Σύμφωνα με πηγές του Euronews Albania, ο Ερντογάν, ο οποίος θα πραγματοποιήσει επίσκεψη στα Τίρανα την επόμενη εβδομάδα, έχει προσκληθεί να δώσει ομιλία στο κοινοβούλιο της χώρας.
Κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων θητειών του, ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα έχει δημιουργήσει στενούς δεσμούς με τον Ερντογάν, ιδρύοντας ένα Ανώτατο Συμβούλιο Στρατηγικής Συνεργασίας τον Ιανουάριο του 2021.
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Τούρκου κοινοβουλίου Μουσταφά Σεντόπ, η Τουρκία έχει επενδύσει περίπου 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια στην Αλβανία και περισσότερες από 600 εταιρείες της λειτουργούν στη χώρα.
Ο Ράμα έχει επίσης βοηθήσει στην καταδίωξη του Ερντογάν κατά του εξόριστου Τούρκου κληρικού Φετουλάχ Γκιουλέν και των οπαδών του. Αυτές οι υποθέσεις, στις οποίες εμπλέκονται περισσότερα από 100 άτομα, περιγράφηκαν από τους εισηγητές των Ηνωμένων Εθνών ως «εξωεδαφικές απαγωγές», «βίαιη επιστροφή» και «αναγκαστικές εξαφανίσεις».
Ο Ερντογάν εστιάζει στη βαλκανική διπλωματία ενώ η Τουρκία υποφέρει
Η Τουρκία είναι μια από τις λίγες χώρες που χρησιμοποιούν φιλανθρωπία και ανθρωπιστική βοήθεια για να επεκτείνουν την επιρροή της σε άλλες χώρες, παρά το γεγονός ότι οι άνθρωποι στο εσωτερικό υποφέρουν από φτώχεια, έλλειψη θέσεων εργασίας, αυξανόμενο πληθωρισμό και ολοένα και πιο αυταρχική διακυβέρνηση.
Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν σε άρθρο της Daily Sabah, μιας φιλοκυβερνητικής εφημερίδας, η Τουρκία παρείχε βοήθεια σε περισσότερους από 14 διεθνείς οργανισμούς που εργάζονται για την άμβλυνση των ζημιών της πανδημίας. Επιπλέον, έχει παράσχει βοήθεια σε διάφορες μορφές σε περισσότερες από 131 χώρες, από τη Σενεγάλη έως τη Νορβηγία και το Μαυροβούνιο, την Ισπανία και την Κίνα.
Η βοήθεια που παρεχόταν ήταν ποικίλη και περιελάμβανε αναπνευστήρες, εξοπλισμό ΜΑΠ, κιτ διάγνωσης για τον COVID, χρήματα, ακόμη και πλήρως κατασκευασμένα και λειτουργικά νοσοκομεία.
Όμως δε σταμάτησε εκεί. Η Τουρκία έχει επίσης κάνει εμβόλια σε περίπου 20 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των περισσότερων Δυτικών Βαλκανίων και αρκετών αφρικανικών κρατών. Η χώρα αναπτύσσει τώρα το εμβόλιο της, το Turkovac, το οποίο πιθανότατα θα προωθηθεί σε όσους δεν κατάφεραν να προμηθευτούν τα δυτικά εμβόλια.
Σύμφωνα με την Daily Sabah, «η Τουρκία είχε ανεβάσει το προφίλ της ως γενναιόδωρο έθνος μέσω των ανθρωπιστικών προσπαθειών της τις τελευταίες δύο δεκαετίες».
Εκτός από τις ανθρωπιστικές της προσπάθειες, η Τουρκία έχει εργαστεί σκληρά για να τοποθετηθεί ως κορυφαίος εμπορικός εταίρος στην περιοχή.
Τόσο στενή είναι η σχέση μεταξύ Άγκυρας και Τιράνων που ορισμένοι αναφέρουν τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ως Σουλτάνο και τον Αλβανό πρωθυπουργό Έντι Ράμα ως Πασά, μια αναφορά που παραπέμπει στις ημέρες που η Αλβανία ήταν τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Ποιο είναι όμως το κόστος;
Σε ομιλία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Μάιο του 2020 της Γαλλίδας ευρωβουλευτή Julie Lechanteux ειπώθηκε ότι η Τουρκία «εκμεταλλεύτηκε την κρίση του COVID-19 για να εμφανιστεί πιο αποτελεσματική και ενωμένη απέναντι στις χώρες των Βαλκανίων με μια διπλωματία ιατρικής βοήθειας που αποσκοπεί στη βελτίωση της εικόνας της τα πρώην εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και να αυξήσει την επιρροή της στην περιοχή».
