Νέο ιδιαίτερα ενδιαφέρον άρθρο του γνωστού αναλυτή Μάικλ Ρούμπιν για τα ελληνοτουρκικά, όπου μάλιστα αναφέρεται και στο σενάριο επίθεσης εναντίον της χώρας μας και στο πλαίσιο που μπορεί αυτή να εξελιχθεί.
Αναλυτικά όσα γράφει για το National Interest:
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν είναι ανόητος. Καταλαβαίνει το βαθύ πρόβλημα στο οποίο βρίσκεται. Το στοίχημα με τα επιτόκια απέτυχε- η Τουρκία έχει σχεδόν χρεοκοπήσει. Ο πληθωρισμός πλησιάζει το 100 τοις εκατό και το νόμισμα της Τουρκίας βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση. Οι Τούρκοι είναι δυσαρεστημένοι. Εν τω μεταξύ, οι εκλογές πλησιάζουν. Για χρόνια, αυτές οι εκλογές δεν είχαν σημασία. Οι ηγέτες της αντιπολίτευσης της Τουρκίας είναι τεμπέληδες, μη χαρισματικοί ή βρίσκονται στη φυλακή. Ο Ερντογάν ήλεγχε τα μέσα ενημέρωσης και τους μηχανισμούς αρκετά ώστε να μπορεί να προωθήσει τα πράγματα με τον δικό του τρόπο χωρίς πολλές ερωτήσεις, τουλάχιστον από το εσωτερικό της Τουρκίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Τουρκικό κατασκοπευτικό στο Καστελόριζο-Τουρκικό κατηγορώ στην Google που “θολώνει” την εικόνα των ελληνικών βάσεων
Αυτό άλλαξε το 2019. Το αντιπολιτευόμενο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα κέρδισε οριακά τις δημοτικές εκλογές στην Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα. Τα αποτελέσματα σόκαραν τον Ερντογάν, ο οποίος διέταξε επανάληψη των εκλογών στην Κωνσταντινούπολη. Τρεις μήνες αργότερα, ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης Εκρέμ Ιμάμογλου αύξησε τη διαφορά νίκης του σε σχεδόν 10 τοις εκατό, ένα αποτέλεσμα πολύ μεγάλο για να μπορέσει ακόμη και η μηχανή του Ερντογάν να το χτυπήσει. Οι Τούρκοι είχαν βαρεθεί να τους πιέζουν και να τους κακομεταχειρίζονται. Καθώς η Τουρκία πλησιάζει τόσο στη συμβολικά σημαντική εκατονταετηρίδα της το επόμενο έτος όσο και στις βουλευτικές και προεδρικές εκλογές, ο Ερντογάν ανησυχεί. Γνωρίζει ότι υπό κανονικές συνθήκες δεν μπορεί να κερδίσει.
Ο Ερντογάν δεν είναι δημοκράτης. Κάποτε του άρεσε κυνικά η δημοκρατία σαν ένα τραμ: θα το οδηγούσε όσο πιο μακριά μπορούσε και μετά θα κατέβαινε. Ωστόσο, υπάρχουν όρια στη δύναμή του. Χρειάζεται μια δικαιολογία είτε για να αναβάλει τις εκλογές είτε για να αποσπάσει την προσοχή των Τούρκων με τον εθνικισμό. Μια σύγκρουση με την Ελλάδα ελέγχει και τα δύο πεδία.
