Απροστάτευτοι και δίχως την απαραίτητη μέριμνα της πολιτείας δηλώνουν οι διασώστες των ΕΚΑΒ οι οποίοι συχνά βιώνουν άκρως επικίνδυνες καταστάσεις.
Μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις καλούνται σε περιστατικά «παγίδες» και έρχονται αντιμέτωποι με φραστικές επιθέσεις, καθώς και ξυλοδαρμούς με αποτέλεσμα να κινδυνεύει ακόμη και η ζωή τους.
Πολλά απ’ αυτά τα περιστατικά διαδραματίζονται σε καταυλισμούς Ρομά, όπως αυτό που έγινε την περασμένη Τετάρτη, στις 6 Μαΐου, όταν ένα ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ κλήθηκε να μεταβεί στον καταυλισμό στα Μέγαρα Αττικής προκειμένου να παραλάβει και να μεταφέρει στο νοσοκομείο μία επίτοκο.
Ήταν γύρω στις 6:25 το πρωί όταν το κέντρο του ΕΚΑΒ εξέπεμψε σήμα σε ασθενοφόρο να πάει στον συγκεκριμένο καταυλισμό και να παραλάβει την επίτοκο. Το ασθενοφόρο έφτασε στο σημείο μισή ώρα αργότερα. «Δεν μπήκαμε μέσα στον καταυλισμό, τους πήραμε τηλέφωνο να τους πούμε να βγούνε λίγο πιο έξω», τονίζει η Β.Κ, διασώστρια του ΕΚΑΒ που ήταν στο περιστατικό και επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία της για λόγους ασφαλείας (τα προσωπικά της στοιχεία βρίσκονται στη διάθεση του GRTimes).
Λίγο αργότερα, όπως διηγείται η Β.Κ. έφτασαν στο σημείο η επίτοκος, ένας νεαρός που μάλλον ήταν ο σύντροφός της και ένας μεγαλύτερος άντρας. «Έρχονται γρήγορα, ανοίγουμε την πλαϊνή πόρτα, πετάνε τα πράγματά τους μέσα και έπειτα μπαίνουν στο ασθενοφόρο η επίτοκος και ο νεαρός, ενώ ο μεγαλύτερος άντρας φώναξε να πάμε γρήγορα στο νοσοκομείο «Αλεξάνδρα» γιατί η γυναίκα γεννάει». Η Β.Κ. εξήγησε στον άντρα ότι υπάρχει νοσοκομείο σε πιο κοντινή απόσταση το «Αττικό». Εκείνος όμως αρνήθηκε και επέμενε να πάνε στο «Αλεξάνδρα». «Εκείνη τη στιγμή ρώτησα το κέντρο πού να πάμε και μου απάντησε στο «Αττικό». Αρχίζει πάλι η ίδια ιστορία. Ο συνοδός, μου επιτίθεται λεκτικά αποκαλώντας με χαζή και ότι δεν καταλαβαίνω αυτό που μου λέει», αναφέρει η ίδια ενώ για ακόμα μία φορά προσπαθεί να εξηγήσει στον συνοδό ότι πρέπει να πάνε εκεί που λέει το κέντρο.
«Στο μεταξύ το μόνο που κατάφερα να αποσπάσω από την επίτοκο ήταν ότι πονάει. Παράλληλα το κέντρο, μας είπε ότι αν νομίζουμε ότι το περιστατικό θα αντέξει μέχρι το νοσοκομείο Αλεξάνδρα να πάμε εκεί. Πού να καταλάβω εγώ;» διερωτάται η Β.Κ. και τονίζει ότι την ευθύνη σε αυτές τις καταστάσεις την έχει εκείνη και η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο δύσκολα με άτομα με τα οποία δεν μπορεί να συνεννοηθεί.
Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια όλου αυτού του λεκτικού διαπληκτισμού, ο συνοδός κατεβαίνει από το αυτοκίνητο και πλησιάζει προς το μέρος της διασώστριας χωρίς μάσκα. Εκείνη του λέει να κάνει λίγο πίσω. Εκείνος σηκώνει το χέρι του και τη χτυπάει στο χέρι. Η Β.Κ είπε πως το χτύπημα δεν ήταν δυνατό και δε θέλησε να ασχοληθεί εκείνη τη στιγμή περαιτέρω με αυτή τη χειρονομία, καθώς έπρεπε να μείνει πιστή στο επαγγελματικό της καθήκον. Εκείνη τη στιγμή, επεμβαίνει ο συνάδελφος της Β.Κ. και ρωτάει τον συνοδό αν πιστεύει πως η γυναίκα θα αντέξει και αν μπορεί να πάρει την ευθύνη εκείνος. «Εγώ δεν πάω στο Αττικό», λέει ο συνοδός, παίρνει τη γυναίκα από το ασθενοφόρο και της λέει «θα πάμε με το λεωφορείο». Ωστόσο, οι απειλές του συνοδού συνεχίστηκαν. «Θα σε κανονίσω εγώ… Τη μήνυση θα την φας», έλεγε με βαρύ τόνο στη Β.Κ. και εκείνη τη στιγμή της ρίχνει μία μπουνιά στο πρόσωπο. Τραβάει την επίτοκο, της λέει «πάμε να φύγουμε», μπαίνουν μέσα στο φορτηγάκι τους κάνουν έναν επικίνδυνο ελιγμό και εξαφανίζονται μέσα στον καταυλισμό.
