Εξέλιξη «βόμβα» για τα εξοπλιστικά προγράμματα αποτελεί η είδηση που μεταφέρει η εφημερίδα «Εστία» περί άμεσης άφιξης και ένταξης έξι μαχητικών F-35 στο οπλοστάσιο της Πολεμικής μας Αεροπορίας. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι πως τα έξι αυτά F-35 που «θα ντυθούν στα γαλανόλευκα» είναι αυτά που προορίζονταν για την Τουρκία.
Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με την εφημερίδα «Εστία» κατά την πρόσφατη επίσκεψη Μ.Πομπέο στην Ελλάδα δρομολογήθηκε η προμήθεια 20 F-35, τα έξι εκ των οποίων θα αγοραστούν με «έξυπνο» δανεισμό μέσα στο 2022 και θα αποτελέσουν μαζί με τα πρώτα έξι Rafale τη δύναμη πυρός της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ΗΠΑ μας πωλούν με διευκολύνσεις και με τη διαδικασία «Goverment to Goverment» τα F-35 που είχε παραγγείλει η Τουρκία. Φαίνεται πως η αγορά και η πρόσφατη ενεργοποίηση των S -400 από την Άγκυρα... ξεχείλισε το ποτήρι.
Η αντίδραση των ΗΠΑ δεν περιορίζεται μόνο στην παράδοση των F-35 στην Ελλάδα αλλά, και στο μακρινό αυτή τη στιγμη ενδεχόμενο, να μεταφερθεί η βάση του Ιντσιρλίκ στην Κρήτη. Το θέμα ήδη συζητείται επισήμως στη Γερουσία των ΗΠΑ. Η συζήτηση θα αναζωπυρωθεί, καθώς σε λίγες ημέρες λήγει η ετήσια διάρκεια της αμυντικής συμφωνίας Ελλάδας-ΗΠΑ, και η κυβέρνηση θα εισηγηθεί στο Κοινοβούλιο την πενταετή επέκτασή της.
Ελληνικές εναλλακτικές στο Ιντσιρλίκ
Σύμφωνα με τον διευθυντή του Center on Military and Political Power του Ιδρύματος για την Άμυνα των Δημοκρατιών Bradley Bowman και του συνταγματάρχη Shane “Axl” Praiswater «ελπίζει κανείς ότι το Πεντάγωνο έχει ενημερώσει και λεπτομερώς για σχέδια πιθανής μετεγκατάστασης των δυνάμεων των ΗΠΑ από την βάση του Ιντσιρλίκ. Η Ελλάδα μπορεί να προσφέρει μια πιθανή εναλλακτική λύση».
Οι δύο εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι «ένας σύμμαχος δεν πρέπει να αποκτήσει ένα προηγμένο σύστημα αεράμυνας κατασκευασμένο από την πλέον απειλητική χώρα για τη συμμαχία. Με τον Ερντογάν για άλλη μια φορά να απορρίπτει τις αμερικανικές ανησυχίες, η αποτυχία να απαντήσει κατηγορηματικά θα μπορούσε να αφήσει την Άγκυρα και άλλους με την εντύπωση ότι μπορούν να αγνοήσουν την Ουάσιγκτον με ελάχιστες συνέπειες».
Χάρτης με πιθανές εναλλακτικές στο Ιντσιρλίκ, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, Ευρώπη και Μέση Ανατολή.
Όταν διεξάγονταν ήδη οι διαπραγματεύσεις για την αγορά των S-400, οι Αμερικανοί είχαν απειλήσει την Άγκυρα ότι υπάρχουν χώροι στην ευρύτερη περιοχή οι οποίοι προσφέρονταν για αντικατάσταση του Ιντσιρλίκ. Με λίγα λόγια ότι υπάρχουν και αλλού πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια. Τότε είχαν ξεκινήσει και οι διαπραγματεύσεις Ουάσιγκτον-Αθήνας για επέκταση της στρατιωτικής τους παρουσίας στην Ελλάδα.
