Πειθαρχικό έλεγχο στις δικαστικές αρχές της Ρόδου, για την ποινική μεταχείριση των εμπλεκομένων στο κύκλωμα της Πολεοδομίας Ρόδου, ζήτησε με επείγον αίτημα η πρόεδρος του Αρείου Πάγου Ιωάννα Κλάπα, εξαιτίας της απόφασης που προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων και ερωτημάτων.
Η απόφαση να αφεθούν ελεύθεροι με -στις περισσότερες περιπτώσεις αυστηρούς- περιοριστικούς όρους οι κατηγορούμενοι ελήφθη από την ανακρίτρια και την εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Ρόδου. Και οι δύο έκριναν ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την επιβολή προσωρινής κράτησης, καθώς κατά την κρίση τους δεν διαπιστώθηκε κίνδυνος φυγής, τέλεσης νέων αδικημάτων ή προσπάθειας συγκάλυψης στοιχείων της υπόθεσης.
Με αυτό το σκεπτικό αφέθηκαν ελεύθεροι, παρά την ύπαρξη σοβαρών στοιχείων για συμμετοχή του σε σύσταση εγκληματικής οργάνωσης και άλλα αδικήματα.
Στις απολογίες τους οι κατηγορούμενοι έκαναν λόγο για παρερμηνείες, ατεκμηρίωτες υποθέσεις και – σε ορισμένες περιπτώσεις – ακόμα και για καταστρατήγηση των δικαιωμάτων τους.
Σε κάθε περίπτωση, η απόφαση προκάλεσε αντιδράσεις στην τοπική κοινωνία της Ρόδου, με τις φωνές που κάνουν λόγο για επιείκεια απέναντι σε κρατικούς λειτουργούς να πληθαίνουν.
Νομικά κενά στη δικογραφία
Σύμφωνα με νομικούς κύκλους που παρακολουθούν στενά την εξέλιξη της υπόθεσης, η δικογραφία στο σκέλος της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης παρουσιάζει εμφανή νομικά κενά, τα οποία φαίνεται πως βάρυναν στην κρίση του Ανακριτή και του Εισαγγελέα για τη μη προφυλάκιση των κατηγορουμένων. Αυτό γιατί, όπως επισημαίνουν, από τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί μέχρι στιγμής, δεν προκύπτει η ύπαρξη ενός κεντρικού συντονιστή ή μιας οργανωμένης ιεραρχικής δομής, όπως απαιτείται από τη νομολογία για την τεκμηρίωση της συγκρότησης εγκληματικής ομάδας.
Αντιθέτως, φαίνεται ότι οι εμπλεκόμενοι υπάλληλοι λειτουργούσαν κατά μόνας, ενίοτε ακόμη και ανταγωνιστικά μεταξύ τους, επιδιώκοντας, σύμφωνα με το κατηγορητήριο, ίδιον όφελος χωρίς να ενημερώνουν ή να συντονίζονται με συναδέλφους τους. Οι πράξεις που καταγράφονται δεν δείχνουν ενιαίο σχέδιο ή συνεχή δράση με διακριτούς ρόλους, αλλά περισσότερο μεμονωμένες ενέργειες, οι οποίες ενδέχεται να ήταν ανεξάρτητες και χωρίς κοινή στρατηγική.
Αυτή η απουσία οργανωτικού πυρήνα, σε συνδυασμό με τη μη ανεύρεση επικοινωνιακού μηχανισμού (π.χ. μηνύματα, συναντήσεις, ιεραρχικές εντολές) μεταξύ των φερόμενων μελών, αποδυνάμωσε το επιχείρημα της ύπαρξης εγκληματικής οργάνωσης, οδηγώντας σε πιο επιφυλακτική στάση τα δικαστικά όργανα κατά την αξιολόγηση των προσωρινών μέτρων.
Σε αναστολή καθηκόντων
Παρά ταύτα, από την περασμένη Παρασκευή, οι επτά εμπλεκόμενοι στην πολύκροτη υπόθεση της Υπηρεσίας Δόμησης Ρόδου τέθηκαν σε αναστολή καθηκόντων. Ανάμεσά τους και η ιδιώτης πολιτικός μηχανικός, παρότι δεν υπηρετούσε εντός της Πολεοδομίας.
