Οι συνθήκες της καθημερινότητας έχουν αλλάξει και καλούμαστε να ανταποκριθούμε σε ιδιαίτερα δύσκολες προκλήσεις. Αντίστοιχα συναισθήματα φόβου, πίεσης, και άγχους μπορούν να αντιμετωπίσουν και οι σκύλοι μας, με διαφορετικές, φυσικά, αιτίες, τις οποίες μπορεί να μην καταλαβαίνουμε πάντα.
Τα αγαπημένα μας σκυλάκια τρομάζουν, ακόμα και τραυματίζονται ψυχολογικά, από αιτίες που μπορεί να μας φαίνονται παράλογες ή αστείες, όπως τον ήχο μιας σακούλας που τσαλακώνεται, ένα γλιστερό δάπεδο, ή έναν άλλο σκύλο που πλησίασε τον/την κηδεμόνα τους. Αυτές οι αιτίες, όμως, εξηγούνται αν λάβουμε υπόψη ότι ανήκουμε σε διαφορετικά είδη. Μπορεί για τον σκύλο μας να βγάζει πολύ νόημα το να φοβάται να ανέβει στο γεφυράκι του πάρκου. Άλλωστε, οι φόβοι και το άγχος παίζουν σημαντικό ρόλο στις ζωές μας, βοηθώντας μας να προσέχουμε τους εαυτούς μας και να επιβιώσουμε. Για τους σκύλους, είναι πολύ εύκολο να βρεθούν πράγματα που τους τρομάζουν σε μια υπερ-βιομηχανοποιημένη εποχή.
Ειδικά ένας σκύλος που δεν έχει λάβει την κατάλληλη κοινωνικοποίηση και υποστήριξη από τους ανθρώπους του, ενδέχεται να φοβάται ενστικτωδώς τις φυσιολογικές ρουτίνες ενός αστικού περιβάλλοντος, και να νιώθει ανασφαλής ακόμα και σε περιπτώσεις που δεν διατρέχει κάποιον κίνδυνο. Όταν ένας σκύλος φοβάται, μπορεί να συμπεριφερθεί επιθετικά ή καταστροφικά. Γι’ αυτόν τον λόγο είναι σημαντικό να μάθουμε πώς να βοηθάμε τον σκύλο μας να νιώσει καλύτερα και να διαχειριστεί τους φόβους του, αν αντιληφθούμε ότι επηρεάζουν σοβαρά την καθημερινότητά του.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Οργή στην Κέρκυρα: «Εκπαίδευε» κυνηγόσκυλο με ηλεκτροσόκ και το θεωρούσε απόλυτα φυσιολογικό
Κατανοώντας το ψυχικό τραύμα στους σκύλους
Οι ειδικοί έχουν μελετήσει εκτενώς τον τρόπο με τον οποίο το τραύμα επηρεάζει τον σκυλίσιο εγκέφαλο. Η αντίδραση του εγκεφάλου ενός σκύλου ή ενός ανθρώπου σε ένα αγχωτικό γεγονός επηρεάζεται από μια σειρά γενετικών και επιγενετικών παραγόντων, καθώς και από προσωπικές εμπειρίες. Επομένως, ένα συμβάν που μπορεί να είναι τραυματικό για έναν σκύλο, ενδέχεται να μην επηρεάσει καθόλου έναν άλλο.
Ένας σκύλος μπορεί να αγχωθεί για δυο-τρεις ημέρες μετά από έναν καβγά με έναν άλλο σκύλο στο πάρκο. Παρόλα αυτά, κάποιος άλλος σκύλος μπορεί να αναπτύξει ψυχικό τραύμα σχετικά με το πάρκο και τις βόλτες, και να χρήζει ιδιαίτερης αντιμετώπισης από τον/την κηδεμόνα του για να μπορέσει να επανέλθει.
Τα συμπτώματα του μετατραυματικού στρες στους σκύλους μπορεί να είναι:
● Χρόνιο στρες
● Γενικευμένος φόβος
● Επιθετικότητα που βασίζεται στον φόβο
● Κατάθλιψη
● Υπερδιέγερση
● Στρες κατά τη διάρκεια μη-στρεσογόνων δραστηριοτήτων ρουτίνας
● Κρύψιμο
● Φόβος απέναντι σε νέα ερεθίσματα
● Τρέμουλο
● Έντονη εξαρτητικότητα από τον/την κηδεμόνα
● Απροθυμία να φύγει από το σπίτι
● Αλλαγές στην όρεξη και στα επίπεδα ενέργειας
● Δυσκολία στη μάθηση
Πώς να βοηθήσετε τον σκύλο σας μετά από ένα τραυματικό γεγονός
Μετά από ένα έντονα στρεσογόνο γεγονός, μπορείτε να βοηθήσετε τον σκύλο σας να συνέλθει ψυχικά μέσω της αποσυμπίεσης και της αποφυγής των στρεσογόνων παραγόντων.
