Η Τουρκία είναι ευρέως γνωστό ότι έχει τεράστιο πρόβλημα στην οικονομία της, παρά τις τονωτικές ενέσεις που δέχθηκε πρόσφατα από ΗΑΕ και Σαουδική Αραβία, με αποτέλεσμα να παρουσιάζει πρόβλημα ακόμη και η συνέχιση του προγράμματος ανάπτυξης του Εθνικού μαχητικού αεροσκάφους 5ης γενιάς KAAN.
Τουρκία-Αζερμπαϊτζάν υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας για το τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος KAAN
Αναζητώντας λύση στο πρόβλημα "Η Τουρκία αποφάσισε να εμπλέξει το Αζερμπαϊτζάν στο εθνικό έργο μαχητικών αεροσκαφών με ελπίδες οικονομικής συνεισφοράς του", αναφέρει έγκριτο Διεθνές ΜΜΕ, επισημαίνοντας:
"Ένα πρωτόκολλο συνεργασίας υπογράφηκε μεταξύ Τουρκίας και Αζερμπαϊτζάν την περασμένη εβδομάδα για τη διευκόλυνση των κοινών προσπαθειών στα διάφορα στάδια παραγωγής του KAAN, του τουρκικού εθνικού και εγχώριου μαχητικού αεροσκάφους που σχεδιάστηκε για την τουρκική Πολεμική Αεροπορία. Η τουρκική πλευρά στοχεύει επίσης να εξασφαλίσει οικονομική υποστήριξη για το έργο μέσω της συμμετοχής του Αζερμπαϊτζάν, σύμφωνα με το Nordic Monitor.
Η τελετή υπογραφής της National Fighter Jet Development Collaboration πραγματοποιήθηκε στην 16η Διεθνή Έκθεση Αμυντικής Βιομηχανίας, IDEF'23, με τη συμμετοχή αξιωματούχων από την Προεδρία της Αμυντικής Βιομηχανίας (SSB), το Υπουργείο Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν και την Τουρκική Αεροδιαστημική Βιομηχανία (TUSAŞ, ή TAI). Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, πρωταρχικός στόχος του πρωτοκόλλου είναι η καθιέρωση των θεμελιωδών αρχών και διαδικασιών συνεργασίας μεταξύ Τουρκίας και Αζερμπαϊτζάν, με ιδιαίτερη έμφαση στις κοινές παραγωγικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων των συνεχιζόμενων προσπαθειών για την ανάπτυξη του KAAN.
Το πρωτόκολλο στοχεύει επίσης να εντοπίσει και να αξιολογήσει τις δυνατότητες του Αζερμπαϊτζάν στο πλαίσιο του έργου KAAN, να προετοιμαστεί για παραγωγή σε κατάλληλες εγκαταστάσεις και με εταιρείες που κρίνονται κατάλληλες, να ενισχύσει τις παραγωγικές δυνατότητες και να προωθήσει την ανταλλαγή εμπειριών. Ως μέρος του πρωτοκόλλου, το Αζερμπαϊτζάν θα συμβάλει επίσης στο έργο στέλνοντας προσωπικό με αριθμό 200 ατόμων στην Τουρκία για να συμμετάσχει ενεργά στο έργο KAAN.
Κατά την επίσκεψή του στο IDEF, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν χαρακτήρισε το πρωτόκολλο με το Αζερμπαϊτζάν ως νέο σύμβολο αλληλεγγύης μεταξύ των δύο χωρών. Ανέφερε επίσης ότι η πρώτη δοκιμαστική πτήση της KAAN θα πραγματοποιηθεί μέχρι το τέλος του 2023.
Το KAAN παρουσιάστηκε αρχικά στο κοινό κατά τη διάρκεια της εκστρατείας επανεκλογής του Ερντογάν τον Μάιο, όταν παρουσιάστηκε και πραγματοποίησε μια δοκιμή taxi (στο έδαφος). Η αντιπολίτευση εκείνη την εποχή επέκρινε τη διοργάνωση τελετής για ένα μη ιπτάμενο αεροσκάφος, υποστηρίζοντας ότι ήταν μια πολιτική τακτική που αποσκοπούσε στη συγκέντρωση υποστήριξης κατά τη διάρκεια των εκλογών. Ισχυρίζονται επίσης ότι το έργο KAAN δεν προχωρά τόσο γρήγορα όσο έχει παρουσιάσει η κυβέρνηση, ενώ ως ζητήματα εγείρονται και οικονομικές προκλήσεις.
Το project παραγωγής του KAAN και το "πρόβλημα" του κινητήρα
Το TAI KAAN, γνωστό και ως TF-X ή Τουρκικό μαχητικό, που αναφέρεται ως Milli Muharip Uçak (Εθνικό Αεροσκάφος Μάχης) στα τουρκικά και συντομογραφία MMU, είναι ένα προηγμένο, δικινητήριο, stealth, παντός καιρού μαχητικό,που βρίσκεται υπό ανάπτυξη αυτή τη στιγμή από την TAI, με τη βρετανική BAE Systems να λειτουργεί ως υπεργολάβος.
Οι πρωταρχικοί στόχοι του KAAN είναι να αντικαταστήσει τα υπάρχοντα και γερασμένα αεροσκάφη F-16 σε υπηρεσία με την τουρκική Πολεμική Αεροπορία και να είναι διαθέσιμα για εξαγωγή σε άλλες χώρες. Η πρώτη παράδοση του KAAN στην τουρκική Πολεμική Αεροπορία έχει προγραμματιστεί για το 2028 και οι προσπάθειες για την εύρεση του κατάλληλου κινητήρα βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη.
