Σε βαθύτερο οικονομικό και κοινωνικό χάος απειλεί να βυθίσει τη Βενεζουέλα η απονενοημένη ενέργεια του Νικολάς Μαδούρο να υποτιμήσει το μπολίβαρ κατά 96%, κόβοντας πέντε μηδενικά από το πληθωριστικό νόμισμα.
Τα 500 «νέα μπολίβαρ» θα αντιστοιχούν σε 50.000.000 «παλαιά», τα οποία θα παραμείνουν για ένα μεταβατικό διάστημα στην κυκλοφορία, επιτείνοντας τη σύγχυση.
«Ψάχνω αεροπλάνο για να φύγω το ταχύτερο από τη χώρα. Είμαι σίγουρος ότι τα πράγματα θα χειροτερέψουν, αφού οι ενέργειες του ανθρώπου (σ.σ.: του προέδρου Μαδούρο) στερούνται κάθε λογικής», δήλωσε στο πρακτορείο Reuters ένας κάτοικος του Πούντο Φίχο, όπου βρίσκεται ένα μέρος των ολοένα υποβαθμιζόμενων πετρελαϊκών εγκαταστάσεων της Βενεζουέλας.
Η χώρα του Μαδούρο έχει μετατραπεί σε μαύρη τρύπα της Λατινικής Αμερικής, καθώς ο ετήσιος πληθωρισμός ξεπέρασε το 80.000% και σύμφωνα με την πρόβλεψη του ΔΝΤ θα αγγίξει το 1.000.000% ως το τέλος του έτους. Βάζοντας σε εφαρμογή το «ευφυές» σχέδιό του για την αντιμετώπιση της «οικονομικής επίθεσης του αμερικανικού ιμπεριαλισμού», ο Μαδούρο έκλεισε τη Δευτέρα τις τράπεζες, ώστε να γίνει χθες ομαλά η μετάβαση στο «νέο νόμισμα».
Οι διεθνείς αγορές εξακολουθούν να το αντιμετωπίζουν σαν «σκουπίδι», αφού δεν είναι συνδεδεμένο με το δολάριο, όπως τα περισσότερα νομίσματα των λατινοαμερικανικών χωρών (συμπεριλαμβανομένων της Αργεντινής, της Βραζιλίας, του Ισημερινού κ.λπ.) αλλά με ένα άνευ αξίας κρυπτονόμισμα, το «πέτρο», που εμπνεύστηκε ο Μαδούρο, με αντίκρισμα τα πετρελαϊκά αποθέματα της χώρας.
Ωστόσο το «πέτρο» δεν υπάρχει σε καμία διεθνώς αναγνωρισμένη πλατφόρμα συναλλαγών και ο επικεφαλής της επενδυτικής τράπεζας Caracas Capital, Ρας Ντάλεν, είπε σκωπτικά ότι αντί γι’ αυτό ο Μαδούρο θα μπορούσε να συνδέσει το νέο μπολίβαρ με τον… μυθολογικό μονόκερο.
Παράλληλα με την υποτίμηση του νομίσματος ο Μαδούρο αύξησε κατά 3.000% τον κατώτατο μισθό – πρακτικά από 1 δολάριο ΗΠΑ σε περίπου 30. Ωστόσο οι εργοδότες λένε πως αυτό θα έχει καταστροφικές επιπτώσεις στην απασχόληση. «Με αυτές τις ασυνάρτητες κινήσεις θα κινδυνέψουμε να βάλουμε λουκέτο», διαμαρτυρήθηκε ο μεγαλύτερος επιχειρηματικός όμιλος της χώρας, Fedecamaras.
Η αντιπολίτευση κάλεσε σε γενική απεργία κατά των μέτρων Μαδούρο και ένας από τους ηγέτες της, ο Αντρές Βελάσκες, εκτίμησε ότι το 60% των εργαζομένων ανταποκρίθηκαν. Σύμφωνα με το Reuters, κάποια μαγαζιά στο Καράκας έμειναν ανοιχτά, ενώ στους δρόμους επικρατούσε σχετική ησυχία λίγο πριν από την προγραμματισμένη συγκέντρωση οπαδών του καθεστώτος στο κέντρο. Κλειστά ήταν τα περισσότερα καταστήματα και στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Βενεζουέλας, το Μαρακαΐμπο, ενώ στο Πούντο Φίχο και τη Βαλένθια ο κόσμος έκανε ουρές έξω από τις τράπεζες για να προμηθευτεί τα νέα χαρτονομίσματα.
