Όλοι σχεδόν οι ηγέτες του κόσμου σήμερα αρχίζουν και συνειδητοποιούν όλο και περισσότερο ότι η αυξανόμενη καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος πολύ σύντομα θα οδηγήσει στην ολοσχερή καταστροφή του πλανήτου, αν δεν ληφθούν επειγόντως σοβαρά και δραστικά μέτρα. Η εδώ και δεκαετίες άφρων εκμετάλλευση και καταδυνάστευση του φυσικού περιβάλλοντος και η κατασπατάληση των φυσικών πόρων οδήγησαν σε μια επικίνδυνη και πιθανώς μη αναστρέψιμη καταστροφή του πλανήτη μας. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η συνεχής ρύπανση της ατμόσφαιρας που προέρχεται από τα βιομηχανικά απόβλητα, προκαλεί το λεγόμενο «φαινόμενο του θερμοκηπίου» και αυτό με τη σειρά του την αύξηση της θερμοκρασίας της γης, με αποτέλεσμα να λιώνουν οι πάγοι στις πολικές περιοχές και να αυξάνει η στάθμη του νερού στους ωκεανούς.
Όλα αυτά με τη σειρά τους προκαλούν ακραία φυσικά φαινόμενα, θύελλες, θεομηνίες, πλημύρες και σεισμούς, που τις τελευταίες δεκαετίες γίνονται όλο και πιο συχνά. Αναφέρουν επίσης ότι η γη έπαψε πια να αναπληρώνει τους φυσικούς πόρους της και τα ενεργειακά αποθέματά της πολύ σύντομα θα εξαντληθούν ολοσχερώς. Η πρόσφατη παγκόσμια Διάσκεψη του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή που πραγματοποιήθηκε στη Γλασκώβη από 31 Οκτωβρίου μέχρι 12 Νοεμβρίου 2021, (όπως και η προηγούμενη που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι το 2015), κατέδειξε την αδυναμία λήψεως αποτελεσματικών μέτρων λόγω της δυσκολίας συνεργασίας των χωρών για την από κοινού αντιμετώπιση του παγκοσμίου αυτού προβλήματος.
Είναι αυτονόητο ότι η φροντίδα και η μέριμνα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και των συνεπειών της, ανήκει στις κυβερνήσεις των κρατών, οι οποίες έχουν και την ευθύνη, αλλά και τα μέσα για να την αντιμετωπίσουν, πάντοτε σε συνεργασία και με βάση τις υποδείξεις της επιστήμης. Ωστόσο παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια, μια προσπάθεια να επιστρατευτούν στον αγώνα «για τη διάσωση του περιβάλλοντος» και οι θρησκείες, συμπεριλαμβανομένης και της Ορθοδοξίας. Όπως ήδη αναφέραμε σε πρόσφατη ανακοίνωση μας με τίτλο «Σχόλιο σε νέα προκλητική Διαθρησκειακή Συνάντηση», (18.10.2021), ο «Πάπας» Φραγκίσκος διοργάνωσε πριν από μερικές ημέρες, (4.10.2021), Πανθρησκειακή Συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε στο Βατικανό, με θέμα την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Στη συνάντηση αυτή συμμετείχαν εκτός από τον «Πάπα», ο «αρχιεπίσκοπος» του Καντέρμπουρι, κορυφαίοι ραβίνοι και ισλαμιστές σεΐχηδες, ο Δαλάι Λάμα, ινδουιστές γκουρού, σαμάνοι, μάγοι κ.α. Στρατευμένος μαζί τους και ο παν. Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, ως «ένας των θρησκευτικών ηγετών του κόσμου», επονομαζόμενος και «Πράσινος Πατριάρχης». Όλοι αυτοί υπέγραψαν κοινή έκκληση προς τις κυβερνήσεις, να λάβουν δραστικά μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος.
