Μιλώντας στο τουρκικό πολιτικό περιοδικό Kriter, ο εκπρόσωπος της προεδρίας της Τουρκίας Ibrahim Kalın, είπε ότι η Τουρκία ανταποκρίνεται σε κάθε θετικό βήμα προς την κατεύθυνση εξομάλυνσης των σχέσεών της
"Δεν αφήνουμε το χέρι κανενός που μας απλώνει. Όποιος κάνει ένα φιλικό βήμα απέναντί μας, κάνουμε δύο βήματα. Μας ενδιαφέρει να αφήσουμε πίσω τις περιοδικές κρίσεις και εντάσεις και να κάνουμε νέα βήματα ομαλοποίησης", είπε.
Η Τουρκία "πλευρίζει" ΗΑΕ -Αίγυπτο-Σαουδική Αραβία
Σημειώνοντας ότι η Τουρκία αξιολογεί τα πρόσφατα βήματα που έγιναν με την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) στο πλαίσιο αυτής της προοπτικής, ο Καλίν πρόσθεσε ότι νέα βήματα μπορούν να ακολουθήσουν αυτή τη διαδικασία.
«Πιστεύουμε ότι όλα αυτά είναι βήματα που θα συμβάλουν στα εθνικά μας συμφέροντα, το περιφερειακό όραμα και την παγκόσμια ειρήνη», πρόσθεσε.
Το έτος 2021 είδε την Τουρκία να αναζητά θερμότερους δεσμούς με αρκετές περιφερειακές χώρες και μακροχρόνιους εχθρούς μετά από πολλά ταραχώδη χρόνια.
Η Άγκυρα επανέλαβε ότι η Τουρκία ελπίζει να μεγιστοποιήσει τη συνεργασία της με την Αίγυπτο και τα κράτη του Κόλπου «σεκερδοφόρα βάση», τη στιγμή που η Άγκυρα ενέτεινε τη διπλωματία για να επιδιορθώσει τους κακούς δεσμούς της με το Κάιρο και ορισμένα κράτη του Κόλπου μετά από χρόνια εντάσεων.
Τα συγκλίνοντα συμφέροντα έχουν οδηγήσει σε περιφερειακές μετατοπίσεις ισχύος στη Μέση Ανατολή, με επικεφαλής κυρίως περιφερειακές δυνάμεις, όπως η Τουρκία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ).
Ο πρίγκιπας διάδοχος του Άμπου Ντάμπι, Σεΐχης Μοχάμεντ μπιν Ζαγιέντ Αλ Ναχιάν (MBZ) επισκέφθηκε την Τουρκία για πρώτη φορά από το 2012 τον Νοέμβριο. Ο Ερντογάν και η MBZ, ο οποίος θεωρείται ο de facto ηγέτης των ΗΑΕ και η δύναμη πίσω από τη στάση τους στην εξωτερική πολιτική, προέβησαν στην υπογραφή δώδεκα συμφωνιών συνεργασίας κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, ενώ ανώτατος αξιωματούχος των Εμιράτων είπε ότι τα ΗΑΕ έχουν διαθέσει 10 δισεκατομμύρια δολάρια για επενδύσεις στην Τουρκία.
Ο Τούρκος Πρόεδρος θα πραγματοποιήσει ανταποδοτική επίσκεψη στα ΗΑΕ τον Φεβρουάριο.
Ομοίως, η Άγκυρα και το Κάιρο αντάλλαξαν πρόσφατα θετικά μηνύματα σε μια προσπάθεια να αποκαταστήσουν τις σχέσεις μετά από περισσότερα από επτά χρόνια πολιτικής αποξένωσης.
Τον Μάιο, μια αντιπροσωπεία ανώτατων Τούρκων αξιωματούχων ταξίδεψε στην Αίγυπτο για επίσημη επίσκεψη, την πρώτη από το 2013, για να συζητήσουν την εξομάλυνση των διπλωματικών σχέσεων εν μέσω των προσπαθειών των δύο χωρών να βελτιώσουν τους δεσμούς που επιδεινώθηκαν μετά την Αραβική Άνοιξη.
Στη συνέχεια ακολούθησε δεύτερος γύρος παρόμοιων συνομιλιών στην Άγκυρα.
Η Τουρκία κάλεσε την Αίγυπτο να συνεργαστεί στην Ανατολική Μεσόγειο, λέγοντας ότι μια θαλάσσια συμφωνία με την Άγκυρα θα ήταν πιο επωφελής για το Κάϊρο από μια συμφωνία με την Ελλάδα.