Απευθείας κλήθηκε η Άμεση Δράση. Όταν έφτασε στο σημείο, οι διασώστες έδωσαν την περιγραφή του αυτοκινήτου και την πινακίδα. Όπως τονίζει η Β.Κ. η πινακίδα ήταν γνωστή και είχε απασχολήσει ξανά τις αρχές. Η Άμεση Δράση μπήκε μέσα στον καταυλισμό εκείνη τη στιγμή αλλά δε βρήκε τους δράστες.
Φωτογραφία από άλλο περιστατικό ξυλοδαρμού διασώστη του ΕΚΑΒ
Η Β.Κ κινήθηκε νομικά παρά τον φόβο
Η Β.Κ έπειτα από το περιστατικό πήγε στο Αστυνομικό Τμήμα και κατέθεσε μήνυση παρά τον φόβο. Όπως τονίζει υπάρχει ένα μεγάλο κενό. Οι μηνύσεις στην υπηρεσία της δεν γίνονται αυτεπάγγελτα. Αυτό σημαίνει πως η μήνυση δεν γίνεται από την ίδια την υπηρεσία προς τον οποιονδήποτε δράστη, αλλά από το άτομο που δέχτηκε την επίθεση. Πράγμα, εξαιρετικά επικίνδυνο διότι μετά τη μήνυση, οι Ρομά μέσω των δικηγόρων τους είναι πιθανό να πάρουν τα στοιχεία του προσώπου που τους έκανε την μήνυση και να προχωρήσουν σε αντίποινα. «Ανά πάσα ώρα και στιγμή μπορούν να γνωρίζουν πού μένουμε και πάντα όλοι φοβούνται τα αντίποινα. Η αλήθεια είναι ότι φοβήθηκα, σκέφτηκα να τραβήξω τη μήνυση πίσω όμως δεν το έκανα. Την επόμενη μέρα τον πιάσανε, πήγε αυτόφωρο και τώρα οι διαδικασίες κινούνται φυσιολογικά», συμπληρώνει η Β.Κ.
«Τέτοια περιστατικά αντιμετωπίζουμε πάρα πολύ συχνά. Πριν 15 μέρες ένα άλλο ασθενοφόρο πήγε στα Νεόκτιστα για να παραλάβουν κάποιους υποτιθέμενους ασθενείς και μόλις έφτασαν εκεί άρχισαν να τους πετροβολούν».
Η πολιτεία να μπει μπροστά
Η Β.Κ θεωρεί πως για τέτοια επικίνδυνα περιστατικά θα πρέπει να υπάρχει μία μέριμνα από την πολιτεία. «Θα πρέπει να με καλύπτει ο ίδιος ο νόμος. Να μπαίνω με κάποια συνοδεία σε αυτούς τους χώρους. Δεν είμαστε καλυμμένοι. Πρέπει να μπω για να βοηθήσω τον ασθενή. Πολλές φορές μπαίνουμε και είναι απλά μία ενέδρα. Η πολιτεία πρέπει να μας παρέχει την ασφάλεια», καταλήγει η ίδια.
Ο γγ του Σωματείου Εργαζομένων ΕΚΑΒ για τα περιστατικά βίας
Όπως δηλώνει ο γενικός γραμματέας του Σωματείου Εργαζομένων ΕΚΑΒ, Αλέξης Κιτσόπουλος στο GRTimes.gr: «Τα τελευταία χρόνια αυξήθηκαν τα περιστατικά βίας (λεκτικής αλλά κυρίως σωματικής) σε βάρος διασωστών γιατρών του ΕΚΑΒ κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Τα περιστατικά αυτά μπορεί να έχουν τη μορφή λεκτικής ή φυσικής βίας που επιβαρύνουν σε μεγάλο βαθμό την ψυχολογική κατάσταση των εργαζομένων και κατά συνέπεια παρεμποδίζεται και το έργο της παροχής προνοσοκομειακής και ιατρικής βοήθειας και τίθεται σε κίνδυνο και η υγεία, αλλά κάποιες φορές και η ζωή των ασθενών».
