"Η Άγκυρα εισέρχεται στην οριοθέτηση Λιβύης-Αιγύπτου, συνεχίζεται η διαμάχη Αιγύπτου-Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο", είναι ο τίτλος άρθρου έγκριτου Διεθνούς ΜΜΕ, του οποίου τα κυριότερα σημεία είναι τα εξής:
"Η Άγκυρα "μπήκε" στη διαμάχη Λιβύης-Αιγύπτου μετά την απόφαση του Καΐρου στις 11 Δεκεμβρίου να οριοθετήσει μονομερώς τα θαλάσσια σύνορα της χώρας με τη Λιβύη.
Η απόφαση έχει εξοργίσει την απερχόμενη κυβέρνηση του Abdulhamid Dbeibah στην Τρίπολη.
Η Τουρκία προέτρεψε την Αίγυπτο και τη Λιβύη να ξεκινήσουν το συντομότερο δυνατό «διάλογο» και διαπραγματεύσεις προκειμένου να καθοριστούν τα θαλάσσια σύνορα των δύο χωρών σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Η κίνηση της Άγκυρας εξέπληξε τους παρατηρητές, καθώς η ίδια η Άγκυρα αντιμετωπίζει κριτική για την υπογραφή συμφωνίας για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων με την κυβέρνηση της Λιβύης Fayez al-Sarraj, της οποίας η θητεία έληξε το 2019, εν μέσω διαμάχης και διχασμών.
Εκείνη την εποχή, οι επικριτές είπαν ότι η συμφωνία επιβλήθηκε στην Τρίπολη, η οποία χρειαζόταν τη στρατιωτική βοήθεια της Τουρκίας σε αντάλλαγμα για τη συμφωνία οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών.
Το μονομερές βήμα της Αιγύπτου αποδίδεται από αναλυτές στην απροθυμία του Καΐρου να αναγνωρίσει την κυβέρνηση Dbeibah, μετά την αποτυχία του να διεξαγάγει εκλογές στο τέλος της θητείας της, σύμφωνα με την πολιτική συμφωνία που υπογράφηκε στη Γενεύη το 2020.
Αιγυπτιακές πηγές λένε ότι η κίνηση του Καΐρου στέλνει ένα μήνυμα στην Άγκυρα ότι οποιαδήποτε προσέγγιση με την κυβέρνηση Σίσι δεν αλλάζει πολλά στη διαμάχη της Ανατολικής Μεσογείου που φέρνει την Αίγυπτο εναντίον της Τουρκίας.
Όμως η απόφαση της Αιγύπτου να εμπλακεί στη διαμάχη για την οριοθέτηση Λιβύης-Τουρκίας θα μπορούσε να προσφέρει στον Ντμπέιμπα μια ευπρόσδεκτη απόκλιση από τον καταιγισμό κριτικής που αντιμετώπισε τις τελευταίες ημέρες στη Λιβύη.
Αυτό προκλήθηκε από την παράδοση στις ΗΠΑ του πρώην πράκτορα πληροφοριών Abu Agila Mohammad Masud Kheir Al-Marimi, που καταζητείται από τις Ηνωμένες Πολιτείες για φερόμενη κατασκευή της βόμβας που κατέρριψε την πτήση 103 Pan Am με προορισμό τη Νέα Υόρκη πάνω από το Lockerbie της Σκωτίας, μόλις ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα του 1988, προκαλώντας το θάνατο 259 επιβατών και πληρώματος και 11 ατόμων στο έδαφος.
Η Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας (GNU) στην Τρίπολη είχε υπογράψει, στις αρχές Οκτωβρίου, μνημόνιο συνεννόησης με την Τουρκία που επιτρέπει στην τελευταία να ξεκινήσει έρευνες και γεωτρήσεις στη θαλάσσια συνοριακή περιοχή μεταξύ των δύο χωρών, το οποίο καταρτίστηκε με βάση την επίμαχη συμφωνία που ολοκληρώθηκε μεταξύ των δύο χωρών στα τέλη του 2019.
Μετά από αυτή την κίνηση, ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών Sameh Shoukry και ο Έλληνας ομόλογός του, δήλωσαν ότι οι χώρες τους απέρριψαν το μνημόνιο οριοθέτησης των συνόρων Λιβύης-Τουρκίας, υποστηρίζοντας ότι η θητεία του GNU «έχει λήξει και επομένως δεν δικαιούται να συνάπτει συμβάσεις και συμφωνίες με άλλες χώρες.»
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε καλέσει τις αρχές της Λιβύης να ακυρώσουν το μνημόνιο συνεννόησης με την Τουρκία και τη συμφωνία οριοθέτησης των συνόρων μεταξύ των δύο χωρών.
Τουρκικές διπλωματικές πηγές δήλωσαν την Κυριακή στο τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, ότι η Άγκυρα θέλει η Λιβύη και η Αίγυπτος να ξεκινήσουν «διάλογο και διαπραγματεύσεις το συντομότερο δυνατό» προκειμένου «να επιλυθούν οι διαφορές μεταξύ των δύο χωρών σχετικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων», υποστηρίζοντας ότι η συνοριακή γραμμή δεν συμφωνήθηκε μέσω διμερών διαπραγματεύσεων μεταξύ Λιβύης και Αιγύπτου». Οι πηγές ανέφεραν ότι η Τουρκία «ευνοεί τον διάλογο και τις διαπραγματεύσεις μεταξύ Αιγύπτου και Λιβύης το συντομότερο δυνατό» για την οριοθέτηση των συνόρων τους.
