Σε ένα περαιτέρω βήμα προς την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τα Σκόπια, μια κοινή επιτροπή ιστορικών από τη Σόφια και τα Σκόπια κατέληξε σε συμβιβασμό σχετικά με τον τρόπο επισήμανσης ιστορικών προσωπικοτήτων από την κοινή ιστορία, καθώς και για τον από κοινού εορτασμό τους, αναφέρει η EURACTIV Bulgaria.
Σύμφωνα με «συστάσεις» που υιοθετήθηκαν από τις δύο πλευρές, που δημοσιεύτηκαν στον ιστότοπο του Υπουργείου Εξωτερικών των Σκοπίων, μια σημαντική ανακάλυψη ήταν ο τρόπος περιγραφής του βασιλιά Σαμουήλ (Τσάρος Σαμουήλ), ο οποίος κυβέρνησε από το 997 έως το 1014.
Η κοινή επιτροπή ανακήρυξε τον βασιλιά Σαμουήλ ως «ηγεμόνα ενός μεγάλου μεσαιωνικού κράτους, το οποίο η πλειονότητα των σύγχρονων ιστορικών μελετητών θεωρεί ότι είναι το βουλγαρικό βασίλειο με κέντρο το έδαφος της σημερινής Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας».
Έτσι, το ερώτημα εάν ο βασιλιάς Σαμουήλ είναι Βούλγαρος ή Σκοπιανός βασιλιάς μπορεί να θεωρηθεί λυμένο, με τρόπο σχετικά φειδωλό για τις αρχές των Σκοπίων. «Η κοινή επιτροπή προτείνει στις δύο κυβερνήσεις, στο πνεύμα της υπογεγραμμένης διμερούς συμφωνίας, ο εορτασμός του Βασιλιά Σαμουήλ να είναι σημάδι κοινών αξιών και αληθινής γειτονίας και φιλίας», αναφέρεται στην εισήγηση της ιστορικής επιτροπής.
Η διμερής συμφωνία του 2017 δημιούργησε την κοινή ιστορική επιτροπή για την επίλυση διαφορών που αφορούν την ιστορία. Τα τελευταία δύο χρόνια, αυτή η επιτροπή δεν μπορούσε να βρει γενικές διατυπώσεις για τον Μεσαίωνα, μη δίνοντας πολλές ελπίδες για την επίλυση των πολύ πιο ακανθωδών περιγραφών της πρόσφατης ιστορίας.
Τώρα η επιτροπή έχει καταλήξει σε μια σειρά από συστάσεις για αλλαγές στα σχολικά βιβλία ιστορίας των δύο χωρών. Λένε ότι οι ισχυρισμοί στα σχολικά βιβλία της 6ης τάξης στα Σκόπια σχετικά με τη συνέχεια μεταξύ της αρχαίας Μακεδονίας και του σύγχρονου μακεδονικού κράτους περιέχουν ιστορικό αναχρονισμό.
«Οι προτάσεις για θεσμική συνέχεια μεταξύ της αποστολής του Αποστόλου Παύλου και των μεσαιωνικών εκκλησιαστικών δομών που υπήρχαν στο σημερινό έδαφος της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας είναι αβάσιμες. Οι ιστορικοί χάρτες του αρχαίου μακεδονικού κράτους θα είναι πιο ακριβείς εάν αντιστοιχούν στη δεδομένη περίοδο», αναφέρεται στις συστάσεις της Επιτροπής.
Υπάρχουν επίσης συστάσεις για αλλαγές στα βιβλία της Βουλγαρίας για την Ε΄ τάξη, με στόχο «μεγαλύτερη ακρίβεια». Η σύσταση είναι να χρησιμοποιηθούν εκφράσεις όπως «σημερινά βουλγαρικά εδάφη» ή «το έδαφος της σύγχρονης Βουλγαρίας», αντί του γενικού όρου «βουλγαρικά εδάφη» σε ένα ιστορικό πλαίσιο. Συνιστάται η χρήση ιστορικών χαρτών σύμφωνα με το ιστορικό πλαίσιο και τους μεθοδολογικούς στόχους.
Η λύση στη διαμάχη για τον Κύριλλο και τον Μεθόδιο, τους συγγραφείς του κυριλλικού αλφαβήτου, είναι ότι «το έργο τους αναπτύχθηκε στα λογοτεχνικά κέντρα της Πρέσλαβ και της Οχρίδας, που τότε βρίσκονταν στην επικράτεια του μεσαιωνικού βουλγαρικού κράτους, όπου βρήκαν οι μαθητές τους συνθήκες εργασίας». Αυτό δίνει λόγο για τις δύο χώρες να γιορτάσουν από κοινού την 24η Μαΐου ως την ημέρα των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου.
Οι συστάσεις αφορούν επίσης τον Κλήμη και τον Ναούμ της Αχρίδας, μαθητές του Κυρίλλου και του Μεθοδίου. Λέγεται ότι ο Άγιος Κλήμης της Αχρίδας, μετά την αποστολή του στη Μεγάλη Μοραβία, ανατέθηκε από το μεσαιωνικό βουλγαρικό κράτος και το 886 στάλθηκε από τον πρίγκιπα Μπορίς-Μιχαήλ στην περιοχή Kutmichevica, όπου έθεσε τα θεμέλια της λογοτεχνικής σχολής της Οχρίδας. Επίσης, συμφωνείται ότι το 893 με διαταγή του Βούλγαρου βασιλιά Συμεών χειροτονήθηκε επίσκοπος Βελών (ο Κλήμης της Αχρίδας).
Οι ιστορικοί σημειώνουν ότι «ο Άγιος Ναούμ της Οχρίδας μετά τη Μεγάλη Μοραβική αποστολή έφτασε στη μεσαιωνική Βουλγαρία. Είναι ένας από τους ιδρυτές της Σχολής Βιβλίου Pliska-Preslav. Γύρω στο 893 στάλθηκε από τον βασιλιά Συμεών στην Αχρίδα, όπου συνέχισε την εκπαιδευτική δράση του Αγίου Κλήμεντος».
