Με τις ημέρες να μετρούν αντίστροφα μέχρι το Βίλνιους και την πρώτη μετά τις εκλογές συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν και παρά τη γενικά θετική ατμόσφαιρα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις που προκαλεί η αναμενόμενη συνάντηση, η Άγκυρα εξακολουθεί να προωθεί και να επιμένει σε θέσεις που δεν βοηθούν στην προσέγγιση των δύο χωρών.
Είναι χαρακτηριστικό πως η Τουρκία συνεχίζει το αναθεωρητικό της δόγμα στο Αιγαίο με παράνομες ΝΟΤΑΜ που προσπαθούν να δεσμεύσουν μεχρι τέλος Αυγούστου την καρδιά του Πελάγους αλλά και μέσω του ΝΑΤΟ όπου προσπαθεί να αλλάξει ακόμα και όνομα στα Στενά των Δαρδανελίων, αλλά και να απαλείψει οποιαδήποτε αναφορά στην Κυπριακή Δημοκρατία στους χάρτες της Συμμαχίας.
Ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Άμυνας πλοίαρχος Ζεκί Ακτούρκ συνέχισε την τακτική του μαστιγίου και του καρότου για Αιγαίο και Κύπρο: «Οι Τούρκοι και οι Έλληνες να ζουν με ειρήνη, ευημερία και ασφάλεια κάνοντας δίκαιη χρήση του πλούτου της περιοχής, Το Αιγαίο είναι μια θάλασσα φιλίας μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας. Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα είναι η κατάσταση της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου στο νησί. Τονίζουμε ότι δύο κυρίαρχα, ίσα και ανεξάρτητα κράτη είναι η μόνη λύση στην Κύπρο».
Για αυτό το ταξίδι του Νίκου Δένδια ως υπουργού Άμυνας πλέον στη Λευκωσία έστειλε ένα σαφές μήνυμα: «Και θα ήθελα να υπενθυμίσω την πάγια θέση μας, ότι για εμάς λύση δύο κρατών δεν υφίσταται. Είμαστε και θα είμαστε αρωγοί της Κυπριακής Δημοκρατίας στην προσπάθεια αποφυγής τετελεσμένων. Κι εγώ ο ίδιος έχω πει επανειλημμένως ότι για εμάς η Κύπρος δεν κείται μακράν».
Ο Νίκος Δένδιας επισκέφτηκε και το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ σε μια περίοδο κατά την οποία ο Ερντογάν ετοιμάζει νέα πρόκληση εγκαινιάζοντας ανήμερα της επετείου της εισβολής στην Κύπρο στις 20 Ιουλίου, νέο αεροδρόμιο στην κατεχόμενη Τύμπου.
Την ίδια στιγμή η Κύπρος συνεχίζει να ατσαλώνει την συνεργασία της με τις ΗΠΑ. Από 01 έως 28 Ιουνίου 2023, συνδιοργανώθηκε από την Εθνική Φρουρά και τις Ένοπλες Δυνάμεις (ΕΔ) των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, άσκηση ειδικών επιχειρήσεων μικρής κλίμακας ΤΑΜΣ «GUARDIAN-2023», στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Σκοπός της άσκησης, ήταν η συνεκπαίδευση του προσωπικού Ειδικών Δυνάμεων στις διαδικασίες σχεδίασης, εκτέλεσης και πληροφοριακής υποστήριξης Ειδικών Επιχειρήσεων στην Περιοχή Επιχειρήσεων. Ειδικότερα τα επιμέρους σενάρια περιλάμβαναν, διάφορα είδη βολών μάχης ατομικού και ομαδικού οπλισμού, καθώς και ελευθέρων σκοπευτών, εκπαίδευση στον αγώνα κατοικημένων τόπων και εξάσκηση του προσωπικού σε αντικείμενα Α΄ Βοηθειών πεδίου μάχης.
