Ο νεομάρτυρας Μιχαήλ ο Κύπριος μαρτύρησε στη Μάκρη της Θράκης στις 6 Απριλίου 1835. Για τη ζωή του δεν έχουμε πολλές πληροφορίες και ούτε γνωρίζουμε πώς βρέθηκε στη Σαμοθράκη, όπου διέμενε στις αρχές του 19ου αιώνα.
Το 1821, εξ αιτίας των βιαιοτήτων και των σφαγών που είχαν προκαλέσει οι Τούρκοι μετά την έναρξη της ελληνικής επανάστασης, ο Μιχαήλ, μαζί με τέσσερις νεαρούς κατοίκους της Σαμοθράκης, τους Γεώργιο, Μιχαήλ, Θεόδωρο και Γεώργιο, εξισλαμίστηκαν για να γλυτώσουν τη ζωή τους. Οι Τούρκοι στη συνέχεια τους μετέφεραν σε άλλες περιοχές, όπου έζησαν μέχρι το τέλος της επανάστασης. Ακολούθως οι πέντε εξωμότες επέστρεψαν στη Σαμοθράκη και αφού επανήλθαν στη Χριστιανική πίστη, ενώθηκαν με τους Έλληνες κατοίκους του νησιού. Αυτό όμως ήταν απαράδεκτο για τον ισλαμικό νόμο της εποχής και τιμωρείτο με θάνατο. Γι’ αυτό και οι άλλοι Χριστιανοί τους συμβούλευσαν να μεταβούν στο ελεύθερο Ελληνικό κράτος, όπου μπορούσαν να ζήσουν χωρίς κανένα κίνδυνο. Όλοι τους όμως είχαν αποφασίσει να μείνουν στον τόπο που είχαν αρνηθεί τη Χριστιανική πίστη ώστε, αν χρειαζόταν, να μαρτυρήσουν.
Τελικά οι Τούρκοι τους συνέλαβαν και τους οδήγησαν στη Μάκρη της Θράκης. Εκεί τους υπέβαλαν σε βασανιστήρια και τους ζήτησαν να γίνουν Μουσουλμάνοι και πάλι. Αυτοί αρνήθηκαν με αποτέλεσμα να εκτελεστούν στις 6 Απριλίου του 1835, την επομένη της Κυριακής του Θωμά.
Έκτοτε ο λαός τους τιμούσε ως αγίους και τους απέδιδε τις τιμές που αποδίδει στους μάρτυρες. Η Διακήρυξη της Αγιότητάς του νεομάρτυρα Μιχαήλ μαζί με τους άλλους τέσσερις από τη Σαμοθράκη και η επίσημη ένταξή τους στο αγιολόγιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας έγινε 150 χρόνια αργότερα, στις 17 Μαΐου 1985, από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Η μνήμη και των πέντε νεομαρτύρων ορίστηκε να εορτάζεται την Κυριακή του Θωμά.
Με την ευκαιρία της μνήμης του Κυπρίου νεομάρτυρα Μιχαήλ, επιβεβαιώνεται η διάκριση μεταξύ του νεομάρτυρα και του εθνομάρτυρα και ο λεπτός διαχωρισμός της πίεσης του ενός και του άλλου να εξομόσει, δηλ. να προδώσει την πίστη του και να αλλαξοπιστήσει.
Προκαλούνται πάντοτε να εξομόσουν οι υποψήφιοι Νεομάρτυρες, αλλά συχνά προκαλούνται και οι υποψήφιοι Εθνομάρτυρες. Οι πρώτοι προκαλούνταν, διότι ενοχλούσε η πίστη τους. Οι δεύτεροι προκαλούνταν, διότι ενοχλούσε η πατριωτική δράση τους.
Σήμερα το πρωί τελείται η Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων και το απόγευμα μαζί με το Μικρό Απόδειπνο ψάλλεται ο Μέγας Κανόνας του Αγίου Ανδρέα Κρήτης.
Μνήμη του Αγίου Ευτυχίου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως
Η Αγία μας Εκκλησία τιμά σήμερα τη μνήμη του Αγίου Ευτυχίου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως και του Οσιομάρτυρος Γενναδίου, του νέου. Επίσης τιμούμε τη μνήμη του Οσίου Γρηγορίου του Σιναΐτου.
Ο Άγιος Ευτύχιος από πολύ νωρίς γαλουχήθηκε στα νάματα της Ορθόδοξης πίστης και στη θεολογία. Αργότερα, εκάρη μοναχός και χειροτονήθηκε διάκονος και πρεσβύτερος στο μοναστήρι της Αμάσειας.
Κατά την παραμονή του στη Βασιλεύουσα, εντυπωσίασε τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Μηνά με τη συγκροτημένη προσωπικότητά του και απέκτησε την εύνοια του περίφημου αυτοκράτορα Ιουστινιανού του Α΄, ο οποίος, όταν το 552 μ.Χ. εκοιμήθη ο Πατριάρχης Μηνάς, συνέστησε να εκλεγεί στη θέση του ο Ευτύχιος.
Από τη νέα του θέση ο Άγιος έδειξε όλα του τα πνευματικά και διοικητικά χαρίσματα, καθώς και την εμμονή του στην Πίστη και την Παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Γι` αυτό και βρέθηκε αντιμέτωπος με τον Ιουστινιανό, όταν εκείνος παρασύρθηκε από αιρέσεις στη νόθευση της Ορθοδόξου Πίστεως.
Για τη στάση του αυτή, να υπερασπίζεται το ορθόδοξο φρόνημα, ο Πατριάρχης Ευτύχιος καθαιρέθηκε και εξορίστηκε για δώδεκα χρόνια. Όταν όμως έλαμψε η αλήθεια, επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη και έγινε δεκτός με μεγάλες τιμές επί των ημερών του αυτοκράτορα Τιβέριου. Συνέχισε το ποιμαντικό έργο του μέχρι την ειρηνική κοίμησή του.
