Σύμφωνα με το έγκριτο αμυντικό site janes.com, οι συνολικές αεροδιαστημικές και αμυντικές εξαγωγές της Τουρκίας για το 2020 μειώθηκαν κατά 16,8% στα $2,27 δισεκατομμύρια σε σύγκριση με τα $2,74 δισεκατομμύρια του 2019, σύμφωνα με στοιχεία που αποδεσμεύθηκαν την 5η Ιανουαρίου από την τουρκική ένωση εξαγωγέων (TIM).
Οι εξαγωγές του Δεκεμβρίου 2020 μειώθηκαν κατά 3,2% στα $279,51 εκατομμύρια σε σχέση με τα $288,64 εκατ. του Δεκεμβρίου 2019.
Ένα άγνωστο ποσό των συνολικών αμυντικών και αεροπορικών εξαγωγών για το 2020 περιλαμβάνεται στις εξαγωγές προς τις αγορές της πολιτικής αεροπορίας, η οποίες έχουν υποστεί βαρύτατο πλήγμα από την πανδημία του COVID 19.
Τα ποσοστά εξαγωγών της αεροδιαστημικής και αμυντικής βιομηχανίας στις συνολικές εξαγωγές της χώρας για το 2020 ήταν 1,3%.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ) ήταν ο κύριος προορισμός για το 2020, με τις αεροδιαστημικές και αμυντικές εξαγωγές να αποτιμώνται στα $784,22 εκατ., μειωμένες κατά 4% σε σχέση με το 2019. Ακολούθησε το Αζερμπαϊτζάν με εξαγωγές αξίας $260,83 εκατ., αυξημένες κατά 194% σε σύγκριση με το 2019.
Οι τουρκικές εξαγωγές στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στους τομείς αεροπορίας και άμυνας σημείωσαν την τρίτη πιο σημαντική μείωση στο 51% υπερβαίνοντας τα $200,28 εκατ. Οι τουρκικές αεροδιαστημικές και αμυντικές εξαγωγές προς την Γερμανία αποτιμήθηκαν στα $157,68 εκατ, μειώθηκαν κατά 38,6% από το 2019, ακολουθώντας αυτές της Ινδίας στα $127,26 εκατ., μειωμένες κατά 231,2%.
Ανάλυση
Η μείωση των αεροδιαστημικών και αμυντικών εξαγωγών της Τουρκίας κατά 16,8%, όπως αναφέρεται παραπάνω οφείλεται σε αρκετούς παράγοντες και όχι μόνο στην πανδημία Covid-19, που σίγουρα επηρέασε σε ένα ποσοστό τις τουρκικές εξαγωγές.
Ωστόσο μιλάμε για απώλειες κατά το 1/6 των τουρκικών εξαγωγών σε ένα μόλις έτος γεγονός που παραπέμπει και σε άλλες σημαντικές παραμέτρους.
Αν δούμε τις χώρες που σύμφωνα με τα παραπάνω στοιχεία οι τουρκικές αεροδιαστημικές και αμυντικές εξαγωγές σημείωσαν τη μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση, αυτές είναι κατά σειρά η Ινδία, ΗΑΕ, Γερμανία, ΗΠΑ.
Ινδία
Η τουρκική προσέγγιση αναφορικά με το Κασμίρ, αντιδιαστέλλεται πλήρως τα Ινδικά συμφέροντα. Επιπλέον η "αδελφική σχέση" σύμφωνα με τον Ερντογάν που έχουν αναπτύξει Τουρκία και Πακιστάν αποτελούν ίσως τη σημαντικότερη παράμετρο που απομακρύνει την Ινδία από την Τουρκία, αφού ως γνωστόν Ινδία και Πακιστάν είναι εχθρικές χώρες και ο μόνος λόγος που τις συγκρατεί και δεν αναμετρούνται στρατιωτικά είναι η ισορροπία του τρόμου που επιβάλλει η ύπαρξη πυρηνικών όπλων στα οπλοστάσιά τους.
Εσχάτως, Ινδικά αλλά και Ισραηλινά δημοσιεύματα αποκαλύπτουν τις τουρκικές προσπάθειες και κινήσεις απόκτησης πυρηνικών όπλων από το πυρηνικό Πακιστάν.