Επιπλέον, έχουν δεσμευτεί οι τραπεζικοί τους λογαριασμοί, γεγονός που, σύμφωνα με τα επιχειρήματα της υπεράσπισης, τους καθιστούσε μη επικίνδυνους για φυγή ή τέλεση νέων αξιόποινων πράξεων.
Τι είπαν ενώπιον του Ανακριτή
Ο 68χρονος αρχιτέκτονας – “Αποταμιεύσεις ζωής και θεσμικές επαφές”
Ο πιο έμπειρος από τους κατηγορούμενους, ένας 68χρονος ιδιώτης αρχιτέκτονας με μακρά διαδρομή στον χώρο, απέρριψε κατηγορηματικά τις κατηγορίες, τις οποίες χαρακτήρισε «ψευδείς και συκοφαντικές», με ισχυρισμούς που – όπως είπε – πλήττουν την τιμή και την επαγγελματική του υπόσταση. Υποστήριξε ότι οι συναλλαγές του ήταν απόλυτα νόμιμες, στο πλαίσιο επαγγελματικών εντολών και χωρίς καμία σκιά συναλλαγής με υπαλλήλους της Πολεοδομίας.
Εμφανίστηκε ιδιαίτερα αιχμηρός ως προς το οικονομικό σκέλος, δηλώνοντας πως στην κατοχή του βρέθηκαν μόλις 15.000 ευρώ, τα οποία απέδωσε σε αποταμιεύσεις δεκαετιών. Ανέφερε ότι δεν διαθέτει ούτε ιδιόκτητο ακίνητο, ούτε πολυτελή διαβίωση, ενώ κατέθεσε μισθωτήριο συμβόλαιο για την κατοικία του και το έντυπο Ε9 για την περιουσιακή του κατάσταση. Για τις επαφές του με υπαλλήλους της Πολεοδομίας, έκανε λόγο για καθαρά υπηρεσιακές διαδικασίες, όπως ανασυστάσεις φακέλων και ενημερώσεις αρχείων.
Όσον αφορά τις σφραγίδες και τα αντικείμενα που εντοπίστηκαν στην κατοχή του, υποστήριξε πως του παραδόθηκαν από πρώην διευθυντή της Πολεοδομίας για φύλαξη λόγω «προσωπικών προβλημάτων» και δεν είχε γνώση για τη χρήση τους. Αναφέρθηκε σε σοβαρά προβλήματα υγείας – καρδιοπάθεια, ΧΑΠ και διαβήτη – υποστηρίζοντας πως η κράτησή του θα έθετε σε κίνδυνο την υγεία του. Σημείωσε πως, παρά το γεγονός ότι οι τηλεφωνικές του επικοινωνίες παρακολουθούνταν για σχεδόν ένα χρόνο, μόλις δύο ή τρεις υποθέσεις συνδέθηκαν με το όνομά του. Τόνισε ότι δεν έχει ποτέ απασχολήσει τις Αρχές στο παρελθόν.
Η 48χρονη προϊσταμένη – “Υπηρετώ σε συνθήκες ασφυξίας”
Η 48χρονη επικεφαλής του Τμήματος Έκδοσης Οικοδομικών Αδειών απέρριψε κατηγορηματικά κάθε εμπλοκή σε παράνομη δραστηριότητα. Κατά την απολογία της, μίλησε για μια επαγγελματική καθημερινότητα σε καθεστώς υποστελέχωσης και έντονου φόρτου, με την ίδια να εργάζεται πέραν του ωραρίου για να εξυπηρετεί όχι μόνο τη Ρόδο, αλλά και τα γύρω νησιά.
Αναγνώρισε ότι ενδεχομένως να έγιναν λάθη, αλλά απέδωσε τα όποια σφάλματα σε υπερκόπωση και όχι σε δόλο. Για τα χρήματα και τις λίρες που βρέθηκαν στο σπίτι της, ισχυρίστηκε ότι προέρχονται από αποταμιεύσεις της οικογένειάς της και κυρίως των γονιών της, οι οποίοι είναι συνταξιούχοι εκπαιδευτικοί. Κατέθεσε αναλυτικά φορολογικά και περιουσιακά στοιχεία, ζητώντας να μην κριθεί από εντυπώσεις αλλά από αποδείξεις.
Τόνισε ότι δεν είχε ποτέ ποινική εμπλοκή, δεν αποτελεί ύποπτη φυγής και – όπως σημείωσε – ήδη έχει τεθεί σε αναστολή, επομένως δεν υπάρχει περίπτωση να τελέσει νέες αξιόποινες πράξεις. Επισήμανε το βάρος που υφίσταται η οικογένειά της και ζήτησε να εφαρμοστεί το τεκμήριο αθωότητας.
Ο 55χρονος προϊστάμενος – “Σενάρια χωρίς βάση”
Ο 55χρονος υπεύθυνος του Τμήματος Ελέγχου Κατασκευών δήλωσε πως βρίσκεται στη δίνη μιας θεωρίας που – κατά την άποψή του – στόχο είχε τη δημιουργία εντυπώσεων. Τόνισε πως δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να τον ενοχοποιεί ουσιαστικά, ενώ στην κατοικία του βρέθηκε μόλις ένα μικρό χρηματικό ποσό, το οποίο – όπως είπε – προέρχεται από νόμιμες οικογενειακές πηγές.
Υπερασπίστηκε τη διαδρομή του στη δημόσια διοίκηση και απέκλεισε κάθε ενδεχόμενο χρηματισμού ή παρανομίας. Υπογράμμισε ότι ήδη έχει τεθεί εκτός υπηρεσίας και ζει μόνιμα στη Ρόδο, ενώ δεν έχει ιστορικό παραβίασης του νόμου.
Ο 65χρονος υπάλληλος Αρχείου – “Οργάνωσα το χάος, δεν το εκμεταλλεύτηκα”
Ο υπάλληλος που υπηρετούσε στο Αρχείο της Πολεοδομίας αναφέρθηκε στη θητεία του, ξεκινώντας από την έφιππη φύλαξη και καταλήγοντας στο χαοτικό – όπως το χαρακτήρισε – αρχείο, το οποίο ανέλαβε το 2013 χωρίς καν πρωτόκολλο παραλαβής. Ανέφερε πως με προσωπική εργασία και υπερωρίες, το οργάνωσε από την αρχή.
Υποστήριξε ότι ποτέ δεν παρέδωσε φακέλους χωρίς εξουσιοδότηση ή αιτιολογημένη εισαγγελική παραγγελία και δεν μετέφερε δημόσια έγγραφα εκτός υπηρεσίας. Για τα ευρήματα στο σπίτι του, απέδωσε τα χρήματα στην πώληση ακινήτου της μητέρας του, ενώ εξήγησε ότι τα μαχαίρια και το όπλο κρότου αφορούσαν σε ψάρεμα και εκπαίδευση σκύλων – δραστηριότητες για τις οποίες είχε σχετική άδεια. Τις πλαστές πινακίδες τις είχε παραγγείλει – όπως ισχυρίστηκε – επειδή οι παλιές είχαν φθαρεί και δεν γνώριζε ότι η διαδικασία απαιτούσε δημόσια παρέμβαση.
Ο 54χρονος υπάλληλος – “Δεν υπήρξε τίποτα πέρα από τα καθήκοντά μου”
Κατηγορηματικός στην άρνηση κάθε εμπλοκής εμφανίστηκε και ο 54χρονος υπάλληλος, λέγοντας πως οι επαφές του περιορίζονταν αποκλειστικά σε υπηρεσιακά πλαίσια. Για την υπόθεση στην Έμπωνα, μάλιστα, υποστήριξε πως δεν συμμετείχε ο ίδιος, ενώ το πρόστιμο επιβλήθηκε κανονικά από άλλον υπάλληλο.
Για τα χρήματα και τα τιμαλφή που κατασχέθηκαν στο σπίτι του, δήλωσε πως προέρχονται από κέρδη στο καζίνο, με αποδείξεις και βίντεο. Οι χρυσές λίρες και τα ρολόγια ήταν δώρα γάμου. Για τις σφραγίδες που βρέθηκαν στο συρτάρι του, εξήγησε πως προέρχονται από προηγούμενα καθήκοντα στις Τεχνικές Υπηρεσίες.
Ο 56χρονος αναπληρωτής διευθυντής – “Με στοχοποίησαν χωρίς λόγο”
Ο 56χρονος κατέθεσε ότι ανέλαβε τη θέση χωρίς δική του επιθυμία, λόγω εμπειρίας. Περιέγραψε μια υπηρεσία σε χάος, με ψηφιοποίηση που του επέβαλε απλώς να υπογράφει ηλεκτρονικά φακέλους που προετοίμαζαν οι υφιστάμενοί του. Επέμεινε ότι ουδέποτε υπήρξε εμπλοκή του σε παράνομες ενέργειες ή συναλλαγές.
Κατήγγειλε τις συνθήκες σύλληψής του, κάνοντας λόγο για αυθαίρετη κράτηση πέραν του 24ώρου και ψευδείς αναφορές. Υποστήριξε ότι δεν είχε καν γνώση της δικογραφίας μέχρι την απολογία του. Το ποσό που εντοπίστηκε στο σπίτι του το απέδωσε σε πώληση ακινήτου και έσοδα πεθερού, ενώ οι σφραγίδες, όπως είπε, φυλάσσονταν για λόγους ασφαλείας.
Οι αποφάσεις
Σύμφωνα με την dimokratiki.gr, με ομόφωνη απόφαση του τακτικού Ανακριτή κ. Ιωάννη Τούμπα και της Εισαγγελέως Υπηρεσίας κ. Ευδοξίας Μηνοπούλου, αποφασίστηκαν τα εξής:
• 68χρονος αρχιτέκτονας μηχανικός: Ελεύθερος με τους περιοριστικούς όρους της εμφάνισης του μια φορά κάθε μήνα στο αστυνομικό τμήμα του τόπου κατοικίας του, της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα και της καταβολής χρηματικής εγγύησης ύψους 70.000 ευρώ
• 48χρονη προϊσταμένη Τμήματος Έκδοσης Οικοδομικών Αδειών: Ελεύθερη με τους περιοριστικούς όρους της εμφάνισης του μια φορά κάθε μήνα στο αστυνομικό τμήμα του τόπου κατοικίας του, της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα και της καταβολής χρηματικής εγγύησης ύψους 100.000 ευρώ
• 56χρονος αναπληρωτής διευθυντής Υπηρεσίας Δόμησης: Ελεύθερος με τους περιοριστικούς όρους της εμφάνισης του μια φορά κάθε μήνα στο αστυνομικό τμήμα του τόπου κατοικίας του, της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα και της καταβολής χρηματικής εγγύησης ύψους 30.000 ευρώ
• 55χρονος προϊστάμενος Τμήματος Ελέγχου Κατασκευών: Ελεύθερος με τους περιοριστικούς όρους της εμφάνισης του μια φορά κάθε μήνα στο αστυνομικό τμήμα του τόπου κατοικίας του, της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα και της καταβολής χρηματικής εγγύησης ύψους 50.000 ευρώ
• 65χρονος υπεύθυνος Αρχείου: Ελεύθερος με τους περιοριστικούς όρους της εμφάνισης του μια φορά κάθε μήνα στο αστυνομικό τμήμα του τόπου κατοικίας του, της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα και της καταβολής χρηματικής εγγύησης ύψους 40.000 ευρώ
• 54χρονος υπάλληλος Πολεοδομίας: Ελεύθερος με τους περιοριστικούς όρους της εμφάνισης του μια φορά κάθε μήνα στο αστυνομικό τμήμα του τόπου κατοικίας του, της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα και της καταβολής χρηματικής εγγύησης ύψους 20.000 ευρώ
• 48χρονη ιδιώτης πολιτικός μηχανικός: Ελεύθερη με τους περιοριστικούς όρους της εμφάνισης του μια φορά κάθε μήνα στο αστυνομικό τμήμα του τόπου κατοικίας του, της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα και της καταβολής χρηματικής εγγύησης ύψους 60.000 ευρώ.
Η καταγγελία και η έρευνα
Η υπόθεση άνοιξε τον Ιούνιο του 2024, έπειτα από ανώνυμη καταγγελία που έφτασε στις αρμόδιες Αρχές. Η καταγγελία αφορούσε επίορκους υπαλλήλους της Πολεοδομίας που εξέδιδαν οικοδομικές άδειες παράνομα και έναντι αμοιβής.
Ακολούθησε πολυεπίπεδη προανακριτική έρευνα με χρήση άρσης απορρήτου, παρακολούθησης επικοινωνιών και στοχευμένες ανακριτικές ενέργειες. Η ανάλυση των στοιχείων ανέδειξε ένα καλά οργανωμένο δίκτυο εντός της Υπηρεσίας, με διακριτούς ρόλους και συντονισμό επιπέδου ιδιωτικής εταιρείας – μόνο που η «επιχείρηση» ήταν η εκμετάλλευση του δημοσίου μηχανισμού για ιδιωτικό όφελος.
Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, οι πέντε υπάλληλοι της Υπηρεσίας Δόμησης σε συνεργασία με δύο ιδιώτες – έναν αρχιτέκτονα και μία πολιτικό μηχανικό – είχαν συστήσει εγκληματική ομάδα με στόχο τη χειραγώγηση πολεοδομικών φακέλων, την πλαστογράφηση αδειών και την εξυπηρέτηση συμφερόντων συγκεκριμένων προσώπων με αντάλλαγμα αθέμιτο κέρδος.
Αρχιτέκτονας 68 ετών φέρεται ως ο «εγκέφαλος» της ομάδας, που όχι μόνο οργάνωνε τις κινήσεις των μελών, αλλά του αποδίδεται ότι καθοδηγούσε και τον αναπληρωτή διευθυντή της Υπηρεσίας, ώστε να διασφαλίζεται η συγκάλυψη και διευκόλυνση των ενεργειών του.
Φέρονται να χρησιμοποιούσαν ειδικούς όρους όπως «μαρούλια» ή «γράσο» για τα χρήματα, προκειμένου να αποφύγουν καταγραφές και εντοπισμό. Είχαν εφεύρει μεθόδους παραπλάνησης του πληροφοριακού συστήματος του ΤΕΕ (e-Άδειες), καθυστερώντας εσκεμμένα την απόρριψη φακέλων ώστε να τους επαναφέρουν όταν θα υπήρχε διαθέσιμος πελάτης. Οι χρεώσεις τους για “διευκολύνσεις” ξεκινούσαν από 5.000 ευρώ και έφταναν – κατά δήλωση καταγγελόντων – ακόμα και τα 100.000 ευρώ. Οι εμπλεκόμενοι είχαν σαφώς καθορισμένους ρόλους.
Η αστυνομική επιχείρηση πραγματοποιήθηκε το πρωί της 19ης Μαρτίου. Σε σπίτια και γραφεία βρέθηκαν και κατασχέθηκαν:
-Μετρητά άνω των 600.000 ευρώ
-Περισσότερες από 80 χρυσές λίρες
-Δεκάδες υπηρεσιακές σφραγίδες
-Όπλα, πλαστές πινακίδες, έγγραφα αρχείου, αρχαιότητες
-Πλήθος κινητών τηλεφώνων και χειρόγραφων σημειώσεων
Σε μία περίπτωση, κατασχέθηκαν δεκάδες φάκελοι οικοδομικών υποθέσεων από την οικία του φερόμενου ως αρχηγού, μαζί με σφραγίδες πρώην υπαλλήλων και ένα κυνηγετικό όπλο. Σε άλλη, η προϊσταμένη βρέθηκε να κατέχει πάνω από 470.000 ευρώ μετρητά και πολυτελή αντικείμενα.