Πολύ διαφωτιστικό, γύρω από τον ρόλο των θρησκευτικών ηγετών στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος ήταν ένα πρόσφατο δημοσίευμα στην εφημερίδα «Ορθόδοξος Τύπος» (12-11-2021), με τίτλο: «Η οικολογία είναι εφαρμοσμένη εκκλησιολογία». Το δημοσίευμα παραθέτει ένα σύντομο σχολιασμό των όσων είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης, πριν λίγες ημέρες, (26.10.2021), στις Η.Π.Α. σε ομιλία του μὲ τίτλο: «Το μέλλον της οικουμενικής κινήσεως» που έγινε στα γραφεία του «Εθνικού συμβουλίου Εκκλησιών» στην Ουάσινγκτον στο κτήριο των Μεθοδιστών. Στην ομιλία του ο Πατριάρχης αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής: «Επιτρέψτε μας να προσφέρουμε ένα παράδειγμα για το είδος του οικουμενικού ορόσημου, στο οποίο έχουμε δεσμευτεί, σχετικά με ένα θέμα που μας αρέσει πολύ: την προστασία του περιβάλλοντος. Στις 7 Σεπτεμβρίου 2021, μαζί με την Αγιότητα του Πάπα Φραγκίσκου και τον Παναγιώτατο Αρχιεπίσκοπο του Καντέρμπουρυ Τζάστιν Ουέλμπι, απευθύναμε για πρώτη φορά στην ιστορία του Χριστιανισμού μία επείγουσα έκκληση για το μέλλον του πλανήτη. Λίγες εβδομάδες αργότερα, ήμασταν και πάλι μαζί στην Ιταλία, για να συζητήσουμε το περιβάλλον στο πλαίσιο της προετοιμασίας για το COP26. Η κοινή μας φροντίδα για το φυσικό περιβάλλον έχει γίνει μία απτή ευκαιρία να εξερευνήσουμε το μυστήριο της ενότητας.…Το μέλλον του οικουμενικού κινήματος βρίσκεται στον “διάλογο της αγάπης” μέσω της δημιουργίας νέων συμβόλων και κοινών δράσεων.…Ο 20ος αιώνας ήταν μία εποχή για αυξανόμενη αποκατάσταση των σχέσεων. Ο 21ος αιώνας πρέπει να γίνει ο αιώνας της αποκατάστασης της ενότητας…».
Ο παν. κ. Βαρθολομαίος μέσα στον ναό των Μεθοδιστών διακηρύττει ξεκάθαρα πως «η προστασία του περιβάλλοντος» είναι «οικουμενικό ορόσημο» και εδήλωσε μαζί με τον «Πάπα» Φραγκίσκο και τον «Αρχιεπίσκοπο» του Καντέρμπουρι Τζάστιν Ουέλμπι ότι η «κοινή φροντίδα γιὰ τὸ φυσικὸ περιβάλλον έχει γίνει μία απτή ευκαιρία να εξερευνήσουμε το μυστήριο της ενότητας»! Η ενότητα μεταξύ Ορθοδόξων και Ετεροδόξων δεν είναι ένα βαθύ και ανεξερεύνητο μυστήριο που χρειάζεται εξερεύνηση. Είναι ένα θέμα που το έχουν ξεκαθαρίσει οι άγιοι πατέρες της Εκκλησίας μας άπαξ διά παντός. Πραγματώνεται όχι με την «κοινή φροντίδα γιὰ τὸ φυσικὸ περιβάλλον», όπως ισχυρίζεται ο κ. Βαρθολομαίος, αλλά μόνον «εν Χριστώ» και διά του Χριστού, με την επιστροφή δηλαδή των Ετεροδόξων αιρετικών μέσα στους κόλπους της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας. Το να αναζητάει κανείς την επίτευξη της χριστιανικής ενότητας μέσω του φυσικού περιβάλλοντος και όχι «εν Χριστώ» αποτελεί ματαιοπονία, διότι κανένα κτίσμα και κανένα κτιστό μέσον δεν μπορεί να την αποκαταστήσει. Η παγχριστιανική ενότητα επιτυγχάνεται μόνον διά της ακτίστου Χάριτος του Αγίου Πνεύματος. Η μεγάλη ατελέσφορη προσπάθεια των 100 τελευταίων ετών εδώ ακριβώς βρίσκεται, όπως και άλλες φορές το έχουμε τονίσει: Στο ότι δηλαδή προσπαθούν να αποκαταστήσουν την χριστιανική ενότητα με κτιστά μέσα, (βλέπε φυσικό περιβάλλον) και με ανθρώπινες προσπάθειες, (ο ευρωπαϊκός Ουμανισμός στο αποκορύφωμά του). Προσπαθούν δηλαδή να επιτύχουν κατ’ ουσίαν αδύνατα πράγματα.