ΗΑΕ
Οι σχέσεις ΗΑΕ και Τουρκίας είναι εχθρικές, αφού η Τουρκία και ο χρηματοδότης της Κατάρ, έχουν ανακηρυχθεί οι προστάτες των αδελφών μουσουλμάνων, απειλώντας δογματικά τις κυβερνήσεις των λοιπών αραβικών κρατών, συμπεριλαμβανόμενων φυσικά και των ΗΑΕ.
Η πρόσφατη αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων ΗΑΕ με το Ισραήλ και οι επικείμενες αγορές από τη χώρα, Αμερικανικών αεροδιαστημικών αμυντικών συστημάτων, επιδρούν επίσης καταλυτικά στη μείωση των εισαγωγών ανάλογων τουρκικών προϊόντων.
Πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ ΗΑΕ και Τουρκίας αποτελεί ακόμη και η Λιβύη αλλά και η ΝΑ Μεσόγειος, όπου Ελλάδα και ΗΑΕ είναι σύμμαχες χώρες, οι οποίες αντιδιαστέλλονται την τουρκική αυθαιρεσία και επιθετικότητα.
Γερμανία
Η Γερμανία ως προεδρεύουσα χώρα της ΕΕ το δεύτερο μισό του 2020, προσπάθησε διπλωματικά να κατευνάσει τις εντάσεις στη ΝΑ Μεσόγειο και στο Αιγαίο μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, ενώ παράλληλα προσπάθησε να μην φθαρούν οι σχέσεις της με την Τουρκία.
Ωστόσο το γεγονός ότι οι γκρίζοι λύκοι τέθηκαν σε Γαλλία, Αυστρία και Γερμανία εκτός νόμου επηρέασε τη γερμανική κοινή γνώμη και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία πίεσαν την γερμανική κυβέρνηση.
Αποτέλεσμα έστω και αργά, οι πιέσεις αυτές να αποδώσουν καρπούς και αφενός να υπάρξει καθυστέρηση στην προμήθεια κινητήρων για τα τουρκικά άρματα Altay, από πλευράς Γερμανίας, αφετέρου να ανασχεθούν οι τουρκικές εξαγωγές αμυντικής βιομηχανίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Πολεμικό κλίμα στήνουν οι Αζέροι στο Αρτσάχ - Με τουρκικό δάκτυλο κατηγορούν τη Μόσχα για μεροληπτική στάση
ΗΠΑ
Τα προβλήματα στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας είναι πάρα πολλά και σίγουρα επηρέασαν καταλυτικά τις τουρκικές αεροδιαστημικές και αμυντικές εξαγωγές, αν και οι ΗΠΑ ως ηγέτιδα δύναμη παγκοσμίως, δεν έχει ανάγκη από τέτοιου είδους τουρκικά προϊόντα.
Κυρώσεις λόγω των S-400 από τις ΗΠΑ πρός την Τουρκία, και η αποπομπή της από το πρόγραμμα των F-35 είναι δύο σημαντικότατα γεγονότα με αρνητικές επιπτώσεις στις τουρκικές εξαγωγές σε τρίτες χώρες (πχ Επιθετικό Ελικόπτερο ATAK πρός το Πακιστάν)
Αζερμπαϊτζάν
Ο πρόσφατος πόλεμος στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και η πολυεπίπεδη παροχή αεροδιαστημικής αμυντικής βοήθειας, ιδίως με drones τα οποία παρείχε η Τουρκία στο Αζερμπαϊτζάν, δικαιολογούν την αλματώδη αύξηση των τουρκικών εξαγωγών στη χώρα.
Επίσης σημαντικό πρόβλημα δημιούργησε η απαγόρευση εξαγωγών απαρτίων (ειδικών καμερών) από Καναδική εταιρεία προς την Τουρκία, η οποία φέρεται από το τουρκικό drone Bayraktar, ανακόπτοντας έτσι το ρυθμό κατασκευής και επομένως εξαγωγών τους.
Τελικό συμπέρασμα από τα παραπάνω είναι ότι εκτός από την πανδημία κορονοϊού, η επιθετική πολιτική του Ερντογάν είναι παίτια για τις κακές σχέσεις της Άγκυρας με πολλές χώρες, γεγονός που επέδρασε αρνητικά στις αεροδιαστημικές και αμυντικές εξαγωγές της Τουρκίας το 2020.