Λόγω της εκτόξευσης του πληθωρισμού ακόμη και βασικά είδη διατροφής είχαν γίνει απλησίαστα για τον πληθυσμό (ένα απλό γεύμα κόστιζε εκατομμύρια μπολίβαρ). Το απλό κόψιμο πέντε μηδενικών δεν πρόκειται να μειώσει την πείνα, τις ασθένειες, την κατάρρευση των κοινωνικών υποδομών (ακόμη και του στρατού και της αστυνομίας, όπου πολλαπλασιάζονται τα κρούσματα λιποταξίας) τροφοδοτώντας περισσότερο το κύμα εξόδου στις γειτονικές χώρες.
Στα σχέδια του Μαδούρο είναι να απελευθερώσει και τις τιμές της βενζίνης, που σήμερα διατίθεται πρακτικά δωρεάν στον πληθυσμό. Σε πρώτη φάση αποφασίστηκε να έχουν πρόσβαση σε φθηνή βενζίνη, τρόφιμα και κοινωνικές υπηρεσίες μόνο οι «πελάτες» του καθεστώτος, δηλαδή οι κάτοχοι «πατριωτικών κουπονιών», που υπολογίζεται ότι δεν ξεπερνούν τα 2 εκατομμύρια σε συνολικό πληθυσμό 30 εκατομμυρίων.
Στο μεταξύ, για να αποφύγει την άμεση χρεοκοπία η κρατική εταιρία πετρελαιοειδών της Βενεζουέλας PDVSA συμφώνησε να πληρώσει 2 δισ. δολάρια αποζημίωση στην αμερικανική ConocoPhillips για την εθνικοποίηση μονάδων της από τον Τσάβες το 2007. Η «φορσέ» κίνηση θα στραγγίξει ακόμη περισσότερο τα ισχνά συναλλαγματικά αποθέματα 9 δισ. δολαρίων που έχουν απομείνει στα ταμεία του Καράκας.
Μεταναστευτικό χάος σε Βραζιλία, Ισημερινό και Περού
Ο ΟΗΕ υπολογίζει ότι αυτή τη στιγμή περίπου 2,3 εκατομμύρια Βενεζολάνοι ζουν στο εξωτερικό – με τα 1,6 εκατομμύρια να έχουν εγκαταλείψει τη χώρα τα δυόμισι τελευταία χρόνια, στο μεγαλύτερο προσφυγικό κύμα της Λατινικής Αμερικής.
Κατά τραγική ειρωνεία στο τέλος του 20ού αιώνα και στις αρχές του 21ου η ευημερούσα Βενεζουέλα είχε δεχθεί απλόχερα οικονομικούς μετανάστες από την Ισπανία, την Πορτογαλία, τη Μέση Ανατολή και τη σπαρασσόμενη από τον εμφύλιο γειτονική Κολομβία.
Τώρα έχουν έρθει απότομα τα πάνω κάτω, με αποτέλεσμα ο Ισημερινός και το Περού να υιοθετήσουν αυστηρότερους κανόνες βίζας σε οικονομικούς πρόσφυγες από τη Βενεζουέλα. Η απότομη συσσώρευσή τους σε καταυλισμούς στα σύνορα της Βραζιλίας δημιούργησε φαινόμενα ξενοφοβίας και βίαιων ενεργειών, που είχαμε συνηθίσει να βλέπουμε στην Ευρώπη.
Κάποια στιγμή πλήθος Βραζιλιάνων επιτέθηκε στους Βενεζολάνους μετανάστες στην επαρχία Παρακαΐμα και τα χειρότερα αποφεύχθηκαν με παρέμβαση της αστυνομίας. Ο Βραζιλιάνος υπουργός Πολιτικών Υποθέσεων, Κάρλος Μαρούν, δήλωσε ξεκάθαρα πως η χώρα του θα έκλεινε τα σύνορα με τη Βενεζουέλα αν δεν εμποδιζόταν από τις διεθνείς συνθήκες. Κάποιοι Βραζιλιάνοι πήραν το νόμο στα χέρια τους στέλνοντας πίσω ένα καραβάνι εκατοντάδων απελπισμένων.
Θυμίζοντας αυτό που συμβαίνει στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, κάποιες μέρες οι υποδομές υποδοχής των γειτονικών χωρών της Βενεζουέλας φτάνουν στα όριά τους, ενώ έχει γίνει πολύ συχνό το θέαμα προσφύγων από τη Βενεζουέλα να ζητιανεύουν στους δρόμους της Μπογκοτά και του Κίτο (πρωτεύουσας του Ισημερινού).
«Δεν είναι δίκαιο να μας διώχνουν. Εμείς δεχόμασταν τους πάντες όταν μπορούσαμε και έχουν υποχρέωση να μας δώσουν μια ευκαιρία», παραπονέθηκε η 60χρονη καθηγήτρια φυσικής αγωγής από το Καράκας, Μαρίτσα Ερνάντες.
