"Χτίζοντας το BRICS: Γιατί η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος και η Τουρκία εξετάζουν το ενδεχόμενο να ενταχθούν στον Όμιλο; - Ανάλυση", είναι ο τίτλος άρθρου-ανάλυσης του έγκριτου EURASIAREVIEW, του οποίου τα κυριότερα σημεία είναι τα εξής:
"Σε μια εποχή που οι οργανισμοί που εμπλέκονται στην παγκόσμια και περιφερειακή συνεργασία φαίνεται να έχουν χάσει τη δυναμική τους στις προσπάθειές τους να βρουν απτές λύσεις στις συγκρούσεις, τη φτώχεια, τις κλιματικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και τις επισιτιστικές κρίσεις που αντιμετωπίζουν πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο, οι BRICS επιδιώκουν να επεκταθούν εισάγοντας μιας εναλλακτική παγκόσμιας διακυβέρνησης. Ταυτόχρονα, οι προσπάθειές της θεωρούνται πρόκληση για την υπάρχουσα παγκόσμια τάξη πραγμάτων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Οι Κούρδοι διοργανώνουν αύριο συνέδριο στην Λωζάννη κατά της ομώνυμης Συνθήκης Ελλάδος-Τουρκίας του 1923
Οι BRICS είναι ένας ετερογενής οργανισμός που αποτελείται από πέντε μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες, Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική. Ιδρύθηκε το 2006 από τις τέσσερις πρώτες χώρες και ονομαζόταν BRIC έως ότου προσχώρησε η Νότια Αφρική το 2010. Τα μέλη πραγματοποιούν συνόδους κορυφής κάθε χρόνο και τις φιλοξενούν εκ περιτροπής. Η φετινή συγκέντρωση ήταν στο Πεκίνο και η σύνοδος κορυφής του 2023 έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί στη Νότια Αφρική.
Τα κράτη μέλη, που αντιπροσωπεύουν συλλογικά περίπου το 27% της παγκόσμιας γεωγραφικής έκτασης και φιλοξενούν το 42% του παγκόσμιου πληθυσμού, μοιράζονται σημαντικά δομικά χαρακτηριστικά, όπως ταχέως αναπτυσσόμενες οικονομίες, σημαντικές στρατιωτικές δυνατότητες και αυξανόμενη πολιτική επιρροή στους θεσμούς παγκόσμιας διακυβέρνησης.
Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Κίνα αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 70 τοις εκατό της οικονομίας του ομίλου, η Ινδία περίπου το 13 τοις εκατό, η Ρωσία και η Βραζιλία περίπου το 7 τοις εκατό η καθεμία και η Νότια Αφρική το 3 τοις εκατό.
Πρόσφατα, οι BRICS τράβηξαν για άλλη μια φορά την προσοχή των μέσων ενημέρωσης αφού ο πρόεδρος του Διεθνούς Φόρουμ του οργανισμού, Purnima Anand, αποκάλυψε ότι η Σαουδική Αραβία, η Τουρκία και η Αίγυπτος σχεδιάζουν να προσεγγίσουν τους BRICS σχετικά με την επίσημη ένταξη τους.
Η δήλωσή της ήρθε αμέσως μετά την ανακοίνωση της Ρωσίας ότι η Αργεντινή και το Ιράν είχαν ξεκινήσει την προπαρασκευαστική διαδικασία για την ένταξη των BRICS. Οι εφαρμογές είναι η πρώτη κίνηση επέκτασης από τότε που εντάχθηκε η Νότια Αφρική πριν από περισσότερο από μια δεκαετία.Όλες αυτές οι χώρες έχουν δείξει το ενδιαφέρον τους να ενταχθούν και ετοιμάζονται να υποβάλουν αίτηση για ένταξη», δήλωσε ο Ανάντ στα ρωσικά μέσα ενημέρωσης. «Πιστεύω ότι αυτό είναι ένα καλό βήμα γιατί η επέκταση αντιμετωπίζεται πάντα ευνοϊκά και σίγουρα θα ενισχύσει την παγκόσμια επιρροή των BRICS».
Πρόσθεσε ότι ενώ το Ριάντ, η Άγκυρα και το Κάιρο «έχουν ήδη συμμετάσχει στη διαδικασία (ένταξης στις BRICS), αμφέβαλλε ότι και τα τρία κράτη θα ενταχθούν ταυτόχρονα.
