Σε εξέλιξη βρίσκεται η συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο «Λευκό Παλάτι» στην Άγκυρα.
Μετά την συνάντηση των δύο ηγετών αναμένεται να ξεκινήσουν οι διευρυμένες συζητήσεις με τις αντιπροσωπείες συνολικής διάρκειας 1,5 ώρας. Στην συνέχεια θα ακολουθήσουν δηλώσεις και δείπνο, με τον κ. Μητσοτάκη να αναχωρεί ως τις 21:00 από την Τουρκία.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού και του Τούρκου προέδρου είναι παρόντες οι δύο Υπουργοί Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν και οι δύο διπλωματικοί σύμβουλοι, Άννα Μαρία Μπούρα και Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς.
Κατά τη σημερινή συνάντηση ανάμεσα στους δύο ηγέτες αναμένεται να υπογραφούν δύο νέες συμφωνίες: η πρώτη αφορά σε συμφωνία συνεργασίας, που αφορά στη Διαχείριση Καταστροφών και εκτάκτων αναγκών, που θέτει σε πιο δομημένη βάση την συνδρομή μεταξύ των δύο χωρών σε επείγουσες καταστάσεις. Η δεύτερη αφορά στην συνεργασία στον τομέα της Υγείας και των Ιατρικών Επιστημών. Οι ίδιες πηγές τονίζουν, εξάλλου, ότι θα ανακοινωθεί ακόμη η ίδρυση του Ελληνοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου, που υπενθυμίζεται ότι είχε συμφωνηθεί κατά την επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα τον περασμένο Δεκέμβριο.
Εν συνεχεία, θα ακολουθήσουν διευρυμένες επαφές με τη συμμετοχή μεταξύ άλλων των Υφυπουργών Εξωτερικών, Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου και Κώστα Φραγκογιάννη, αρμοδίων για τον πολιτικό διάλογο και τη «θετική» ατζέντα και του Μπουράκ Ακσαπάρ, του Διοικητή της ΕΥΠ, Θεμιστοκλή Δεμίρη και του Τούρκου ομολόγου του, Ιμπραήμ Καλίν, του Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας, Αθανάσιου Ντόκου, της Συμβούλου Διεθνούς Στρατηγικού Σχεδιασμού, Αριστοτελίας Πελώνη, και της Διευθύντριας Επικοινωνίας του πρωθυπουργού, Κύρας Κάπη.
Ένα βασικό στοιχείο που θα προκύψει από το ραντεβού της Άγκυρας είναι ο οδικός χάρτης των επόμενων ραντεβού. Μητσοτάκης και Ερντογάν αναμένεται να συναντηθούν στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ενώ θα συμπέσουν και στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον τον Ιούλιο. Πέραν αυτών, όμως, εκκρεμούν και οι συναντήσεις σε χαμηλότερο επίπεδο, οι οποίες πρέπει να μπουν σε έναν νέο κύκλο, με την αντικατάσταση του υφυπουργού Εξωτερικών Μπουράκ Ακτσαπάρ, ο οποίος μετακομίζει στον ΟΗΕ τους επόμενους μήνες, και αφήνει προς ώρας χωρίς συνομιλητή για τον πολιτικό διάλογο και τη θετική ατζέντα τους Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και Κώστα Φραγκογιάννη.
Νωρίτερα, στην Άγκυρα προσγειώθηκε λίγο πριν τις 15:00 ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Τον Έλληνα πρωθυπουργό υποδέχθηκαν στο αεροδρόμιο της τουρκικής πρωτεύουσας ο Υπουργός Εξωτερικών Hakan Fidan, ο Αναπληρωτής Κυβερνήτης της Άγκυρας Murat Soylu, ο Αντιδήμαρχος του Μητροπολιτικού Δήμου Άγκυρας Faruk Köylüoğlu, ο Γενικός Διευθυντής Πρωτοκόλλου του Υπουργείου Εξωτερικών Πρέσβης Ahmet Cemil Miroğlu, ο Γενικός Διευθυντής Διμερών Πολιτικών Υποθέσεων και Ναυτιλίας-Αεροπορίας-Συνόρων του Υπουργείου Εξωτερικών Πρέσβης Burak Özügergin, ο Πρέσβης της Τουρκίας στην Αθήνα Çağatay Erciyes, ο Πρέσβης της Ελλάδας στην Άγκυρα Θεόδωρος Μπιζάκης και άλλοι αξιωματούχοι.