Οι πηγές τόνισαν ότι με την απόφαση της Αιγύπτου δεν επικαλύπτεται η υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Τόνισαν επίσης ότι «η δηλωθείσα οριακή γραμμή φαίνεται να παραβιάζει τα δικαιώματα της υφαλοκρηπίδας της Λιβύης, καθώς χαράχθηκε δυτικά της μέσης γραμμής μεταξύ των ηπειρωτικών ακτών αυτών των δύο χωρών». Το GNU απέρριψε την περασμένη Παρασκευή ένα διάταγμα της αιγυπτιακής προεδρίας που οριοθετούσε μονομερώς τα δυτικά θαλάσσια σύνορα της Αιγύπτου.
Η αιγυπτιακή κίνηση ήταν «παραβίαση των δικαιωμάτων της Λιβύης», ανέφερε η δήλωση του GNU, καλώντας την κυβέρνηση του Καΐρου να διεξαγάγει συνομιλίες. «Η οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων Αιγύπτου-Λιβύης θα πρέπει να οριστικοποιηθεί μέσω διαπραγματεύσεων που σέβονται την αρχή της ισότητας», αναφέρεται στην ανακοίνωση."
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω διαφαίνεται ότι από την κίνηση της Αιγύπτου περί οριοθέτησης της ΑΟΖ της με τη Λιβύη, Ντμπέϊμπα και Ερντογάν, δέχθηκαν ένα ισχυρότατο πλήγμα στην προσπάθεια νομιμοποιήσεως του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου.
Επίσης το Ευρωκοινοβούλιο έχει καλέσει τις αρχές της Λιβύης να ακυρώσουν το μνημόνιο συνεννόησης με την Τουρκία και τη συμφωνία οριοθέτησης των συνόρων μεταξύ των δύο χωρών.
Αντιλαμβανόμενος ο Ερντογάν τη δυσχερή διπλωματική θέση στην οποία βρίσκεται κάλεσε την Αίγυπτο να έρθει σε διαπραγματεύσεις για την οριοθέτηση των ΑΟΖ τους.
Ωστόσο αυτό δεν πρόκειται να γίνει κατά την εκτίμησή μας αφού αν ο Πρόεδρος της Αιγύπτου Σίσι καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τον τουρκόφιλο Ντμέϊμπα, αυτό θα σημαίνει και αναγνώρισή του ώς νόμιμου Πρωθυπουργού και εκπροσώπου της Λιβύης , κάτι το οποίο κατηγορηματικά απορρίπτει η Αιγυπτιακή πλευρά, αφού ο ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών Sameh Shoukry και ο Έλληνας ομόλογός του, δήλωσαν ότι οι χώρες τους απέρριψαν το μνημόνιο οριοθέτησης των συνόρων Λιβύης-Τουρκίας, υποστηρίζοντας ότι η θητεία του GNU «έχει λήξει και επομένως δεν δικαιούται να συνάπτει συμβάσεις και συμφωνίες με άλλες χώρες.»
Οι επόμενες κινήσεις της Τουρκίας
Μετά από τα απανωτά διπλωματικά χαστούκια που δέχθηκε η Τουρκία αναφορικά με το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, τα όπλα στη φαρέτρα του Ερντογάν λιγοστεύουν.
Ωστόσο θα πρέπει να προσεχθεί ιδιαιτέρως από Ελληνικής πλευράς η επαναπροσέγγιση που επιχειρείται από την πλευρά του Κατάρ με την Αίγυπτο, αφού ως γνωστόν το Εμιράτο, αποτελεί πιστό σύμμαχο της Τουρκίας και την φωνή αυτής στον Αραβικό κόσμο.
Τυχόν απόπειρα εκ νέου προσέγγισης του Ερντογάν με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Σίσι, στη βάση του win-win, με σκοπό να αλλάξει τη στάση του έναντι της Λιβύης αλλά και της χώρας μας δεν μπορεί να αποκλειστεί, αν και συγκεντρώνει ελάχιστες πιθανότητες να αποδώσει καρπούς, αφού η Αίγυπτος δεν πείθεται πλέον για τις προθέσεις του Τούρκου Προέδρου, ο οποίος εξακολουθεί να φιλοξενεί ακόμη και τώρα 2 φράξιες των Αδελφών Μουσουλμάνων στο έδαφος της χώρας του, οι οποίες θέλουν την ανατροπή του Σίσι από την εξουσία στην Αίγυπτο.
Η τελευταία κίνηση της Αιγύπτου οριοθέτησης της ΑΟΖ της έστω και μονομερώς με την Λιβύη, ήταν ηχηρότατο χαστούκι στην "Γαλάζια Πατρίδα" και το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, ενώ παράλληλα βλέπουμε ότι παρά τους πομπώδεις λόγους, ο Ερντογάν δεν κάνει βήμα και δεν πήγε το γεωτρύπανό του νοτίως της Κρήτης , όπως διατυμπάνιζε.
Υπενθυμίζουμε τέλος την "στροφή των ΗΠΑ προς την Αίγυπτο που αναγορεύεται σε ενεργειακή υπερδύναμη στη ΝΑ Μεσόγειο" στην οποία είχαμε αναφερθεί εκτενώς σε προγενέστερο άρθρο μας.
Αντιλαμβανόμαστε εύκολα λοιπόν τη σπουδαιότητα που έχει για τη χώρα μας ,το γεγονός ότι οι διμερείς σχέσεις της τόσο με τις ΗΠΑ, όσο και με την Αίγυπτο είναι εξαιρετικές, σε αντίθεση με την Τουρκία, της οποίας οι σχέσεις με τις εν λόγω δύο χώρες βαίνει από το κακό στο χειρότερο.
