Τα δημογραφικά στοιχεία της ηλικίας του πληθυσμού κάθε χώρας καθορίζονται από δύο βασικούς παράγοντες: τη γονιμότητα και τη θνησιμότητα.
Σε όλη την ιστορία, ήταν τυπικό να βλέπουμε τόσο τα ποσοστά γέννησης και θανάτου σε υψηλότερα επίπεδα. Αλλά σήμερα, όπως περιγράφεται παρακάτω από τον Avery Koop του Visual Capitalist, στα περισσότερα μέρη του κόσμου, οι γυναίκες αποκτούν λιγότερα παιδιά και οι καινοτομίες στην υγειονομική περίθαλψη και την τεχνολογία σημαίνουν ότι ζούμε όλοι περισσότερο. Ο μέσος άνθρωπος σήμερα ζει στα 72,6 ετών, ενώ το ποσοστό γεννήσεων ανά γυναίκα έχει μειωθεί σε 2,5.
Αυτές οι τάσεις έχουν αλλάξει δραστικά τα δημογραφικά στοιχεία των ώριμων οικονομιών, με αποτέλεσμα έναν πολύ μεγαλύτερο πληθυσμό. Σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, ωστόσο, οι γεννήσεις εξακολουθούν να ξεπερνούν τους θανάτους, με αποτέλεσμα πληθυσμούς που τείνουν να καταγράφονται ως νεότεροι.
Η χαρτογράφηση στο τέλος του κειμένου χρησιμοποιεί δεδομένα από την Παγκόσμια Τράπεζα για να εξετάσει τις χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά ηλικιωμένων και νέων.
Μέχρι το 2030, τα Ηνωμένα Έθνη εκτιμούν ότι θα υπάρχουν 1,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη μεταξύ των ηλικιών 15-24. Αποδεικνύοντας ότι αποτελεί πηγή νεότητας παγκοσμίως, η ήπειρος της Αφρικής διαθέτει τις 10 κορυφαίες χώρες με τα μεγαλύτερα μερίδια νέων στον κόσμο.
Η Σομαλία, η Ζάμπια και η ΛΔ του Κονγκό είναι μόνο μερικές εξ αυτών. Η νεότερη σε ηλικία του πληθυσμού χώρα στον κόσμο είναι ο Νίγηρας, όπου σχεδόν το 50% του πληθυσμού είναι κάτω των 15 ετών.
Οι χώρες με πολλούς νέους έχουν σημαντικές ευκαιρίες μπροστά τους. Ένας νεότερος πληθυσμός σημαίνει μεγαλύτερο επερχόμενο εργατικό δυναμικό και περισσότερες ευκαιρίες για καινοτομία και οικονομική ανάπτυξη. Βέβαια η ανισορροπία σε σχέση με την Δύση και τις προηγμένες χώρες είναι κάτι πραπάνω από προφανής.
Η γηραιότερη χώρα του κόσμου είναι η Ιαπωνία, όπου το 28% του πληθυσμού είναι μεγαλύτερο από 65 ετών. Ωστόσο, οι υπόλοιπες από τις χώρες με τον γηραιότερο πληθυσμό στη λίστα (βλέπε κάτω) των 10 πρώτων είναι όλες από την Ευρώπη με την Ελλάδα σε περίοπτη θέση!
Σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι η ηλικιακή ομάδα άνω των 65 ετών που αναπτύσσεται ταχύτερα. Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις του ΟΗΕ, προβλέπεται ότι έως το 2050 ένα στα έξι άτομα θα είναι άνω των 65 ετών.
Στο τέος του κειμένου ακολουθεί μια πλήρης λίστα χωρών παγκοσμίως, ταξινομημένη κατά ποσοστό πληθυσμού άνω των 65 ετών.
Οι λιγότερες γεννήσεις και ο επακόλουθος ηλικιωμένος πληθυσμός είναι μια τάση που αποδίδεται στον μεταβαλλόμενο τρόπο ζωής των γυναικών. Για παράδειγμα, το ποσοστό γονιμότητας της Ιαπωνίας έχει μειωθεί σε λιγότερο από 1,5 παιδιά ανά γυναίκα λόγω της σύγχρονης πρόσβασης σε αντισυλληπτικά και της ιεράρχησης της εργασίας έναντι του γάμου και της οικογενειακής ζωής.
Ωστόσο, λιγότεροι νέοι σημαίνουν επίσης μικρότερο εργατικό δυναμικό στον ορίζοντα και συρρίκνωση της εγχώριας αγοράς. Υπάρχει επίσης ένα αυξανόμενο κοινωνικό κόστος για τη φροντίδα των ηλικιωμένων, καθώς η μεγαλύτερη διάρκεια ζωής έχει οδηγήσει σε υψηλότερο επιπολασμό χρόνιων ασθενειών και αυξανόμενη αδυναμία φροντίδας κάποιου για τον εαυτό του. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη φορολογική επιβάρυνση για τη μείωση των νεότερων εργαζομένων.
Το Χονγκ Κονγκ και η Σιγκαπούρη έχουν μερικά από τα χαμηλότερα ποσοστά γονιμότητας στον κόσμο (1,1), οπότε δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι παρατηρείται χαμηλός αριθμός παιδιών στα δημογραφικά τους δεδομένα.
Σε μια χώρα όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η πλειονότητα του πληθυσμού αποτελείται από ξένους εργαζόμενους, επομένως ο αριθμός των ατόμων στην ηλικιακή ομάδα άνω των 65 ετών είναι εξαιρετικά χαμηλός. Ωστόσο, τις επόμενες δεκαετίες, η κατάσταση αναμένεται να αλλάξει δραματικά με έναν στους πέντε που κατοικούν στα Εμιράτα να ανήκουν σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα έως το 2050.
Ενώ κάθε χώρα έχει τη δική της μοναδική δημογραφική σύνθεση, ένα πράγμα είναι σαφές. Καθώς τα επίπεδα εκπαίδευσης και πλούτου αυξάνονται σε όλο τον κόσμο, τα ποσοστά γονιμότητας μειώνονται σχεδόν παντού.