Το πρόγραμμα της επίσκεψης του Κυριάκου Μητσοτάκη:
- 15:30 - Yποδοχή Πρωθυπουργού από τον Τούρκο Πρόεδρο στο Προεδρικό Μέγαρο
- 15:45-16:30: Συνάντηση περιορισμένης σύνθεσης Πρωθυπουργού με Τούρκο Πρόεδρο (1+2)
- 16:30-17:15: Διευρυμένες συνομιλίες (1+10)
- 17:15-17:45: Δηλώσεις στον Τύπο
- 18:00-19:15: Επίσημο Δείπνο
- 19:45: Αναχώρηση Πρωθυπουργού από Άγκυρα
Χαμόγελα και αγκάθια
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο Τούρκος πρόεδρος προσέρχονται σε αυτή τη συνάντηση με την αμφίπλευρη βούληση το καθεστώς νηνεμίας στη «μεγάλη εικόνα» των ελληνοτουρκικών να διατηρηθεί. Άλλωστε, στην Αθήνα εκτιμούν την μακρά απουσία εναέριων και θαλασσίων προκλήσεων, ενώ η γείτονας έχει κόψει «μαχαίρι» και τη ρητορική για την κυριαρχία των ελληνικών νησιών, τα οποία έχουν μετατραπεί σε…κέντρο Τούρκων διερχομένων με την επταήμερη τουριστική βίζα που έχει γίνει «ανάρπαστη» για τα 10 νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
Σύμφωνα, μάλιστα, με τις τελευταίες πληροφορίες παρών στο δείπνο θα είναι και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος ο οποίος έκανε δεκτή την πρόσκληση που του απηύθυνε o πρόεδρος Ερντογάν με το βλέμμα στραμμένο στις θρησκευτικές ελευθερίες. Συνολικά από ελληνικής πλευράς στο δείπνο θα είναι παρόντες Κυριάκος Μητσοτάκης, Γιώργος Γεραπετρίτης, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, Κώστας Φραγκογιάννης, Άννα Μαρία Μπούρα, ο Έλληνας πρέσβης Θεόδωρος Μπιζάκης, Θεμιστοκλής Δεμίρης, Θάνος Ντόκος, Αριστοτελία Πελώνη, Κύρα Κάπη και ο εκτελών χρέη διερμηνέα πρέσβης Μύρων Νικολαϊδης.
Πίσω από τα χαμόγελα, βεβαίως κρύβονται δυσκολίες στο εγχείρημα της επαναπροσέγγισης. Η μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί λίγες μέρες πριν την έλευση του Κυριάκου Μητσοτάκη ενόχλησε ιδιαίτερα και έκανε ορισμένους να αναρωτιούνται, για ποιον λόγο πηγαίνει ο πρωθυπουργός στο τουρκικό Προεδρικό Μέγαρο. Η απάντηση του κ. Μητσοτάκη είναι ότι, παρά τις δυσκολίες και τις διαφωνίες, είναι καλύτερο να συνομιλούμε από το να μην μιλάμε. Από τουρκικής μεριάς, τίθεται ως «αγκάθι» το ζήτημα των θαλασσίων πάρκων, με την Αθήνα να απαντά ότι η χωροθέτηση γίνεται με περιβαλλοντικά κριτήρια και πάντα σύμφωνα με τις αρχές του διεθνούς δικαίου και διεθνούς δικαίου της θάλασσας.
