O Άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος είναι μια φωτεινή θεολογική προσωπικότητα της Εκκλησίας. Καταγόταν από την Παφλαγονία και έζησε το 10ο αιώνα. Οι ευσεβείς γονείς του, Βασίλειος και Θεοφανώ, φρόντισαν για την άριστη εκπαίδευσή του. Κατόπιν, συμπλήρωσε τις σπουδές του στην Κωνσταντινούπολη, υπό την κηδεμονία του θείου του, ο οποίος κατείχε μεγάλο αξίωμα.
Μετά το θάνατο του θείου του, προσήλθε στη περιώνυμη Μονή του Στουδίου, όπου ασχολήθηκε επισταμένως με τις θεολογικές μελέτες και μαθήτευσε κοντά στον ομώνυμό του ηγούμενο Συμεών. Αργότερα τον συναντάμε στη Μονή του Αγίου Μάμα, όπου εκάρη μοναχός και κατόπιν εξελέγη ηγούμενος.
Όταν όμως επιδίωξε να επιβάλει τούς μοναχικούς κανόνες του Μεγ. Βασιλείου, συνάντησε ζωηρή αντίδραση και παραιτήθηκε, για να ασχοληθεί αποκλειστικά με τις θεολογικές του μελέτες. Κατηγορήθηκε άδικα από το Μητροπολίτη Νικομηδείας Στέφανο, ένεκα διάφορων συκοφαντιών, γεγονός που του κόστισε ταλαιπωρίες και κακουχίες έξι ετών.
Τελικά, διατάχθηκε να πάει στο μοναχικό παρεκκλήσιο της Αγίας Μαρίνας στην Ασιατική όχθη της Προποντίδας, όπου και εκοιμήθη εν ειρήνη σε γεροντική ηλικία.