Ο Όσιος Χαρίτων έλαμψε με τις αρετές και το μαρτύριό του τα χρόνια του αυτοκράτορα Αυρηλιανού. Επειδή πίστευε και ομολογούσε τον Πανάγιο Τριαδικό Θεό, φυλακίστηκε και βασανίστηκε σκληρά. Παρά ταύτα, παρέμεινε σταθερός και γενναίος στο χριστιανικό του φρόνημα.
Μετά το θάνατο του αυτοκράτορα Αυρηλιανού, αποφυλακίστηκε. Φέροντας στο σώμα του τα στίγματα του μαρτυρίου, αποφάσισε να πάει προσκυνητής στους αγίους Τόπους. Στο δρόμο τον συνέλαβαν ληστές, οι οποίοι, αφού τον βασάνισαν, βρήκαν στη συνέχεια το θάνατο, πίνοντας δηλητηριασμένο κρασί. Έτσι, ο Χαρίτων μετέτρεψε το καταφύγιο των ληστών σε μοναστήρι. Στη συνέχεια, τον ακολούθησαν αρκετοί μοναχοί, οι οποίοι διέπρεψαν στην αγιότητα, με ταπείνωση και μετάνοια. Κι έτσι αξιώθηκαν από το Πανάγιο Πνεύμα να φθάσουν σε ύψη ενάρετου βίου.
Ένα τέτοιο ρωμαλέο παράδειγμα ανθρώπου, επίγειου αγγέλου και ουράνιου ανθρώπου είναι ο δικός μας Άγιος, ο Όσιος Νεόφυτος ο Έγκλειστος, που τιμούμε την ανάμνηση της θαυμαστής εύρεσης και ανακομιδής του ιερού Λειψάνου του.
Τα μοναστήρια παραμένουν διαχρονικά τόπος γαλήνης και προσευχής και οι εγκαταβιούντες πατέρες-μοναχοί αγωνίζονται ως φωτεινές λαμπάδες Χριστού, για τη δική τους σωτηρία και την ενίσχυση και παρηγορία των ανθρώπων που ζουν στην πολύβουη ζωή της πόλης.
Επιπρόσθετα, τα μοναστήρια προσφέρουν τις ωφέλιμες ευκαιρίες για θρησκευτικές και προσκυνηματικές περιηγήσεις, έτσι ώστε οι πιστοί να βρίσκουν πνευματική ενίσχυση και θεραπεία. Τα πολλά μοναστήρια που διατηρούνται στην πατρίδα μας είναι πνευματικοί φάροι της Ορθοδοξίας και δηλώνουν τη μεγάλη μοναστηριακή παράδοση που εγκαινιάστηκε από τα αποστολικά χρόνια.
Σήμερα πανηγυρίζει η Ιερά Βασιλική και Σταυροπηγιακή Μονή του Αγίου Νεοφύτου στην Πάφο, η οποία μαζί με το πλήρωμα της Αποστολικής Εκκλησίας της Κύπρου με σεμνότητα ζει την ευλογία του άφθορου ιερού Λειψάνου του Οσίου πατρός ημών Νεοφύτου του Εγκλείστου, του οποίου η αγιότητα παραμένει πανορθόδοξα στη συνείδηση του λαού του Θεού.
Ο Όσιος Αυξέντιος, τη μνήμη του οποίου τιμά σήμερα 28 Σεπτεμβρίου η Εκκλησία, ήταν ένας Μοναχός, ο οποίος ασκήτευσε στην Κύπρο.
Μπορεί ο Όσιος Αυξέντιος να είναι άγνωστος στους Συναξαριστές, είναι όμως γνωστός και θαυματουργός στην εκκλησία της Κύπρου.
Ο Όσιος Αυξέντιος ήταν Γερμανός στην καταγωγή και κατά την εποχή των σταυροφοριών, όταν οι σταυροφόροι πλησίασαν την Κύπρο, αυτός έγινε μοναχός μαζί με άλλους 300 στρατιώτες (Άγιοι Αλαμανοί). Αφού περιήλθε το νησί, κατέληξε σε μια σπηλιά στην περιοχή της Καρπασίας μεταξύ των χωριών Κώμης Κεπήρ και Επτακώμης όπου έζησε θεοφιλώς.