Επιπλέον, η Άγκυρα και το Ριάντ προσπάθησαν τους τελευταίους μήνες να επιδιορθώσουν κάποιες διπλωματικές ζημιές μετά από μια δεκαετία έντασης, ειδικά μετά τη δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι το 2018 στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη.
Εκτός από το περιστατικό Κασόγκι, η προσέγγιση της Σαουδικής Αραβίας με το Ισραήλ, η υποστήριξη του πραξικοπήματος στην Αίγυπτο και η στάση της για τη Λιβύη και τη Συρία ήταν άλλα σημεία διαμάχης.
Πιο πρόσφατα, ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε τη Δευτέρα ότι θα επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία τον επόμενο μήνα, η οποία θα είναι η πρώτη επίσκεψη του Τούρκου ηγέτη στη χώρα μετά τη δολοφονία Κασόγκι.
Σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ
Ο Καλίν αναφέρθηκε και στις σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ, λέγοντας ότι υπάρχουν σοβαρά προβλήματα με τις ΗΠΑ».
"Η εργαλειακή και αλληλεπιδραστική προοπτική δεν αντικατοπτρίζει το πνεύμα της συμμαχίας. Η Τουρκία απαιτεί να δημιουργήσει μια ίση, δίκαιη και διαφανή σχέση με όλους, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ .Φυσικά, κάθε χώρα βάζει το δικό της εθνικό συμφέρον πάνω από όλα. Αλλά αν ορίζεις τα εθνικά σας συμφέροντα σε πολύ στενούς και εγωιστικούς λόγους, θέτεις σε κίνδυνο τα θεμελιώδη και μακροπρόθεσμα συμφέροντά σου».
Οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ Άγκυρα και Ουάσιγκτον έχουν διαφωνίες για μια σειρά ζητημάτων, από την αγορά από την Τουρκία ρωσικών συστημάτων αντιπυραυλικής άμυνας S-400 ,μια κίνηση που επέφερε κυρώσεις από τις ΗΠΑ πέρυσι ,μέχρι τις διαφορές περιφερειακής πολιτικής, τα ανθρώπινα δικαιώματα, νομικά ζητήματα και την υποστήριξη των ΗΠΑ στον συριακό κλάδο της τρομοκρατικής ομάδας PKK, YPG.
Επανέλαβε ότι οι κύριες προσδοκίες της Άγκυρας από την Ουάσιγκτον είναι να σταματήσει να υποστηρίζει το YPG, να λάβει μια ρεαλιστική και εποικοδομητική στάση για τους S-400 και να λάβει αποφασιστικά και καρποφόρα βήματα κατά της τρομοκρατικής ομάδας των Γκιουλενιστών (FETÖ).
"Σε ζητήματα όπως η Ανατολική Μεσόγειος, η αμερικανική κυβέρνηση και το Κογκρέσο πρέπει να λάβουν μια λογική και αμερόληπτη στάση. Οι πολιτικές για την Τουρκία, οι οποίες χτίστηκαν υπό την επιρροή ορισμένων λόμπι και ομάδων συμφερόντων, δεν είναι χρήσιμες σε κανέναν. Όλοι πρέπει να γνωρίζουν ότι η Τουρκία δεν θα υποκύψει στις πιέσεις οποιουδήποτε λόμπι ή ομάδας συμφερόντων. Δεν υπάρχει περίπτωση να εφαρμοστεί μια πολιτική που να μην λαμβάνει υπόψη τις απειλές εθνικής ασφάλειας της Τουρκίας», είπε.
"Εργαζόμαστε επί του παρόντος σε έναν νέο μηχανισμό για τη δημιουργία μιας κοινής και θετικής ατζέντας με τις ΗΠΑ , με στρατηγική προοπτική και εποικοδομητική στάση, μπορούμε να κάνουμε τα προβλήματα πιο διαχειρίσιμα. Αυτό μας επιτρέπει να συνεργαζόμαστε πιο στενά στους τομείς στους οποίους συμφωνούμε. Όλα αυτά, πρέπει να γίνουν ώστε οι στρατηγικές μας προοπτικές να αλληλοεπικαλύπτονται», πρόσθεσε ο Καλίν.
