Η Τουρκία πρέπει να σέβεται την κυριαρχία και τα την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών μελών της ΕΕ τόνισε ο Επίτροπος για την Διεύρυνση και την Γειτονία, Όλιβερ Βαρέλι μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την έκθεση της Κομισιόν για την διεύρυνση.
«Παρά την προσφορά της ΕΕ για εποικοδομητική δέσμευση με την Τουρκία, οι εντάσεις με μερικά κράτη-μέλη αυξήθηκαν ξανά το 2022. Τον Ιούνιο του 2022 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε βαθιά ανησυχία για τις πρόσφατα επαναλαμβανόμενες ενέργειες και δηλώσεις από την Τουρκία. Επανέλαβε ότι η Τουρκία πρέπει να σέβεται την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών μελών και έδωσε έμφαση στο ότι το ευρωπαϊκό συμβούλιο αναμένει από την Τουρκία να σέβεται πλήρως το διεθνές δίκαιο, να αποκλιμακώσει τις εντάσεις προς το συμφέρον της περιφερειακής σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, να προωθεί τις σχέσεις καλής γειτονίας με βιώσιμο τρόπο» τόνισε ο κ. Βαρέλι.
Παράλληλα, προσέθεσε ότι «η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας εξακολούθησε να είναι σε αντίθεση με τις προτεραιότητες της ΕΕ κυρίως λόγω των παρεμβάσεών της και της στήριξής στρατιωτικών δράσεων σε περιφερειακές συγκρούσεις και τη μη ευθυγράμμισή της με τα περιοριστικά μέτρα κατά της Ρωσίας και την ενίσχυση των οικονομικών και εμπορικών σχέσεων με την Ρωσία».
Ο αρμόδιος Επίτροπος σημείωσε ότι «από την άλλη πλευρά η αξιολόγηση της Επιτροπής, επιβεβαίωσε επίσης ότι η Τουρκία παραμένει εταίρος κλειδί για την ΕΕ και μία υποψήφια προς ένταξη χώρα. Η ΕΕ συνεχίζει να έχει στρατηγικό συμφέρον για μία σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ανάπτυξη μία σχέσης συνεργασίας και αμοιβαίας επωφελούς σχέσης με την Τουρκία».
Ο Όλιβερ Βαρέλι υπογράμμισε ότι σύμφωνα με την έκθεση της Επιτροπής, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία παραμένουν με τέλμα και ότι η άγκυρα δεν έχει αντιστρέψει το αρνητικό κλίμα αναφορικά με τις σχέσεις της με την ΕΕ, ενώ συνεχίσει την οπισθοδρόμηση σε καίριους τομείς, των θεμελιωδών δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου, της ανεξαρτησίας του δικαστικού συστήματος. Τέλος, ανέφερε ότι συνολικά οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας παραμένουν «πολύπλοκες».
Έντονη αντίδραση από το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών
Το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών αντέδρασε στην προσέγγιση δύο σταθμών δηλώνοντας ότι οι ευθύνες έναντι της Τουρκίας αγνοήθηκαν στην Έκθεση για την Τουρκία για το 2022 που δημοσίευσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στην ανακοίνωση του υπουργείου έγιναν οι ακόλουθες δηλώσεις:
Η Έκθεση για την Τουρκία για το 2022, που δημοσιεύτηκε σήμερα από την Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), αποκαλύπτει για άλλη μια φορά την προσέγγιση της ΕΕ στη χώρα μας, η οποία απέχει πολύ από τη στρατηγική της σκοπιά και δεν έχει όραμα. Αυτή η έκθεση, στην οποία αγνοούνται οι ευθύνες έναντι της υποψήφιας χώρας Τουρκίας και επιδεικνύεται μια προσέγγιση διπλών προτύπων, είναι ένα άλλο παράδειγμα της προκατειλημμένης στάσης της ΕΕ έναντι της Τουρκίας.
Ενώ τονίστηκε η σημασία της από κοινού δράσης και της συνεργασίας ενάντια στις κοινές προκλήσεις στην πρώτη συνάντηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, που πραγματοποιήθηκε στις 6 Οκτωβρίου με τη συμμετοχή του Προέδρου μας, είναι λυπηρό που αυτό το πνεύμα αλληλεγγύης δεν αντικατοπτρίστηκε στην Έκθεση για την Τουρκία. Δεν δεχόμαστε αβάσιμους ισχυρισμούς και άδικες επικρίσεις, ειδικά στα πολιτικά κριτήρια και στο κεφάλαιο για τη Δικαιοσύνη και τα Θεμελιώδη Δικαιώματα. Απορρίπτουμε πλήρως τους άδικους ισχυρισμούς της ΕΕ, που δεν αίρει τα πολιτικά εμπόδια στα κεφάλαια των διαπραγματεύσεων, ενάντια στο πολιτικό μας σύστημα, στους πολιτικούς και διαχειριστές μας, στα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες στη χώρα μας, σε ορισμένες δικαστικές αποφάσεις και στον αγώνα μας κατά της τρομοκρατίας.
Το γεγονός ότι οι ενότητες της έκθεσης για τα ζητήματα της Ανατολικής Μεσογείου, του Αιγαίου και της Κύπρου, όπως πάντα, αντικατοπτρίζουν τις παράνομες και μαξιμαλιστικές απόψεις του διδύμου Ελλάδας/Ελλήνων, των Τουρκοκυπρίων αγνοούνται στην έκθεση και οι απόψεις της χώρας μας και η ΤΔΒΚ δεν περιλαμβάνονται με κανέναν τρόπο, γεγονός που αποκαλύπτει ξεκάθαρα για ποιανού συμφέροντα συντάχθηκε η έκθεση. . Υπενθυμίζουμε και πάλι ότι η ΕΕ δεν είναι διεθνές δικαστικό όργανο για τον καθορισμό των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας. Η πράξη της ΕΕ με αυτόν τον τρόπο είναι αντίθετη τόσο με το δικό της κεκτημένο όσο και με το διεθνές δίκαιο.
Στην έκθεση, η χώρα μας επικρίνεται για τη μη συμμετοχή της στις κυρώσεις που επέβαλε η ΕΕ στο πλαίσιο του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας, αν και δεν έχει καμία υποχρέωση. Τονίζουμε για άλλη μια φορά ότι η εξαγωγή σιτηρών από την Ουκρανία και η ανταλλαγή αιχμαλώτων μεταξύ των αντιμαχόμενων μερών θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν μόνο χάρη στην προσέγγιση αρχών της Τουρκίας.
Λαμβάνοντας υπόψη τις τρέχουσες γεωπολιτικές προκλήσεις, η ΕΕ θα πρέπει να βλέπει την Τουρκία ως υποψήφια προς διαπραγμάτευση χώρα, όχι ως τρίτη χώρα που θα της χτυπήσει την πόρτα όταν χρειάζεται και θα πρέπει να πληροί τις απαιτήσεις της αρχής της πιστότητας του συμφώνου. Οι εκθέσεις της ΕΕ θα ληφθούν σοβαρά υπόψη μόνο όταν υιοθετηθεί μια τέτοια προσέγγιση.