Σε ανάλυση του στο Geopolitical Futures ο Xander Snyder παρουσιάζει έναν χάρτη με τις πιθανές εναλλακτικές. Όσον αφορά την Ελλάδα και την Κύπρο, ως επιλογές φαίνεται να προσφέρονται τρείς βάσεις. Η μία στην Ανδραβίδα, η δεύτερη στο αεροδρόμιο Μαρίτσα της Ρόδου και η τρίτη στην Κύπρο στο Ακρωτήρι.
Η ένταση ανάμεσα στις δύο χώρες βέβαια όσον αφορά τη βάση δεν είναι κάτι καινούργιο. Όταν η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο το 1974, οι ΗΠΑ επέβαλαν εμπάργκο όπλων στην Τουρκία και η Άγκυρα αντέδρασε εμποδίζοντας την πρόσβαση των ΗΠΑ (αλλά όχι των νατοϊκών δυνάμεων) στο Ιντσιρλίκ για πέντε χρόνια. Σταδιακά η Τουρκία προσπάθησε να περιορίσει τη δραστηριότητα των ΗΠΑ στη βάση με άλλους τρόπους ενώ το 2003, απαγόρευσε στους Αμερικανούς να την χρησιμοποιήσουν στην εισβολή στο Ιράκ. Σήμερα οι ΗΠΑ φαίνεται να βλέπουν σοβαρά την μετακόμιση και η Ελλάδα είναι στους φαβορί οικοδεσπότες.
Σχέδιο για ενίσχυση με 30.000 μάχιμους του Ελληνικού Στρατού
Ολική επαναφορά στο Στράτευμα με στόχο ο αριθμός μονίμων και φαντάρων να αυξηθεί και να επανέλθει στα επίπεδα προ εικοσαετίας, αλλά και να ανανεωθεί ηλικιακά, επιχειρούν η κυβέρνηση και το υπουργείο Αμυνας. Το ολιστικό σχέδιο για αύξηση του Στρατού περιλαμβάνει άμεσες παρεμβάσεις, από το 2021: αύξηση της θητείας στον Στρατό Ξηράς, προσλήψεις 2.000 ΕΠΟΠ και 2.000 ΟΒΑ (και έπειτα σε ετήσια βάση σε βάθος 5ετίας), αύξηση εισακτέων στις Στρατιωτικές Σχολές κατά 35%.
Το Μαξίμου είχε δώσει ούτως ή άλλως εδώ και αρκετούς μήνες το «πράσινο φως» γι’ αυτές τις αλλαγές, αφού οι επιτελείς στο «Πεντάγωνο» είχαν σημάνει συναγερμό επισημαίνοντας ότι υπήρχαν τεράστιες ελλείψεις προσωπικού και σοβαρό πρόβλημα στελέχωσης ακόμη και κρίσιμων μονάδων στην παραμεθόριο. Η τουρκική προκλητικότητα φαίνεται ότι επέσπευσε τις αλλαγές που είχαν προταθεί και έτσι ο Πρωθυπουργός εξήγγειλε κάποιες απ’ αυτές στη Θεσσαλονίκη, όπως η αύξηση της θητείας.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», τα μέτρα που έχουν «κλειδώσει» προκειμένου να αναστραφεί η καθίζηση στον αριθμό του μάχιμου δυναμικού των Ενόπλων Δυνάμεων δεν θα περιλαμβάνουν μόνο την αύξηση της θητείας στον Στρατό Ξηράς κατά τρεις μήνες, δηλαδή από τους 9 στους 12.
Ανώτατες στρατιωτικές πηγές έχουν επισημάνει στα «ΝΕΑ» πως αν γινόταν μόνο αυτό η αύξηση στο δυναμικό θα ήταν πενιχρή, μόλις 8%-10%.
