Ενώπιον της Κυπριακής Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς βρίσκεται καταγγελία του βουλευτή του ΔΗΣΥ, Δημήτρη Δημητρίου, για δημοσίευμα του OCCRP, το οποίο αφορά στη χρηματοδότηση κομμάτων στην Ευρώπη από ρωσικό λόμπι, μεταξύ των οποίων και το ΑΚΕΛ της Κύπρου.
Ως «αντάλλαγμα», κατά το δημοσίευμα, τα κόμματα συνέβαλαν στη διαμόρφωση φιλορωσικών θέσεων με ψηφίσματα κλπ. Ωστόσο, οι επιλήψιμες σχέσεις της Κύπρου με τη Ρωσία, έχουν βάθος και δεν είναι τυχαίο που οι εταίροι της, θεωρούσαν τη Λευκωσία μακρύ βραχίονα της Μόσχας στην ΕΕ.
Όπως αποκαλύπτει σήμερα η ιστοσελίδα Cyprus Times, η Κύπρος, ακόμα και πριν την παράνομη ρωσική εισβολή και κατοχή της Κριμαίας το 2014, πουλούσε εκδούλευση στη Ρωσία, ενίοτε και εις βάρος των δικών της συμφερόντων. Εμπιστευτικά έγγραφα του 2012 αποκαλύπτουν πως ένα χρόνο μετά την εξασφάλιση δανείου από τη Ρωσία, η γραμμή της εξωτερικής πολιτικής της Κύπρου, ήταν υποστήριξη της Ρωσίας σε όλα τα ευρωπαϊκά και διεθνή βήματα ακόμα και αν αυτό σημαίνει απομόνωση από τους εταίρους της.
Για ψύλλου πήδημα
Στις αρχές του 2012 η τοπική βουλή της Αγίας Πετρούπολης είχε εγκρίνει έναν ομοφοβικό νόμο, υπό τον μανδύα της προστασίας των ανηλίκων, από την ομοφυλοφιλική προπαγάνδα. Υπήρξαν έντονες αντιδράσεις, έγιναν συλλήψεις και καταδικάστηκαν ακτιβιστές που διαμαρτυρήθηκαν. Το θέμα τέθηκε ως θέμα προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Συμβούλιο της Ευρώπης (τότε συμμετείχε και η Ρωσία). Τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, συνήθως διαμορφώνουν κοινή θέση και την παρουσιάζουν, αλλά στα θέματα που αφορούσαν τη Ρωσία, η Κυπριακή Δημοκρατία αποτελούσε μόνιμο πρόβλημα, για την επίτευξη ομοφωνίας. Για το συγκεκριμένο θέμα, ακόμα και η Ρωσία, δεν επεδείκνυε ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς δεν το θεωρούσε σοβαρό. Ωστόσο η Κυπριακή Δημοκρατία, ως «ρωσικότερη» των Ρώσων επέλεξε να τινάξει στον αέρα την ευρωπαϊκή ενότητα, εισπράττοντας την έντονη αντίδραση των εταίρων της και θέτοντας σε κίνδυνο την στήριξη μας στο θέμα της 4ης Διακρατικής Προσφυγής κατά της Τουρκίας, που αποτελούσε ένα από τα σημαντικότερα όπλα μας έναντι της κατοχής από το 1974. Όλα αυτά για να ικανοποιηθεί το Κρεμλίνο. Τα εμπιστευτικά σημειώματα των επικεφαλής των Μονίμων Αντιπροσωπειών της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης (ΣτΕ) και στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), δίνουν εξήγηση για την απομόνωση της Λευκωσίας εντός της ΕΕ.