Φάση της συνεκπαίδευσης παρακολούθησε ο Αρχηγός της Εθνικής Φρουράς, Αντιστράτηγος Δημόκριτος Ζερβάκης, ο οποίος αφού συνεχάρη τα ασκούμενα τμήματα της Διοίκησης Καταδρομών και των ΗΠΑ για την προσπάθεια που κατέβαλαν, επισήμανε τη σημασία της πραγματοποίησης κοινών εκπαιδεύσεων, τόσο για την αύξηση του επιπέδου συνεργασίας και συναντίληψης μεταξύ των ΕΔ των 2 χωρών, όσο και για την ασφάλεια και σταθερότητα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου γενικότερα.
Η άσκηση, η οποία εντάσσεται στο πλαίσιο του Προγράμματος Διμερούς Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και ΗΠΑ, κρίνεται ως ιδιαίτερα επωφελής, καθώς παρέχει τη δυνατότητα στο προσωπικό ειδικών επιχειρήσεων της Εθνικής Φρουράς, να συνεκπαιδευτεί με αντίστοιχο προσωπικό των Αμερικανικών ΕΔ, προάγοντας με αυτόν τον τρόπο το επίπεδο εκπαίδευσης, τη διαλειτουργικότητα και αναδεικνύοντας τις εξαιρετικές σχέσεις μεταξύ των ΕΔ των δύο χωρών.
Το ενδιαφέρον των ΗΠΑ είναι έντονο για την ελληνοτουρκική συνάντηση στο Βίλνιους καθώς προσπαθούν να βρουν ένα τρόπο να «μαλακώσουν» την Άγκυρα ως προς την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Σε αυτό το πλαίσιο μίλησε ο αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Αν και πολλοί στην Ουάσιγκτον θα ήθελαν να δουν τελικά η Τουρκία να λαμβάνει τα F-16, ακόμα και αν αυτό είναι σε βάρος της Ελλάδας, υπάρχει ακόμα αρνητικό κλίμα στις ΗΠΑ για την Άγκυρα. Με επιστολή τους, Αμερικανοί βουλευτές ζητούν έναν μηχανισμό που θα αποτρέπει την παραβίαση της ελληνικής κυριαρχίας από τα F-16.
Ως προς την συνάντηση Μητσοτάκη Ερντογάν τώρα, όλες οι διεργασίες έχουν μπει στην τελική ευθεία. Από ελληνικής πλευράς θα καθίσει στο τραπέζι μαζί με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης.
Η Άννα Μαρία Μπούρα διευθύντρια του Διπλωματικού Γραφείου του πρωθυπουργού και πιθανότατα η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου.
Από τουρκικής πλευράς τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα συνοδεύσει ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών και πρώην ισχυρός άντρας της ΜΙΤ Χακάν Φιντάν, ο επικεφαλής Σύμβουλος του Τούρκου Προέδρου Ακίφ Τσαγκατάϊ Κιλίτς και πιθανότατα, ο νυν επικεφαλής της ΜΙΤ και πρώην σύμβουλος του Ερντογάν Ιμπραήμ Καλίν. Αυτό θα κλειδώσει τις επόμενες ημέρες.
Πρόκειται για την πέμπτη τετ-α-τετ συνάντηση των δύο ηγετών τα τελευταία τέσσερα χρόνια, και την πρώτη μετά την επανεκλογή τους. Η προηγούμενη συνάντηση των δύο ηγετών είχε γίνει στα μέσα Μαρτίου του 2022.
Σε κλάδο ελαίας προς την Τουρκία αλλά και ετοιμότητα προάσπισης της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας αναφέρθηκε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας στο πλαίσιο των προγραμματικών: «Εξακολουθούμε να τείνουμε κλάδο ελαίας για ειρηνική συνύπαρξη λαών. Στέλνουμε ταυτόχρονα μήνυμα ότι θα προασπίσουμε την εδαφική ακεραιότητα και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα»
Η Ελλάδα συνεχίζει το εξοπλιστικό της πρόγραμμα με ταχύτατους ρυθμούς έχοντας ήδη 24 μαχητικά 4ης γενιάς Rafale και F-16 Viper, ενώ στις 12 Ιουλίου ξεκινά η κατασκευή της τρίτης φρεγάτας Belhara που έχει λάβει την ονομασία «Φορμίων».
