Η Τουρκία είναι αισιόδοξη για τις προοπτικές συνάντησης μεταξύ του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του Προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν σε σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στις 14 Ιουνίου, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Η Άγκυρα πλησιάζει τις συνομιλίες «με θετική ατζέντα» και λαμβάνει τα ίδια μηνύματα από την Ουάσινγκτον, δήλωσε ο Çavusoğlu στην κρατική τηλεόραση TRT σε συνέντευξη την Τετάρτη.
«Βλέπουμε ότι οι ΗΠΑ θέλουν να συνεργαστούν μαζί μας όχι μόνο στα θέματα της Συρίας και της Λιβύης, αλλά και σε πολλές περιοχές από τη Μεσόγειο έως τον Εύξεινο Πόντο και τον Καύκασο», είπε.
Ο Μπάιντεν συναντιέται με τον Ερντογάν κατά τη διάρκεια ενός ιστορικού χαμηλού σημείου των διμερών σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας, λόγω των διαφωνιών σχετικά με την πολιτική των δύο χωρών για τη Συρία, τη Λιβύη, την ανατολική Μεσόγειο και την απόκτηση των ρωσικών πυραύλων αντιαεροπορικής άμυνας S-400 από την Τουρκία.
"Βλέπουμε ότι οι ΗΠΑ είναι πρόθυμες να συνεργαστούν με την Τουρκία σε πολλούς στρατηγικούς τομείς. Αυτό το παρατηρούμε σε όλες τις επαφές μας, μεταξύ άλλων με τον υπουργό Εξωτερικών Antony Blinken και τον Μπάιντεν", είπε ο Çavusoğlu.
Ο υπουργός κάλεσε τις Ηνωμένες Πολιτείες να της παράσχουν πυραύλους αεροπορικής άμυνας Patriot για να τις βοηθήσουν να καλύψει τις στρατιωτικές ανάγκες της.
«Εάν οι ΗΠΑ δεν εγγυηθούν τους Patriot, μπορούμε να πάρουμε συστήματα άμυνας από τους άλλους συμμάχους μας», είπε.
Ο Çavusoğlu τόνισε τις διαφωνίες μεταξύ των δύο κυβερνήσεων, συμπεριλαμβανομένων των S-400, την υποστήριξη των ΗΠΑ προς τούς Κούρδους μαχητές στη βόρεια Συρία και την άρνησή του να εκδώσει τον Ισλαμικό ιεροκήρυκα Fethullah Gülen για δίκη στην Τουρκία με την κατηγορία της οργάνωσης του αποτυχημένου στρατιωτικού πραξικοπήματος το 2016.
«Πώς θα επιλύσουμε αυτά τα ζητήματα; Θα μπορέσουμε να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας επισκευάζοντας τους μελλοντικούς προσανατολισμούς;» αυτός είπε.
Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Jen Psaki δήλωσε ότι ο Μπάιντεν θα έχει την ευκαιρία να διεξάγει σημαντικές προσωπικές συνομιλίες με τον Ερντογάν.
"Υπάρχουν τομείς όπου πιστεύουμε ότι είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε εποικοδομητικά όπου υπάρχει ευκαιρία, καθώς και τομείς όπου έχουμε έντονη διαφωνία", είπε την Τετάρτη και συνέχισε λέγοντας ότι "είναι μια ευκαιρία να έχουμε αυτή την προσέγγιση πρόσωπο με πρόσωπο, την οποία ο πρόεδρος θεώρησε ότι ήταν σημαντικό να γίνει κατά το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό. "
Ο Μπάιντεν και ο Ερντογάν θα συζητήσουν θέματα όπως η περιφερειακή ασφάλεια, το COVID-19 και η οικονομία, δήλωσε η Psaki.
Από όλα τα παραπάνω στεκόμαστε στην πρόταση-κάλεσμα του Τσαβούσογλου προς τις ΗΠΑ να δώσουν πυραύλους Patriot στην Τουρκία για να καλύψει τις στρατιωτικές της ανάγκες, συμπληρώνοντας ότι αν οι ΗΠΑ δεν το κάνουν τότε η Τουρκία θα πάρει αντιαεροπορικά συστήματα από άλλους συμμάχους
Ουσιαστικά ο Τούρκος ΥΠΕΞ προσπαθεί να δελεάσει τις ΗΠΑ με την πώληση Patriot στην Τουρκία, αλλά και να την προειδοποιήσει ότι αν αυτό δεν γίνει θα πάρει από άλλες συμμαχικές χώρες αντίστοιχο σύστημα. Δεν λέει άλλες χώρες αλλά άλλες σύμμαχες χώρες, αποκλείοντας έτσι τη Ρωσία, ενώ δεν αναφέρει καν τους υπάρχοντες S-400, παρόλο που με την πρόταση του διασυνδέονται και μάλιστα αμεσότατα.
