1913-1923: Σχεδόν ένα εκατομμύριο Έλληνες σφαγιάστηκαν και εκατομμύρια διώχθηκαν από τα σπίτια τους και τις πατρίδες τους από τους Τούρκους, ως μέρος της "εκκαθάρισης" των χριστιανικών πληθυσμών από τα εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ιμπεριαλιστική βία, βαρβαρότητα και έλλειψη στοιχειωδών ανθρωπιστικών αισθημάτων "ενορχήστρωσαν τη Γενοκτονία των Ελλήνων, Αρμενίων και Ασσύριων.
Εκκωφαντική σιωπή για σχεδόν 100 χρόνια, αδιαφορία από τις ομοσπονδιακές κυβερνήσεις και καμία απολογία από το τουρκικό κράτος για τα εγκλήματα του περελθόντος. Αυτό φαίνεται πως αλλάζει πλέον με το διεθνές ντοκιμαντέρ "Lethal Nationalism: Genocide of The Greeks 1913-1923" (www.lethalnationalism.com).
Το έργο αυτό φέρνει στο προσκήνιο την τραγική ιστορία της Γενοκτονίας και φροντίζει να αναδείξει το ζήτημα στον αγγλόφωνο κόσμο, όπου η έλλειψη ενημέρωσης για την εξάλλειψη του ελληνικού πληθυσμού από τη Μικρά Ασία και την Ανατολή αποτελεί, τουλάχιστον, εγκληματική αδιαφορία.
"Στο OnAirr productions, είμαστε μια ελληνική μονάδα παραγωγής από πατέρα και γιο. Ο πατέρας μου, Σπύρος Λαμπρινάτος που είναι ο μέντορας μου. Πήρε τα σχέδιά μου για αυτό το ντοκιμαντέρ και τα τελειοποίησε. Θέλαμε να τιμήσουμε τους Έλληνες και τα ανθρώπινα δικαιώματα", μας λέει ο σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ που εδρεύει στο Σικάγο των ΗΠΑ, Παναγιώτης Λαμπρινάτος.
"Ο Σπύρος και εγώ συνθέσαμε μια υποδειγματική ομάδα έμπειρων επαγγελματιών με πολλά βραβεία Emmy και Peabody ανάμεσά τους, ενώ και η εμπειρία του Χόλιγουντ δεν λείπει λόγω του Αφηγητή μας", συνεχίζει.
"Η κύρια ομάδα που συγκροτήσαμε είναι όλοι πρώην δημοσιογράφοι του CBS News, ο Παναγιώτης Λαμπρινάτος και ο Σπύρος Λαμπρινάτος έχουμε επίσης συλλογικά 40 ή περισσότερα χρόνια ως ειδησεογράφοι στο CBS πριν ξεκινήσουμε την OnAirr Productions. Ο συγγραφέας μας, ο John McCarthy είναι ένας αναγνωρισμένος συγγραφέας και παραγωγός που πέρασε επίσης χρόνο στο CBS News, ο Τζον Ντέιβις, επίσης δημοσιογράφος από το CBS News δούλεψε ως παραγωγός στην ταινία, το υπόλοιπο αρκετά μεγάλο πλήρωμα μας είναι όλοι έμπειροι σε κορυφαίες αγορές. Την ομάδα ολοκληρώνει ο θρυλικός, παγκοσμίου φήμης ντοκιμαντερίστας και διασημότητα Bill Kurtis", μας εξηγεί ο κ. Λαμπρινάτος.
Ο θρυλικός Bill Kurtis, που αφηγείται αυτό το μοναδικό ντοκιμαντέρ, ανέφερε: «Αυτή η παραγωγή είναι ένα από τα πιο σημαντικά έργα με τα οποία έχω συσχετιστεί ποτέ και παρέχει ένα απογοητευτικό μάθημα για το γιατί δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε τα δεινά που προκαλούνται από τη γενοκτονία».
Την ημέρα μνήμης γενοκτονίας των Αρμενίων, σε ένα από τα μεγαλύτερα και πιο μακροχρόνια φεστιβάλ ταινιών στον κόσμο, στο Worldfast Χιούστον, το ντοκιμαντέρ Lethal Nationalism αναδείχθηκε στα ημιτελικά. Αποτελεί την πρώτη ελληνική θεματική ταινία ντοκιμαντέρ που έχει τοποθετηθεί ποτέ τόσο ψηλά ή ίσως δεν έχει τοποθετηθεί καθόλου, σε ένα φεστιβάλ που έχει αναδείξει κινηματογραφιστές όπως ο Steven Spielberg, o George Lucas και ο Ridley Scott.
