Είναι γνωστό ότι ο Έλληνας Πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης και ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν θα συναντηθούν στην Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ που θα πραγματοποιηθεί 11-12 Ιουλίου στην Λιθουανία, "σπάζοντας τον πάγο" που είχε δημιουργηθεί, μετά την μονομερή απόφαση του Τούρκου Προέδρου να διακόψει κάθε επαφή με την Ελληνική πλευρά, μετά την ομιλία του Έλληνα Πρωθυπουργού στην Αμερικανική Γερουσία δύο(2) χρόνια πριν.
Τα δύο "αιτήματα παγίδες" του Ερντογάν στον Μητσοτάκη στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ
Τουρκικό ΜΜΕ επιχειρεί με άρθρο του να μας "διαφωτίσει" σχετικά με την κεντρική ιδέα των ζητουμένων από τον Τούρκο Πρόεδρο προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό, όπου ούτε λίγο ούτε πολύ, αναμένεται να ζητήσει την έναρξη απευθείας επίσημων διμερών συνομιλιών για επίλυση των θεμάτων στο Αιγαίο με εμάς, χωρίς οποιαδήποτε εμπλοκή ΗΠΑ-ΕΕ.
Εκτίμησή μας, είναι ότι σίγουρα θα ζητηθεί από τον Έλληνα Πρωθυπουργό να μειωθούν οι εξοπλισμοί της χώρας μας, πράγμα που το έχει αναφέρει σε δήλωσή του ο Ερντογάν πριν την τέλεση των Βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου.
Ωστόσο, τα παραπάνω αποτελούν μεγάλη παγίδα για την Ελλάδα, η οποία δεν αναμένουμε να δεχθεί τις δύο(2) τουρκικές προτάσεις.
Η πάγια θέση της Ελλάδας
Ο λόγος είναι η αποδοχή της πρώτης θα σήμαινε διολίσθηση από την πάγια θέση της χώρας μας ότι η μόνη διαφορά με την Τουρκία στο Αιγαίο, είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, οπότε και θα πρέπει οι δύο χώρες να καταφύγουν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης κατόπιν υπογραφής συνυποσχετικού.
Αυτό η Άγκυρα δεν το αποδέχεται, αφού θέτει θέματα κυριαρχίας στα νησιά-νησίδες-βραχονησίδες μας, εύρους ΕΕΧ, εύρους ΧΥ, δικαιοδοσίας FIR, διαμοιρασμού του Αιγαίου για θέματα έρευνας και διάσωσης με τον 25ο μεσημβρινό να αποτελεί το μεταξύ μας όριο, ενώ τέλος έχει σε ισχύ το casus Belli σε περίπτωση εφαρμογής από την Ελλάδα του Δικαίου της θάλασσας που προβλέπει επέκταση των ΧΥ μας έως 12 νμ.
Επιπλέον η χώρα μας έχει κάθε λόγο να επιθυμεί παρέμβαση των συμμάχων μας ΗΠΑ-ΕΕ στην Ελληνοτουρκική διαφορά.
Αναφορικά δε με την πρόταση μείωσης των εξοπλισμών της χώρας μας έχουμε να αντιτάξουμε τον φρενήρη ρυθμό παράδοσης στις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις (ΤΕΔ) από την τουρκική αμυντική βιομηχανία, νέων οπλικών συστημάτων-μέσων και πυρομαχικών.
Υπενθυμίζουμε ότι πλέον η Τουρκική αμυντική βιομηχανία καλύπτει άνω του 65% των απαιτήσεων σε οπλικά μέσα-συστήματα και πυρομαχικά των ΤΕΔ. Μπροστά σε αυτήν την τουρκική εξοπλιστική λαίλαπα, θα ήταν αδιανόητη οποιαδήποτε διακοπή του εξοπλιστικού προγράμματος της Ελλάδας.
Ενδεικτικά το τουρκικό άρθρο αναφέρεται σε σχέση με τον τρόπο επίλυσης των Ελληνοτουρκικών διαφορών:
"Χωρίς παρεμβάσεις τρίτων, η Τουρκία και η Ελλάδα μπορούν να επιλύσουν τα ζητήματά τους, καθώς το κύριο πρόβλημα μεταξύ των γειτονικών χωρών στο Αιγαίο Πέλαγος πηγάζει από εξωτερική εμπλοκή.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης κέρδισε τον δεύτερο γύρο των γενικών εκλογών στην Ελλάδα, με διαφορά 35 ημερών. Πρίν τις εκλογές 68% του πληθυσμού δήλωνε ότι η Ελλάδα βρισκόταν σε λάθος δρόμο και η οικονομία ήταν αναμφισβήτητα το πρωταρχικό μέλημα.
Στην πρώτη περίοδο της περασμένης διακυβέρνησης Μητσοτάκη, όταν οι εσωτερικές υποθέσεις πήραν μια στροφή προς το χειρότερο, ο Έλληνας Πρωθυπουργός, όπως πολλοί Έλληνες πολιτικοί, κατέφυγε στην πυροδότηση εντάσεων με την Τουρκία.
Άλλωστε, είχε πολλά ζητήματα, όπως η Κυπριακή διαμάχη, θαλάσσιες διεκδικήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και διεκδίκηση δικαιωμάτων σε ακατοίκητες βραχονησίδες στο Αιγαίο.