Κλείνοντας ανέφερε:
“Η Τουρκία πρέπει να εξετάσει τις έννοιες της ειρήνης, της ασφάλειας, της σταθερότητας και της ευημερίας από μια ευρεία προοπτική. Από την κρίση του Κόλπου μέχρι τη Λιβύη, από τον πόλεμο του Καραμπάχ μέχρι την Ανατολική Μεσόγειο, αποκλείεται να παραμείνουμε αδιάφοροι απέναντι στις περιφερειακές εξελίξεις που μας αφορούν ιδιαίτερα. Ακόμα κι αν προσπαθήσεις να τα αγνοήσεις, αυτά τα προβλήματα ,αν δεν λάβεις έγκαιρα μέτρα-,θα έρθουν στην πόρτα σου, αλλά αυτή τη φορά θα σε πιάσουν απροετοίμαστο. Η Τουρκία δεν έχει αυτή την πολυτέλεια. Ως εκ τούτου, το 2022 και στη διαδικασία που οδηγεί μέχρι το 2023, η Τουρκία θα συνεχίσει να ενισχύει τις περιφερειακές και παγκόσμιες συμμαχίες της, αυξάνοντας παράλληλα τις εθνικές ευκαιρίες και ικανότητές της σε μια προοπτική ενεργητικής εξωτερικής πολιτικής.”
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω διαφαίνεται ότι η Τουρκία προσπαθεί να διεμβολίσει την Ελληνική εξωτερική πολιτική στη ΝΑ Μεσόγειο, προσπαθώντας να αποκαταστήσει τις σχέσεις της με σύμμαχες χώρες προς τη δική μας, όπως είναι η Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ και η Αίγυπτος.
Ειδικότερα με την Αίγυπτο αναφέρεται ρητά, ότι η Τουρκία θα προσπαθήσει να καταργήσει την συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου για μερική οριοθέτηση των ΑΟΖ των δύο χωρών, προσπαθώντας να την υποκαταστήσει με μια συμφωνία Τουρκίας-Αιγύπτου στη βάση του win-win προκειμένου να την καταστήσει περισσότερο εφελκίσιμη για το Κάϊρο.
Όπως αντιλαμβανόμαστε αυτό στρέφεται ευθέως κατά της Ελλάδας, αφού έτσι η χώρα μας θα απωλέσει μεγάλο μέρος της ΑΟΖ της νοτίως της Κρήτης, τόσο με την Αίγυπτο, όσο και με την Λιβύη, αφού μετά σειρά θα πάρει με το ίδιο σκεπτικό η εκστρατεία πειθούς του νέου Προέδρου και της κυβέρνησης της Λιβύης που θα προκύψουν μετά τις εκλογές, όποτε αυτές γίνουν, από την Τουρκία για τα κέρδη που θα έχουν από την αποδοχή του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου Σάρατζ-Ερντογάν.
Ουσιαστικά η Τουρκία εκχωρεί αβίαστα μέρος της Ελληνικής ΑΟΖ στον εαυτό της και στην Αίγυπτο και τη Λιβύη , εφελκύοντας την πρώτη για υπογραφή νέας συμφωνίας για οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών και τη δεύτερη για νομιμοποίηση της παρανομίας που ήδη διέπραξε.
Όλα τα παραπάνω στοχοποιούν την Ελλάδα, οπότε και αναμένουμε επιδείνωση των σχέσεων με την Τουρκία το 2022, εάν και εφόσον ο Ερντογάν βγάλει τη χρονιά στην εξουσία, πράγμα εξαιρετικά αμφίβολο.
Για δε τις ΗΠΑ προσβλέπει η Τουρκία σε επανεκκίνηση των σχέσεων των δύο χωρών, αλλά σε βάση ala turka, εξυπηρέτησης των συμφερόντων της, ζητώντας τελεσιγραφικά την Ουάσιγκτον να σταματήσει να υποστηρίζει το YPG, να λάβει μια ρεαλιστική και εποικοδομητική στάση για τους S-400 και να λάβει αποφασιστικά και καρποφόρα βήματα κατά της τρομοκρατικής ομάδας των Γκιουλενιστών (FETÖ).
Τέλος, δεν διστάζει ο Καλίν να κατηγορήσει για μεροληπτική στάση των ΗΠΑ στη ΝΑ Μεσόγειο, η οποία οφείλεται σε λόμπυ εχθρικών συμφερόντων ως προς την ίδια που δρούν στην Ουάσιγκτον
Εκτίμηση είναι ότι η στάση των ΗΠΑ έναντι της Τουρκίας ότι δε θα αλλάξει, τουλάχιστον όσο ο Ερντογάν είναι στην εξουσία.
