Ενα βράδυ του περασμένου Μαρτίου, ο μεταπτυχιακός φοιτητής του Πανεπιστημίου Νορθουέστερν, Μινζέν Γου, πραγματοποίησε πρωτότυπο πείραμα, εμφυτεύοντας μικροσκοπικό γαλάζιο λαμπτήρα στον εγκέφαλο ποντικών.
Κάθε φορά που ο Γου πατούσε ένα κουμπί, ηλεκτρικό φορτίο ίδιας συχνότητας περνούσε μέσα από τους λαμπτήρες και κατέληγε σε μια μικρή περιοχή του εγκεφαλικού φλοιού των ποντικών, διεγείροντας τους νευρώνες στο σημείο εκείνο.
Οι εγκέφαλοι των πειραματόζωων βρίσκονταν τη στιγμή εκείνη σε απόλυτο συντονισμό, ενώ τα ζώα σταματούσαν να είναι επιθετικά το ένα προς το άλλο, για να καταλήξουν αγκαλιασμένα. «Υστερα από λίγα λεπτά διαπιστώσαμε ότι τα δύο ποντίκια είχαν συμφιλιωθεί και καθάριζαν το ένα τη γούνα του άλλου», λέει ο Γου.
Τα μέλη του εργαστηρίου της νευρολόγου Γεβγκένια Καζαροβίτσκι, στο οποίο ανήκει ο Γου, επανέλαβαν το πείραμα διοχετεύοντας, όμως, ρεύμα διαφορετικών συχνοτήτων σε κάθε ποντίκι. Αυτή τη φορά, τα πειραματόζωα δεν έδειξαν την ίδια ανάγκη για επαφή και κοινωνικοποίηση, όπως έκαναν όταν δέχθηκαν ηλεκτρικά φορτία ίδιας συχνότητας. «Η ικανότητα εμφύτευσης μικροσκοπικών συσκευών που επιτρέπουν να αναβοσβήνουμε τους νευρώνες λες και είναι διακόπτες είναι απίστευτα ενδιαφέρουσα», σημειώνει η Ταλία Ουίτλι, νευρολόγος του πανεπιστημίου Ντάρτμουθ, η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη του Νορθουέστερν.
Οι νευρολόγοι εστίαζαν εδώ και αιώνες στη φυσιολογία του εγκεφάλου και στις λειτουργίες κάθε τμήματός του. «Ο ερευνητικός τομέας μας είναι χτισμένος γύρω από την παρατήρηση εγκεφάλων σε γυάλες. Πού είναι η μνήμη; Πού είναι η όραση; Είναι πολύ σημαντικό να αρχίσουμε να μελετάμε ταυτόχρονα περισσότερους εγκεφάλους και τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους», λέει η δρ Ουίτλι.
Η νέα μελέτη δημιουργεί, επίσης, ερωτήματα γύρω από ένα ενδιαφέρον φαινόμενο που έχει παρατηρηθεί εδώ και δεκαετίες σε ανθρώπους. Οταν δύο άτομα συνδιαλέγονται, οι εγκεφαλικοί ρυθμοί τους εξομοιώνονται με μοναδικό τρόπο. Οι πρώτες μελέτες γύρω από τον εγκεφαλικό συγχρονισμό, τη δεκαετία του 2000, είχαν γίνει δεκτές με περιφρόνηση από τον ιατρικό κόσμο, ο οποίος τις χαρακτήριζε «παραψυχολογία».
Εκτοτε, όμως, πολλές επιστημονικές μελέτες διαπίστωσαν ότι ο εγκεφαλικός συντονισμός μεταξύ ανθρώπων που επικοινωνούν είναι υπαρκτός, όπως απέδειξε ιατρική έρευνα του 2002. Σε δημοσίευση του 2005 στην επιθεώρηση Science, επιστήμονες παρατήρησαν ότι οι εγκέφαλοι δύο ανθρώπων συντονίζονταν όταν έπαιζαν παιχνίδι βασισμένο στην αμοιβαία εμπιστοσύνη. «Δεν υπάρχει θέμα τηλεπάθειας ή μεταφυσικών ικανοτήτων», τονίζει ο δρ Γκιγιόμ Ντιμά, του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ, στον Καναδά. Η αλληλεπίδραση είναι περίπλοκη διαδικασία και απαιτεί διαρκή ροή δεδομένων, προβλέψεις και άμεσες αντιδράσεις.