Κατά τη διάρκεια της 14ης Συνάντησης Ηγετών των BRICS στο Πεκίνο στα τέλη Ιουνίου, ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping τόνισε την επιτάχυνση της διαδικασίας επέκτασης του οργανισμού.
Τον Μάιο του τρέχοντος έτους, οι υπουργοί Εξωτερικών του Καζακστάν, της Σαουδικής Αραβίας, της Αργεντινής, της Αιγύπτου, της Ινδονησίας, της Νιγηρίας, της Σενεγάλης, των ΗΑΕ, της Ταϊλάνδης και άλλων προσκεκλημένων χωρών παρευρέθηκαν για πρώτη φορά σε Σύνοδο Υπουργών Εξωτερικών των BRICS.
Το 2018, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήταν προσκεκλημένος στη 10η σύνοδο κορυφής των BRICS, στο Γιοχάνεσμπουργκ, κατά τη διάρκεια της οποίας είπε: «Μακάρι (τα μέλη της BRICS) να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να μας αφήσουν (την Τουρκία) να μπούμε και να έχουμε θέση στα BRICS».
Σημείωσε ότι η Τουρκία θεώρησε τη σύνοδο κορυφής μια ευκαιρία για ανάπτυξη οικονομικής, επενδυτικής και αναπτυξιακής συνεργασίας και ότι η χώρα του στοχεύει επίσης να ενισχύσει τη συνεργασία με τα κράτη BRICS στον ενεργειακό τομέα.
Ο Ερντογάν έθεσε επίσης την πιθανή αίτηση ένταξης της Τουρκίας κατά τη διάρκεια συνομιλιών με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.
Συνολικά, όλες αυτές οι εξελίξεις δείχνουν ότι οι BRICS θα μπορούσαν να δουν μια διαδικασία επέκτασης, αλλά μπορεί να μην συμβεί από τη μια μέρα στην άλλη.
Τα διεθνή μέσα ενημέρωσης ενδιαφέρονται για αυτή την πιθανή τάση.
Το αμερικανικό περιοδικό Newsweek, για παράδειγμα, είπε ότι καθώς λαμβάνει χώρα η «μεγαλύτερη επέκταση των τελευταίων δεκαετιών» του ΝΑΤΟ, «Το Πεκίνο και η Μόσχα προσπαθούσαν να εντάξουν νέα μέλη» στα δικά τους μπλοκ και αναφέρθηκε το BRICS.
Η ώθηση για μια επέκταση των BRICS έχει γίνει ισχυρότερη στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης σύγκρουσης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, εντείνοντας τον ανταγωνισμό μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ και της ολοένα και πιο έντονης αντιπαράθεσης μεταξύ Ανατολής και Δύσης.
Τόσο η Ανατολή όσο και η Δύση στοχεύουν να εδραιώσουν τα στρατόπεδά τους επεκτείνοντας τα δίκτυα φίλων και συνεργατών τους. Τα μέλη των BRICS στοχεύουν στη στρατολόγηση χωρών «κόμβων» που κατέχουν βασικές στρατηγικές τοποθεσίες και αναπτυσσόμενες οικονομίες.
Δεν αποτελεί έκπληξη, επομένως, ότι υπάρχει ενδιαφέρον για την ένταξη της Τουρκίας, της Αιγύπτου και της Σαουδικής Αραβίας στο στρατόπεδο.
Υπάρχει κάποια συζήτηση σχετικά με τις πιθανές συνεισφορές αυτών των τριών χωρών, οι οποίες έχουν συνολικά πληθυσμό περίπου 220 εκατομμυρίων, στους BRICS εάν επρόκειτο να γίνουν μόνιμα μέλη.
Μεγάλο μέρος της συζήτησης επικεντρώθηκε γύρω από υλικά κίνητρα, όπως ποικίλα οικονομικά οφέλη, μειωμένη εξάρτηση από άλλα έθνη και πολύπλευρες επιλογές εξωτερικής πολιτικής.
Μεταξύ των τριών, η Σαουδική Αραβία είναι ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς αργού πετρελαίου στον κόσμο, κατέχοντας το 15% των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου και ιδρυτικό μέλος του Οργανισμού Πετρελαιοεξαγωγικών Χωρών. Εν τω μεταξύ, η Ρωσία είναι μέλος του ΟΠΕΚ+. Πρόκειται για έναν μεγαλύτερο όμιλο που περιλαμβάνει τα 13 μέλη του ΟΠΕΚ συν 10 άλλα πετρελαιοπαραγωγά έθνη, με επικεφαλής τη Ρωσία.
