικές γεωτρήσεις της Άγκυρας στην κυπριακή ΑΟΖ.
Οι πληροφορίες περί μέτρων – χάδι που κυκλοφορούσαν τις τελευταίες ημέρες, φαίνεται πως επιβεβαιώθηκαν με περίτρανο τρόπο. Και αυτό γιατί τελικά συμφωνήθηκαν κυρώσεις όπως η αναστολή διαπραγματεύσεων για την συνολική συμφωνία αερομεταφορών, ο περιορισμός της προενταξιακής βοήθειας που δίνεται στην Τουρκία για το 2020 αλλά και ο τερματισμός της χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Νωρίτερα, μετά τη λήξη της συνεδρίασης του συμβουλίου των Ευρωπαίων ΥΠΕΞ, ο Νίκος Δένδιας είχε κάνει σε δήλωσή του λόγο για ομόφωνη τοποθέτηση των Ευρωπαίων κατά της τουρκικής προκλητικότητας.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το τελικό κείμενο των συμπερασμάτων που επικαλείται το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, οι «28» υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ αποφάσισαν τα εξής:
«Eνόψει των συνεχιζόμενων και νέων παράνομων δραστηριοτήτων γεωτρήσεων της Τουρκίας, το Συμβούλιο αποφασίζει να αναστείλει τις διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία περί ολοκληρωμένων αερομεταφορών και συμφωνεί να μην διεξάγεται προς το παρόν το Συμβούλιο Σύνδεσης και άλλες συναντήσεις των διαλόγων υψηλού επιπέδου ΕΕ-Τουρκίας».
Επιπλέον «το Συμβούλιο προσυπογράφει την πρόταση της Επιτροπής για μείωση της προενταξιακής βοήθειας προς την Τουρκία για το 2020 και καλεί την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να επανεξετάσει τις δανειοδοτικές της δραστηριότητες στην Τουρκία, ιδίως σε ό, τι αφορά τα δάνεια με κρατική στήριξη».
Το Συμβούλιο «εξακολουθεί να παρακολουθεί το θέμα στενά» και, «σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 20ης Ιουνίου, καλεί την Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να συνεχίσουν τις εργασίες για επιλογές για στοχοθετημένα μέτρα ενόψει των συνεχιζόμενων ενεργειών γεωτρήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο» , δηλώνοντας ότι «το Συμβούλιο θα παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις και θα επανέλθει σε αυτό το θέμα όπως αρμόζει».
Σύμφωνα με το τελικό κείμενο που εξασφάλισε το ΚΥΠΕ, επιπλέον οι 28 υπενθυμίζουν τα «συμπεράσματα του Συμβουλίου της 18ης Ιουνίου 2019 και τα προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, και ιδίως τα συμπεράσματα της 20ής Ιουνίου 2019 και εκφράζουν τη λύπη τους για το γεγονός ότι, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να σταματήσει παράνομες δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο, η Τουρκία συνέχισε τις εργασίες γεώτρησης δυτικά της Κύπρου και ξεκίνησε μια δεύτερη επιχείρηση γεώτρησης βορειοανατολικά της Κύπρου στα κυπριακά χωρικά ύδατα».
Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει «τις σοβαρές άμεσες αρνητικές επιπτώσεις που έχουν αυτές οι παράνομες ενέργειες σε ολόκληρο το φάσμα των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας. Το Συμβούλιο καλεί και πάλι την Τουρκία να απέχει από τέτοιες ενέργειες, να ενεργεί με πνεύμα καλής γειτονίας και να σέβεται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο».
Επιπλέον, «το Συμβούλιο, καλωσορίζοντας την πρόσκληση της κυβέρνησης της Κύπρου να διαπραγματευτεί με την Τουρκία, επισημαίνει ότι η οριοθέτηση των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών και της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας πρέπει να αντιμετωπιστεί με θετικό διάλογο και διαπραγμάτευση, με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου και σύμφωνα με την αρχή της καλής γειτονίας».
«Η ΕΕ παραμένει πλήρως αφοσιωμένη στην υποστήριξη των προσπαθειών που έχουν αναληφθεί από τον ΟΗΕ για συνεργασία με τα μέρη, με σκοπό τη δημιουργία των συνθηκών που θα επιτρέψουν την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για μια συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος», αναφέρει το κείμενο.
«Στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι εξακολουθεί να είναι ζωτικής σημασίας η Τουρκία να δεσμεύεται και να συνεισφέρει σε μια τέτοια διευθέτηση, συμπεριλαμβανομένων των εξωτερικών της πτυχών, στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του ΣΑΗΕ και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ και το κοινοτικό κεκτημένο», αναφέρεται.
ΤΙ ΔΗΛΩΣΕ Ο ΙΣΠΑΝΟΣ ΥΠΕΞ
Οι κυρώσεις λειτουργούν καλά ως αποτρεπτικός παράγοντας, αλλά εάν εφαρμοστούν μία φορά, χάνουν την ισχύ τους, δήλωσε ο Ισπανός υπουργός Εξωτερικών ενώ τόνισε πως πρέπει να επαναληφθούν οι συνομιλίες μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας.
Δεν έχει νόημα η επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας σε σχέση με την εξερεύνηση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) της Κύπρου, δήλωσε ο εκτελών χρέη υπουργού Εξωτερικών της Ισπανίας, Γιόζεπ Μπορέλ.
Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, σημείωσε ότι η Ευρώπη υποστηρίζει πλήρως την Κύπρο «διότι μιλάμε για το διεθνές δίκαιο, είμαστε υπέρ της τήρησης του διεθνούς δικαίου και πιστεύουμε ότι παραβιάζεται».
«Τι μπορούμε να κάνουμε; Όπως πάντα, να προσπαθήσουμε να αποφύγουμε την κλιμάκωση της σύγκρουσης, η οποία (σ.σ. κλιμάκωση), αντί να οδηγήσει στην εξεύρεση λύσης, θα επιδεινώσει την κατάσταση», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι κυρώσεις λειτουργούν καλά ως αποτρεπτικός παράγοντας, αλλά «εάν εφαρμοστούν μία φορά, χάνουν το αποτρεπτικό τους αποτέλεσμα». Συνεπώς, πρέπει κανείς «να το σκεφτεί δύο φορές πριν εφαρμόσει κυρώσεις», όπως συμπλήρωσε
Ο Μπορέλ ζήτησε να επαναληφθούν οι συνομιλίες μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας.
«Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να σταματήσει αυτό και οποιοδήποτε άλλο πρόβλημα που μπορεί να προκύψει σε σχέση με το φυσικό αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο», συνέχισε ο εκτελών χρέη υπουργού Εξωτερικών της Ισπανίας.
Εξέφρασε, δε, την εκτίμηση ότι παρόμοια προβλήματα στο μέλλον θα μπορούσαν να προκύψουν και με άλλες χώρες της περιοχής. «Αυτό είναι το πρώτο, θα υπάρξουν περισσότερα» τόνισε.