Ωστόσο, ο Ερντογάν δεν είναι ηλίθιος. Αφού ο Βλαντιμίρ Πούτιν έμεινε στάσιμος στην Ουκρανία, πρέπει να αμφισβητήσει την ετοιμότητα της Τουρκίας. Εξάλλου, μετά το πραξικόπημα του 2016 με την "πυρκαγιά του Ράιχσταγκ", ο Ερντογάν εκκαθάρισε τον στρατό. Οι τουρκικές ειδικές δυνάμεις μπορεί να πολεμούν τους Αρμένιους στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ ή να επιτίθενται σε Κούρδους και Γεζίντι στη Συρία και το Ιράκ με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και μαχητικά F-16, αλλά η μάχη εναντίον ενός σχεδόν ομότιμου μέλους του ΝΑΤΟ είναι εντελώς διαφορετικό ζήτημα. Ο στρατός της Ελλάδας μπορεί να είναι μόνο το ένα τέταρτο του μεγέθους της Τουρκίας, αλλά το ηθικό είναι υψηλότερο και οι Έλληνες δεν είναι τόσο διασκορπισμένοι.
Πώς μπορεί λοιπόν η Τουρκία να επισπεύσει την κρίση;
Ο Ερντογάν πιθανότατα θα πάρει μια σελίδα από το εγχειρίδιο της Κίνας. Ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός έχει καταλάβει πολλούς βράχους, υφάλους και "χαρακτηριστικά" στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Όχι μόνο τα έχει μετατρέψει σε στρατιωτικές βάσεις, αλλά έχει επίσης χρησιμοποιήσει την κατοχή τους για να ενισχύσει τις παράνομες αξιώσεις του Πεκίνου να επεκτείνει την αποκλειστική οικονομική του ζώνη στο 90% των υδάτων της Θάλασσας της Νότιας Κίνας. Η Κίνα ενήργησε τόσο αργά όσο και μελετημένα με τη λεγόμενη στρατηγική "σαλαμπποίησης", χωνεύοντας κομμάτια, αλλά ποτέ δεν δάγκωσε τόσα πολλά με τη μία, ώστε να προκαλέσει τους γείτονες ή τις Ηνωμένες Πολιτείες σε σημείο πολέμου.
Ο Ερντογάν και ο υπουργός Άμυνας του, Χουλουσί Ακάρ, αμφισβητούν όλο και περισσότερο την ελληνική κυριαρχία επί των νησιών στο Αιγαίο Πέλαγος, επιδιώκοντας στην ουσία να ξαναγράψουν και να ερμηνεύσουν τη Συνθήκη της Λωζάνης του 1923 και τις μεταγενέστερες συμβάσεις και συμφωνίες. Είναι στο Αιγαίο που ο Ερντογάν πιθανότατα θα κάνει την κίνησή του, υποστηρίζοντας ότι είναι τουρκικά εκείνα τα σημεία και δεν ανήκουν στην Ελλάδα.
Τα τουρκικά αεροσκάφη παρενόχλησαν στο παρελθόν τους κατοίκους του Καστελλόριζου, μόλις ενάμισι μίλι από τις τουρκικές ακτές, αλλά η προσπάθεια κατάληψης ενός νησιού με σχεδόν 500 Έλληνες κατοίκους θα επέβαλε έναν πόλεμο πυροβολισμών που ο Ερντογάν ελπίζει να αποφύγει.
Σε συνέντευξή του, ο Κωνσταντίνος Φίλης, διευθυντής του Ινστιτούτου Παγκόσμιων Υποθέσεων, επεσήμανε ότι, τους τελευταίους μήνες, η Τουρκία έχει βρεθεί σε σημεία όπως το Αγαθονήσι, το Φαρμακονήσι, την Καντελιούσα και τον Κίναρο. Οι Τούρκοι χρησιμοποιούν τόσο επανδρωμένα μαχητικά αεροσκάφη όσο και μη επανδρωμένα αεροσκάφη στις υπερπτήσεις τους, διερευνώντας συνήθως τα νησιά μεταξύ τρεις και πέντε το πρωί. Κάθε ένα από αυτά είναι μικρό. Το Αγαθονήσι, το βορειότερο νησί των Δωδεκανήσων, βρίσκεται μόλις οκτώ μίλια από τις τουρκικές ακτές και φιλοξενεί λιγότερους από 200 Έλληνες. Η κοινότητα του Φαρμακονησίου, μόλις 14 μίλια νοτιότερα, είναι ακόμη μικρότερη. Πριν από μια δεκαετία, φιλοξενούσε μόλις δέκα κατοίκους.