H δημιουργία αυτού του ντοκιμαντέρ βρίσκεται σε εξέλιξη τα τελευταία 8 χρόνια. Ήταν ένα επίπονο ταξίδι και ένα σημαντικό ερευνητικό έργο του Asia Minor and Pontos Hellenic Research Center, που ασχολείται με τα ζητήματα του Ελληνισμού στη Μικρά Ασία και τον Εύξεινο Πόντο.
Θανατηφόρος Εθνικισμός: Η γενοκτονία των Ελλήνων 1913-1923 είναι ένα πλήρες ντοκιμαντέρ για την τραγική ιστορία της γενοκτονίας κατά τη διάρκεια των ετών του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, η οποία παραμένει θαμμένη για σχεδόν 100 χρόνια και σήμερα κάνει δυναμικά την εμφάνισή της στον αγγλόφωνο κόσμο.
Ακολουθεί η συνέντευξη με τον Παναγιώτη Λαμπρινάτο:
Ερώτηση:.Lethal Nationalism - Θανατηφόρος εθνικισμός. Αυτός είναι ο τίτλος ενός ντοκιμαντέρ που διεθνοποιεί το ζήτημα της Γενοκτονίας των Ελλήνων από τους Τούρκους. Τι ορίζετε ως Lethal Nationalism;
Απάντηση: Ο εθνικισμός αποτελεί ένα δίκοπο μαχαίρι και αν τίθεται σε πράξη με θανατηφόρο ή φασιστικό τρόπο, υπόκειται σε εξτρεμισμό, όπως πολλά άλλα πράγματα σε αυτόν τον κόσμο, τα οποία λαμβάνονται εκτός του πλαισίου τους και γίνονται κάτι που δεν είχαν την πρόθεση να είναι.
Όταν ο εθνικισμός κατανοείται με αυτόν τον τρόπο, τότε γίνεται μια επικίνδυνη και παραμορφωμένη ιδεολογία αντί για εθνική υπερηφάνεια.
Είναι άλλο να είσαι περήφανος για το έθνος, τον πολιτισμό και τις παραδόσεις του, και εντελώς άλλο να εμποτίζεις τον εθνικισμό με το μίσος του «ξένου», να καταστρέφεις ανθρώπους με βάση την εθνικότητα, τις πεποιθήσεις και τον πολιτισμό. Αυτό συμβαίνει όταν ο εθνικισμός γίνεται θανατηφόρος και μπορεί να γίνει βίαιος όπως στην περίπτωση των αυτόχθονων Ελλήνων της Μικράς Ασίας που θεωρούνταν ξένοι στη δική τους γη.
Ερώτηση: Πώς αποφασίσατε να δημιουργήσετε αυτό το ντοκιμαντέρ και με ποιους τρόπους πιστεύετε μπορεί να διεθνοποιηθεί και να αναδειχθεί το ζήτημα της Γενοκτονίας;
Απάντηση: Υπάρχει πολύ λίγη γνώση για τη Γενοκτονία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας και τη καταστροφή του πολιτισμού τους στο δυτικό κόσμο. Υπήρχε ανάγκη παραγωγής περιεχομένου και διάδοσης αυτών των πληροφοριών στον αγγλόφωνο κόσμο.
Η σιωπή γύρω από αυτό το ζήτημα ήταν τόσο επιτυχής στην καταστολή αυτών των γεγονότων που ακόμη και μερικοί από τους πιο μορφωμένους ανθρώπους δεν γνωρίζουν ότι αυτό το έγκλημα συνέβη ποτέ. Αυτή η σιωπή ήταν σαν να τους σκοτώνει δύο φορές, τους έκανε αόρατους σαν να μην ήταν ποτέ εδώ, πιστεύω ότι ήταν σκόπιμο οι άνθρωποι μια μέρα να το ξεχάσουν και δεν πρόκειται να γίνουμε μέρος αυτής της σιωπής.
Ο ελληνόφωνος κόσμος δεν τελείωσε με τους 300 Σπαρτιάτες. οι συνεισφορές του Ελληνισμού δεν σταμάτησαν στην αρχαιότητα ή στις εποχές του Βυζαντίου, συνεχίστηκε μέχρι σήμερα. Το χρωστάμε στους Έλληνες.