Αποφυγή στρεσογόνων παραγόντων: Αρχικά, είναι σημαντικό να περιορίσετε/αφαιρέσετε τελείως την πηγή του τραύματος. Αν, για παράδειγμα, ο σκύλος σας τσακώθηκε άσχημα με τον άλλο σκύλο της οικογένειας, χρειάζεται να τους χωρίσετε προσωρινά. Ιδανικά, ο τραυματισμένος σκύλος δεν πρέπει ούτε να βλέπει, ούτε να ακούει τον άλλο σκύλο. Όσο περνάει ο καιρός και ο τραυματισμένος σκύλος σας συνέρχεται, μπορείτε σιγά σιγά να τους συστήσετε ξανά με τη βοήθεια ενός πιστοποιημένου επαγγελματία.
Αν, απ’ την άλλη, ο σκύλος σας δέχτηκε επίθεση στο πάρκο, αποφύγετε τις επισκέψεις σε αυτό για λίγο καιρό. Είναι σημαντικό να απομακρύνετε τους στρεσογόνους παράγοντες από την καθημερινότητα του σκύλου σας για ένα διάστημα.
Αποσυμπίεση: Στην αρχή, η αποσυμπίεση μπορεί να σημαίνει προσωρινή αναβολή της βόλτας, ειδικά σε πολυσύχναστα μέρη γεμάτα στρεσογόνους παράγοντες. Για κάποιους σκύλους, μπορείτε να αντικαταστήσετε τις δραστηριότητες που απαιτούν πολλή ενέργεια (όπως τις βόλτες και το παιχνίδι fetch) με δραστηριότητες που σχετίζονται με το γλείψιμο και τη μυρωδιά. Το να μυρίζει ή να γλείφει ένας σκύλος είναι μια συμπεριφορά που τον ηρεμεί και μπορεί να μειώσει τα επίπεδα του άγχους.
Μετά από ένα στρεσογόνο γεγονός, παρέχετε στον σκύλο σας παιχνίδια kong με κάποια νόστιμη γέμιση, και αφήστε τον να απασχοληθεί με αυτά σε ένα ήσυχο δωμάτιο. Έτσι, ο σκύλος σας ηρεμεί και αποσυμπιέζεται. Να θυμάστε ότι κάθε σκύλος χρειάζεται διαφορετικό χρόνο για να συνέλθει από ένα τραυματικό γεγονός.
Όταν ο σκύλος σας ξεπερνά το κατώφλι της ανοχής του
Υπάρχει ένα “κατώφλι”, δηλαδή ένα όριο μέχρι το οποίο ο σκύλος σας μπορεί να διαχειριστεί τα πράγματα. Όταν ξεπεραστεί αυτό το όριο, ο σκύλος σας δυσκολεύεται να διατηρήσει τον έλεγχο της συμπεριφοράς του, καθώς καθοδηγείται, πλέον, από συμπεριφορές αυτοσυντήρησης και από αντιδράσεις που ορίζονται από το τραύμα – επίθεση ή φυγή. Οι σκύλοι που έχουν βιώσει μια τραυματική εμπειρία, ενδέχεται να ξεπεράσουν το κατώφλι της ανοχής τους πολύ πιο γρήγορα απ’ ότι το ξεπερνούσαν στο παρελθόν.
Η επίσκεψη ενός καλεσμένου στο σπίτι μπορεί να ήταν ελάχιστα στρεσογόνα για τον σκύλο σας παλιότερα, αλλά τώρα να αποτελεί αιτία έντονου άγχους. Είναι σημαντικό να εστιάσετε στην αποσυμπίεση και να βοηθήσετε τον σκύλο σας να νιώσει ασφαλής μετά από ένα τραυματικό γεγονός, μειώνοντας έτσι την πιθανότητα να αρχίσει να αντιδρά έντονα σε ερεθίσματα ρουτίνας.
Είναι σημαντικό να κατανοήσετε ποιο είναι το “κατώφλι” του σκύλου σας ώστε να μπορέσετε πιο αποτελεσματικά να τον ξανασυστήσετε σε μέρη, σκύλους, ανθρώπους ή δραστηριότητες που συνδέονται με το τραυματικό γεγονός.
Πάρτε το σιγά-σιγά
Συνιστάται να ακολουθήσετε σταδιακά και προσεχτικά βήματα για να βοηθήσετε τον σκύλο σας να ξεπεράσει τον φόβο του. Μπορείτε να αφήσετε ένα ρούχο που φέρει τη μυρωδιά ενός άλλου σκύλου στο δωμάτιο, ώστε να τον μυρίσει από απόσταση. Μπορεί, έτσι, να επεξεργαστεί τη μυρωδιά σε ένα ασφαλές περιβάλλον, από απόσταση. Με μικρά και προσεχτικά βήματα θα συναντήσετε μεγαλύτερη επιτυχία στο να διαχειριστεί τον φόβο του ο σκύλος σας.
Ζητήστε τη βοήθεια ειδικού
Στην περίπτωση που ο σκύλος σας έχει βιώσει ένα τραυματικό γεγονός, σίγουρα θα σας βοηθήσει να επικοινωνήσετε με τον/την κτηνίατρό σας ή με συμπεριφοριστή/τρια σκύλων. Ιδανικά, το άτομο στο οποίο θα απευθυνθείτε θα έχει εξειδίκευση στο τραύμα, και θα μπορέσει να σας καθοδηγήσει κατάλληλα ώστε να βοηθήσετε το σκυλάκι σας. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί να ακολουθήσετε συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή για να βοηθήσετε τον σκύλο σας με τα συμπτώματα φόβου και άγχους.
