Το τελευταίο χρονικό διάστημα παρατηρούμε στροφή στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας πρός την ΕΕ και γενικότερα στη δύση, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να βελτιώσει τις διμερείς σχέσεις της με Γαλλία, Σαουδική Αραβία και Ισραήλ.
Επίσης εμφανίζεται ως χώρα που επιθυμεί τον διάλογο και τη διπλωματία ως μέσο επίλυσης των διαφορών της με τρίτες χώρες.
Στο πλαίσιο αυτό αναθερμαίνει το ενδιαφέρον της για την έναρξη διερευνητικών επαφών με την Ελλάδα, ενώ θα μετάσχει υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, στην πενταμερή Άτυπη Διάσκεψη για το Κυπριακό.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Στη Βουλή το νομοσχέδιο για τα Rafale - Μαζί με τις υπογραφές και η πρόταση της Γαλλίας για τις Belharra
Όλα αυτά συμβαίνουν την ίδια χρονική στιγμή που της έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τις ΗΠΑ για την προμήθεια των S-400, ενώ τον Μάρτιο αναμένεται να συγκληθεί Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ για να εξεταστεί η επιβολή ή όχι κυρώσεων σε βάρος της.
Επίσης υπάρχει ένα νέο δεδομένο που είναι η ανάληψη της Προεδρίας στις ΗΠΑ από τον Τζό Μπάϊντεν, το οποίο η Τουρκία καλείται να διαχειριστεί, αφού ο νέος Αμερικανός Πρόεδρος με δηλώσεις του έχει στραφεί κατά του καθεστώτος Ερντογάν, ενώ σε θέματα εξωτερικής πολιτικής επιθυμεί να φέρει τις ΗΠΑ στο κέντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος, γεγονός που σημαίνει ότι θα υπάρξει λιγότερος γεωπολιτικός χώρος σε περιφερειακές δυνάμεις, όπως η Τουρκία, σε ΝΑ Μεσόγειο, Συρία, Λιβύη, Β. Ιράκ.
Επιπλέον ο Πρόεδρος Μπάϊντεν έχει δηλώσει ότι θα συνεργαστεί με την ΕΕ σε όλα τα ζητήματα.
Όπως προείπα η Τουρκία προσπάθησε και προσπαθεί να βελτιώσει τις σχέσεις της με το Ισραήλ προκειμένου να έχει ένα " δυνατό στήριγμα" για να πλησιάσει τις ΗΠΑ, από τις οποίες έχει απομακρυνθεί πάρα πολύ και να περάσει τις θέσεις της. Αυτό επί του παρόντος τουλάχιστον δεν της έχει "βγεί".
Έτσι δοκιμάζει πλέον την προσέγγιση της ΕΕ μέσω της πολεμικής βιομηχανίας, ρίχνοντας στο τραπέζι το ενδιαφέρον της για την αγορά του μαχητικού αεροσκάφους Eurofighter Typhoon (4ης γενιάς +), του οποίου κατασκευάστριες χώρες είναι οι Μ. Βρετανία, Ιταλία, Γερμανία, Ισπανία
Με αυτόν τον τρόπο η Τουρκία προσπαθεί να πετύχει τα παρακάτω:
1.Σε στρατιωτικό επίπεδο η αγορά των 18 γαλλικών μαχητικών Rafale από την χώρα μας , δημιουργεί αεροπορική ανισορροπία στο Αιγαίο υπέρ της Ελλάδας, την οποία η Τουρκία με τυχόν αγορά του μαχητικού αεροσκάφους Eurofighter Typhoon (4ης γενιάς +) θα εξισορροπήσει.
2. Σε πολιτικό επίπεδο θα εξασφαλίσει τον διχασμό στους κόλπους της ΕΕ, αφού οι 4 κατασκευάστριες χώρες του παραπάνω μαχητικού αεροσκάφους που θα προμηθευθεί θα είναι υπέρ της και θα εμποδίσουν την επιβολή κυρώσεων σε βάρος της στη σύνοδο του Μαρτίου 2021. Επιπλέον πέραν της παραπάνω υποψήφιας αγοράς η Τουρκία το τελευταίο χρονικό διάστημα έχει εμβαθύνει τις σχέσεις της με τις 4 χώρες.
