Σε πρόσφατο άρθρο μας αναφερθήκαμε στο γεγονός ότι κυβέρνηση Μπάιντεν εξετάζει το ενδεχόμενο μεταφοράς αξίας 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων, 40 μαχητικών αεροσκαφών F-16 αμερικανικής κατασκευής στην Τουρκία και, χωριστά, μαχητικών αεροσκαφών F-35 για την Ελλάδα, μια εξέλιξη που αναφέρθηκε αρχικά από την Wall Street Journal την Παρασκευή και αργότερα επιβεβαιώθηκε από άτομο εξοικειωμένο με τις συζητήσεις που μίλησε στο POLITICO υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Η τουρκική αναφορά
Στο γεγονός αναφέρεται σε άρθρο του με τίτλο "Το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ διαβιβάζει την απόφαση στο Κογκρέσο για την πώληση αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία", το τουρκικό κρατικό πρακτορείο Anadolu επισημαίνοντας:
"Το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ έστειλε στο Κογκρέσο την απόφασή του για την πιθανή πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία , δήλωσαν πηγές στο Anadolu την Παρασκευή.
Η ειδοποίηση για την πώληση νέων αεροσκαφών F-16 και κιτ εκσυγχρονισμού έχει διαβιβαστεί στους προέδρους και τα ιεραρχικά μέλη των αρμόδιων επιτροπών στη Βουλή των Αντιπροσώπων και στη Γερουσία, σύμφωνα με πηγές που μίλησαν υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναμένεται να ανακοινώσει επίσημα την απόφασή του την επόμενη εβδομάδα. Η κοινοποίηση στο Κογκρέσο για τις πωλήσεις δίνει 15 ημέρες χρόνο για τους νομοθέτες για να εγείρουν αντιρρήσεις.
Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ δήλωσε στα τέλη Δεκεμβρίου ότι η Άγκυρα αναμένει «θετικά και συγκεκριμένα βήματα» από τις ΗΠΑ σχετικά με την πώληση των μαχητικών αεροσκαφών.
Η Άγκυρα ζήτησε F-16 και κιτ εκσυγχρονισμού τον Οκτώβριο του 2021. Η συμφωνία των 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων θα περιλαμβάνει 40 τζετ και κιτ εκσυγχρονισμού για 79 πολεμικά αεροσκάφη που έχει ήδη η τουρκική Πολεμική Αεροπορία στο απόθεμά της."
Η αντίδραση Μενέντεζ
Σφοδρότατη ήτα η αντίδραση του Προέδρου της επιτροπής Εξωτερικών υποθέσεων της Αμερικανικής Γερουσίας, Γεουσιαστή Μπόμπ Μενέντεζ, ο οποίος δήλωσε:
«Αντιτίθεμαι σθεναρά στην προτεινόμενη από την κυβέρνηση Μπάιντεν πώληση νέων αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία».
Eπικρίνοντας τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είπε ότι "συνεχίζει να υπονομεύει το διεθνές δίκαιο, να αγνοεί τα ανθρώπινα δικαιώματα και τους δημοκρατικούς κανόνες και να επιδεικνύει ανησυχητική και αποσταθεροποιητική συμπεριφορά ενάντια σε γειτονικούς συμμάχους του ΝΑΤΟ" και συνέχισε λέγοντας,
«Μέχρι ο Ερντογάν να σταματήσει τις απειλές του, να βελτιώσει το ιστορικό του για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο εσωτερικό - συμπεριλαμβανομένης της απελευθέρωσης δημοσιογράφων και της πολιτικής αντιπολίτευσης - και να αρχίσει να ενεργεί όπως θα έπρεπε ένας έμπιστος σύμμαχος, δεν θα εγκρίνω αυτή την πώληση», σημειώνοντας ότι υποστηρίζει την πώληση των F-35 στην Ελλάδα.
