Τα ανοικτά “παραθυράκια” που αφήνει ο νέος νόμος για το καθεστώς τηλεργασίας μάς αναλύει ο γνωστός εργατολόγος, Διονύσης Τεμπονέρας.
Σεισμό στα εργασιακά θα φέρνει το νομοσχέδιο 26 άρθρων το οποίο κατέθεσε ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης, και περιλαμβάνει εισαγωγή πλαισίου της τηλεργασίας στο Δημόσιο-τόσο σε κανονικές όσο και σε έκτακτες συνθήκες- παρόλο που προβλέπεται πως ο χαρακτήρας της τηλεργασίας είναι οικειοθελής για τον τηλεργαζόμενο και η τηλεργασία δεν μπορεί να υπερβαίνει συνολικά τις 44 εργάσιμες ημέρες ανά ημερολογιακό έτος.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Έρευνα: Τελικά άρεσε στους εργαζομένους η τηλεργασία;
«Καταρχάς, μέχρι σήμερα δεν ήταν θεσπισμένη η τηλεργασία στο δημόσιο τομέα» μας εξηγεί ο εργατολόγος Διονύσης Τεμπονέρας. «Ουσιαστικά, αυτό που λέει ο νόμος είναι ότι θα πρέπει να υπάρξει το όριο έως τους τρεις μήνες που θα δίνεται η δυνατότητα για τηλεργασία. Αυτό μπορεί να ζητείται και σε περιόδους έκτακτες για τα ζητήματα υγείας, κατόπιν αιτήματος του εργαζομένου. Το νομοσχέδιο προσδιορίζει ότι μπορεί να αιτηθεί την τηλεργασία κάποιος μόνο για ζητήματα υγείας».
Το ωράριο διασφαλίζεται για τον δημόσιο υπάλληλο; «Το νομοσχέδιο λέει ότι ως προς το ωράριο ισχύει ότι ισχύει και για του υπαλλήλους που είναι στο γραφείο του δημοσίου».
Στον ιδιωτικό τομέα; «Μπορεί κάποιος να μπει στην τηλεργασία χωρίς χρονικό όριο και να μείνει επ‘ αόριστον. Βεβαίως, στο δημόσιο λένε ότι το μέγιστο ποσοστό εργαζομένων σε τηλεργασία είναι το 25%, ενώ στον ιδιωτικό τομέα μπορεί και το σύνολο του προσωπικού να είναι σε καθεστώς τηλεργασίας» υπογραμμίζει ο κ. Τεμπονέρας στο sputniknews.gr.
«Η αποσύνδεση διασφαλίζεται με το νομοσχέδιο και για το Δημόσιο και για τον ιδιωτικό τομέα. Αυτό που διαφέρει έχει να κάνει με τα χρονικά όρια της τηλεργασίας. Στο δημόσιο είναι 44 μέρες ανά ημερολογιακό έτος. Στον ιδιωτικό τομέα δεν υπάρχει τέτοιο πλαίσιο. Τα χρονικά όρια εργασίας ισχύουν ωστόσο κανονικά. Αν είναι 8ωρο θα είναι 8ωρο και σε καθεστώς τηλεργασίας, βάσει του νόμου» διευκρινίζει ο εργατολόγος.
Κίνδυνος για απλήρωτες υπερωρίες
Οι μισθοί διασφαλίζονται και στον ιδιωτικό και δημόσιο, προσθέτει ο κ. Τεμπονέρας, κι οι όροι εργασίας παραμένουν ως έχουν κανονικά. «Δεν υπάρχει περιθώριο διαφοροποίησης όσον αφορά στις αμοιβές» επισημαίνει.
«Με άλλα λόγια, δεν σημαίνει ότι αν κάποιος εργάζεται σε καθεστώς τηλεργασίας, θα παίρνει λιγότερα χρήματα από κάποιον άλλον που δουλεύει μέσα στην επιχείρηση. Αυτό που όμως που στην πράξη δημιουργείται, ανεξαρτήτως του τι λέει ο νόμος, είναι ότι πολύ συχνά αυτοί που εργάζονται σε καθεστώς τηλεργασίας, ακριβώς επειδή δεν υπάρχει έλεγχος χρονικών ορίων εργασίας, μπορεί να δουλεύουν πέραν του ωραρίου τους χωρίς να πληρώνονται. Υπάρχει δηλαδή πάντα ο κίνδυνος των απλήρωτων υπερωριών» αποκαλύπτει.