Συνέχισε λέγοντας ότι η επιχείρηση φαίνεται να είναι μέρος μιας πολιτικής στρατηγικής που «συγκρούεται ανοιχτά με τα ευρωπαϊκά συμφέροντα». Η ερώτηση ολοκληρώθηκε με το ερώτημα, «δεδομένου ότι η Τουρκία εξακολουθεί να είναι επίσημα υποψήφια προς ένταξη χώρα στην ΕΕ, ποια είναι η θέση της Επιτροπής σχετικά με την τουρκική επιρροή στα Βαλκάνια;».
Η απάντηση του επικεφαλής της διεύρυνσης της ΕΕ Oliver Varhelyi ήταν σύντομη και σημείωσε ότι «η ενίσχυση της συνεργασίας και των σχέσεων καλής γειτονίας μεταξύ των χωρών της ΕΕ, των εταίρων των Δυτικών Βαλκανίων και της Τουρκίας είναι σημαντικό στοιχείο για τη σταθερότητα στην ευρωπαϊκή ήπειρο».
Μετά τη μακρά και πιθανόν παρατεταμένη παραμονή των Δυτικών Βαλκανίων στην αίθουσα αναμονής της διεύρυνσης, η Τουρκία είναι μία από τις πολλές χώρες που έχουν προχωρήσει για να ενισχύσουν την επιρροή τους στην περιοχή.
Η Σερβία, με την υποστήριξη της Μόσχας, της Ρωσίας, της Κίνας και της Τουρκίας, χρησιμοποίησε όλα διάφορα είδη διπλωματίας, συμπεριλαμβανομένων των υποδομών, της χρηματοοικονομικής, του εμπορίου, της ιατρικής και της διαμεσολάβησης, για να καλύψει το κενό που αφήνει η ΕΕ.
Κάποιοι λένε ότι ο Ερντογάν καλλιεργεί τα όνειρα να είναι περιφερειακός μεσολαβητής εξουσίας, κυρίως λόγω της εμπλοκής του και των στενών του σχέσεων με ηγέτες της Αλβανίας, του Κοσσυφοπεδίου, του Μαυροβουνίου και της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.
Τους τελευταίους μήνες έχει συναντηθεί με τους Μίλοραντ Ντόντικ, Ζόραν Μιλάνοβιτς, Έντι Ράμα, ακόμη και με τον Αλεξάντερ Βούτσιτς.
Η Άγκυρα μάλιστα ανακοίνωσε ότι θα ασκούσε πιέσεις για την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου υπογράφοντας μυστικές συμφωνίες για την απέλαση υποτιθέμενων «γκιουλενιστών» από τη χώρα και τη γειτονική Αλβανία.
Άλλοι που κατηγορούνται ότι υπέκυψαν στις απαιτήσεις της Άγκυρας ενώ παρακάμπτουν τους δικούς τους νόμους περιλαμβάνουν τον Λίβανο, το Πακιστάν, την Γκαμπόν, την Καμπότζη, το Αζερμπαϊτζάν και το Καζακστάν.
Η εκπαίδευση στο επίκεντρο
Ο Ερντογάν κατηγορεί για το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016 τους οπαδούς του εξόριστου εκπαιδευτικού και κληρικού Φετουλάχ Γκιουλέν και έχει συγκεντρώσει χιλιάδες υποτιθέμενους οπαδούς, φυλακίζοντας πολλούς και εξαφανίζοντας άλλους.
Ίσως αυτές οι εξωεδαφικές απαγωγές είναι μια από τις πιο απαίσιες συνέπειες της τουρκικής επιρροής. Επιπλέον, σε επίσημες επισκέψεις, Τούρκοι αξιωματούχοι κατέστησαν σαφές ότι αναμένουν από τα κράτη να συνεργαστούν στην καταστολή του Γκιουλέν εάν θέλουν να απολαμβάνουν αμοιβαία επωφελείς μελλοντικές σχέσεις.
Αυτή η «καταστολή» περιλάμβανε επίσης το μαζικό κλείσιμο τουρκικών σχολείων, μη ευθυγραμμισμένων με το κράτος, σε διάφορες βαλκανικές χώρες.
Στην Αλβανία, η τουρκική κυβέρνηση άσκησε πίεση για να κλείσουν σχολεία που φέρεται να συνδέονται με το κίνημα Γκιουλέν, και ορισμένα δέχτηκαν επιδρομές από την αστυνομία ενώ ήταν παρόντες μαθητές και χωρίς οι αρχές να δώσουν δικαστική απόφαση.
Εν τω μεταξύ, το κρατικό Ίδρυμα Maarif έχει περισσότερα από 353 σχολεία σε 67 χώρες παγκοσμίως και συνεχίζει να αναπτύσσεται. Το ίδρυμα βρέθηκε στο επίκεντρο της διαμάχης τον Μάιο του 2021, όταν διαπιστώθηκε ότι η τουρκική κυβέρνηση είχε αυξήσει τη χρηματοδότησή του κατά περισσότερο από 300%, ωθώντας τον ετήσιο προϋπολογισμό του σε πάνω από 140 εκατομμύρια ευρώ.
