Για πρώτη φορά μετά από 46 χρόνια, το κοινό είχε δικαίωμα πρόσβασης στην παραλία των Βαρωσίων στο Τουρκοκυπριακό βόρειο τμήμα της Κύπρου, σε μια αμφισβητούμενη κίνηση που αποκαλύφθηκε από τον διεθνώς μη αναγνωρισμένο πρωθυπουργό του ψευδοκράτους.
Ο Guardian κάνει λόγο για «οργή» στον τίτλο του δημοσιεύματός του, σημειώνοντας πως εκατοντάδες πέρασαν μέσω μιας πύλης η οποία ελέγχονταν από μέλη της Τουρκοκυπριακής αστυνομίας την Πέμπτη, για να περπατήσουν στο δρόμο που οδηγούσε στην παραλία η οποία κάποτε θεωρούταν το στολίδι του κορυφαίου τουριστικού θέρετρου στην Αμμόχωστο. Ο δρόμος ήταν γεμάτος άνδρες της αστυνομίας που κρατούσαν τους πεζούς μακριά από σπίτια και τις κλειστές επιχειρήσεις.
Οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι της περιοχής διέφυγαν καθώς τα τουρκικά στρατεύματα εισέβαλαν το 1974. Η περιοχή ης περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου τέθηκε υπό τουρκικό στρατιωτικό έλεγχο, περιορίστηκε και εγκαταλείφθηκε στη φθορά του χρόνου.
Για μερικούς, όπως μια γυναίκα ντυμένη με τουρκικές και τουρκοκυπριακές σημαίες, ήταν μια στιγμή χαράς και η ίδια έκανε λόγο για μια «ιστορική» στιγμή. Αλλά για άλλους, όπως οι Ελληνοκύπριοι που είχαν γεννηθεί εκεί, μεταξύ των οποίων και ο Κυριάκος Χαραλαμπίδης, που παρακολουθούσαν από την τηλεόραση, ήταν μια στιγμή πικρίας και λύπης.
«Ακόμα κι αν το περίμενα αυτό, ανατρίχιασα καθώς παρακολουθούσα αυτά τα γνώριμα μέρη», δήλωσε στο Associated Press, ο Χαραλαμπίδης ο οποίος είναι θεατρικός συγγραφέας. «Είναι θλιβερό...τα Βαρώσια έχουν χαθεί». «Είναι μια τρομερή μέρα», είπε η ιστορικός τέχνης και αρχαιολόγος Άννα Μαράγκου, η οποία ήταν 22 ετών όταν αναγκάστηκε να φύγει.
Πρώην κάτοικοι της περιοχής πραγματοποίησαν διαδήλωση αργά την Πέμπτη κοντά στο σημείο διέλευσης κατά μήκος ελεγχόμενης από τον ΟΗΕ ζώνης ασφαλείας, για να εκφράσουν την αντίθεσή τους στο άνοιγμα. Το σημείο ελέγχου - ένα από τα εννέα από τα οποία μπορούν να διασχίσουν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι και στις δύο πλευρές - έκλεισε στην τουρκοκυπριακή πλευρά ως μέρος μέτρων για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης του Covid-19. «Πώς μπορεί κάποιος να μην αναστατωθεί από αυτό που βλέπουμε σήμερα;» είπε ο Ελληνοκύπριος δήμαρχος της Αμμοχώστου, Σίμος Ιωάννου. «Τα Βαρώσια έπρεπε να είχαν παραδοθεί στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους».
Ο Νίκος Αναστασιάδης, διεθνώς αναγνωρισμένος πρόεδρος της Κύπρου, χαρακτήρισε την κίνηση «παράνομη». Έχει ήδη καταδικάσει την κίνηση και είπε ότι θα προσφύγει στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Η Ρωσία είπε ότι το άνοιγμα της παραλίας ήταν απαράδεκτο. Τόσο ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Aντόνιο Γκουτέρες, όσο και ο επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, εξέφρασαν ανησυχία για μια ενέργεια που ανέφεραν ότι θα μπορούσε να αυξήσει τις εντάσεις και να υπονομεύσει τις νέες προσπάθειες για επανεκκίνηση των συνομιλιών. Η απόφαση, από την Τουρκία και το αποσχισμένο τουρκοκυπριακό κράτος, που αναγνωρίζεται μόνο από την Άγκυρα, να ανοίξει το παραλιακό μήκος της παραλίας καταδικάστηκε ολοκληρωτικά από την ελληνοκυπριακή, διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση του νησιού. Ο Αναστασιάδης, δήλωσε ότι ήταν «κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου».
Ωστόσο, Τουρκοκύπριοι αξιωματούχοι επιμένουν ότι η κίνηση είναι προς όφελος όλων και ότι τα δικαιώματα των ελληνοκυπρίων ιδιοκτητών ακινήτων δεν επηρεάζονται, καθώς είναι μόνο η παραλία ανοίγει προς το παρόν. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη απογραφή των ακινήτων για να καθοριστεί τι θα συμβεί με τα υπόλοιπα ακίνητα.