Το πρόβλημα της υποστελέχωσης είναι σοβαρό, ιδιαίτερα στον Στρατό Ξηράς που έχει το περισσότερο προσωπικό και μονάδες. Είναι χαρακτηριστικό ότι στον Στρατό Ξηράς η «οροφή» (ο απαιτούμενος αριθμός μονίμων και κληρωτών) σε καιρό ειρήνης θα έπρεπε να είναι 93.500 και σήμερα είναι 68.500. Το πρόβλημα επιδεινώθηκε τα χρόνια της κρίσης καθώς δεν έγιναν προσλήψεις ούτε Επαγγελματιών Οπλιτών (ΕΠΟΠ, ΟΒΑ), ενώ πολλοί νέοι έφευγαν στο εξωτερικό. Κι αν δεν λαμβάνονταν μέτρα τώρα, η μείωση και η γήρανση στον Στρατό θα διογκώνονταν. Παρατηρείται μεγάλη πτώση στις γεννήσεις αλλά και στις γεννήσεις αρρένων, πράγμα που σημαίνει ότι οι κλάσεις στρατευσίμων είναι αισθητά μειωμένες σε σύγκριση με το παρελθόν. «Αν δεν κάναμε κάτι τώρα, σε ένα δυο χρόνια θα βρίσκαμε μπροστά μας μια καυτή πατάτα». Πάντως τώρα, με τις προωθούμενες παρεμβάσεις, εκτιμάται ότι άμεσα το δυναμικό των Ενόπλων Δυνάμεων θα αρχίσει να ανεβαίνει. Η απαιτούμενη «οροφή» του Στρατού υπολογίζεται σε 133.000, αλλά σήμερα υπολείπεται κατά περίπου 30.000.
Σε εφαρμογή από το 2021
Ειδικότερα, τα μέτρα που έχουν αποφασιστεί και αναμένεται να μπουν σε εφαρμογή το 2021 είναι τα ακόλουθα:
Αύξηση της θητείας στον Στρατό Ξηράς κατά 3 μήνες. Πηγές του υπουργείου Αμυνας αναφέρουν ότι η απόφαση για την αύξηση μέσα στο 2021 είναι ειλημμένη. Εξετάζονται όμως δύο σενάρια. Το ένα είναι το μοντέλο που είχε δοκιμαστεί και παλαιότερα, δηλαδή να υπηρετούν 9 μήνες όσοι επιθυμούν όλη η θητεία τους να είναι στα σύνορα και 12 όσοι θέλουν ένα μέρος να είναι στα αστικά κέντρα. Το δεύτερο σενάριο είναι 12 μήνες για όλους. Ακόμη όμως οι επιτελείς δεν έχουν καταλήξει, όπως και από ποια ΕΣΣΟ θα ισχύσει η αύξηση.
Προσλήψεις Επαγγελματιών Οπλιτών. Η απόφαση είναι να γίνουν το 2021 2.000 προσλήψεις Επαγγελματιών Οπλιτών (ΕΠΟΠ) και άλλες 2.000 Οπλιτών Βραχείας Ανακατάταξης (ΟΒΑ). Σήμερα ο Ελληνικός Στρατός διαθέτει περί τους 25.000 ΕΠΟΠ, αλλά ο μέσος όρος ηλικίας τους είναι περί τα 39+ έτη. Επιδίωξη είναι οι προσλήψεις ΕΠΟΠ και ΟΒΑ να γίνονται σταθερά σε βάθος 5ετίας.
Αύξηση εισακτέων. Η απόφαση που έχει ληφθεί, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι οι εισακτέοι συνολικά να αυξηθούν κατά 516, δηλαδή κατά περίπου 35%. Τα Επιτελεία είχαν εισηγηθεί οι εισακτέοι στις Στρατιωτικές Σχολές (Ευελπίδων, Ικάρων, Ναυτικών Δοκίμων) να διπλασιαστούν για να φτάσουν στα επίπεδα προ κρίσης. Τότε ο συνολικός αριθμός ήταν 1.426, τώρα είναι 819. Ενδεικτικά οι εισακτέοι στη Σχολή Ευελπίδων το 2010 ήταν 310 και το 2020 μόλις 170 και στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων το 2010 ήταν 60 και φέτος 34. Κρίθηκε πάντως ότι είναι καλύτερο η αύξηση να γίνει σταδιακά.