Κρατήστε δυνάμεις
Είναι χαρακτηριστική η αναφορά, της τότε Μονίμου Αντιπροσώπου της Κύπρου στο Συμβούλιο της Ευρώπης, η οποία στο εμπιστευτικό σημείωμα της προς το υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει πως ο αναπληρωτής Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ρωσίας την ευχαρίστησε για τη στάση της Κύπρου, παρά το ότι είχε ενημερώσει πως το συγκεκριμένο θέμα δεν ενδιέφερε τη Μόσχα. Παράλληλα ο Ρώσος Μόνιμος Αντιπρόσωπος τόνισε στην Κύπρια συνάδελφο του ότι «η Κύπρος πρέπει να εξοικονομίσει δυνάμεις, γιατί η Ρωσία θα χρειαστεί τη βοήθεια της Κυπριακής Δημοκρατίας σε πιο σημαντικά για αυτή θέματα». Και από τα όσα ακολούθησαν αυτό διαπιστώθηκε, όταν η Ρωσία εισέβαλλε στην Ουκρανία το 2014 και το ΑΚΕΛ κατέθεσε το ψήφισμα για άρση των κυρώσεων που είχαν επιβληθεί από την ΕΕ.
Με κόστος για την Κύπρο
Την περίοδο εκείνη η Κύπρος αναζητούσε τη στήριξη των χωρών μελών της ΕΕ, εντός του ΣτΕ, για το περιουσιακό (ελληνοκυπριακές περιουσίες που κατέχονται από Τούρκους έποικους στο ψευδοκράτος) και για άλλα θέματα της 4ης Διακρατικής Προσφυγής της Κύπρου κατά της Τουρκίας. Πολλά κράτη είχαν πειστεί να ταχθούν με τη πλευρά της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά ό,τι είχε χτιστεί κατέρρευσε προκειμένου να στηριχθεί η Ρωσία.
Όπως αναφέρεται στο έγγραφο της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Κύπριακής Δημοκρατίας στο ΣτΕ: «Εκτιμούμε πως με συλλογικές προσπάθειες μας κατέστη δυνατή η μερική μεταστροφή στάσης της Σουηδίας, Δανίας και κυρίως η διάσπαση κοινής στάσης Βαλτικών Χωρών με τη σημαντική αλλαγή θέσης της Λετονίας και τη παράλληλη στάση σιγής των υπολοίπων. Μετά τη διάσπαση συναίνεσης ΕΕ για το πιο πάνω θέμα (για καταδίκη της Ρωσίας για νομοσχέδιο που αφορούσε την ομοφυλοφιλία), τηρούνται επιφυλάξεις για τη συνέχιση της στάσης των προαναφερομένων χωρών σε προσεχή συνεδρία ΕY-DH».
Μάλιστα οι Μόνιμοι Αντιπρόσωποι της Ελλάδας και της Βουλγαρίας, είχαν τονίσει «ότι τώρα θα πρέπει να ξεκινήσουμε προσπάθεια εξουδετέρωσης άρνησης που δημιουργήθηκε και πιθανό να διαχυθεί σε στάση των πιο πάνω κρατών τον ερχόμενο Ιούνιο/Σεπτέμβριο (2012)».
Παράλληλα, η στάση που είχε τηρήσει η Λευκωσία δεν εξασφάλιζε καν την υποστήριξη της Ρωσίας για υποβοήθηση της Κύπρου! Όπως αναφέρεται στο ίδιο έγγραφο: «Παράλληλα, κεφαλαιοποίηση θέσης μας έναντι της Ρωσίας δεν αναμένεται σε σχέση με στάση που θα τηρήσει η τελευταία επί ζητημάτων μας στη 4η Διακρατική, λόγω αντιστρόφως ανάλογων προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Ρωσία σε ατομικές προσφυγές κατά αυτής». Με απλά λόγια, η Λευκωσία εξυπηρέτησε τη Μόσχα, αλλά η Μόσχα δεν θα ανταπέδιδε για στήριξη της Λευκωσίας στη 4η Διακρατική προσφυγή, γιατί τα συμφέροντα της ταυτίζονταν με αυτά της Τουρκίας!
Παρίας στην Ευρώπη
Όπως και στο ΣτΕ έτσι και στον ΟΑΣΕ η κατάσταση δεν ήταν καλύτερη, καθώς όλοι οι εταίροι (26 της ΕΕ) ήταν εξοργισμένοι με τη φιλορωσική στάση της Κύπρου, για ένα επουσιώδες θέμα, το οποίο ωστόσο για πρώτη φορά δημιουργούσε διάσπαση, αφού οι 27 δεν είχαν εμφανιστεί με κοινή θέση. Εμφανίστηκε η κοινή θέση των 26 με απούσα τη Κύπρο.