Η Αίγυπτος, το μεγαλύτερο από τα τρία πιθανά μέλη των BRICS σε πληθυσμό (περίπου 102 εκατομμύρια), είναι επίσης σημαντικός παραγωγός και εξαγωγέας πετρελαίου.
Η Τουρκία, η οποία έχει πληθυσμό άνω των 85 εκατομμυρίων, είναι μέλος του ΝΑΤΟ και έτσι κατέχει μοναδική θέση στην αντιπαράθεση μεταξύ Ανατολής και Δύσης.
Την τελευταία δεκαετία, η τάση στις σχέσεις της Τουρκίας, της Αιγύπτου και της Σαουδικής Αραβίας με τη Ρωσία, την Κίνα και την Ινδία ήταν θετική και περιπλέκονται όλο και περισσότερο από άποψη εμπορίου και άμυνας. Ο όγκος των συναλλαγών μεταξύ των δύο στρατοπέδων έχει αυξηθεί σημαντικά.
Αν και παραδοσιακά δυτικοί σύμμαχοι, η Τουρκία, η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος αναζητούν ενεργά εναλλακτικούς εταίρους. Εν μέρει, η κλίση τους προς την Κίνα, τη Ρωσία και την Ινδία είναι αποτέλεσμα του μεταβαλλόμενου ρόλου και θέσης των ΗΠΑ στην περιοχή και των επακόλουθων αλλαγών στις σχέσεις με την Ουάσιγκτον.
Η ένταξη στις BRICS μπορεί να τους αποφέρει πολιτικά και οικονομικά οφέλη, αλλά το πώς θα εξελιχθεί πραγματικά η διαδικασία επέκτασης μένει να φανεί."
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Στην επιστήμη της Φυσικής είναι γνωστό το φαινόμενο της δράσης-αντίδρασης. Αυτό βιώνει ο πλανήτης ιδίως μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία μεταξύ Δύσης και Ανατολής.
Έτσι υπάρχει το status Qvo, όπως αυτό εκπήγασε μετά το τέλος του Β Παγκοσμίου πολέμου, το οποίο μαζί με Δυτικούς μηχανισμούς όπως το ΝΑΤΟ, ΕΕ, έχουν ως επίκεντρο την εξυπηρέτηση των συμφερόντων ΗΠΑ-Καναδά-Ισραήλ-Ευρώπης και των συμμάχων τους στην Ασία (Αυστραλία- Νέα Ζηλανδία-Ιαπωνία-Νότια Κορέα-Σαουδική Αραβία κλπ) και την Αφρική.
Υπάρχει από την άλλη και η "Ανατολή", της οποίας ηγούνται Ρωσία-Κίνα οι οποίες από μόνες τους αλλά και μέσω του BRIKCS και άλλων μηχανισμών αμφισβητούν το status Qvo που προαναφέραμε, θέλοντας αυτές να κυριαρχήσουν παγκοσμίως.
Με βάση την παραπάνω αντιπαλότητα επιχειρείται η δράση ,από τη Δύση και κυρίως από τις ΗΠΑ, με την δημιουργία διάφορων περιφερειακών συμμαχιών ανά τον κόσμο, όπως το QUAD και το AUKUS στην Ασία και εσχάτως το ΝΑΤΟ Μ. Ανατολής στον ομώνυμο χώρο, αποβλέποντας στην ανάσχεση της απειλής εξ ανατολών (Κίνας-Ρωσίας).
Η αντίδραση από την Ανατολή είναι ανάλογη, με τη δημιουργία Στρατηγικών Συμμαχιών, όπως αυτής του Ιράν με τη Ρωσία η οποία κυοφορείται και με Παγκόσμια οράματα, όπως αυτού της Κίνας για τον "δρόμο του μεταξιού¨, χερσαίου και θαλάσσιου, αλλά και με την επέκταση του BRICS που επιχιερείται με την είσοδο νέων μελών σε αυτό.
Για να έρθουμε στα δικά μας ,η Ελλάδα είναι σύμμαχος με την Αίγυπτο και την Σαουδική Αραβία, ενώ βρίσκεται σε αντιπαλότητα διαρκείας με την Τουρκία.
Μάλιστα ο διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν θα επισκεφθεί την Ελλάδα στις 26 Ιουλίου για να συναντήσει τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, όπως ανακοίνωσε το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών. Οι δύο άνδρες θα υπογράψουν συμφωνίες στους τομείς της ενέργειας, της στρατιωτικής συνεργασίας και ενός υποθαλάσσιου καλωδίου δεδομένων, μεταξύ άλλων.