Πού οφείλεται το φαινόμενο
Το φαινόμενο αυτό, σύμφωνα με τον κ. Κιτσόπουλο, οφείλεται κυρίως στο έντονο στρες και στην κακή ψυχολογική κατάσταση των ασθενών και των συγγενών τους, καθώς το κάθε λεπτό αναμονής μέχρι να φτάσουν οι διασώστες φαίνεται «αιώνας». Μάλιστα πολλές φορές, όπως αναφέρει ο ίδιος, ο πολίτης επεμβαίνει στη δουλειά του διασώστη διότι πιστεύει ότι γνωρίζει καλύτερα τη δουλειά αυτού, το πρωτόκολλο διάσωσης και σε ποιο νοσοκομείο πρέπει να διακομιστεί ο ασθενής!
Τι συνέβη στην περίπτωση των Μεγάρων
«Ο κύριος στα Μέγαρα ήθελε να πάει σε συγκεκριμένο νοσοκομείο και προσπάθησε να επιβάλει τη άποψη του με κάθε τρόπο. Χειροδίκησε στη συνάδελφο. Οι καθυστερήσεις όταν συμβαίνουν οφείλονται στην έλλειψη διαθέσιμων ασθενοφόρων και προσωπικού παρά τις φιλότιμες και υπεράνθρωπες προσπάθειες του ΕΚΑΒ. Στην Αττική π.χ. αντί ή συνολική δύναμη ανά βάρδια, αναλογικά του πληθυσμού, να είναι τουλάχιστον 100 ασθενοφόρα είναι μόλις 60-65 στην καλύτερη περίπτωση. Οι καθυστερήσεις είναι αναπόφευκτες», τονίζει ο κ. Κιτσόπουλος.
Επίσης, σημειώνει πως σε κάποιες περιοχές υπάρχει «άβατο» (Ζεφύρι- καταυλισμοί αθιγγάνων) οι επιθέσεις συνοδεύονται με ρίψεις αντικειμένων, λιθοβολισμούς και προκλήσεις ζημιών στα ασθενοφόρα οχήματα. Το φαινόμενο είναι σύνηθες.
«Παλαιότερα το σωματείο κατέθεσε μηνυτήρια αναφορά ενώπιον του Προϊσταμένου της Εισαγγελίας Πλημμελειοδικών Αθηνών, αφού οι διασώστες δέχθηκαν επίθεση από ρομά, οι οποίοι προκάλεσαν μεγάλες φθορές στο ασθενοφόρο όχημα. Μάλιστα διέφυγαν κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή εν μέσω ανταλλαγής πυροβολισμών αντιμαχομένων ομάδων ρομά της περιοχής», αναφέρει ο κ. Κιτσόπουλος.
Επιτακτική η ανάγκη λήψης μέτρων πρόληψης και καταστολής τέτοιων φαινομένων
Το σωματείο, σύμφωνα με τον κ. Κιτσόπουλο, «έχει καταθέσει σχετική πρόταση, επεξεργασμένη από τον νομικό μας σύμβουλο, στις διοικήσεις του ΕΚΑΒ και στις πολιτικές ηγεσίες εδώ και μια τετραετία. Με δηλώσεις ο υπουργός από τον Σεπτέμβριο του 2019 έχει προαναγγείλει νομοθετική ρύθμιση για την προστασία των εργαζομένων στο ΕΚΑΒ και στο ΕΣΥ από βιαιοπραγίες, χωρίς όμως να υπάρχει ακόμη εξέλιξη μέχρι σήμερα στο συγκεκριμένο θέμα».
Μάλιστα, το πρόβλημα υπάρχει και στα νοσοκομεία, κυρίως στα ΤΕΠ (Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών) αφού έχουν σημειωθεί πολλές επιθέσεις σε γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό.
«Πρέπει άμεσα να ληφθούν μέτρα για την ελαχιστοποίηση και εξάλειψη των περιστατικών βίας σε βάρος του προσωπικού», τονίζει ο κ. Κιτσόπουλος.
Διασώστες του ΕΚΑΒ και κορωνοϊός
«Οι διασώστες του ΕΚΑΒ με αίσθημα ευθύνης και επαγγελματισμό δίνουν τη μάχη στην πρώτη γραμμή για την αντιμετώπιση των περιστατικών του κορωνοϊού. Η αναγνώριση του έργου τους καθολική. Τους αποκαλούν «ήρωες». Τα προβλήματα όμως που αντιμετωπίζουν συνεχίζονται. Ένα από αυτά είναι οι επιθέσεις που δέχονται, ακόμη και με τη\ μορφή βιοπραγιών από »αγανακτισμένους» πολίτες», καταλήγει ο κ. Κιτσόπουλος.