Πιστεύω ότι μπορούμε να διεθνοποιήσουμε το ζήτημα της γενοκτονίας, παρέχοντας τις πληροφορίες στο ευρύ κοινό μέσω υψηλής ποιότητας και αξιόπιστων έργων όπως αυτό το ντοκιμαντέρ και άλλες μη παραδοσιακές οδούς που απευθύνονται σε ένα διαφορετικό κοινό, πρέπει όλοι να γνωρίζουν αυτήν την ιστορία και να καταλάβουν ότι αφορά όλο τον κόσμο.
Ας ελπίσουμε ότι μπορούμε να κατανοήσουμε αυτό το φαινόμενο και τη σκοτεινή ιστορία, ώστε να μην μπορεί ποτέ να εκδηλωθεί με οποιαδήποτε μορφή σε κανέναν άνθρωπο ξανά.
Ερώτηση: Ποια είναι η έως τώρα ανταπόκριση για αυτό το σημαντικό έργο; Πώς έχει αντιδράσει το κοινό;
Απάντηση: Η ανταπόκριση μέχρι στιγμής ήταν πραγματικά καταπληκτική.
Οι άνθρωποι είναι έκπληκτοι και εντυπωσιασμένοι. Έχω δει πολλούς Τούρκους να εκφράζουν την ενσυναίσθηση τους στους Πόντιους, έχουμε δει φιλίες και κατανόηση να αναπτύσσονται μεταξύ των ανθρώπων, μέσω του κοινού πόνου που βιώνεται στη μεγάλη οθόνη.
Σε μια προβολή του ντοκιμαντέρ στο Σικάγο πάνω από 1.000 άτομα παρευρέθηκαν. Ήταν συγκινημένοι, σοκαρισμένοι και επηρεασμένοι με τρόπους που δεν μπορούσαμε να φανταστούμε ως κινηματογραφιστές.
Αυτό που είναι αξιοσημείωτο είναι ότι ήταν μια πολύ διαφορετική ομάδα ανθρώπων, όχι μόνο Έλληνες, όχι μόνο Χριστιανοί, αλλά άνθρωποι από όλες τις φυλές, τις θρησκείες και τα επαγγέλματα.
Νομίζω ότι έγινε κατανοητό ότι η ταινία δεν δαιμονοποιεί τον τουρκικό λαό ή το τουρκικό έθνος που είναι υπέροχοι άνθρωποι, πολλοί από τους οποίους δεν γνώριζαν πολλά από τα γεγονότα που απεικονίστηκαν, ήταν πολύ σημαντικό ότι αυτό ήταν σαφές. Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει ιστορικά ακριβείς αλήθειες που έχουν παρασχεθεί και ελεγχθεί από παγκοσμίου φήμης μελετητές.
Πιστεύω ότι αυτό το καθιστά μια παγκόσμια ιστορία στην οποία μπορούν να συσχετιστούν όλοι και γι 'αυτό είχαμε μέχρι τώρα θετική αντίδραση από το κοινό.
Ερώτηση: Πώς αντιμετωπίζουν στο εξωτερικό το ζήτημα της Γενοκτονίας των Ελλήνων; Υπάρχει επαρκής ενημέρωση;
Απάντηση: Η σύντομη απάντηση είναι όχι, δεν υπάρχουν αρκετές πληροφορίες στο εξωτερικό, η σιωπή είναι σχεδόν εκκωφαντική.
Υπάρχουν λίγες οργανώσεις που γνωρίζουμε, ωστόσο, η διαδικασία δεν είναι πραγματικά εκεί ή σύγχρονη και δεν υπάρχει μεγάλη προσπάθεια να δοκιμάσουμε νέους τρόπους με τη σημερινή τεχνολογία.
Υπάρχουν λίγοι οργανισμοί εκεί έξω που αφιερώνουν το χρόνο και την προσπάθεια και έχουν το όραμα να προωθήσουν αυτές τις ιστορικές πληροφορίες. Ένας τέτοιος οργανισμός είναι αυτός που μας προσέλαβε να πάρουμε την ακαδημαϊκή τους έρευνα και να πούμε μια ιστορία χρησιμοποιώντας μια μορφή ντοκιμαντέρ που έχει δημιουργηθεί για ένα διεθνές και διαφορετικό κοινό…
Ο κ. Γιώργος Μαυροπούλος, βασικός παραγωγός του ντοκιμαντέρ και με καταγωγή από τον Πόντο, και το Asia Minor and Pontos Hellenic Research Center (www.hellenicresearchceneter.org) είχαν εμπιστοσύνη στο όραμά μας να πάρουμε τα λόγια από τα βιβλία τους και να τα φέρουμε στη ζωή με πλήρη και ολοκληρωμένο τρόπο. Πιστεύω ότι ο κ. Μαυρόπουλος και το διοικητικό του συμβούλιο στο Asia Minor and Pontos Hellenic Research Center είναι πρωτοπόροι και οραματιστές υπό αυτήν την έννοια… σκέφτηκαν διαφορετικά και ήταν πρόθυμοι να αναλάβουν ένα ρίσκο για να πουν αυτήν την ιστορία του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας σε όλο τον κόσμο με ένα σοβαρό έργο που έχει υψηλή παραγωγική αξία.
