Εν μέσω μια άκρως... περίεργης περιόδου στα ελληνοτουρκικά, οπότε ο διάλογος συνεχίζεται αλλά και η τουρκική ρητορεία επίσης, για συνεργασία Ελλάδας-Τουρκίας στον τομέα των ενεργειακών πηγών έκανε λόγο ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ.
Μιλώντας στο φόρουμ των Δελφών, o κ. Πάιατ αναφέρθηκε εκ νέου στα ενεργειακά τεκταινόμενα στην Ανατολική Μεσόγειο και ενέπλεξε και τη γειτονική μας χώρα.
Οι εξελίξεις με την Chevron έχουν προκαλέσει πολύ μεγάλες συζητήσεις για την αναδιαμόρφωση του γεω-οικονομικού σκηνικού στην περιοχή μας. Μάλιστα όπως ανακοίνωσε επίσης από τους Δελφούς ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου αύριο αναμένεται νέα υπουργική απόφαση για τις έρευνες υδρογονανθράκων της Chevron.
Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Πάιατ και προ διμήνου στο πλαίσιο τότε του 6ου Φόρουμ των Δελφών στην Ουάσιγκτον είχε τονίσει ότι η Ελλάδα διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στον νέο παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη.
Οι δηλώσεις του Τζέφρι Πάιατ
Τις δυνατότητες και τις προσδοκίες της ελληνοτουρκικής συνεργασίας στον ενεργειακό τομέα συζήτησε ο πρώην υφυπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ και πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ελλάδα στην ομιλία του στο Delphi Economic Forum X 2025.
Ο Τζέφρι Πάιατ τόνισε ότι το γεωπολιτικό κέντρο βάρους της Ευρώπης μετατοπίζεται νότια και ανατολικά και ότι η Ελλάδα και η Τουρκία βρίσκονται ακριβώς στη μέση αυτού του σεναρίου.
Ο Τζέφρι Πάιατ δήλωσε χαρακτηριστικά:
«Ως πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ελλάδα όταν συνέβη η κρίση Oruc Reis το καλοκαίρι του 2020, θεωρώ μεγάλη επιτυχία το γεγονός ότι αυτή η σχέση διαχειρίζεται πλέον αποτελεσματικά και άμεσα μεταξύ των δύο κυβερνήσεων. Και νομίζω ότι αυτό είναι ένα από τα πράγματα που συμβάλλει στα συμφέροντα μιας εταιρείας όπως η Chevron.
Η Ελλάδα έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο στην οικοδόμηση ανθεκτικότητας στον ενεργειακό τομέα της Ευρώπης μέσω της Αλεξανδρούπολης, της Ρεβυθούσας, του ελληνοβουλγαρικού αγωγού φυσικού αερίου IGB και του Νότιου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου.
Ομοίως, η Τουρκία έχει επίσης λάβει μέρος σε ορισμένα από αυτά τα έργα και έχει αναπτύξει σημαντικά την υποδομή για το άεριο. Το πιο σημαντικό, η Τουρκία θα χρειαστεί να λάβει απόφαση φέτος για το πώς θα διαχειριστεί τη λήγουσα μακροπρόθεσμη σύμβασή της με την Gazprom.
Ο άμεσος θετικός διάλογος μεταξύ των δύο πρωτευουσών (Άγκυρα-Αθήνα) είναι μεγαλύτερο μήνυμα εμπιστοσύνης. Κοιτάζοντας το μέλλον, πιστεύω ότι υπάρχουν πολύ περισσότερες δυνατότητες για ευρύτερη περιφερειακή συνεργασία, όπως έχουμε συζητήσει στο παρελθόν. Είτε πρόκειται για τον κάθετο διάδρομο, για τη μεταφορά καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας από την Αίγυπτο στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας, είτε για πολλά άλλα έργα όπως ο Νότιος Διάδρομος Φυσικού Αερίου, που βασίζεται εξ ολοκλήρου στη συνεργασία της BOTAŞ στην Τουρκία και του αγωγού TAP που μεταφέρει φυσικό αέριο στην Ιταλία. Το γεωπολιτικό κέντρο βάρους της Ευρώπης μετατοπίζεται νότια και ανατολικά και η Ελλάδα και η Τουρκία βρίσκονται ακριβώς στη μέση αυτού του σεναρίου».
Το σενάριο ελληνοτούρκικης συνεργασίας επανέρχεται
Ενδιαφέρον έχει ότι αυτό το σενάριο έχει αρχίσει να ακούγεται εντόνως ήδη από το τέλος του περασμένου έτους. Τότε ήταν ο Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος είχε ζητήσει ευθέως: Να συνεργαστούμε με την Τουρκία χρησιμοποιώντας ήλιο και άνεμο του Αιγαίου
Μιλώντας στην τουρκική gazeteoksijen είχε αναφέρει μεταξύ άλλων: «Μαλώνουμε για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, η ύπαρξη των οποίων είναι άγνωστη στο Αιγαίο. Αλλά δεν υπάρχει ούτε πετρέλαιο ούτε φυσικό αέριο στο μέλλον του κόσμου. Μπορούμε να δημιουργήσουμε μια ολοκαίνουργια συνεργασία χρησιμοποιώντας τον ήλιο και τον άνεμο του Αιγαίου Πελάγους μαζί».
Το ζήτημα βέβαια είναι τι σχέδια βρίσκονται επί τάπητος δεδομένου πως η Τουρκία αναζητάει με κάθε πιθανό και απίθανο τρόπο να κερδίσει ό,τι μπορεί στο ενεργειακό μπραντεφέρ του Αιγαίου.