Σε προγενέστερο άρθρο μας για νέα πρόταση των ΗΠΑ προς την Τουρκία για τους S-400 είχαμε αναφέρει, ότι η Άγκυρα μπορεί να αποδεχθεί μια συμφωνία στην οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει το ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα μόνο σε εξαιρετικές περιστάσεις, που θέτουν σε κίνδυνο την τουρκική εθνική ασφάλεια. Η εγκατάσταση του S-400 στη βάση του Incirlik, η οποία χρησιμοποιείται από τις ΗΠΑ, θα επιτρέψει την εύκολη παρακολούθηση της συμμόρφωσης.
Η πρόκληση θα ήταν να επιτευχθεί ένας από κοινού συμφωνημένος ορισμός για αυτές τις εξαιρετικές περιστάσεις, δεδομένης της φύσης των απειλών που αντιμετωπίζει η Τουρκία, οι οποίοι περιλαμβάνουν συμβατικές καθώς και υβριδικές και ασύμμετρες απειλές όπως η τρομοκρατία και η αστάθεια γειτονικών κρατών, όπως η Συρία και το Ιράκ.
Μια διπλωματικά ελκυστική επιλογή θα ήταν να συνδεθεί η χρήση του συστήματος με τις περιστάσεις που ορίζονται στα άρθρα 4 και 5 της συνθήκης του Ατλαντικού δηλαδή, όταν τα μέλη του ΝΑΤΟ συμφωνούν ότι η εδαφική ακεραιότητα ή ασφάλεια της Τουρκίας απειλείται ή ότι βρίσκεται υπό ένοπλη επίθεση. Αυτή η σύνδεση θα περιόριζε σημαντικά τις πιθανές περιπτώσεις για τη χρήση του S-400 σε πραγματικές και επικείμενες απειλές.
Από όλα τα παραπάνω έχουμε την τουρκική οπισθοχώρηση και αλλαγή στάσης της Τουρκίας με την εκδήλωση αγοράς αντιαεροπορικών πυραύλων Patriot, αλλά και την Αμερικανική πρόταση -τελεσίγραφο για τους τουρκικούς S-400 να μεταφερθούν στην αμερικανική βάση στο Ινσιρλίκ για να ελέγχονται και ταυτόχρονα να ενεργοποιούνται κατόπιν συμφωνίας των κρατών μελών του ΝΑΤΟ ότι απειλείται η ασφάλεια της Τουρκίας.
Φαίνεται ότι εδώ έχουμε πρόταση και αντιπρόταση, οι οποίες όμως επί της ουσίας συγκλίνουν στο να τα βρούν Μπάϊντεν και Ερντογάν για τους S-400.
Επίσης είχαμε και μια άλλη σημαντικότατη εξέλιξη που επίσης επισημάναμε λεπτομερειακά σε άρθρο μας και έχει να κάνει με το γεγονός ότι το αμερικανικό Κογκρέσο, υπό την καθοδήγηση του Δημοκρατικού Γερουσιαστή και επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων Ρόμπερτ Μενέντεζ προχώρησε χθές Τετάρτη 9 Ιουνίου, στην κατάθεση σχεδίου νόμου με σκοπό την περαιτέρω ενίσχυση των διμερών αμυντικών σχέσεων Ηνωμένων Πολιτειών και Ελλάδος.
Η νέα νομοθεσία, θα ενισχύσει την αμυντική εταιρική σχέση των Ηνωμένων Πολιτειών με την Ελλάδα. Η διμερής νομοθεσία ενισχύει την υποστήριξη του ελληνικού στρατιωτικού εκσυγχρονισμού, εγκρίνοντας νέες μεταφορές αμερικανικού στρατιωτικού εξοπλισμού και προωθώντας την αυξημένη πολυμερή δέσμευση μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ και Ηνωμένων Πολιτειών.
''Ως αξιόπιστος σύμμαχος του ΝΑΤΟ, η Ελλάδα διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην προώθηση της ασφάλειας και της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο. Η 200η επέτειος της ελληνικής ανεξαρτησίας μας θυμίζει τη μακρά ιστορία της συνεργασίας ΗΠΑ-Ελλάδας που βασίζεται στην κοινή μας δέσμευση για δημοκρατικές αξίες και πρέπει να συνεχίσουμε να χτίζουμε αυτήν τη συνεργασία τα επόμενα χρόνια'', δήλωσε ο πρόεδρος Menendez.