Πώς θα προστατευτεί ο υπάλληλος στην περίπτωση αυτή; «Δεν διασφαλίζεται από τον κίνδυνο των απλήρωτων υπερωριών ούτε ο ιδιωτικός ούτε ο δημόσιος υπάλληλος» σχολιάζει ο κ. Τεμπονέρας. «Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί δεν μπορούν να μπουν στο σπίτι ενός τηλεργαζομένου να κάνουν έλεγχο. Το οικιακό άσυλο δεν επιτρέπει τέτοια διαδικασία».
Μετά από χρόνια θα κριθεί η συνταγματικότητα
Θα μπορεί να βρει το δίκιο του ο τηλεργαζόμενος αν κάνει σχετική προσφυγή; «Δύσκολο. Η δυσκολία έγκειται στη διαδικασία του ελέγχου. Η επιθεώρηση για να μπορεί να πιστοποιήσει ότι υπάρχει παραβίαση των χρονικών ορίων εργασίας θα πρέπει να μπορεί να κάνει ελέγχους. Ελέγχους μέσα στο σπίτι του τηλεργαζομενου δεν μπορεί να κάνει και όσο δεν υπάρχει η ψηφιακή κάρτα εργασίας ή ο απομακρυσμένος έλεγχος, αυτή η διαδικασία είναι εξαιρετικά δύσκολη. Άρα, δεν μπορούν να κατοχυρωθούν χρονικά όρια, υπερωρίες υπερεργασία, επιδόματα κ.ο.κ.» συνοψίζει ο εργατολόγος.
Άνοιξε ένα «παραθυράκι», με άλλα λόγια, για την εκμετάλλευση των εργαζομένων μέσω της τηλεργασιας; «Ναι. Εκ παραλλήλου, ζητήματα προκύπτουν σε σχέση και με τα εργατικά ατυχήματα» τονίζει ο κ. Τεμπονέρας. «Τι θα συμβεί να κάποιος τραυματιστεί στο σπίτι του εν ώρα τηλεργασίας; Είναι αυτό εργατικό ατύχημα; Ή θα πρέπει ο ίδιος ο τηλεργαζόμενος να έχει την ευθύνη; Προκύπτουν διάφορα ζητήματα. Και στο Δημόσιο τεκμαίρεται από το νομοσχέδιο ότι ο τηλεργαζόμενος έχει άρτιο τον χώρο του προς τηλεργασία. Δηλαδή, πετάνε ο νομοθέτης κι η πολιτεία το μπαλάκι της ευθύνης στον τηλεργαζόμενο».
Πόσο συνταγματικά είναι όλα αυτά; «Μπορεί να είναι αντισυνταγματικά όλα. Αλλά αυτό θα κριθεί μετά από δικαστήρια και μετά από πολλά χρόνια» μας αιφνιδιάζει ο συνομιλητής μας.
«Είναι προφανές ότι η τηλεργασία είναι χρήσιμη και σε συνθήκες υγειονομικής κρίσης όπως η πανδημία και έσωσε πολλές δουλειές γιατί πολλές επιχειρήσεις κατάλαβαν ότι μπορούν να δουλέψουν έτσι. Από εκεί και έπειτα το να μονιμοποιείς μια έκτακτη κατάσταση χωρίς να υπάρχει το απαραίτητο πλαίσιο ελέγχου και υποδομών, υλικοτεχνικών μέσων, νομοθεσίας κ.λπ. είναι κάτι διαφορετικό» επισημαίνει ο Τεμπονέρας.
Έτσι οδεύουμε σε καθεστώς ελαστικοποίησης του ωραρίου του εργαζομένου και σε μια νέου τύπου εργασία όπου ο εργαζόμενος θα είναι 24 ώρες το 24ωρο σε ετοιμότητα από το σπίτι του. Αυτό οπωσδήποτε είναι μια οπισθοδρόμηση, μια υποχώρηση στα εργασιακά δικαιώματα» καταλήγει.