Η παρά πάνω αντίληψη κυριαρχεί δυστυχώς σήμερα όχι μόνον σε όλους τους ηγέτες των Ετεροδόξων (και δυστυχώς και των Ορθοδόξων), αλλά και σε όλους τους ηγέτες των θρησκειών. Όλοι οι θρησκευτικοί ηγέτες σήμερα, χωρίς καμία εξαίρεση, πιστεύουν ότι είναι ανάγκη να προσεγγίσουν ο ένας τον άλλον και να ανοικοδομήσουν μια παγκόσμια θρησκευτική ενότητα, τη γνωστή σε όλους μας πανθρησκεία, προκειμένου να συμβάλλουν από κοινού στην επίλυση των μεγάλων παγκοσμίων προβλημάτων, που μαστίζουν την ανθρωπότητα. Στο σημείο αυτό πρέπει να τονίσουμε και μάλιστα με έμφαση, ότι δεν είναι μόνο τα μεγάλα παγκόσμια προβλήματα, που οδηγούν τους θρησκευτικούς ηγέτες σε προσέγγιση και ενότητα μεταξύ τους. Είναι και το γεγονός ότι σήμερα κανένας θρησκευτικός ηγέτης δεν πιστεύει, ότι μόνον η δική του θρησκεία κατέχει ολόκληρη την αλήθεια για τον Θεό, τον κόσμο και τον άνθρωπο και ως εκ τούτου ολόκληρη η ανθρωπότης οφείλει να ασπασθεί την ιδική του θρησκεία. Όλοι τους πιστεύουν ότι η μία θρησκεία έχει ανάγκη να συμπληρώσει, (ή να εμπλουτίσει), την άλλη και να συμπληρωθεί, (ή να εμπλουτιστεί), από την άλλη. Είναι και αυτό ένα σημείο των καιρών, που μας δείχνει ότι βρισκόμαστε στους εσχάτους χρόνους: Το ότι δηλαδή, ενώ προτού να εμφανιστεί ο Οικουμενισμός στο προσκήνιο της ιστορίας, όλοι ανεξαιρέτως οι θρησκευτικοί ηγέτες πίστευαν, ότι μόνον η δική τους θρησκεία κατέχει ολόκληρη την αλήθεια, σήμερα όλοι τους ανεξαιρέτως πιστεύουν το ακριβώς αντίθετο. Πρόκειται για μια αλλαγή όντως καταπληκτική, την οποία εμείς τουλάχιστον δεν μπορούμε να εξηγήσουμε.
Παρά κάτω η εφημερίδα σχολιάζει το «γιατί» η «ένωση των Εκκλησιών» κατά τον παν. κ. Βαρθολομαίο μπορεί να επιτευχθεί μέσω της οικολογίας. Γράφει: «Το ‘γιατί’ επεξήγησε κατά την ομιλίαν του εις το Πανεπιστήμιον του Notre Dame, …όπου είπε και τα εξής: “…ένα σημαντικό αλλά ταπεινωτικό μάθημα που έχει μάθει η Εκκλησία κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου: ότι η θρησκεία πρέπει να λειτουργεί και να υπηρετεί σε σχέση με –και ποτέ απομονωμένη από– την επιστήμη. Η πίστη από μόνη της δεν θα ξεπεράσει τα προβλήματα της εποχής μας, αλλά οι προκλήσεις της εποχής μας σίγουρα δεν θα ξεπεραστούν χωρίς πίστη… Εμείς οι πιστοί ηγέτες καλούμαστε ταπεινά και υπομονετικά να συνεργαστούμε με ηγέτες στον επιστημονικό και ακαδημαϊκό κόσμο, καθώς και στον εταιρικό και πολιτικό τομέα. Αυτή η διασύνδεση μας υπενθυμίζει ότι η γη μας ενώνει πέρα από οποιεσδήποτε δογματικές, κοινωνικές η πολιτισμικές διαφορές. Η δύναμη του οικουμενικού διαλόγου έγκειται στο άνοιγμα πέρα από τον εαυτό μας και τα δικά μας συμφέροντα, πέρα από τις ομολογίες η τις θρησκείες μας…Αυτό σίγουρα απηχεί την Ορθόδοξη κοσμοθεωρία, που θεωρεί τόσο την οικολογία όσο και το κανονικό δίκαιο ως εφαρμοσμένη εκκλησιολογία η πνευματικότητα στην πράξη»!