Οι δηλώσεις και η υφαλοκρηπίδα
Μια κρίσιμη στιγμή στη συνάντηση που θα δώσει και το «πρόσημο» της όλης επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού θα είναι οι κοινές δηλώσεις, γύρω στις 18:00. Στο Μέγαρο Μαξίμου, πρώτος μίλησε ο κ. Μητσοτάκης και δεύτερος ο κ. Ερντογάν, ο οποίος έκανε αναφορά σε «ομοεθνείς» του, αναφερόμενος στους μουσουλμάνους της Θράκης. Μετά το τέλος της ομιλίας του, ο κ. Μητσοτάκης «έσπασε το πρωτόκολλο», απαντώντας στον ισχυρισμό του κ. Ερντογάν. Όλοι περίμεναν να τελειώσει η μετάφραση στο αυτί του Τούρκου προέδρου και όταν αυτό συνέβη, αυτός χειροκρότησε και επέτρεψε την ανακούφιση αρκετών εκ των παρισταμένων που δεν ήθελαν τη μετατροπή του ραντεβού σε ροντέο.
Με δεδομένη την εξέλιξη στη Μονή, αλλά και το θέμα των θαλάσσιων πάρκων, και με την πάγια εκκρεμότητα της υπόθεσης της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης, όλοι περιμένουν να δουν πώς θα εξελιχθούν οι σημερινές δηλώσεις, στις οποίες ο κ. Ερντογάν μιλά πρώτος και ο κ. Μητσοτάκης δεύτερος. Θα απαντήσει ο κ. Ερντογάν στον πρωθυπουργό, ο οποίος σκοπεύει να κάνει κάποιες αναφορές με αιχμές; Θα φανεί!
Όλοι, πάντως, παραδέχονται ότι το κλίμα μπορεί να είναι καλύτερο, αλλά ο δρόμος για ουσιαστική συζήτηση αναφορικά με την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ είναι μακρύς. Οι δύο χώρες «γυρίζουν» γύρω από το θέμα, αλλά ακόμα δεν το έχουν «ακουμπήσει». Δεν είναι μόνο ότι απουσιάζει η πολιτική εντολή, είναι ότι τα πράγματα δεν είναι ώριμα. Διότι, μπορεί το κλίμα να έχει βελτιωθεί άρδην, η εμπιστοσύνη, όμως, δεν είναι απόλυτη. Ούτε η συνθήκη απόλυτα ευνοϊκή.
Ελληνοτουρκικές business
Αν κάποιοι έχουν πιάσει το νόημα, πάντως, αυτοί είναι οι άνθρωποι του επιχειρείν, των οποίων η συνεργασία έχει προσφέρει μεγάλες ευκαιρίες τα τελευταία δύο χρόνια. Οι Τούρκοι έχουν αρχίσει να διεισδύουν στο ελληνικό λιανεμπόριο, ενώ στα νησιά του Αιγαίου «τρίβουν» τα χέρια τους με την απόβαση των Τούρκων τουριστών σε off-season εποχή. Τώρα, η σχέση θα «θεσμοποιηθεί» με το Ελληνοτουρκικό Επιχειρηματικό Συμβούλιο, του οποία θα ηγούνται ο εφοπλιστής Γιώργος Προκοπίου και ο Τούρκος μεγάλο-εργολάβος Αντνάν Πολάτ.
Από ελληνικής μεριάς έχει «κλειδώσει» και η συμμετοχή του Αχιλλέα Κωνσταντακόπουλου του ομίλου ΤΕΜΕΣ. Η σύνθεση του συμβουλίου θα είναι οκταμελής και θα προσφέρει ευκαιρίες απευθείας συνεννόησης σε κρίσιμους κλάδους για τη διμερή οικονομική και επιχειρηματική συνεργασία. Όπως, βεβαίως, θα λειτουργήσει ως «βήμα» για ανάπτυξη B2B συνεργειών, για τις οποίες λέγεται ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον και στις δύο πλευρές του Αιγαίου.
