Είναι γνωστό ότι Ελλάδα και Μ. Βρετανία είναι δύο χώρες με πολύ μακριά ιστορική διαδρομή στις σχέσεις τους.
Η Μ. Βρετανία είναι μια χώρα, η οποία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην επανάσταση του 1821 και στην απελευθέρωση της Ελλάδας από τον Οθωμανικό ζυγό, χώρα σύμμαχος και στους δύο Παγκοσμίους Πολέμους, πυρηνική δύναμη, μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας και εγγυήτρια δύναμη μαζί με την Ελλάδα και την Τουρκία στην Κύπρο.
Το Μνημόνιο κατανόησης Ελλάδας-Μ. Βρετανίας
Σε άρθρο μας στα τέλη Οκτωβρίου 2021, είχαμε αναφερθεί εκτενώς στην υπογραφή "Μνημονίου Κατανόησης περί Διμερούς Στρατηγικού Πλαισίου" μεταξύ Ελλάδας και Μ. Βρετανίας, που σύμφωνα με τον ΥΠΕΞ μας Ν. Δένδια δεν ήταν αμιγώς αμυντικού χαρακτήρα , αλλά αποτελούσε συμφωνία-πλαίσιο , καλύπτοντας έναν μεγάλο αριθμό τομέων συμπεριλαμβανομένης της άμυνας και της εξωτερικής πολιτικής, που υπέγραψε ο Έλληνας ΥΠΕΞ με την τότε Βρετανίδα ομόλογό του Λιζ Τρας.
Η εν λόγω επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών στο Λονδίνο, ήταν η δεύτερη σε διάστημα λίγων μηνών, γεγονός το οποίο υπογραμμίζει την ιδιαίτερη σημασία που αποδίδει η Ελλάδα στην ενίσχυση των παραδοσιακών δεσμών με το Ηνωμένο Βασίλειο, στην εποχή μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι σχέσεις Μ. Βρετανίας-Τουρκίας
Η παραπάνω συμφωνία σε επίπεδο ΥΠΕΞ της Μ. Βρετανίας ήταν η δεύτερη από χρονικής άποψης με χώρα της περιοχής, αφού η πρώτη ήταν με την Τουρκία με την οποία το Λονδίνο διατηρούσε άριστες σχέσεις.
Η τότε Βρετανίδα ΥΠΕΞ αναφερόμενη στην συμφωνία της χώρας της με την Τουρκία , είπε ότι έγιναν οι αναγκαίες ρυθμίσεις συναλλαγών χωρίς δασμούς που θα βοηθήσει την εμπορική τους σχέση, ενώ θα παράσχει βεβαιότητα για χιλιάδες θέσεις εργασίας στη Μ.Βρετανία, στη μεταποιητική βιομηχανία, την αυτοκινητοβιομηχανία και τη χαλυβουργία.
Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι με χείρα βοηθείας από την Μ, Βρετανία , η Τουρκία προωθεί ένα από τα πιο περίπλοκα και φιλόδοξα προγράμματα της πολεμικής της βιομηχανίας που αφορά την δημιουργία τουρκικού μαχητικού TF-X πέμπτης γενιάς.
Η Turkish Aerospace Industries (TAI) δεν θα είχαν ξεκινήσει ποτέ αυτό το πρόγραμμα, αν δεν υπήρχε ένας συνεργάτης για να βοηθήσει στο σχεδιασμό αυτού του αεροσκάφους, παρέχοντας και την συμβουλευτική υποστήριξη.
Και ένας τέτοιος συνεργάτης ήταν η BAE Systems, ο βρετανικός κολοσσός στον τομέα της άμυνας (συμπεριλαμβανομένης της αεροδιαστημικής), ο οποίος θα βοηθούσε την Τουρκία στη δημιουργία μαχητικού 5ης γενιάς με τον κινητήρα Rolls-Royce.
Κατά καιρούς έχουν κυκλοφορήσει επίσης σενάρια περί κατασκευής αεροπλανοφόρου από κοινού μεταξύ Μ.Βρετανίας και Τουρκίας, ενώ πρόσφατα έγιναν εκτενείς αναφορές για συνομιλίες των δύο χωρών για αγορά Βρετανικών μαχητικών Eurofighter από την Τουρκία, μετά την πόρτα των ΗΠΑ αναφορικά με την πώληση των F-16 στον Ερντογάν.
Τέλος η Μ. Βρετανία είναι μεταξύ των Ευρωπαϊκών χωρών που έκλεισαν το προξενείο τους στηνΚωνσταντινούπολη προκαλώντας το μένος των Τούρκων.
Η επικείμενη υπογραφή αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας- Μ. Βρετανίας
Σύμφωνα με άρθρο της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ, σε ένα πολεμικό πλοίο του βρετανικού βασιλικού ναυτικού θα υπογράψουν, το πρωί της ερχόμενης Τρίτης, την διακήρυξη αμυντικής συνεργασίας, οι ΥΠΑΜ των δύο χωρών.
Αυτό θα έχει ως επακόλουθο την περαιτέρω σύσφιξη των δύο συμμαχικών χωρών στο ΝΑΤΟ, σε θέματα στρατιωτικής συνεργασίας.
Η Μ. Βρετανία επιχειρεί ουσιαστικά να επανέλθει γεωπολιτικά και στρατιωτικά μετά το BREXIT στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου και κυρίως στην Κύπρο, όπου είναι εγγυήτρια δύναμη, μαζί με την Ελλάδα και την Τουρκία αλλά και των Βαλκανίων.
Εκτίμησή μας είναι ότι οι όποιες συζητήσεις γίνονται από την Τουρκία με την Μ.Βρετανία αναφορικά με την αγορά μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter , δεν αναμένουμε να τελεσφορήσουν, αφού είναι γνωστές οι αδελφικές σχέσεις ΗΠΑ-Μ. Βρετανίας, γεγονός που σημαίνει ότι δε θα θελήσει το Λονδίνο για λογαριασμό του Ερντογάν να παίξει τον "Δούρειο ίππο", μετά την άρνηση της Ουάσιγκτον να δώσει τα F-16 στην Τουρκία.
Θα λέγαμε ότι μετά τις ΗΠΑ και η Μ. Βρετανία "αγκαλιάζει" στρατιωτικά την Ελλάδα, θέτοντας σε διεθνή απομόνωση την Τουρκία.
Ωστόσο το γεγονός των εκλογών εντός του 2023 σε Κύπρο, Τουρκία και Ελλάδα, θα αναμορφώσει τον πολιτικό χάρτη της περιοχής, προσανατολίζοντας ανάλογα τα Βρετανικά συμφέροντα.
Κοινώς η Μ. Βρετανία όπως και οι ΗΠΑ θέλουν το "χωράφι" που λέγεται Τουρκία χωρίς τον Ερντογάν.
Συνεπώς αν γίνουν οι Τουρκικές εκλογές στις 14 Μαϊου και χάσει ο Ερντογάν, τότε κατά την εκτίμησή μας, θα δούμε μια επαναπροσέγγιση ΗΠΑ-Μ.Βρετανίας με την γείτονα χώρα, με γενναίες παροχές προς την Τουρκία, προκειμένου να επανέλθει στους κόλπους της Δύσης.