Συντομογραφικά θα ανέφερα ότι οι Βρετανοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται σε άνθηση, αφού πρόσφατα οι 2 χώρες υπέγραψαν συμφωνία ελευθέρου εμπορίου, ενώ η Rolls Roys θα είναι η προμηθεύτρια εταιρεία του κινητήρα του Εθνικού μαχητικού αεροσκάφους της Τουρκίας TFX. Η πρόσφατη έξοδος της Μ. Βρετανίας από την ΕΕ, έχει ως επιπτώσεις πέραν της οικονομίας και γεωπολιτικές ανακατατάξεις, αφού η Μ. Βρετανία θα ζητήσει να επανέλθει στο παγκόσμιο προσκήνιο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
To σχέδιο που θα ''σκοτώσει'' Κίνα, Τουρκία, Πακιστάν & Ιράν: Η Θράκη ''πνίγει'' τον ''άξονα του κακού''
Η ΝΑ Μεσόγειος είναι μια περιοχή που σε συγκερασμό με τις βάσεις της στην Κύπρο, η Μ. Βρετανία είχε ζωτικά για την ίδια συμφέροντα και για αυτό εκτίμηση είναι ότι η Τουρκία θα αποτελέσει το όχημα για την Βρετανική επάνοδο στην εν λόγω περιοχή.
Οι Γερμανοτουρκικές σχέσεις ανέκαθεν ήταν πολύ καλές, ενώ πρόσφατα η Γερμανική εταιρεία Siemens μαζί με τουρκική εταιρεία ενέργειας ανέλαβαν την κατασκευή 2 σταθμών παραγωγής ενέργειας στη Λιβύη. Παράλληλα η Γερμανία προμηθεύει την Τουρκία με τους κινητήρες του Εθνικού άρματος Altay, τους οποίου εσχάτως καθυστέρησε να παραδώσει, γεγονός που προκάλεσε την δυσφορία της Τουρκίας.
Τουρκία και Ιταλία πρέπει να συνυπάρχουν στη Λιβύη, αφού έχουν κοινά οικονομικά συμφέροντα, ενώ η Ισπανία είναι η χώρα που έδωσε στην Τουρκία το know-how για την κατασκευή του mini αεροπλανοφόρου-ελικοπτεροφόρου Anadolu, στα πρότυπα του Ισπανικού Χουάν Κάρλος.
3. Να προσεγγίσει δια της τεθλασμένης οδού τις ΗΠΑ, μέσω ΕΕ, αλλά παράλληλα να τους δείξει ότι έχει εναλλακτικές συμμαχικές λύσεις, μετά την αποπομπή της από το πρόγραμμα των F-35.
Ουσιαστικά η Τουρκία έχει τις παρακάτω επιλογές:
1. Πρώτη επιλογή της είναι η αποκατάσταση των σχέσεων της με τις ΗΠΑ με επιστροφή των S-400 στη Ρωσία ή την εναποθήκευσή τους.
Τυχόν συμμόρφωση με την επιθυμία των ΗΠΑ για τους S-400, θα μπορούσε να είχε ως αντάλλαγμα, την επαναφορά της στο πρόγραμμα των F-35 εντός του έτους και προμήθεια Αμερικανικών αντιαεροπορικών πυραύλων Patriot-3 σε βάθος 3-4 ετών, αλλά και την άρση των κυρώσεων από τις ΗΠΑ κατά της τουρκικής πολεμικής βιομηχανίας με πολλαπλά οφέλη για την Τουρκία.
Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την ψυχρότητα των σχέσεων της Τουρκίας με τη Ρωσία, αλλά και κατοχύρωση των τουρκικών κεκτημένων σε Συρία, Λιβύη και Β. Ιράκ, με εξαίρεση τους Κούρδους του YPG τους οποίους οι ΗΠΑ θα στηρίξουν. Επίσης η επαναφορά της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35 θα είναι σταδιακή και μικρότερη της αρχικής, αφού το Ισραήλ θα πρέπει να έχει την στρατιωτική πρωτοκαθεδρία στην ευρύτερη περιοχή, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας.
Σταδιακά, και πάλι σε βάθος χρόνου θα αποκατασταθούν σε τέτοια περίπτωση οι Ισραηλινοτουρκικές σχέσεις.