''Για να διασφαλιστεί ότι η Ανατολική Μεσόγειος θα παραμείνει ασφαλής, οι ΗΠΑ πρέπει να ενισχύσουν την αμυντική τους σχέση με την Ελλάδα υποστηρίζοντας τις προσπάθειες της Ελλάδας για εκσυγχρονισμό των ενόπλων δυνάμεών της. Αυτή η νομοθεσία επιδιώκει να ενισχύσει τους δεσμούς φιλίας μεταξύ ΗΠΑ και Ελλάδας προκειμένου να προωθήσει τις κοινές μας αξίες, να προωθήσει τη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας και να υποστηρίξει μια ασφαλή Ανατολική Μεσόγειο για τα επόμενα χρόνια."
"Αυτή η διμερής νομοθεσία θα συνεχίσει να ενισχύει την αμυντική συνεργασία με την Ελλάδα, έναν πολύτιμο σύμμαχο του ΝΑΤΟ", δήλωσε ο γερουσιαστής Ρούμπιο.
''Με την επέκταση της Εξωτερικής Στρατιωτικής Βοήθειας προς την Ελλάδα και τη δημιουργία διακοινοβουλευτικής εταιρικής σχέσης με δημοκρατικές χώρες στην Ανατολική Μεσόγειο, αυτή η νομοθεσία επιβεβαιώνει την ισχυρή δέσμευσή μας προς την περιοχή σε μια εποχή που οι κακοί παράγοντες προσπαθούν να υπονομεύσουν τη διεθνή ασφάλεια και σταθερότητα''
Υποστήριξη του Ελληνικού Στρατιωτικού Εκσυγχρονισμού:
- Εξουσιοδοτεί 1 εκατομμύριο δολάρια ετησίως στη Διεθνή Στρατιωτική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (IMET) για την Ελλάδα
- Εκφράζει την αίσθηση του Κογκρέσου ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να παρέχουν άμεσα δάνεια στην Ελλάδα για την προμήθεια αμυντικών συστημάτων
- Μεταφορά Αμερικανικού Στρατιωτικού Εξοπλισμού στην Ελλάδα
- Εξουσιοδοτεί την ταχεία παράδοση αεροσκαφών F-35 στην Ελλάδα
- Απαιτεί από τον Υπουργό Άμυνας, με τη σύμφωνη γνώμη του Υπουργού Εξωτερικών, να υποβάλει έκθεση στο Κογκρέσο σχετικά με τις αμυντικές ανάγκες της Ελλάδας και τον τρόπο με τον οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες θα επιδιώξουν να αντιμετωπίσουν τέτοιες ανάγκες μέσω αμυντικού εξοπλισμού στην Ελλάδα
- Κοινοβουλευτική συμμετοχή στο πλαίσιο 3 + 1:Εξουσιοδοτεί τη συγκρότηση διακοινοβουλευτικής ομάδας μεταξύ Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ και Ηνωμένων Πολιτειών για να χρησιμεύσει ως νομοθετικό στοιχείο της διαδικασίας 3 + 1 που ξεκίνησε μεταξύ των κυβερνήσεων τον Μάρτιο του 2019
Ως τελική εκτίμηση αναφορικά με τις επικείμενες εξελίξεις στο θέμα των S-400 και τα ελληνοτουρκικά θα λέγαμε ότι:
Μπάϊντεν και Ερντογάν κατά την επικείμενη συνάντηση τους είναι πάρα πολύ πιθανό να προχωρήσουν σε συμφωνία πακέτο αναφορικά με τους S-400, η οποία θα περιλαμβάνει την διασφαλισμένη μη χρήση τους από την Τουρκία σύμφωνα με τις επιθυμίες των ΗΠΑ, αλλά και την πώληση με ευνοϊκούς όρους αμερικανικών αντιαεροπορικών συστημάτων Patriot σε αυτή.
Αυτό θα ανοίξει το δρόμο για συζητήσεις ΗΠΑ-Τουρκίας για πολλά περιφερειακά ζητήματα ασφαλείας , αλλά και για λοιπά θέματα εκδημοκρατισμού και ανθρώπινων δικαιωμάτων στη χώρα του Ερντογάν.
Οι ΗΠΑ επίσης δείχνουν έμπρακτα την εμπιστοσύνη τους στην Ελλάδα, επιβραβεύοντάς την ως πιστή σύμμαχο τους, με την κατάθεση σχεδίου νόμου με σκοπό την περαιτέρω ενίσχυση των διμερών αμυντικών σχέσεων Ηνωμένων Πολιτειών και Ελλάδος, στο οποίο επισημαίνεται μεταξύ άλλων η ταχεία παράδοση F-35 στην Ελλάδα.
Συνεπώς η Ελλάδα για πρώτη φορά αναγνωρίζεται εμπράκτως από τις ΗΠΑ ως ο βασικός πυλώνας τους στη ΝΑ Μεσόγειο και όχι η Τουρκία, η οποία αργά και σταθερά προβαίνοντας σε έργα και όχι σε λόγια, θα πρέπει να δείξει ότι επιθυμεί να είναι πραγματική σύμμαχος των ΗΠΑ.