Ο παν. κ. Βαρθολομαίος προφανώς με τη λέξη «θρησκεία» συμπεριλαμβάνει και την Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, δεν μπορεί να λειτουργήσει απομονωμένη, αλλά πάντοτε οφείλει να βρίσκεται σε σχέση και συνεργασία με την επιστήμη στην αντιμετώπιση των παγκοσμίων προβλημάτων της ανθρωπότητος. Μέχρι τώρα στα παγκόσμια Διαθρησκειακά Συνέδρια τονιζόταν κατά κόρον η αναγκαιότητα της συνεργασίας μεταξύ των θρησκειών για την αντιμετώπιση των παγκοσμίων προβλημάτων. Τώρα εισάγεται μια ακόμη αναγκαιότητα, η αναγκαιότητα της συνεργασίας μεταξύ θρησκείας και επιστήμης. Η μία έχει ανάγκη από την άλλη και καμία δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς την άλλη. Η αντίληψη αυτή, βέβαια, μπορεί να έχει θέση και μπορεί να είναι ορθή στη σχέση μεταξύ των θρησκειών και επιστημών, διότι τόσον οι θρησκείες, όσο και οι επιστήμες είναι ανθρώπινα κατασκευάσματα. Μπορεί όμως να ισχύσει και να έχει θέση στη σχέση μεταξύ Ορθοδόξου Εκκλησίας και επιστημών; Αυτό εννοεί ο παν. κ. Βαρθολομαίος με τη φράση: «ένα σημαντικό αλλά ταπεινωτικό μάθημα που έχει μάθει η Εκκλησία κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου: ότι η θρησκεία πρέπει να λειτουργεί και να υπηρετεί σε σχέση με –και ποτέ απομονωμένη από– την επιστήμη».
Η Εκκλησία όμως δεν έχει ανάγκη από την επιστήμη, για να επιτελέσει την αποστολή της, που είναι η θέωση του ανθρώπου. Αποστολή της Εκκλησίας δεν είναι η επίλυση των παγκοσμίων προβλημάτων της ανθρωπότητος σε συνεργασία με την επιστήμη, αλλά η σωτηρία και η θέωση του ανθρώπου. Ο Χριστός όταν έστειλε τους αποστόλους στο κήρυγμα δεν τους είπε: «πορευθέντες επιλύσατε πάντα τα προβλήματα της ανθρωπότητος σε συνεργασία με την επιστήμη και τις άλλες θρησκείες», αλλά τους είπε: «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη…», (Ματθ. 28.19). Να επισημάνουμε ακόμη ότι ο Επίσκοπος δεν επιτρέπεται να ασχολείται με κοσμικές υποθέσεις. Ο απόστολος Παύλος παραγγέλλει στον Τιμόθεο να μην «εμπλέκεται ταις του βίου πραγματίαις» (Β΄Τιμ.2,4). Επίσης και οι Ιεροί Κανόνες απαγορεύουν, επί καθαιρέσει, τους κληρικούς που αναμειγνύονται με κοσμικές φροντίδες (7ος κανόνας της Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου).