Στη συνέχεια, ο Μητσοτάκης προέβη σε συγκέντρωση όπλων σε γειτονικά νησιά του Αιγαίου, γεγονός που προκάλεσε ανησυχίες από την Τουρκία. Παρά τις προειδοποιήσεις από την Τουρκία, δήλωσε ότι είναι αποφασισμένος να συνεχίσει τον διάλογο με τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν . Ωστόσο, ξέχασε γρήγορα την υπόσχεση που έδωσε στον Ερντογάν κατά τη συνάντησή τους στην Κωνσταντινούπολη.
Τον Μάιο του 2022, ενώ οι Τούρκοι αντιπρόσωποι συνέχιζαν τις διαπραγματεύσεις για την απόκτηση αεροσκαφών F-16 από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Μητσοτάκης ανέβηκε στο βήμα στο Κογκρέσου, όπου εκφώνησε μια συγκλονιστική ομιλία κατά της Άγκυρας για να πείσει τα μέλη του Κογκρέσου να μην πουλήσουν F-16 στην Τουρκία. Η υποστήριξή του τον κυρίευσε τόσο πολύ που παρατήρησε: «Ακόμα και στην Ελλάδα δεν με έχουν χειροκροτήσει τόσο πολύ πριν». Ωστόσο, δεν φαινόταν διατεθειμένος να αναρωτηθεί γιατί.
Ακόμη και ο αντίπαλός του Αλέξης Τσίπρας, ο πρόεδρος του Σύριζα, ο οποίος έλαβε περίπου το 18% των ψήφων στις πρόσφατες εκλογές, έπρεπε να προειδοποιήσει τον Μητσοτάκη για τον υπερβολικό εθνικισμό του προς την Τουρκία.
Ο Ερντογάν έκανε επίσης αποφασιστική δήλωση κατά τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ που πραγματοποιήθηκε στη Μαδρίτη στα τέλη Ιουνίου, όταν ρωτήθηκε για το αίτημα του Μητσοτάκη για συνάντηση. Αυτός απάντησε, "Τελείωσε. Πρέπει να πάρουν τα μέτρα τους."
Ο σεισμός μαλάκωσε την ατμόσφαιρα
Οι σεισμοί της 6ης Φεβρουαρίου στην Τουρκία, που στοίχισαν τη ζωή σε 50.000 ανθρώπους, άλλαξαν ολόκληρο το τοπίο. Ο Μητσοτάκης ήταν ένας από τους πρώτους Ευρωπαίους ηγέτες που τηλεφώνησε στον Ερντογάν, προσφέροντας ειλικρινή υποστήριξη. Είπε, «Ας ξεκινήσουμε εκ νέου με αυτήν την περίσταση».
Μετά από ένα σιδηροδρομικό ατύχημα στην πόλη της Λάρισας στα τέλη Φεβρουαρίου, ο Ερντογάν έστειλε συλλυπητήρια μηνύματα στην Ελληνίδα Πρόεδρο Κατερίνα Σακελλαροπούλου και τον Μητσοτάκη. Και οι δύο ηγέτες μπήκαν στις αντίστοιχες εκλογές σε αυτό το χαλαρό τοπίο και απέφυγαν να στοχοποιήσουν ο ένας τον άλλον κατά τη διάρκεια των εκστρατειών τους.
Ο διάλογος συνεχίστηκε όταν ο Μητσοτάκης τηλεφώνησε στον Πρόεδρο Ερντογάν για να τον συγχαρεί για την εκλογική του νίκη στις 28 Μαΐου. Τέλος, η Διεύθυνση Επικοινωνιών της Τουρκικής Προεδρίας ανακοίνωσε ότι ο Πρόεδρος Ερντογάν τηλεφώνησε στον Μητσοτάκη για να τον συγχαρεί μετά την ορκωμοσία του.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ο Ερντογάν και ο Μητσοτάκης θα συναντηθούν στα διαλείμματα της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους, την πρωτεύουσα της Λιθουανίας, στις 12 Ιουλίου.
Οι φήμες αναφέρουν ότι η πρόταση για τη συνάντηση προήλθε από ελληνική πλευρά, υποδεικνύοντας ότι ο Μητσοτάκης συνειδητοποίησε ότι μπορούσε να κερδίσει εκλογές χωρίς κλιμάκωση της έντασης με την Τουρκία.
Εν κατακλείδι, εάν τρίτα μέρη μείνουν έξω από αυτό, η Τουρκία και η Ελλάδα μπορούν να επιλύσουν τα ζητήματά τους. Οι δύο γειτονικοί λαοί και κράτη που βρίσκονται αντιμέτωποι στο Αιγαίο δεν έχουν άλλο πρόβλημα πέρα από την εμπλοκή τρίτων.
Συμπέρασμα
Αναμένουμε ο Ερντογάν να ρίξει στο τραπέζι τις δύο (2) προτάσεις παγίδα προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ και να εισπράξει την αναμενόμενη άρνηση για τους λόγους που προαναφέραμε.
Μετά δε το τέλος της τουριστικής σεζόν τον Οκτώβριο αναμένουμε επαναφορά των σχέσεων των δύο χωρών σταδιακά σε επίπεδα έντασης.