Τα ποσοστά στην Ελλάδα είναι μεγαλύτερα από το μέσο όρο στην Ευρώπη, μιας και ο κόσμος ψάχνει οικονομικές λύσεις για ικανοποίηση των αναγκών του και διασκέδαση.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας τα ευρήματα τις έρευνας είναι τα εξής:
➢ Περισσότεροι από τους μισούς (52%) Ευρωπαίους που ρωτήθηκαν, ηλικίας μεταξύ 15 και 24 ετών, δήλωσαν ότι είχαν αγοράσει τουλάχιστον ένα προϊόν αντιγραφής (μαϊμού) στο διαδίκτυο κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, τόσο σκόπιμα όσο και κατά λάθος, ενώ το 1/3 των ερωτηθέντων (33%), ανάφερε ότι είχαν πρόσβαση σε ψηφιακό περιεχόμενο από παράνομες πηγές.
➢ Παρατηρώντας τις περιπτώσεις χρηστών που εν γνώσει τους προχώρησαν σε μία τέτοια αγορά, διαπιστώνεται πως το 37% αγόρασε ένα παραποιημένο προϊόν και το 21% χρησιμοποίησε, έπαιξε, κατέβασε ή μετέδωσε περιεχόμενο μέσω παράνομων πηγών.
➢ Στην Ελλάδα, το 62% των νέων αγόρασε σκόπιμα ένα παραποιημένο αγαθό, το οποίο είναι το υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ, και το 25% είχε εν γνώσει του πρόσβαση σε πειρατικό περιεχόμενο.
➢ Θετικά κρίνεται πως το 60% των νέων Ευρωπαίων δήλωσαν ότι προτιμούν να έχουν πρόσβαση σε ψηφιακό περιεχόμενο από νόμιμες πηγές, σε σύγκριση με το αντίστοιχο 50% το 2019. Στην Ελλάδα, το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 57% των νέων.
➢ Η τιμή και η διαθεσιμότητα παραμένουν οι κύριοι παράγοντες για την αγορά προϊόντων αντιγραφής και στον τομέα της ψηφιακής πειρατείας, όμως οι κοινοί γνωστοί, οι παρέες, όπως και η γενικότερη κοινωνική επιρροή, παραμένουν επίσης όλο και πιο σημαντικοί παράγοντες
➢ Οι κυβερνο-απειλές, η απάτη στον κυβερνοχώρο και οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις είναι μεταξύ των κύριων αποτρεπτικών παραγόντων.
Όπως σημειώνεται, η σημερινή ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του Intellectual Property and Youth Scoreboard, που κυκλοφόρησε από το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO), παρέχει ενδιαφέρουσα ενημέρωση σχετικά με τις συμπεριφορές των νέων απέναντι στην «παραβίαση της διανοητικής ιδιοκτησίας» – όπως την αναφέρει – σε καιρό, πλέον, μετά την πανδημία.
Η ποσοτική και ποιοτική ανάλυση για το 2022 πραγματοποιήθηκε μεταξύ συνολικά 22.021 νέων, ηλικίας 15-24 ετών, στα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ, μεταξύ 7 και 28 Φεβρουαρίου 2022.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ε-shops: Απλά μυστικά για την απογείωσή τους – Τι ζητούν οι καταναλωτές από το ηλεκτρονικό εμπόριο
Η έρευνα εξετάζει τις δύο πλευρές της παράβασης της ΔΙ: τις τάσεις των νέων που αγοράζουν παραποιημένα προϊόντα και έχουν πρόσβαση σε πειρατικό περιεχόμενο, αξιολογώντας τις τάσεις από το 2016. Πάνω από το ήμισυ (52%) των νέων που συμμετείχαν στην έρευνα είχαν αγοράσει τουλάχιστον ένα παραποιημένο προϊόν στο διαδίκτυο κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, σκόπιμα ή τυχαία, ενώ το ένα τρίτο (33%) είχε πρόσβαση σε παράνομο ψηφιακό περιεχόμενο.
Αγορά «μαϊμούδων»
Ακόμη στην ανακοίνωση του ΟΒΙ αναφέρεται: κάνοντας μία επισταμένη μελέτη, μετά την υγειονομική κρίση, η νέα έρευνα επιβεβαίωσε ότι το 37% των νέων αγόρασαν σκόπιμα ένα ή περισσότερα αντιγραμμένα προϊόντα, γεγονός που αποτελεί σημαντική αύξηση σε σύγκριση με τα προηγούμενα αποτελέσματα (14% το 2019). Ο αριθμός αυτός ποικίλλει κυρίως ανά χώρα, με το υψηλότερο ποσοστό να είναι στην Ελλάδα (62%). Τα παραποιημένα προϊόντα που αγοράζουν συνήθως οι νέοι σκόπιμα είναι κυρίως ρούχα και αξεσουάρ (17%), ακολουθούν τα υποδήματα (14%), οι ηλεκτρονικές συσκευές (13%) και τα είδη υγιεινής φροντίδας, τα καλλυντικά και τα αρώματα (12%).
