Η σχέση του περιβάλλοντος και της υγείας καθώς και οι παράμετροι που την προσδιορίζουν αποτέλεσαν κύριο αντικείμενο του 17ου Διεθνούς Συνεδρίου Περιβαλλοντικής Επιστήμης και Τεχνολογίας (CEST2021) που πραγματοποιήθηκε στις αρχές Σεπτεμβρίου στην Αθήνα.
Πενήντα οκτώ συνεδρίες και συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης συνέθεσαν το πρόγραμμα του CEST2021, το οποίο διοργάνωσαν με μεγάλη επιτυχία το Global Network of Environmental Science and Technology (Global NEST) σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το συνέδριο τελούσε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου Αθηναίων.
Ενδεικτικό της επιτυχίας του Συνεδρίου ήταν το γεγονός πως οι εγγεγραμμένοι σύνεδροι υπερέβησαν τους 600. Το συνέδριο ήταν υβριδικό, περιλάμβανε δηλαδή και δια ζώσης συνεδρίες με live streaming και virtual συνεδρίες. Στην Αθήνα παραβρέθηκαν 150 σύνεδροι, ενώ 553 σύνεδροι από 41 διαφορετικές χώρες παρακολούθησαν το συνέδριο εξ αποστάσεως.
Στους κεντρικούς ομιλητές του συνεδρίου περιλαμβάνονται διακεκριμένοι ακαδημαϊκοί από Ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού.
O Prof. Damià Barceló από την Ισπανία, διευθυντής του Catalan Institute for Water Research (ICRA) μίλησε για την αυξημένη ρύπανση από μάκρο- και μίκρο- πλαστικά στα νερά λόγω της πανδημίας του Covid-19 και αναφέρθηκε στους περιβαλλοντικούς κινδύνους με έμφαση στην απειλή στη βιοποικιλότητα. Σύμφωνα με τον καθηγητή Barceló τα πλαστικά απορρίμματα από τα ποτάμια αποτελούν έως και το 40% των θαλάσσιων πλαστικών απορριμμάτων και υπολογίζονται σε πάνω από 1,2-2,5 εκατομμύρια τόνους ετησίως. Εκτιμάται μάλιστα ότι το 2020 λόγω της πανδημίας αποτέθηκαν πάνω από 3,5 εκατομμύρια τόνοι μασκών προσώπου σε χώρους υγειονομικής ταφής απορριμμάτων, ποσότητα που είναι ικανή να δημιουργήσει έως 2,3x 1021μικροπλαστικά μεγέθους 7μmτο 2021. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι τα πρόσφατα ερευνητικά ευρήματα υποδεικνύουν πως τα μικροπλαστικά μπορούν να επηρεάσουν τους στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξη του ΟΗΕ για τη βελτίωση της ποιότητας της ατμόσφαιρας, του εδάφους και του νερού καθώς και για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
Ο Prof. Adrian Covaci από το Πανεπιστήμιο της Αμβέρσας (Βέλγιο) παρουσίασε την έρευνα του περί βιοπαρακολούθησης των αναδυόμενων ρύπων στον άνθρωπο.Στην αναφερόμενη έρευνα προσδιορίστηκε η έκθεση του ανθρώπου σε συγκεκριμένους ρύπους ανάλογα με τον τρόπο ζωής και τις καθημερινές του συνήθειες ενώ τα αποτελέσματα της οδηγούν σε πιο ακριβή μέτρα πρόληψης, τα οποία μπορούν να μας προστατέψουν έναντι της έκθεσης σε πολυάριθμους περιβαλλοντικούς ρύπους.
Ο Καθηγητής Νικόλαος Μιχαλόπουλος,διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών παρουσίασε το Εθνικό Δίκτυο για την Κλιματική Αλλαγή (CLIMPACT). Η Ελληνική πρωτοβουλία CLIMPACT, μπορεί να συνεισφέρει στην ενίσχυση της γνώσης για την κλιματική αλλαγή, στην παροχή λύσεων για στρατηγικές προσαρμογής και μετριασμού των επιπτώσεων καθώς και νέα εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κλιματικά δεδομένα στη χώρα μας και στην Ανατολική Μεσόγειο ευρύτερα επιβεβαιώνουν ότι η περιοχή είναι ένα σημαντικό «hotspot» για την κλιματική αλλαγή, της οποίας η επίδραση έχει ξεκινήσει να γίνεται σημαντική.