Η σφοδρή αντίδραση της Ομογένειας στις ΗΠΑ
Όπως αναμενόταν η αντίδραση της Ομογένειας στις ΗΠΑ ήταν σφοδρή, με τον εκτελεστικό Διευθυντή της HALC Έντι Ζεμενίδη να αναφέρει σε TWEET του
"Αναμενόμενο, αλλά και πάλι παράλογο. Ανυπομονώ να ακούσω πώς αυτό είναι συνεπές με το CAATSA και τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν ή πώς πιστεύται ότι είναι προς το συμφέρον μας να χρησιμοποιούνται F-16 για τη δημιουργία σημείων ανάφλεξης"
Επίσης σε tweet του ο Ομογενής Γερουσιαστής Γκάς Μπιλιράκης ανέφερε:
Για άλλη μια φορά η κυβέρνηση Μπάιντεν προσπαθεί να επιβραβεύσει την Τουρκία για τη συνεχιζόμενη κακή συμπεριφορά της. Να είστε βέβαιοι, οι συνάδελφοί μου και εγώ στο Κογκρέσο θα διασφαλίσουμε ότι δεν θα πραγματοποιηθεί ποτέ τέτοια πώληση.
H πρόσφατη αναφορά της Υπηρεσίας Ερευνών του Κογκρέσου
Από τα παραπάνω αντιλαμβανόμαστε ότι οι επόμενες δύο εβδομάδες θα είναι καυτές στις ΗΠΑ, αφού οι Αμερικανοί Γερουσιαστές θα αποφανθούν τελικά υπέρ της έγκρισης ή της απόρριψης της πώλησης στην Τουρκία των F-16.
Στο θέμα της πιθανής πώλησης F-16 στην Τουρκία είχε αναφερθεί πρόσφατα έκθεση της Υπηρεσίας Ερευνών του Κογκρέσου των ΗΠΑ που περιγράφει την υποστήριξη της κυβέρνησης Μπάιντεν στη συμφωνία, στην οποία αναφερθήκαμε σε πρόσφατο άρθρο μας.
Η έκθεση με τίτλο «Τουρκία: Ιστορικό και Σχέσεις με τις ΗΠΑ» παρουσιάζει την Ελλάδα και την Κύπρο μαζί με τη Ρωσία, τη Σουηδία-Φινλανδία-ΝΑΤΟ και τη Μέση Ανατολή ως κύρια ζητήματα.
Η έκθεση σημείωνε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάιντεν «εξέφρασε την υποστήριξή του για πωλήσεις που θα αναβαθμίσουν τον γηρασμένο στόλο των F-16 της Τουρκίας, αλλά ορισμένα μέλη του Κογκρέσου έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους».
Γιατί ενδίδει ο Μπάϊντεν στην πώληση των F-16 στην Τουρκία;
Ως πιθανότεροι λόγοι της στροφής Μπάϊντεν στο θέμα πώλησης των F-16 στην Τουρκία, εκτιμούμε ότι είναι οι εξής:
Είναι γνωστό ότι η Τουρκία αντιδρά και παρεμποδίζει την είσοδο Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, κάτι το οποίο επιθυμούν διακαώς οι ΗΠΑ, αφού αυτό θα δημιουργούσε επιπρόσθετα πολιτικοστρατιωτικά προβλήματα στην Ρωσία που δοκιμάζεται στον πόλεμο στην Ουκρανία.
Παράλληλα η Τουρκία απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα, κάτι το οποίο θα συνέφερε την Ρωσία, αφού θα διέλυε το ΝΑΤΟ στην ΝΑ του πτέρυγα και θα είχε πολύ σοβαρές αρνητικές συνέπειες τόσο στον εφοδιασμό της Ουκρανίας μέσω του άξονα Αιγαίου-Αλεξανδρούπολης, αφού αυτός θα αποτελούσε το θέατρο επιχειρήσεων του Ελληνοτουρκικού πολέμου,όσο και στην εσωτερική συνοχή της Βορειοατλαντικής συμμαχίας, τραυματίζοντάς την.