Ερώτηση: Η Γενοκτονία των Ελλήνων έχει αναγνωριστεί σε ομοσπονδιακό επίπεδο από τις πολιτείες New York, New Jersey, Columbia, Cleveland, South Carolina, Georgia, Pennsylvania των ΗΠΑ. Έχετε ετοιμάσει κάποιες κινήσεις για την προβολή του ντοκιμαντέρ σε διεθνείς θεσμούς με στόχο την αναγνώριση της Γενοκτονίας; Ποιο πιστεύετε θα είναι το αντίκτυπο μιας τέτοιας προβολής;
Απάντηση: Το Asia Minor and Pontos Hellenic Research Center ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός ιδρύθηκε για την ακόλουθη αποστολή:
- Nα προωθήσει τη συλλογή, τη συντήρηση και την οργάνωση αρχειακών και άλλων υλικών που σχετίζονται με τον Ελληνισμό στη Μικρά Ασία και τον Πόντο
- Την προώθηση εκπαιδευτικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την ιστορία του Ελληνισμού στη Μικρά Ασία και τον Πόντο, και
- Να προωθήσουν την τεκμηρίωση της Μεγάλης Καταστροφής στη Μικρά Ασία, τις αναγκαστικές απελάσεις των ελληνικών πληθυσμών από τις προγονικές πατρίδες τους
Με την παραγωγή του ντοκιμαντέρ μας, στοχεύουμε να προσεγγίσουμε ένα μεγαλύτερο διεθνές, δηλαδή ένα αγγλόφωνο κοινό και να παρέχουμε υλικό σε αυτούς τους οργανισμούς επιδιώκοντας την αναγνώριση της ελληνικής γενοκτονίας.
Πιστεύω ότι αυτές οι οργανώσεις θα έχουν τώρα ένα εργαλείο που δεν είχαν ποτέ πριν για να φέρουν την υπόθεση των Ελλήνων της Μικράς Ασίας στον κόσμο των πολιτικών για να αποκτήσουν αναγνώριση. Έχουν πολύ μεγαλύτερη επιτυχία με έναν οπτικό βοηθό και ένα σοβαρό έργο που έχει ελεγχθεί από διδακτορικά. Πιστεύουμε ότι η ταινία είναι απλά κάτι που δεν μπορεί να παραμελήσει το γεγονός ότι αυτοί οι άνθρωποι δολοφονήθηκαν και απελάθηκαν από τα σπίτια τους.
Ερώτηση: Ποιο είναι το μήνυμά σας στους Έλληνες, αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο;
Απάντηση: Το μήνυμά μου προς τους Έλληνες αδελφούς προέρχεται τόσο από τον εαυτό μου όσο και από τον πατέρα μου: Ελληνάρες… είστε η καρδιά μου και η ψυχή μου. Ελλάδα, είσαι το αίμα και το οξυγόνο μου, δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς τον ελληνικό λαό ή το ελληνικό έθνος.
Όλα όσα έχετε επιτύχει από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, δεν θα σας ξεχαστούν ποτέ.
Ό,τι έχετε υπομείνει και για τον πόνο που έπρεπε να υποφέρετε, δεν θα ξεχαστείτε.
Να είστε δυνατοί και αποφασιστικοί, να κάνετε τους προγόνους σας περήφανους, να είστε ευγενικοί και να σέβεστε τον εαυτό σας και τον καθένα, να κρατάτε τα κεφάλια σας ψηλά και να είστε περήφανοι και πάνω από όλα ΕΝΩΜΕΝΟΙ πάντα.
Στον κόσμο, ελπίζω για ειρήνη, αδελφικές σχέσεις και κατανόηση, ώστε να μπορούμε όλοι να μοιραστούμε τα θαύματα και την ποικιλομορφία που έχει να προσφέρει ο κόσμος ... η γενοκτονία απομακρύνει σταδιακά αυτά τα θαύματα. Ο κόσμος πρέπει να ενεργεί με σεβασμό και ΕΝΟΤΗΤΑ!
To trailer με ελληνικούς υπότιτλους:
Η αναφορά του θρυλικού Bill Kurtis στο ντοκιμαντέρ: