Αντίστροφα κυλά ο χρόνος για την κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης και της Παρασκευής, όπου και αναμένεται να τεθεί επί τάπητος το ζήτημα των τουρκικών προκλήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο. Παρά το γεγονός ότι η Άγκυρα διατείνεται πως θέλει διάλογο, ο πρόεδρος της γείτονος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για ακόμη μια φορά προκαλεί με τις επιθετικές του δηλώσεις και ενώ βρισκόμαστε εν αναμονή της ανακοίνωσης ημερομηνίας έναρξης των διερευνητικών επαφών Ελλάδας – Τουρκίας, που έχουν σταματήσει από το 2016 με υπαιτιότητα της Άγκυρας.
Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, και μετά την αποχώρηση του Oruc Reis, φαίνεται πως απομακρύνεται το θέμα της επιβολής κυρώσεων, καθώς τόσο η Γερμανία όσο και οι ΗΠΑ πιέζουν για την έναρξη ελληνοτουρκικού διαλόγου.
«Θετικό δείγμα» χαρακτήρισε την αποχώρηση του Oruc Reis το Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, ωστόσο πρόκειται για «ένα πρώτο δείγμα» ανέφερε ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, στη δήλωσή του μετά την ολοκλήρωση του ΣΕΥ κατά τη διάρκεια του οποίου η Λευκωσία επέμεινε σε βέτο για τις κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας.
Όπως επεσήμανε ο κ. Δένδιας «η Τουρκία πρέπει να δώσει πολλά άλλα απτά δείγματα σεβασμού του διεθνούς δικαίου
Πρώτο όχι της Λευκωσίας σε à la carte κυρώσεις της Ε.Ε
Οι ΥΠΕΞ της Ε.Ε δεν κατέληξαν σε απόφαση μετά και τη στάση της Λευκωσίας να επιμείνει στη θέση της, ότι η Ε.Ε δεν πρέπει να δει με διαφορετική ματιά την επιβολή κυρώσεων σε Λευκορωσία και Τουρκία. Θέση που ουσιαστικά προϊδεάζει για τη στάση που θα κρατήσει η κυπριακή πλευρά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, της ερχόμενης Πέμπτης και Παρασκευής για την Τουρκία.
Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά, στο άτυπο Συμβούλιο ΥΠΕΞ όλες οι χώρες συμφώνησαν, επί της αρχής, ως προς την ανάγκη επιβολής κυρώσεων σε βάρος της Λευκορωσίας. Στη συζήτηση που διεξήχθη για την Τουρκία, έξι χώρες (Κύπρος, Ελλάδα, Σλοβακία, Γαλλία, Δανία, Μάλτα) υποστήριξαν την πολιτική συμφωνία του Βερολίνου, η οποία προβλέπει την επιβολή κυρώσεις έναντι της Τουρκίας για της ενέργειές της στην κυπριακή ΑΟΖ, παράλληλα με τις κυρώσεις έναντι της Λευκορωσίας.
Απέναντι στη στάση των έξι, η άποψη που διατυπώθηκε από σειρά άλλων χωρών ήταν η παραπομπή του όλου θέματος στο επερχόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, υπό το πρίσμα της συζήτησης όλου του φάσματος των ευρωτουρκικών σχέσεων. Το γεγονός αυτό οδήγησε την Κύπρο, κατά τη διάρκεια της συζήτησης για τη Λευκορωσία, να σημειώσει ότι από τη στιγμή που δεν δύναται να εφαρμοσθεί η πολιτική συμφωνία του Βερολίνου, το θέμα των κυρώσεων έναντι της Λευκορωσίας θα πρέπει επίσης να παραπεμφθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Ο Μπορέλ
Μετά το πέρας του άτυπου Συμβουλίου των ΥΠΕΞ, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ε.Ε για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας Ζοζέπ Μπορέλ, εμφανίσθηκε ιδιαίτερα προσεχτικός με το αποτέλεσμα αλλά και τη στάση της Κύπρου, η οποία δια του Νίκου Χριστοδουλίδη πριν την έναρξη του άτυπου Συμβουλίου είχε ζητήσει από την Ε.Ε να μην ακολουθήσει τακτική à la carte στο θέμα το κυρώσεων κατά Τουρκίας και Λευκορωσίας.
Ο κ. Μπορέλ σχολιάζοντας το αποτέλεσμα των ΥΠΕΞ, λόγω έλλειψης ομοφωνίας , δήλωσε πως καταλαβαίνει τη θέση της Κύπρου, όπως είπε χαρακτηριστικά, παραπέμποντας ταυτόχρονα στις συζητήσεις που έγιναν στο Βερολίνο και υπενθυμίζοντας ότι εκεί είχε αποφασιστεί πως αν η Τουρκία δεν άλλαξε τη στάση της, δεν την άλλαξε όπως σημείωσε, θα προχωρούσαν οι κυρώσεις. Ο Ύπατος Εκπρόσωπος τόνισε ότι δεν κατηγόρησε την Κύπρο για τίποτε. «Πότε το έκανα; Απλά μας λείπει η Κύπρος για να έχουμε ομοφωνία», σημείωσε.
Τα βλέμματα στραμμένα στην τριμερή Ενρτογάν – Μισέλ – Μέρκελ
Σε κάθε περίπτωση, για σήμερα είναι προγραμματισμένη η κρίσιμη τηλεδιάσκεψη του Σαρλ Μισέλ, της Άνγκελα Μέρκελ και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, όπου πιθανότατα να συζητηθεί το ζήτημα επανέναρξης των διερευνητικών επαφών.
Το Βερολίνο τη Δευτέρα δια του κυβερνητικού εκπροσώπου Στέφεν Ζάιμπερτ, ούτε επιβεβαίωσε, ούτε όμως και διέψευσε την πληροφορία. «Δεν επιβεβαιώνω κανένα προγραμματισμένο ραντεβού και μιλάω για συνομιλίες αφού έχουν πραγματοποιηθεί», είπε χαρακτηριστικά. Όπως είχε μεταδώσει δε ο ΣΚΑΪ, η Τουρκία δεν έχει λάβει 100% διαβεβαιώσεις από τις Βρυξέλλες σχετικά με την μη επιβολή κυρώσεων και στην Άγκυρα υπάρχει ανησυχία ιδιαίτερα για τη στάση που θα τηρήσει η Κυπριακή Δημοκρατία.