Ο Καθηγητής Νίκος Θωμαΐδης, Αναπληρωτής Πρόεδροςτου Τμήματος Χημείας του ΕΚΠΑ, , παρουσίασε το ρόλο της Αναλυτικής Χημείας και της Επιδημιολογίας λυμάτων στην εποχή της πανδημίας του κορωνοϊού. Η επιδημιολογία λυμάτων μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εκτενή παρακολούθηση της κατάστασης της υγείας ενός πληθυσμού και να υποστηρίξει τις υγειονομικές αρχές. Ειδικότερα η παρακολούθηση των αστικών υγρών αποβλήτων έχει γίνεικύρια μέθοδος για την εκτίμησητων επιπέδων του COVID-19 σε τοπικές κοινότητες κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Οι καθημερινές μετρήσεις των τιμών του ιικού φορτίου στα λύματα μαζί με τα μοντέλα που έχουν αναπτυχθεί παρέχουν ένα εξαιρετικό εργαλείο πρόβλεψης του αριθμού των εισαγωγών στα νοσοκομεία.
Στο πλαίσιο του συνεδρίου διοργανώθηκαν οι εξής παράλληλες εκδηλώσεις:
Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με θέμα «Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή ως κινητήρια δύναμη για την μετάβαση των κοινωνιών σε ένα πιο πράσινο μέλλον»από τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.). Συντονίστρια της συζήτησης ήταν η Πρόεδρος του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α., Καθηγήτρια ΕΜΠ κ. Μαρία Παπαδοπούλου, και συμμετείχαν ως ομιλητές ο Καθηγητής Κώστας Συνολάκης (Καθηγητής Φυσικών Καταστροφών και Πρόεδρος του Κολλεγίου Αθηνών)η Καθηγήτρια Φοίβη Κουντούρη (Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών) ο κ. Χρήστος Οικονόμου(Αναπληρωτής Διευθυντής και Προϊστάμενος της Μονάδας της Γενικής Διεύθυνσης για τη Ναυτιλιακή Πολιτική και τη Γαλάζια Οικονομία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής).
Διαδικτυακή ημερίδα με θέμα «Διαχείριση ρυπασμένου εδάφους στην Ελλάδα: μαθαίνοντας από την Ευρωπαϊκή και διεθνή εμπειρία»από την εταιρεία συμβούλων περιβαλλοντικών μελετών ENYDRON, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) και το Ευρωπαϊκό δίκτυο για τους ρυπασμένους χώρους NICOLE. Οι συντονιστές της ημερίδας ήταν ο Καθηγητής Δημήτρης Δερματάς (ΕΜΠ) και ο Δρ. Ηρακλής Παναγιωτάκης (ENYDRON).Σκοπός της ημερίδας ήταν η μεταφορά εξειδικευμένης ευρωπαϊκής και διεθνούς εμπειρίας με στόχο την υιοθέτηση ενός πρακτικού και ρεαλιστικού πλαισίου για τη διαχείριση του ρυπασμένου εδάφους στην Ελλάδα.
Να σημειώσουμε ότι στην τελετή έναρξης του Συνεδρίου παραβρέθηκαν και χαιρέτησαν, μεταξύ άλλων, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Γιώργος Αμυράς και ο Δήμαρχος Αθηναίων κ. Κώστας Μπακογιάννης ενώ από την πλευρά των διοργανωτών μίλησαν ο Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου καθηγητής Μελέτιος–Αθανάσιος Κ. Δημόπουλος, η Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου Καθηγήτρια Μαρία Μαύρη καθώς και οι Πρόεδροι του Συνεδρίου Δημήτριος-Φραγκίσκος Λέκκας (Παν. Αιγαίου)και Νικόλαος Θωμαΐδης (ΕΚΠΑ).