Η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Κύπρου στον ΟΑΣΕ ανέφερε τότε σε μήνυμα της προς το υπουργείο εξωτερικών: «Αν η λογική της στάσης μας ήταν να μην γίνει επικριτική δήλωση της ΕΕ εναντίον της Ρωσίας, είναι σαφές ότι η στάση μας, ενώ θα έχει σοβαρές αρνητικές συνέπειες, εντούτοις δεν ωφέλησε κανέναν.
Σε ότι αφορά τη Ρωσία: έγινε δήλωση από 26 κράτη της ΕΕ και η κριτική που ασκήθηκε σε αυτήν είναι η ίδια με αυτήν που θα είχε ασκηθεί αν γινόταν δήλωση της ΕΕ (από 27)
Σε ότι αφορά την ΕΕ: δεν κατάφερε να μιλήσει με μια φωνή πάνω σε θέμα προτεραιότητας της και σύμφωνα με τις πολιτικές της και φάνηκε διαιρεμένη στην εξωτερική της πολιτική.
Σε ότι αφορά τη Κύπρο: βρίσκεται σε επίπεδο μηδαμινής εκτίμησης από τους εταίρους της και απόλυτα απομονωμένη από αυτούς στις παραμονές της προεδρίας της (ακόμα και σε διαπροσωπικό επίπεδο οι συνάδελφοι τηρούν αποστάσεις από εμάς). Το αποτέλεσμα της στάσης της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν να δοθεί η εντύπωση ότι η ΕΕ αποτελείται από 26 κράτη μέλη».
«Ακριβό» δάνειο
Εκείνο το δάνειο που είχε λάβει η Κύπρος από τη Ρωσία το 2011, το πλήρωσε με βαρύ πολιτικό κόστος, με απομόνωση εντός ΕΕ αλλά και με υψηλότατο επιτόκιο. Όταν το 2013 κατέρρευσε η Κυπριακή οικονομία, το «ευχαριστώ» της Μόσχας ήταν η άρνηση να στηρίξει τη Λευκωσία, με αποτέλεσμα το κούρεμα, τη χρεοκοπία και το μνημόνιο. Ωστόσο, παρ’ όλα αυτά η Λευκωσία, (κυβέρνηση και κόμματα) συνέχιζαν να συμπεριφέρονται ως εκπρόσωποι της Ρωσίας στα ευρωπαϊκά όργανα, κάτι το οποίο δεν διέλαθε της προσοχής των κρατών μελών όταν ζητείτο στήριξη για μέτρα κατά της Τουρκίας.
Από όλα αυτά δεν μπορεί να μην ληφθούν υπόψη και οι αποκαλύψεις που αφορούσαν την επιλήψιμη μορφή της «συνεργασίας» εισαγγελέα της Κύπρου με τους Ρώσους, με αποτέλεσμα να υπάρξει και πάλι διεθνής διασυρμός.
Κάντε το όπως με τη Καϊλή
O βουλευτής του ΔΗΣΥ Δημήτρης Δημητρίου, σύμφωνα με πληροφορίες απευθύνεται στη Europol και ρωτά αν προτίθεται να εξετάσει τις αποκαλύψεις του OCCRP για χρηματοδότηση ευρωπαϊκών κομμάτων, μεταξύ των οποίων και το ΑΚΕΛ, από ρωσικό λόμπι, για εξασφάλιση πολιτικής στήριξης μετά την κατάληψη της Κριμαίας. Ο κ. Δημητρίου επικαλείται την εμπλοκή της Europol στο σκάνδαλο του Qatargate, με τις συλλήψεις ευρωβουλευτών μεταξύ των οποίων και η Εύα Καϊλή. Σημειώνει πως οι δύο υποθέσεις έχουν σαφείς ομοιότητες.