Ενώ η Κανδελιούσσα είναι ακατοίκητη, είναι στρατηγικής σημασίας και αποτελεί μέρος του δήμου Νισύρου, ο οποίος έχει περίπου 1.000 κατοίκους. Επειδή η Καντελιούσα βρίσκεται δυτικότερα από πολλά άλλα ελληνικά νησιά, ένα τουρκικό φυλάκιο θα υπερπηδούσε ουσιαστικά τα ελληνικά νησιά στα ανατολικά, σφίγγοντας τη θηλιά γύρω τους και δίνοντας τη δυνατότητα στην Τουρκία να τα αποκλείσει. Η Κίναρος, επίσης ακατοίκητη, είναι ακόμη πιο δυτικά, το δεύτερο δυτικότερο νησί των Δωδεκανήσων μετά την Αστυπάλαια.
Ο Ερντογάν μπορεί να αποβιβάσει πεζοναύτες ή ειδικές δυνάμεις στο νησί και στη συνέχεια να προκαλέσει την Ελλάδα να τους απομακρύνει. Αυτή η διπλωματική κρίση θα μπορούσε να αναζωογονήσει τη θρησκευτική βάση του Ερντογάν και τους Τούρκους εθνικιστές. Ο Ερντογάν θα μπορούσε ταυτόχρονα να επιμείνει ότι οποιαδήποτε κριτική σε αυτόν ή στα πεπραγμένα του είναι προδοτική. Εάν η κρίση οδηγηθεί σε στρατιωτική διαμάχη, ο Ερντογάν θα μπορούσε να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης και να ακυρώσει εντελώς τις εκλογές.
Ο Ερντογάν μπορεί επίσης να υπολογίζει στον αμερικανικό και ευρωπαϊκό "αμφίδρομο". Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, για παράδειγμα, έχει επιπλήξει και τις δύο πλευρές για τις υπερπτήσεις, παρόλο που η Τουρκία πετάει πάνω από ελληνικό έδαφος και όχι το αντίστροφο. Εάν η Τουρκία δημιουργήσει τετελεσμένα γεγονότα, ο Ερντογάν μπορεί να ελπίζει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρώπη και τα Ηνωμένα Έθνη θα του επιτρέψουν να καθηλώσει την Ελλάδα σε ανειλικρινείς διαπραγματεύσεις, ενώ ο ίδιος θα διαπιστώνει τα γεγονότα επί του εδάφους. Εδώ, έρχεται στο μυαλό μας το εγχειρίδιο της Τουρκίας για την Κύπρο.
Πολύ συχνά, οι Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ επιτρέπουν στον εαυτό τους να αποσπάται η προσοχή τους, μια τάση από την οποία άλλοι επιτιθέμενοι επιδιώκουν να επωφεληθούν. Είναι σημαντικό τόσο η Ουάσιγκτον όσο και οι Βρυξέλλες να είναι προληπτικές: Οποιαδήποτε τουρκική κίνηση σε ελληνικά νησιά θα προκαλέσει στρατιωτική απάντηση κατά των τουρκικών τμημάτων στα νησιά αυτά, η οποία θα ταπεινώσει τον Ερντογάν και θα επισπεύσει την πτώση του, είτε γίνουν εκλογές είτε όχι. Μπορεί ο Ερντογάν να θέλει να τον αγκαλιάσουν ως σουλτάνο και να τον θυμούνται ως πιο συνεπή από τον Ατατούρκ, αλλά πρέπει να καταλάβει σήμερα ότι αν ακολουθήσει αυτή την πορεία δράσης, η κληρονομιά του θα είναι αυτή του δικτάτορα της Αργεντινής Λεοπόλδο Γκαλτιέρι, ο οποίος έπεσε από την εξουσία και φυλακίστηκε αφού απέτυχε να καταλάβει τα νησιά Φόκλαντ.