Επίσης μια τέτοια τουρκική οπισθοχώρηση από πλευράς Ερντογάν προς τις ΗΠΑ, για να "πουληθεί" στο εσωτερικό της χώρας του, θα πρέπει να συνοδεύεται από ένα "πυροτέχνημα", όπως πχ η παράδοση του Γκιουλέν από τις ΗΠΑ στην Τουρκία, κάτι που δεν θεωρείται πιθανό.
Τέλος θα δημιουργείτο σε βάθος 3ετίας-4ετίας μία τουρκική αεροπορική υπεροχή στο Αιγαίο λόγω των τουρκικών F-35, γεγονός που θα μας οδηγούσε σε ανάλογη προμήθεια από μέρους μας.
2. Μη συμμόρφωση της Τουρκίας με την επιθυμία των ΗΠΑ για τους S-400, με παράλληλη αγορά από πλευράς Τουρκίας του Eurofighter Typhoon (4ης γενιάς +) , προκειμένου να εξισορροπήσει πρόσκαιρα την ανισορροπία στο Αιγαίο λόγω της αγοράς των 18 γαλλικών μαχητικών Rafale, ενώ παράλληλα προώθηση του προγράμματος κατασκευής του Εθνικού μαχητικού αεροσκάφους της ΤFX.
Αυτό θα έχει ως συνέπεια την αντιμετώπιση της αμερικανικής δυσαρέσκειας, τη συνέχιση της επιβολής κυρώσεων από τις ΗΠΑ κατά της τουρκικής πολεμικής βιομηχανίας και ενδεχομένως τη διεύρυνσή τους. Η Τουρκία σε τέτοια περίπτωση θα πρέπει να στραφεί ακόμη περισσότερο προς την ΕΕ , αλλά και τη Ρωσία.
Οπωσδήποτε οι Αμερικανοτουρκικές σχέσεις θα εισέλθουν σε μία νέα περίοδο ψυχρότητας, όπου η Τουρκία θα έρθει αντιμέτωπη με τις ΗΠΑ σε περιφερειακά μέτωπα, όπως Συρία, Λιβύη, Β. Ιράκ., ενώ οι σχέσεις με το Ισραήλ θα παραμείνουν κατά πάσα πιθανότητα στα τωρινά επίπεδα.
3. Μη συμμόρφωση της Τουρκίας με την επιθυμία των ΗΠΑ για τους S-400, με παράλληλη αγορά από πλευράς Τουρκίας ρωσικών μαχητικών Su-35.
Αυτό θα σήμαινε την ολική αποστασιοποίηση και φυγή της Τουρκίας από τη Δύση, γεγονός το οποίο θα σημάνει τη ρήξη των σχέσεων με ΗΠΑ-ΕΕ.
Κάτι τέτοιο θα άνοιγε τους ασκούς του Αιόλου για τον Ερντογάν και την Τουρκία, αφού θεωρείται ως πολύ πιθανό να είχαμε αλλαγή του εσωτερικού πολιτικού σκηνικού στην Τουρκία, με απομάκρυνση του καθεστώτος Ερμτογάν από την εξουσία.
Οι κυρώσεις από πλευράς ΗΠΑ-ΕΕ θα ήταν πολύ ισχυρές, σε σημείο που θα γονάτιζαν την Τουρκία
Εκτίμηση του γράφοντος είναι ότι θα πρέπει να αποκλειστεί η 3η επιλογή από τις παραπάνω, ως ενδεχόμενη να υιοθετηθεί από την Τουρκία.
Ο Ερντογάν θα προσπαθήσει να αντισταθεί αρχικά στο να υιοθετήσει την 1η επιλογή, φέρνοντας στο προσκήνιο την υιοθέτηση από μέρους του της 2ης επιλογής και ευελπιστώντας οι κυρώσεις από τις ΗΠΑ να μην είναι σκληρές σε βάρος της Τουρκίας , προτάσσοντας την ΕΕ ως ασπίδα και τις 4 κατασκευάστριες χώρες του Eurofighter.
Αν παρόλα αυτά οι ΗΠΑ επιμείνουν σε σκληρή γραμμή κατά της Τουρκίας, τότε ο Ερντογάν θα υιοθετήσει τελικά την 1η επιλογή, πλήρους επανένταξης στο άρμα των ΗΠΑ-ΕΕ.
