Η Microsoft μόλις προέβη σε μια εξαιρετικά φιλόδοξη κίνηση, ανακοινώνοντας συμφωνία για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας από μια γεννήτρια πυρηνικής σύντηξης. Πρόκειται για μια τεχνολογία που αποτελεί όνειρο των επιστημόνων εδώ και δεκαετίες, αλλά ακόμη δεν έχει υλοποιηθεί.
Το «ποντάρισμα» του τεχνολογικού γίγαντα βασίζεται σε μια εταιρεία με την ονομασία Helion Energy που πιστεύει ότι θα είναι σε θέση να παραδώσει αυτό το ενεργειακό θαύμα μέχρι το 2028. Η συμφωνία περιλαμβάνει την εγκατάσταση της πρώτης εμπορικής γεννήτριας σύντηξης στον κόσμο σε δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουάσινγκτον, με στόχο την παραγωγή ενέργειας τουλάχιστον 50 megawatt. Η παραγωγή αυτή, αν και σχετικά μικρή, εξακολουθεί να ξεπερνά τα 42 megawatt που μπορούν να παράγουν σήμερα τα δύο πρώτα θαλάσσια αιολικά πάρκα των ΗΠΑ.
Η συμφωνία είναι σίγουρα τολμηρή, καθώς η Helion πρέπει να ξεπεράσει σημαντικές τεχνικές και εμπορικές προκλήσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η πυρηνική σύντηξη, που συχνά παρομοιάζεται με το «Άγιο Δισκοπότηρο της ενέργειας», αποτελεί έναν άπιαστο στόχο για τους επιστήμονες από τη δεκαετία του 1950. Παρά τα εμπόδια όμως, η Helion παραμένει απτόητη. "Πρόκειται για μια δεσμευτική συμφωνία που προβλέπει οικονομικές κυρώσεις αν δεν μπορέσουμε να κατασκευάσουμε ένα σύστημα σύντηξης", διαβεβαιώνει ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Helion, David Kirtley.
Πώς θα λειτουργούσε, λοιπόν, ένα τέτοιο σύστημα σύντηξης; Ουσιαστικά, η πυρηνική σύντηξη είναι μια διαδικασία που μιμείται τον τρόπο με τον οποίο τα αστέρια παράγουν φως και θερμότητα, όπου οι πυρήνες υδρογόνου συντήκονται μεταξύ τους, σχηματίζοντας ήλιο και απελευθερώνοντας τεράστια ποσότητα ενέργειας. Οι επιστήμονες έχουν προσπαθήσει να αναπαράγουν αυτή τη διαδικασία με ελεγχόμενο τρόπο, με στόχο την ανάπτυξη μιας καθαρής πηγής ενέργειας που δεν αφήνει πίσω της τα ραδιενεργά απόβλητα που σχετίζονται με την πυρηνική σχάση, τη διαδικασία που χρησιμοποιούν οι σημερινοί πυρηνικοί σταθμοί παραγωγής ενέργειας.
Η προσέγγιση της Helion για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της πυρηνικής σύντηξης είναι μοναδική. Η εταιρεία έχει έναν επιταχυντή πλάσματος 12 μέτρων, μια συσκευή που θερμαίνει το καύσιμο σε 100 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου, προκαλώντας σύντηξη. Η μηχανή αυτή όμως έχει σχεδιαστεί για να ανακτά την ηλεκτρική ενέργεια που χρησιμοποιείται για την ενεργοποίηση της αντίδρασης, η οποία μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί για την επαναφόρτιση των μαγνητών της.
Βέβαια, παρά τις πρόσφατες ανακαλύψεις στην τεχνολογία σύντηξης, η Helion δεν έχει ακόμη επιτύχει τη λεγόμενη "ανάφλεξη σύντηξης" - μια αντίδραση που αποφέρει καθαρό ενεργειακό κέρδος. Η προμήθεια επαρκούς ποσότητας ηλίου-3, ενός σπάνιου ισοτόπου που χρησιμοποιείται στη διαδικασία σύντηξης, αποτελεί επίσης μια τρομερή πρόκληση. Ωστόσο, η Helion ισχυρίζεται ότι έχει κατοχυρώσει με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας μια διαδικασία για την παραγωγή ηλίου-3 με τη σύντηξη ατόμων δευτερίου στον επιταχυντή πλάσματος.
Μόλις ξεπεραστούν τα τεχνολογικά εμπόδια, η επόμενη πρόκληση για την Helion θα είναι να εξασφαλίσει το οικονομικό κομμάτι. Η ηλεκτρική ενέργεια που παράγει θα πρέπει να έχει ανταγωνιστική τιμή σε σχέση με τις υπάρχουσες μονάδες παραγωγής ενέργειας και τις ανανεώσιμες πηγές. Αν και οι συγκεκριμένες λεπτομέρειες τιμολόγησης της συμφωνίας με τη Microsoft δεν έχουν αποκαλυφθεί, στόχος του Kirtley είναι να μειωθεί το κόστος στο ένα σεντ ανά κιλοβατώρα.
Η φιλόδοξη αυτή πρωτοβουλία υποστηρίζεται από επενδυτές, όπως ο διευθύνων σύμβουλος της OpenAI, ενώ η Microsoft συνεργάζεται στενά με την Helion εδώ και χρόνια.