Η αξιοποίηση των ακινήτων του Δημοσίου και συγκεκριμένα της ΔΥΠΑ και του υπουργείου Εργασίας για παροχή κατοικίας με χαμηλό ενοίκιο μέσω του θεσμού της «κοινωνικής αντιπαροχής» αποτελεί βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης, με δεδομένο ότι το Δημόσιο διαθέτει σήμερα οικόπεδα-διαμάντια, στα οποία είτε φυτρώνουν αγριόχορτα και τσουκνίδες, είτε είναι μπαζωμένα, είτε ακόμη και καταπατημένα.
Τελικός στόχος είναι η ανέγερση 2.500 κοινωνικών κατοικιών, για 5.000 ωφελούμενους νέους και ζευγάρια, έως 39 ετών. Βέβαια, η αρχή θα γίνει με τα οικόπεδα σε Κηφισιά (11 στρέμματα), Μαρούσι (1,2 στρέμματα), Παιανία (20 στρέμματα), Λάρισα (40 στρέμματα), Ξάνθη (28 στρέμματα), Βόλο (74 στρέμματα), όρια Χαλκιδικής - Θεσσαλονίκης (42 στρέμματα), Αρτα (39 στρέμματα), Αγρίνιο (16,5 στρέμματα) και Σέρρες (12,5 στρέμματα).
Η τελική επιλογή των οικοπέδων της ΔΥΠΑ, η τεχνική ωρίμανση και η ολοκλήρωση του απαιτούμενου θεσμικού πλαισίου έχουν προγραμματιστεί το διάστημα μεταξύ τέταρτου τριμήνου του 2022 και πρώτου τριμήνου του 2023. Απαιτούνται άλλωστε μελέτες από εξειδικευμένες εταιρείες, προκειμένου να εξεταστούν τα ακίνητα, η τοποθεσία, τα δημογραφικά στοιχεία της περιοχής, καθώς και εναλλακτικές αξιοποίησής τους.
Στην πράξη θα πρέπει η ΔΥΠΑ να διαπιστώσει ποιο μοντέλο κοινωνικής αντιπαροχής μπορεί να εφαρμοστεί ανά ακίνητο ή ομάδες ακινήτων. Για παράδειγμα, τα 42 στρέμματα στο όριο Χαλκιδικής Θεσσαλονίκης είναι μια πολύ καλή περίπτωση, όμως πιθανότατα είναι μακριά από τον αστικό ιστό, ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κατοικίες. Ενδεχομένως στη μελέτη προτείνεται κάποια λύση αναφορικά με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, προκειμένου στην περιοχή να εκπονηθεί σχέδιο κοινωνικής στέγης.
Να σημειωθεί πως συνολικά μόνο η ΔΥΠΑ διαθέτει 2.543 ακίνητα, εκ των οποίων τα 580 είναι κατάλληλα προς αξιοποίηση, σύμφωνα με μια πρώτη προεργασία που έχει γίνει. Αναλυτικά διαθέτει 98 οικόπεδα εντός σχεδίου, συνολικής επιφάνειας 627 στρεμμάτων, και μάλιστα το 1/3 στην Αττική. Δέκα οικόπεδα έχουν ήδη οικοδομική άδεια, επιφάνειας 75 στρεμμάτων. Τα 77 οικόπεδα εκτός σχεδίου έχουν συνολική επιφάνεια 2.600 στρεμμάτων. Υπάρχουν επίσης 10 οικόπεδα για μεικτή χρήση, επιφάνειας 600 στρεμμάτων, τα μισά σε Αττική και Κεντρική Μακεδονία. Αλλά και σε ήδη δομημένες κοινωνικές κατοικίες υπάρχουν 124 κενές και αδιάθετες κατοικίες-διαμερίσματα, ενώ η ΔΥΠΑ διαθέτει επίσης 261 γραφεία, καταστήματα και αίθουσες.
Εως το τέλος του 2023 θα πρέπει να έχει διεξαχθεί διαγωνισμός και να έχει γίνει η επιλογή των αναδόχων - τεχνικών εταιρειών βάσει προδιαγραφών που θα θέσει το ελληνικό Δημόσιο, ώστε μέσα στο 2024 να ξεκινήσει η ανέγερση σύγχρονων κατοικιών με έξοδα των κατασκευαστών. Παράλληλα θα υπάρξει πρόσκληση και επιλογή των δικαιούχων βάσει κριτηρίων που επίσης θα θέσει η ΔΥΠΑ, προκειμένου το αργότερο εντός του 2025 –σταδιακά– το 50% των κατοικιών που θα κατασκευαστούν να μισθωθεί για λογαριασμό του Δημοσίου με χαμηλά ενοίκια σε νέους, βάσει οικονομικών κριτηρίων (και ειδική ποσόστωση τόσο για τρίτεκνους όσο και για πολύτεκνους).