Το Ιράν, το οποίο σχεδιάζει να συνάψει συμφωνία εξαγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου με τη Ρωσία, δήλωσε ότι είναι έτοιμο να στείλει ρωσικό αέριο σε γειτονικές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, ως μέρος της συμφωνίας ανταλλαγής, σύμφωνα με τουρκικές ανοικτές πηγές.
Στην ομιλία του στη Ρωσική Εβδομάδα Ενέργειας, ο Ιρανός υφυπουργός Πετρελαίου Ahmed Asadzadeh, δήλωσε στον Ρωσικό τύπο, ότι οι αδύναμες σιδηροδρομικές συνδέσεις εμποδίζουν μελλοντικές επενδύσεις και ζήτησε τη δημιουργία μιας διεθνούς συνδικαλιστικής ένωσης και ενός κοινού ταμείου επενδύσεων για την ενίσχυση της συνεργασίας στην Ευρασιατική Οικονομική Ένωση.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Όλο και περισσότερα τα προβλήματα! Πώς η επιστράτευση και η προσάρτηση θα βαλτώσουν τη Μόσχα
Ανακοινώνοντας ότι διεξάγονται συνομιλίες με ορισμένες ρωσικές ιδιωτικές εταιρείες για συνεργασία για την παραγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) χαμηλού όγκου στο Ιράν, ο Asadzadeh είπε:
"Δίνουμε επίσης μεγάλη σημασία στην εργασία στον τομέα LNG. Αυτή είναι μια μοναδική ευκαιρία και το Ιράν δηλώνει έτοιμο να παράσχει τις απαραίτητες διευκολύνσεις σε Ρώσους επενδυτές σε αυτόν τον τομέα».
Εκφράζοντας ότι το Ιράν είναι έτοιμο να παραδώσει ρωσικό αέριο στην Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, την Τουρκία, το Ιράκ και άλλες χώρες ως μέρος της συμφωνίας ανταλλαγής, ο Ιρανός αναπληρωτής υπουργός Πετρελαίου Asadzadeh είπε:
«Οι διαπραγματεύσεις έγιναν, τα μέρη κατέληξαν σε αμοιβαία συμφωνία, υπάρχουν μόνο κάποια προβλήματα σχετικά με την εφαρμογή, τα οποία σύντομα θα λυθούν και ελπίζουμε ότι θα μπορέσουμε να αγοράσουμε αέριο από τη Ρωσία στα βόρεια της χώρας μας. Στη συνέχεια, αυτό το αέριο μπορεί να σταλεί ως αντάλλαγμα σε άλλες χώρες της περιοχής, όπως το Αζερμπαϊτζάν, την Αρμενία, την Τουρκία και το Ιράκ και επίσης μέσω του νότιου Ιράν για εξαγωγή σε χώρες του Περσικού Κόλπου που χρειάζονται φυσικό αέριο και στα ανατολικά της χώρας, στο Πακιστάν και σε άλλες χώρες».
Σύμφωνα με τον Asadzadeh, η Τεχεράνη αναμένει από τη Μόσχα να καταλήξει σε συμφωνία με το Τουρκμενιστάν για τη μεταφορά φυσικού αερίου στο Ιράν σε ανταλλαγή, οπότε οι παραδόσεις ανταλλαγής θα ξεκινήσουν στα τέλη του 2022.
Η Ρωσία ετοιμάζεται να κάνει συμφωνία ανταλλαγής φυσικού αερίου με το Ιράν
Ανακοινώνοντας ότι ετοιμάζονται να κάνουν μια συμφωνία ανταλλαγής με το Ιράν σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο, ο Ρώσος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Aleksandr Novak είπε:
" Η σχετική συνεργασία μεταξύ υπουργείων και εταιρειών συνεχίζεται. Καταρχήν, περίπου 5 εκατομμύρια τόνοι πετρελαίου και έως 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ανταλλαγής αερίου (swap) ετησίως προβλέπονται με βάση τη συμφωνία».