Όλα αυτά έγιναν ενώ το εγχώριο εκπαιδευτικό σύστημα υπέφερε.
Ο επικεφαλής της Ένωσης Εργαζομένων στην Εκπαίδευση και την Επιστήμη, Ορχάν Γιλντιρίμ, δήλωσε στην τουρκική εφημερίδα Cumhuriyet ότι αυτό σημαίνει ότι πολλοί μαθητές δεν θα επιτύχουν τους μαθησιακούς τους στόχους.
«Όλοι οι οικονομικοί πόροι που πήγαν για το Ίδρυμα Maarif, σημαίνει ότι τα χρήματα για τις ανάγκες εκατομμυρίων οικογενειών και φοιτητών που συνεχίζουν τη ζωή τους με οικονομικές δυσκολίες, θα μεταφερθούν αλλού.
Το MEB δεν έχει παράσχει υπολογιστές, τάμπλετ ή το Διαδίκτυο για μαθητές που κάνουν εξ αποστάσεως εκπαίδευση στην πανδημία, αλλά μοιράζεται αυτό το τεράστιο χρηματικό ποσό με το Maarif. Αυτό είναι το χέρι του κράτους που αρπάζει τα δικαιώματα των παιδιών μας», είπε.
Η καταστροφή του COVID
Όσον αφορά τον COVID-19, ενώ η Τουρκία έχει μερικά από τα υψηλότερα ποσοστά εμβολιασμού στα Βαλκάνια, δεν τα κατάφερε καλά στην πανδημία. Η κυβέρνηση δέχτηκε έντονη κριτική επειδή έδωσε προτεραιότητα σε πολιτικά και οικονομικά ζητήματα έναντι της δημόσιας υγείας.
Η κυβέρνηση έχει επανειλημμένα κατηγορηθεί για χειραγώγηση στατιστικών και συγκάλυψη των πραγματικών επιπτώσεων της πανδημίας.
Τώρα η χώρα παλεύει με τον αυξανόμενο πληθωρισμό, 36% τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, θέτοντας σε κίνδυνο την ευημερία εκατομμυρίων ανθρώπων.
Οι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι τα ποσοστά θα φτάσουν το 50% μέχρι την άνοιξη, εκτός εάν ο Ερντογάν κάνει κάτι. Αλλά αντί να αντιμετωπίσει την κατάσταση, ο Ερντογάν υποστηρίζει ότι όλα θα πάνε καλά και συνεχίζει να ξοδεύει χρήματα στο εξωτερικό.
Όλα αυτά λαμβάνουν χώρα εν μέσω μιας συνεχιζόμενης καταστολής σε δημοσιογράφους, ακτιβιστές, την κουρδική μειονότητα και οποιονδήποτε τολμήσει να αντιταχθεί. Η χώρα παραμένει το μαύρο πρόβατο της Ευρώπης, μετά τη Ρωσία, όσον αφορά τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ λειτουργεί ως "ανθρωπιστικός σωτήρας" με τις χώρες που ελπίζει να επηρεάσει.
Εν τω μεταξύ στα Τίρανα, ένα μνημείο από μαύρο μάρμαρο βρίσκεται ανάμεσα στο πάρκο της λίμνης, αποτίοντας φόρο τιμής στους πάνω από 2.000 ανθρώπους που σκοτώθηκαν στο αποτυχημένο πραξικόπημα.
Αν σκεφτεί κανείς ότι η Αλβανία δεν έχει μνημείο για τους δεκάδες χιλιάδες που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια του κομμουνισμού ή για τους πάνω από 6.000 αγνοούμενους,αντιλαμβάνεται κανείς το μέγεθος της επιρροής του Ερντογάν στη χώρα.
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω αντιλαμβανόμαστε ότι η επίσκεψη Ερντογάν στην Αλβανία αποβλέπει στην εγγύηση παροχής υποστήριξης προς τον φίλο του Αλβανό Πρωθυπουργό Ράμα, προκειμένου να μην ενταχθεί άμεσα η Αλβανία στην ΕΕ και οπωσδήποτε όχι πριν από την διευθέτηση του θέματος του Κοσυφοπεδίου, επιχειρώντας έτσι η Τουρκία να παίξει το ρόλο του ρυθμιστή των εξελίξεων στα Βαλκάνια, κινώντας τα νήματα για την δημιουργία της Μεγάλης Αλβανίας, την οποία βλέπει ως επαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την οποία επιχειρεί να αναβιώσει
Είναι περιττό να πούμε τέλος ότι η Τουρκία στοχεύει να ενεργοποιήσει την Αλβανία αλλά και τις δικές της δυνάμεις από το Αλβανικό έδαφος, σε περίπτωση στρατιωτικής αναμέτρησης με την Ελλάδα επ' ώφελεία της, γεγονός που θα είναι λίαν δυσχερές εάν η Αλβανία ενταχθεί στην ΕΕ .