Παρά κάτω ο παν. κ. Βαρθολομαίος προσθέτει: «η γη μας ενώνει πέρα από οποιεσδήποτε δογματικές, κοινωνικές η πολιτισμικές διαφορές». Με άλλα λόγια διακηρύττει, ότι αυτό που καλείται να ενώσει όλους τους λαούς και τα έθνη δεν είναι ο Χριστός και η συσσωμάτωσή τους στο θεανθρώπινο Σώμα του, στην Αγία Του Εκκλησία, αλλά η …γη!!! Δηλαδή ο ενοποιητικός ρόλος της γης υπερβαίνει τον ενοποιητικό ρόλο του Χριστού και της Ορθοδόξου Εκκλησίας με τη συγκεκριμένη δογματική διδασκαλία της. Κατ’ επέκταση υπερβαίνει και τον ενοποιητικό ρόλο των θρησκειών, διότι υπερβαίνει «τις οποιεσδήποτε δογματικές, κοινωνικὲς, ή πολιτισμικὲς διαφορές», που έχουν μεταξύ τους οι θρησκείες και οι λαοί με όλα τα ετερόκλητα και δαιμονικά στοιχεία τους. Εδώ επαναλαμβάνεται η προσπάθεια να αποκατασταθεί όχι μόνον η χριστιανική ενότητα, αλλά και η παγκόσμια ενότητα όλων των θρησκειών με κτιστά μέσα, (εν προκειμένω μέσω της γης) και όχι μέσω της ακτίστου Χάριτος του αγίου Πνεύματος.
Καταλήγει την ομιλία του με μια ακόμη διακήρυξη: «Αυτό σίγουρα απηχεί την Ορθόδοξη κοσμοθεωρία, που θεωρεί τόσο την οικολογία όσο και το κανονικό δίκαιο ως εφαρμοσμένη εκκλησιολογία, ή πνευματικότητα στην πράξη»! Η Ορθοδοξία μεταβλήθηκε σε «κοσμοθεωρία» και έπαυσε να είναι «καινή κτίσις», ενώ η οικολογία, (θεωρείται μαζί με το κανονικό Δίκαιο), ως «εφαρμοσμένη εκκλησιολογία, ή πνευματικότητα στὴν πράξη»! Αν όμως ισχύουν όλα αυτά, τότε η Εκκλησία δεν σώζει πια τον άνθρωπο, αλλά το, (ή και το), άψυχο περιβάλλον, μέσω της «πνευματικότητας» που αυτό διαθέτει!!!
Εδώ κατ’ ουσίαν ο παν. κ. Βαρθολομαίος προσθέτει μια ακόμη νέα θεωρία περί Εκκλησίας, πέρα από αυτήν που διακήρυξε προ ετών ότι δηλαδή η Εκκλησία είναι μεν μία, αλλά ταυτόχρονα διεσπασμένη. Όταν πρό ετών, (25.5.2015), συναντήθηκε με τον «Πάπα» στα Ιεροσόλυμα με αφορμή την επέτειο της συμπληρώσεως 50 ετών από την άρση των αναθεμάτων διεκήρυξε μεταξύ άλλων τα εξής: «Η Μια, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία…δυστυχώς κατά την επί γης στρατείαν αυτής λόγω της υπερισχύσεως της ανθρωπίνης αδυναμίας και του πεπερασμένου ανθρωπίνου νοός, διεσπάσθη εν χρόνω…».
Περαίνοντας, εκφράζουμε την ανησυχία μας για την πρωτοφανή εκκοσμίκευση του ευαγγελικού μηνύματος, προσαρμοσμένου στο «πνεύμα» του συγχρόνου αποστατημένου κόσμου. Τα ερωτήματα είναι αμείλικτα, αλλά έχουν την εξήγησή τους. Η «θρησκευτική οικολογία» είναι εντεταγμένη να υπηρετήσει την θρησκευτική «σύγκληση» και «ένωση» της ανθρωπότητας. Όποιος αμφιβάλλει, ας μελετήσει τα πεπραγμένα στην πανθρησκειακή συνάντηση του Βατικανού τον περασμένο μήνα. Παρατηρούμε την ιλιγγιώδη σπουδή των αφανών δυνάμεων του κόσμου για την καθολική ενοποίηση του κόσμου, η οποία θα φέρει μια πρωτόγνωρη κατάσταση στην υφήλιο. Μια πολύ σημαντική πτυχή αυτής της ενοποιήσεως θα είναι και η πυρετωδώς προωθούμενη πανθρησκεία, η συνένωση όλων των αιρέσεων και των θρησκειών σε έναν δαιμονικό κυκεώνα, όπου θα επιχειρηθεί η εξαφάνιση της Εκκλησίας του Χριστού, ώστε να ματαιωθεί το σωστικό και κοσμοσωτήριο έργο της.