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω διαφαίνεται ότι η Τουρκία παίζει ανοικτά πλέον το "ενεργειακό χαρτί" των πραγματικών συμμάχων της Ιράν και Ρωσίας , σε βάρος των ΗΠΑ-ΕΕ-Ισραήλ-Αιγύπτου.
Υπενθυμίζουμε την πρόσφατη δήλωση Πούτιν που ανάφερε ότι, «Μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα μεγάλο κέντρο φυσικού αερίου για την Ευρώπη στην Τουρκία», θέλοντας έτσι να καταστήσει την Τουρκία ενεργειακό πιόνι του.
Ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας Φατίχ Ντονμέζ απάντησε ότι ένα τέτοιο έργο είναι «δυνατό να υλοποιηθεί», υπενθυμίζοντας ότι «η Ρωσία έχει υλοποιήσει στο παρελθόν επιτυχημένα έργα υποδομής». Ωστόσο, παραδέχτηκε ότι άκουσε αυτή την ιδέα για πρώτη φορά.
«Αυτά είναι απροσδόκητα νέα και για τους ειδικούς του κλάδου», λέει ο Aleksey Gromov, Διευθυντής Ενέργειας στο Ινστιτούτο Ενέργειας και Οικονομικών. Το τι ακριβώς κρύβεται πίσω από την πρόταση της Ρωσίας να μετατραπεί η Τουρκία σε κόμβο φυσικού αερίου δεν είναι ακόμη σαφές. Οι ειδικοί μοιράζονται τις εικασίες τους.
Πρόκειται, προφανώς, για την κατασκευή νέων υποδομών στη Μαύρη Θάλασσα. «Έχουμε ήδη δύο γραμμές Turkish Stream χωρητικότητας λίγο πάνω από 32 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Το ένα νήμα επικεντρώνεται στην Τουρκία, το δεύτερο στην Ευρώπη. Πιθανώς, μιλάμε για τοποθέτηση της τρίτης και τέταρτης γραμμής του Turkish Stream κατά μήκος των υφιστάμενων δρομολογίων στη Μαύρη Θάλασσα, τουλάχιστον προς το τουρκικό έδαφος. Και τότε η πρόταση της Ρωσίας είναι πιθανώς ότι η Τουρκία θα πρέπει να συνεχίσει να διανέμει φυσικό αέριο στους ευρωπαίους καταναλωτές προκειμένου να αποκλείσει την υπαγωγή σε υφιστάμενους ή μελλοντικούς περιορισμούς κυρώσεων», υποστηρίζει ο Γκρόμοφ.
Το "ενεργειακό τρίκ" Ρωσίας-Τουρκίας
Η Ρωσία θα πουλήσει όλο το φυσικό αέριο που περνάει από τους νέους σωλήνες στην Άγκυρα. Και ο νέος ιδιοκτήτης, εκπροσωπούμενος από την Τουρκία, θα διαπραγματευτεί με ευρωπαίους αγοραστές και θα μεταπωλήσει καύσιμα σε αυτούς.
Η Ρωσία θα προμηθεύσει το φυσικό της αέριο στην Άγκυρα, η οποία θα το πουλήσει ως δικό της βάσει μακροπρόθεσμων συμβάσεων σε Τούρκους εμπόρους. Οι ίδιες οι τουρκικές εταιρείες θα πουλήσουν αυτό το αέριο περαιτέρω στους Ευρωπαίους. Μια άλλη επιλογή είναι η Τουρκία να δημιουργήσει το δικό της ηλεκτρονικό χρηματιστήριο φυσικού αερίου, όπου οι ευρωπαϊκές εταιρείες μπορούν να έρθουν και να αγοράσουν τουρκικό αέριο ρωσικής προέλευσης
Οι κίνδυνοι για Ρωσία και Τουρκία
Ωστόσο, αυτό το έργο είναι εξαιρετικά επικίνδυνο για τη Ρωσία, γιατί «θα το φτιάξουμε, αλλά μπορεί να μην λειτουργήσει», πιστεύει ο Igor Yushkov.