Τα τρέχοντα πρωτότυπα είναι εξοπλισμένα με κινητήρες F110 αμερικανικής κατασκευής και αυτοί οι κινητήρες θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούνται για την αρχική παραγωγή των πρώτων 20-25 μονάδων KAAN. Μέχρι στιγμής, δύο εταιρείες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την παραγωγή ενός εξειδικευμένου κινητήρα για το KAAN.
Η Βρετανική εταιρεία Rolls-Royce έχει δημιουργήσει συνεργασία με τον τουρκικό όμιλο Kale για να συμμετάσχει, ενώ και η Ουκρανική εταιρεία Ivchenko Progress έχει επίσης υποβάλει προσφορά για τον κινητήρα του αεροσκάφους.
Οι τουρκικοί σχεδιασμοί
Σε μια δήλωση στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης τον Μάιο, ο Πρόεδρος της TAI Temel Kotil είπε ότι η TAI σχεδιάζει να παραδώσει 20 μονάδες αεροσκαφών KAAN Block-10 στην τουρκική Πολεμική Αεροπορία μέχρι το έτος 2028.
Ανέφερε επίσης ότι από το 2029, η παραγωγή αναμένεται να είναι δύο τζετ το μήνα. Ο Kotil ανέφερε ότι αν και δεν είναι σίγουρο, προβλέπουν ότι η τιμή πώλησης του αεροσκάφους θα είναι περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια. Ωστόσο, δεν μοιράστηκε λεπτομέρειες σχετικά με το συνολικό κόστος του έργου.
Εν τω μεταξύ, κατά την ομιλία του στο IDEF, ο Πρόεδρος Ερντογάν τόνισε ότι η Τουρκία πέτυχε σε έναν στρατηγικό και προκλητικό τομέα όπως η άμυνα και τόνισε ότι λειτουργεί ως έμπνευση για άλλες χώρες.
Σύμφωνα με τον Ερντογάν, η επιτυχία της Τουρκίας στον αμυντικό τομέα έχει σπάσει τη μακροχρόνια κυριαρχία ορισμένων δυνάμεων στις τεχνολογίες όπλων, οδηγώντας σε κάποια άσχημα συναισθήματα που στρέφονται προς την Τουρκία από εκείνους που συνήθιζαν να ελέγχουν τον τομέα. Επέκρινε επίσης τα κόμματα της αντιπολίτευσης που ενεργούν υπό την επιρροή αυτών των δυνάμεων και ρίχνουν λάσπη στις πρωτοβουλίες της αμυντικής βιομηχανίας της Τουρκίας."
Συμπέρασμα
Υπενθυμίζουμε ότι στις 15 Ιουνίου 2021 ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο ομόλογός του Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ, υπέγραψαν τη "Διακήρυξη της Σούσα", η οποία έχει σημαντικές επιπτώσεις για την Ελλάδα. Η εν λόγω Διακήρυξη περιγράφει κοινές προσπάθειες για την αναδιοργάνωση και τον εκσυγχρονισμό των Ενόπλων Δυνάμεων του Αζερμπαϊτζάν, καθώς και επιβάλλει κοινή δράση σε περίπτωση επιθετικότητας τρίτων κατά της ανεξαρτησίας ή της κυριαρχίας ενός από τα μέρη.
Ένα άλλο πολύ σημαντικό στοιχείο που θα συμβάλει στη στενότερη διμερή στρατιωτική συνεργασία Τουρκίας-Αζερμπαϊτζάν, είναι η δέσμευση να διοργανώνονται τακτικές κοινές συναντήσεις των συμβουλίων ασφαλείας των δύο χωρών.
Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι η Ελλάδα σε περίπτωση στρατιωτικής αναμέτρησης με την Τουρκία, θα πρέπει να προσμετρήσει και το Αζερμπαϊτζάν ως δυνητικό αντίπαλό της, κυρίως τις αεροπορικές δυνάμεις και τις Ειδικές Δυνάμεις αυτής της χώρας.
Τόσο σε τακτικό όσο και σε στρατηγικό επίπεδο αυτό δίνει επιπρόσθετες δυνατότητες στις ήδη υπάρχουσες στην Τουρκία, όπως λόγου χάρη τη δυνατότητα παροχής ακόμη μεγαλύτερου στρατηγικού βάθους στην τουρκική πολεμική αεροπορία, η οποία θα δύναται με εναέριο ανεφοδιασμό να εφορμά από το έδαφος του Αζερμπαϊτζάν εναντίον της χώρας μας, ακόμη και στην περίπτωση που καταστρέψουμε με στρατηγικά όπλα-πυρομαχικά της πολεμικής αεροπορίας και του ναυτικού μας κρίσιμες αεροπορικές εγκαταστάσεις-αεροδρόμια στην ενδοχώρα της Τουρκίας.
Στα παραπάνω έρχεται να προστεθεί το πρόσφατο πρωτόκολλο συνεργασίας μεταξύ Τουρκίας-Αζερμπαϊτζάν για το τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος KAAN, επαληθεύοντας τις παραπάνω εκτιμήσεις μας πλήρως.
Τέλος η οικονομική ενίσχυση του εν λόγω project από τους Αζέρους, θα συμβάλλει αποφασιστικά στην ευόδωση του και στην τήρηση των τουρκικών χρονοδιαγραμμάτων.