Η επόμενη χρονική περίοδος είναι προεκλογική σε Ελλάδα και Τουρκία, με την χώρα μας να διεξάγει τουλάχιστον δύο εκλογικές αναμετρήσεις, γεγονός που συνεπάγεται περίοδο ακυβερνησίας , κάτι που ευνοεί τον Ερντογάν σε περίπτωση που επιχειρήσει το απονενωημένο να μας επιτεθεί.
Επίσης ο Ερντογάν βλέποντας ότι δεν παίρνει την έγκριση από τις ΗΠΑ για στρατιωτική ενέργεια κατά των Κούρδων του YPG της Συρίας, συμπράτει με Ρωσία-Ιράν για την Συρία, ενώ κατόπιν προτροπής του Πούτιν προωθεί την σνεργασία με το καθεστώς Άσαντ, το οποίο είναι κόκκινο πανί για την Ουάσιγκτον.
Η Τουρκία λόγω γεωγραφικής θέσεως, έκτασης και πληθυσμού, αποτελεί για τις ΗΠΑ μια χώρα που δεν θα ήθελαν να την χάσουν από την σφαίρα επιροής τους.
Την θέλουν οι ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ ως όμως πιστό σύμμαχο και όχι ως ανεξάρτητο πόλο ο οποίος να έχει καλές σχέσεις με τους εχθρούς της Δύσης που είναι η Ρωσία αλλά και το Ιράν, όπως ισχύει τώρα.
Τέλος το γεγονός ότι σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες το πιθανότερο είναι τα νέα τουρκικά F-16 να διατεθούν στην Τουρκία το 2028, σημαίνει ότι η Ελλάδα με την προσθήκη των RAFALE και την αναβάθμιση των F-16 σε VIPER μέχρι τότε θα κυριαρχεί αεροπορικά στο Αιγαίο, ενώ θα ετοιμάζεται να παραλάβει τα πρώτα F-35 5ης γενιάς.
Κοινώς η κυβέρνηση Μπάϊντεν βλέπει ότι η πώληση των F-16 στην Τουρκία θα λειτουργήσει υπό όρους που αναμένουμε ότι θα θέσει στον Ερντογάν, υπέρ της λείανσης των διαφορών με την Άγκυρα και αποτροπής επιπλοκών και δυσάρεστων εξελίξεων στα προαναφερθέντα θέματα.
Οι ενστάσεις
Ωστόσο εκτίμησή μας έιναι με την τουρκική επιθετικότητα να έχει χτυπήσει κόκκινο στο Αιγαίο και τον Ερντογάν να υπολείπεται δημοσκοπικά, τυχόν πώληση F-16 από τις ΗΠΑ, αφενός θα έδινε αέρα στα πανιά της τουρκικής επιθετικότητας στο Αιγαίο, επιβραβεύοντας την, αφετέρου ο Τούρκος Πρόεδρος θα κέρδιζε ψήφους στο εσωτερικό της χώρας του, από ψηφοφόρους που είναι φιλοδυτικοί και φοβούνται την οριστική εκτροπή της Τουρκίας προς Ρωσία-Κίνα, είτε από εθνικιστές του ΙΥΙ PARTY της αντιπολίτευσης, παρουσιάζοντάς το ως επιτυχία του έναντι των ΗΠΑ που τον φοβούνται και τον υπολογίζουν.
Επιπλέον, αυτό θα διατάρασσε τις άριστες σχέσεις με την πιστή σύμμαχο Ελλάδα, κλονίζοντας την εμπιστοσύνη της.
Ειδικότερα αναφορικά με τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις και τον ρόλο που θα παίξει η τυχόν πώληση F-16 των ΗΠΑ στην Τουρκία, μένει να δούμε στην πράξη τι θα συνεπάγεται, αφού σε περίπτωση μείωσης-υποβάθμισης της επιθετικής ρητορικής του καθεστώτος Ερντογάν σε βάρος της Ελλάδας , αλλά και των παραβιάσεων του ΕΕΧ και υπερπτήσεων στα νησιά μας, θα συνεπάγεται την ύπαρξη σχετικής Αμερικανικής ρύτρας στο θέμα της πώλησης των εν λόγω αεροσκαφών.
Οψόμεθα