«Γεννιέται το ερώτημα: θα είναι έτοιμοι οι Ευρωπαίοι να αγοράσουν αυτό το αέριο; Η ΕΕ ανακοίνωσε την πρόθεσή της να μειώσει ριζικά την εξάρτηση από το ρωσικό αέριο σε δύο έως τρία χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι θέλουν να τερματίσουν τις μακροχρόνιες συμβάσεις με την Gazprom, οι οποίες συνάπτονται για 10-15 χρόνια. Θα συμφωνήσουν οι Ευρωπαίοι να αγοράσουν επίσημα τουρκικό αέριο, γνωρίζοντας τη ρωσική του προέλευση; Αυτό δημιουργεί κινδύνους μη επιστροφής των επενδύσεων της Ρωσίας σε νέους διάυλους», εξηγεί ο συνομιλητής.
Ο δεύτερος κίνδυνος είναι η δημιουργία ενός μονοπωλίου αγοραστή ρωσικού φυσικού αερίου προς τη δυτική κατεύθυνση, ο οποίος μπορεί να υπαγορεύσει τιμές και όρους στη Gazprom. Από την άλλη, κινδυνεύει και η Τουρκία. «Επειδή οι Ευρωπαίοι μπορούν είτε να κλείσουν τα μάτια τους από όπου προήλθε αυτό το αέριο είτε να μην τα κλείσουν», καταλήγει η πηγή.
Οι συνέπειες για Ισραήλ-Αίγυπτο-East Med-Κύπρο-Ελλάδα
Σε περίπτωση ευόδωσης των παραπάνω σχεδιασμών, αναμένεται να πληγούν Ισραήλ-Αίγυπτος -Κύπρος-Ελλάδα αλλά και το project του East-Med και εξηγούμε:
Το Ισραήλ και η Αίγυπτος χάρη στην μεταξύ τους ενεργειακή σύμπραξη εξάγουν και θα συνεχίσουν να εξάγουν σημαντικές ποσότητες υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG στη ΕΕ, κάτι που θα φθίνει σημαντικά εφόσον ευοδωθούν οι παραπάνω σχεδιασμοί Μόσχας-Άγκυρας, αφού η διοχέτευση του ρωσικού φυσικού αερίου, "βαφτισμένου"ως τουρκικού μέσω χερσαίων αγωγών από την Ανατολική Θράκη προς την ΕΕ, θα είναι συντομότερη χρονικά και οικονομικά περισσότερο συμφέρουσα.
Ιδιαίτερα για το Ισραήλ θα έχει και γεωπολιτικά αρνητικές συνέπειες, αφού το Τέλ Αβίβ υπολογίζει μέσω του φυσικού αερίου και των συνθηκών του Αβραάμ, να προσεγγίσει τις Αραβικές χώρες της περιοχής ακόμη περισσότερο, όπως έγινε πρόσφατα με την συμφωνία με τον Λίβανο για τις ΑΟΖ τους.
Εννοείται ότι η πιθανότητα κατασκευής του East-Med θα είναι πάρα πολύ μικρή σε τέτοια περίπτωση, λόγω του ασύμφορου οικονομικού κόστους και μεγάλης διαδρομής του.
Από αυτή την εξέλιξη θα πληγούν Ελλάδα και Κύπρος κατά κύριο λόγο, ενώ τέλος η Τουρκία θα καταστεί ενεργειακός κόμβος-προμηθευτής της ΕΕ, αναβαθμίζοντας τη γεωπολιτική της σημασία.
Αυτό θα έχει ως συνέπεια την επαύξηση των τουρκικών προσπαθειών για ευόδωση των σχεδιασμών της Τουρκίας σε βάρος Ελλάδας και Κύπρου