Ωστόσο, οι νέοι παραπλανώνται πολλές φορές στην αγορά παραποιημένων προϊόντων: Η ακούσια αγορά ανέρχεται στο 37%, ενώ αξίζει να αναφερθεί πως οι ερωτηθέντες αναγνώρισαν δυσκολίες στη διάκριση των γνήσιων αγαθών από τα αντίστοιχα παραποιημένα. Το 48% δεν είχε αγοράσει τέτοια προϊόντα ή δεν ήταν βέβαιο αν είχαν ή όχι.
Διαδικτυακή «πειρατεία»
Όσον αφορά το ψηφιακό περιεχόμενο, η πρόσβαση σε νόμιμες πηγές φαίνεται κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος μεταξύ των νεότερων γενεών, ή τουλάχιστον αυτό απάντησαν οι συμμετέχοντες.
Το 60% δήλωσε ότι δεν είχε χρησιμοποιήσει, αναπαράγει, κατεβάσει ή μεταδώσει περιεχόμενο από παράνομες πηγές το περασμένο έτος, σε σύγκριση με το 51% το 2019 και το 40% το 2016.
Ωστόσο, η εκ προθέσεως «πειρατεία» παραμένει σταθερή, με το 21% των νέων καταναλωτών (ένας στους πέντε) να αναγνωρίζουν ότι είχαν εν γνώσει τους πρόσβαση σε πειρατικό περιεχόμενο τους τελευταίους 12 μήνες. Ένα σημαντικό ποσοστό των νέων παραπλανήθηκε, το 12% είχε τυχαία πρόσβαση σε πειρατικό περιεχόμενο και το 7% δεν γνωρίζει εάν έχει πρόσβαση σ’ αυτό. Το κύριο είδος πειρατικού περιεχομένου ήταν οι ταινίες (61%) και οι τηλεοπτικές σειρές (52%), ακολουθούμενη είναι η μουσική (36%), χρησιμοποιώντας κυρίως αποκλειστικούς ιστότοπους, εφαρμογές και κανάλια κοινωνικών δικτύων.
«Ανησυχητική τάση»
Με αφορμή τα αποτελέσματα της έρευνας, ο εκτελεστικός διευθυντής του EUIPO, Christian Archambeau, έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Αυτή η τρίτη έκδοση του Intellectual Property and Youth Scoreboard που δημοσιεύεται κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Έτους Νεολαίας, επιβεβαιώνει τις τάσεις που εντοπίστηκαν σε προηγούμενες εκδόσεις και προσφέρει πλουσιότερες γνώσεις σχετικά με τις αντιλήψεις και τις στάσεις των νέων. Σε μια εποχή κατά την οποία το ηλεκτρονικό εμπόριο και η ψηφιακή κατανάλωση αυξάνονται σημαντικά, η αύξηση της σκόπιμης και ακούσιας αγοράς παραποιημένων αγαθών αποτελεί ανησυχητική τάση.
Όσον αφορά την πειρατεία, αυτή η στάση δεν πρόκειται να αλλάξει, ακόμη και αν οι νέοι καταναλωτές προτιμούν όλο και περισσότερο να καταναλώνουν περιεχόμενο από νόμιμες πηγές. Αυτή η νέα ανάλυση παρέχει ένα πολύτιμο εργαλείο για να βοηθήσει τα ενδιαφερόμενα μέρη, τους πολιτικούς, κάθε υπεύθυνου χάραξης στρατηγικής, καθώς και τους εκπαιδευτικούς και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, να διαμορφώσουν πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης για την υποστήριξη των ενημερωμένων επιλογών των νέων πολιτών και καταναλωτών μας».
Βασικοί παράγοντες πίσω από την αγορά παραποιημένων προϊόντων και την πρόσβαση σε πειρατικό περιεχόμενο
Στην ίδια ανακοίνωση επισημαίνεται ακόμη ότι ενώ η τιμή και η διαθεσιμότητα εξακολουθούν να είναι οι κύριοι λόγοι για την αγορά παραποιημένων, καθώς και τη σκόπιμη πρόσβαση σε πειρατικό περιεχόμενο, οι κοινωνικές επιρροές, όπως η συμπεριφορά της οικογένειας, των φίλων ή των ανθρώπων που γνωρίζουν, κερδίζουν σημαντικό έδαφος. ‘Αλλοι παράγοντες περιλαμβάνουν τη μη φροντίδα για το αν το προϊόν ήταν ψεύτικο (ή αν η πηγή περιεχομένου ήταν παράνομη), μη αντιλαμβανόμενοι κάποιας διαφοράς μεταξύ αυθεντικών και μη αυθεντικών προϊόντων, καθώς και η ευκολία εύρεσης ή παραγγελίας παραποιημένων στο διαδίκτυο. Ένας στους 10 ερωτηθέντες ανάφερε συστάσεις από influencers ή ανθρώπους με δημόσια προβολή.
Τι κάνει τους νέους να το ξανασκεφτούν ;
Τέλος αναφέρεται ότι τόσο για τα προϊόντα όσο και για το ψηφιακό περιεχόμενο, οι νέοι ανάφεραν τους προσωπικούς κινδύνους της απάτης στον κυβερνοχώρο και τις κυβερνο – απειλές ως σημαντικούς παράγοντες που θα περιορίσουν την πειρατεία.
Η έρευνα υποστηρίζει πως «η καλύτερη κατανόηση των αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον ή στην κοινωνία, αποτελούν όλο και περισσότερο σημαντικές απαντήσεις τους».