Παράλληλα η χώρα μας ούσα μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ βρίσκεται ενταγμένη στο Δυτικό μπλόκ.
Με αφορμή το ενδεχόμενο Τουρκία-Σαουδική Αραβία-Αίγυπτος να ενταχθούν στο BRICKS, όπως αναφέρθηκε νωρίτερα, αναδύονται μια σειρά πολύ κρίσιμων ερωτημάτων για τη χώρα μας, στα οποία θα επιχειρήσουμε να δώσουμε απαντήσεις όπως παρακάτω:
Πώς θα επηρεαστούν οι σχέσεις μας με Σαουδική Αραβία και Αίγυπτο εφόσον αυτές ενταχθούν στο BRICKS;
Πως θα επηρεαστούν οι σχέσεις της Τουρκίας μαζί με αυτές τις δύο χώρες αν και η ίδια ενταχθεί στο BRICKS, και ποιός ο αντίκτυπος τους αναφορικά με θέματα που πλήτουν εθνικά μας συμφέροντα, όπως το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο Σάρατζ-Ερντογάν και η ΑΟΖ μας στην ΝΑ Μεσόγειο;
Ποιό θα είναι το μέλλον των σχέσεων της Τουρκίας με ΕΕ-ΝΑΤΟ-ΗΠΑ, εφόσον αυτή ενταχθεί στο μπλόκ των BRICKS;
Η Τουρκία θα εξακολουθήσει να είναι μέλος του ΝΑΤΟ μετά από αυτό και πως θα εξελιχθούν τα ελληνοτουρκικά ;
Η στάση μας έναντι Αιγύπτου και Σαουδικής Αραβίας
Αναφορικά με τις σχέσεις μας με τις Αίγυπτο και Σαουδική Αραβία, σε όποια των περιπτώσεων θα πρέπει να κινηθούμε με γνώμονα και κριτήριο το Εθνικό μας συμφέρον, το οποίο είναι υπέρ της περαιτέρω εμβάθυνσης των ήδη πάρα πολύ καλών σχέσεων μαζί τους.
Παράλληλα θα πρέπει να επιδιώξουμε να παίξουμε το ρόλο χώρας γέφυρας μεταξύ του ΝΑΤΟ και του ΝΑΤΟ Μ.Ανατολής που δημιουργείται, ενοποιώντας την αντιαεροπορική μας άμυνα με αυτήν της Κύπρου-Ισραήλ αρχικά και Αιγύπτου μεταγενέστερα, περιθωριοποιώντας την Τουρκία.
Η στάση μας έναντι της Τουρκίας
Αναφορικά με την στάση μας έναντι της Τουρκίας, σε περίπτωση ένταξής της στους BRICKS αυτή θα πρέπει να συνίσταται στα εξής:
-Στοχευμένες κινήσεις-παρεμβάσεις μας σε ΗΠΑ μέσω του λόμπυ μας και στο ΝΑΤΟ, προκειμένου η Τουρκία να περιθωριοιποιηθεί και να απαξιωθεί πλήρως εντός της Συμμαχίας και της Δύσης.
-Απαίτηση επιβολής καθολικού εμπάργκο οπλικών συστημάτων από ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ προς την Τουρκία.
- Άμεση κήρυξη 12 νμ Εθνικού εναερίου χώρου και χωρικών υδάτων στο Αιγαίο με απαίτηση παροχής διαβεβαιώσεων έμπρακτης άμεσης στρατιωτικής υποστήριξης από ΗΠΑ-Γαλλία,ΕΕ, Ισραήλ, εφόσον η Τουρκία κηρύξει τον πόλεμο στη χώρα μας.
- Παρότρυνση της Κύπρου να ενταχθεί άμεσα στο ΝΑΤΟ, αλλάζοντας τους στρατιωτικούς όρους του παιγνιδιού στην Μεγαλόνησο, με επακόλουθο την απαίτηση να φύγουν τα κατοχικά στρατεύματα από την Βόρεια Κύπρο και να λυθεί το Κυπριακό στη βάση ενός Ομόσπονδου Κράτους στα πλαίσια διζωνικής-δικοινοτικής Ομοσπονδίας, όπως προβλέπουν όλες οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
- Κήρυξη ΑΟΖ Ελλάδας-Κύπρου σύμφωνα με τον χάρτη της Σεβίλης.
Η συγκυρία θα είναι ευνοϊκή για τα παραπάνω. Θα την εκμεταλλευτούμε;
