Πλήθος αντιδράσεων και έντονο παρασκήνιο περιλαμβάνει η απόφαση των ΗΠΑ για άρση του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο. Όπως αναφέρει ο ανταποκριτής του Open Tv στις ΗΠΑ, Μιχάλης Ιγνατίου, «πρόκειται για μία καλή εξέλιξη που έρχεται σε μία ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο για την Κύπρο, αλλά και την Ελλάδα, οι οποίες είναι θύματα της άνευ προηγουμένου επιθετικότητας της κατοχικής Τουρκίας. Από την πλευρά της αποστολής μηνυμάτων, η κίνηση για άρση του εμπάργκο ήρθε την κατάλληλη στιγμή αν και ο Ταγίπ Ερντογάν απέδειξε ότι δεν ακούει ούτε τον φίλο του τον πρόεδρο Τραμπ».
Η Τουρκία ήδη εξέφρασε την έντονη αντίδρασή της μέσω του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του, θα επηρεάσει αρνητικά τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού και θα δηλητηριάσει τις προσπάθειες αποκλιμάκωσης της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο.
Συγκεκριμένα, η ανακοίνωση αναφέρει:
«Σε μια περίοδο κατά την οποία καταβάλλονται προσπάθειες για τη μείωση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο, η υπογραφή μιας τέτοιας απόφασης από τις ΗΠΑ δηλητηριάζει το περιβάλλον ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή και δεν είναι συμβατή με το πνεύμα της συμμαχίας. Η απόφαση των ΗΠΑ για άρση του εμπάργκο όπλων κατά της Ελληνοκυπριακής Διοίκησης αγνοεί την ισότητα και τις ισορροπίες μεταξύ των δύο λαών στο νησί. Είναι βέβαιο ότι αυτή η απόφαση θα επηρεάσει αρνητικά τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού. Σε μια περίοδο κατά την οποία καταβάλλονται προσπάθειες για τη μείωση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο, η υπογραφή μιας τέτοιας απόφασης από τις ΗΠΑ δηλητηριάζει το περιβάλλον ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή και δεν είναι συμβατή με το πνεύμα της συμμαχίας. Αναμένουμε από τις ΗΠΑ να επανεξετάσουν αυτήν την απόφαση και να υποστηρίξουν τις καταβαλλόμενες προσπάθειες για την επίτευξη ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή. Διαφορετικά, η Τουρκία, ως εγγυήτρια χώρα, έχοντας νομική και ιστορική ευθύνη, είναι σε θέση να εγγυηθεί την ασφάλεια του τουρκοκυπριακού λαού και να λάβει αποφασιστικά μέτρα», καταλήγει η ίδια ανακοίνωση.
To παρασκήνιο της άρσης του εμπάργκου
Σύμφωνα με το HellasJournal o υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο επικοινώνησε με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, και του ανακοίνωσε την απόφαση του Προέδρου Τραμπ. Μίλησαν για την επιθετικότητα της Τουρκίας, μίλησαν για την Αμμόχωστο και το Κυπριακό και την προκλητικότητα της κατοχικής δύναμης σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες ο κ. Πομπέο είπε στον κ. Αναστασιάδη ότι η άρση του εμπάργκο εξυπηρετεί τα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ στην περιοχή, αλλά και της Κύπρου, την οποία θεωρεί εταίρο της Ουάσιγκτον.
Από πλευράς ουσίας, η κίνηση είναι θετική καθώς η Κυπριακή Δημοκρατία θα μπορεί πια να προμηθευτεί αμερικανικά όπλα, όχι όλων των ειδών, ακόμα. Και επίσης, όπως συμβαίνει με όλες τις χώρες, πρέπει να δώσει έγκριση το Κογκρέσο, που λόγω των δεσμών της κυπριακής κοινότητας στις ΗΠΑ με βουλευτές και γερουσιαστές δεν θα υπάρχει πρόβλημα.
Από την άλλη πλευρά, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η τουρκική κυβέρνηση προσπάθησε πολύ να σταματήσει την άρση του εμπάργκο και δεν τα κατάφερε. Η άρση του εμπάργκο επιτεύχθηκε έπειτα από προσπάθειες των γερουσιαστών Ρόμπερτ Μενέντεζ και Μάρκο Ρούμπιο και της ομογενειακής οργάνωσης HALC.
Ο υφυπουργός Εξωτερικών Μάθιου Πάλμερ, δήλωσε ότι με την απόφαση για άρση του εμπάργκο εξυπηρετούνται τα κυπριακά και τα αμερικανικά στρατηγικά συμφέροντα.
Οι αμερικανικές αντιδράσεις
Ο υφυπουργός Εξωτερικών Μάθιου Πάλμερ, δήλωσε ότι με την απόφαση για άρση του εμπάργκο εξυπηρετούνται τα κυπριακά και τα αμερικανικά στρατηγικά συμφέροντα. Ο Αμερικανός αξιωματούχος ζήτησε αποκλιμάκωση, ζήτησε να σταματήσει η Τουρκία τις έρευνες στο Αιγαίο και την κυπριακή ΑΟΖ, ζήτησε επιστροφή στο διάλογο, και ζήτησε να επιλύσουν τις διαφορές τους για τις θαλάσσιες ζώνες στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Ο κ. Πάλμερ και ο υφυπουργός για στρατιωτικές υποθέσεις Μάικ Μίλερ, σημείωσαν ότι η μερική άρση του εμπάργκο θα ισχύει για έναν χρόνο, με δυνατότητα ανανέωσης, και θα αφορά «μη φονικά» (non lethal) συστήματα.
Οι αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ήταν κατηγορηματικοί ότι η προσέγγιση στο θέμα αυτό θα είναι βήμα με βήμα, και δεν συνδέεται με τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Τονίστηκε ότι δεν έχει σχέση και με τις κινήσεις της Ρωσίας αναφορικά με την Κύπρο.