Για ένα όνειρο που είχε από την αρχή της πατριαρχικής του θητείας και που τριάντα χρόνια αργότερα γίνεται πράξη έκανε λόγο ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Ο προκαθήμενος της Ορθοδοξίας αναφερόταν στην ίδρυση του ”Ιδρύματος Πατριάρχης Βαρθολομαίος”, το οποίο δημιουργεί ένα κληροδότημα που θα είναι ικανό να διασφαλίσει το οικονομικό μέλλον του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Κάνοντας λόγο για τους «αλάλητους στεναγμούς της Μητρός Εκκλησίας», ο Πατριάρχης μίλησε με εμφανή συναισθηματική φόρτιση για τα άγνωστα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει το Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως.
«(Η δημιουργία του ιδρύματος) είναι μια πάρα πολύ αξιόλογη πρωτοβουλία που αποτελεί έμπρακτη απόδειξη του σεβασμού και της αγάπης των εδώ πιστών μας (ΗΠΑ) προς την Μητέρα Εκκλησία, η οποία έχει να αντιπαλέψει με χίλιες δύο δυσκολίες και χίλια δύο προβλήματα. Πολλά από αυτά είναι γνωστά στους πολλούς. Πολλά εξ’ αυτών είναι άγνωστα. Δεν τα διηγούμεθα. Δεν τα λέμε. Τα βιώνουμε και είναι οι αλάλητοι στεναγμοί της Μητρός Εκκλησίας», είπε ο κ. Βαρθολομαίος με δακρυσμένα μάτια.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης παραβρέθηκε στο δείπνο των ιδρυτικών μελών του Κληροδοτήματος ”Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος”, στο οποίο ήταν καλεσμένος ως κεντρικός ομιλητής ο πρώην υπουργός των Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο. Όπως εξήγησε ο Πατριάρχης στην ομιλία του, η έκβαση αυτού του οράματος ήταν κάθε άλλο παρά βέβαιη, καθώς τα χρόνια περνούσαν και ο ίδιος έφτασε στο σημείο να πιστεύει ότι δεν θα το δει να υλοποιείται πριν από το τέλος της ζωής και της πατριαρχίας του.
«Ήθελα να γίνει ένα τέτοιο ίδρυμα και παρακάλεσα τον αγαπητό πατέρα Αλέξανδρο Καρλούτσο να βοηθήσει, γιατί ήξερα την αγάπη και τον σεβασμό του για το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο και την ικανότητα και την προθυμία του σε τέτοια έργα. Για λόγους προσωπικούς, τεχνικούς ή άλλους που δεν μπορώ να τους κατονομάσω αυτή τη στιγμή, ο πατήρ Αλέξανδρος παρά την επιθυμία του δεν μπόρεσε να προχωρήσει. Και εγώ λυπόμουν, βλέποντας ότι το τέλος τής ζωής μου και της πατριαρχίας μου πλησιάζει χωρίς να δω αυτό το όνειρο να πραγματοποιείται», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τα προβλήματα, όμως, ξεπεράστηκαν με τη συμβολή του Αρχιεπισκόπου Ελπιδοφόρου και του πατέρα Καρλούτσου και έτσι λίγες εβδομάδες μετά τον εορτασμό των 30 χρόνων από την εκλογή του στον Οικουμενικό θρόνο, το όνειρο για τη διασφάλιση του οικονομικού μέλλοντος του Πατριαρχείου λαμβάνει σάρκα και οστά. Όπως αποκάλυψε ο κ. Βαρθολομαίος, οι κανονισμοί του κληροδοτήματος προβλέπουν ότι το κεφάλαιο που έχει συγκεντρωθεί δεν θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια.
Αναφερόμενος στην ανάγκη της δημιουργίας του κληροδοτήματος, ο Οικουμενικός Πατριάρχης εξήγησε ότι «η αποστολή του Πατριαρχείου είναι βεβαίως πνευματική. Είναι η οικουμενική διακονία των πιστών, του πολιτισμού και όλης της ανθρωπότητας. Αλλά όσο πνευματικό και αν είναι αυτό το έργο, χρειάζονται υλικά μέσα για να πραγματοποιηθεί. Το Πατριαρχείο μας ως περιουσιακό στοιχείο έχει μόνο το Ορφανοτροφείο της Πριγκήπου στην Κωνσταντινούπολη σήμερα. Και αυτό περικομμένο σήμερα για πολλούς και διαφόρους λόγους που δεν είναι της παρούσης στιγμής».
Τέλος, ο κ. Βαρθολομαίος αναφέρθηκε αστειευόμενος τους λόγους για τους οποίους δεν ήθελε το συγκεκριμένο ίδρυμα να πάρει το όνομα του. «Όσο και αν είμαι ευγνώμων που έδωσαν οι ιδρυτές το όνομα μου σε αυτό το καινούργιο ίδρυμα, ομολογώ ότι δεν θα το ήθελα κατά βάθος, διότι πολλοί, είτε από άγνοια είτε από κακή διάθεση, θα νομίζουν ότι τα χρήματα του ”Ιδρύματος Πατριάρχης Βαρθολομαίος” θα πηγαίνουν στην τσέπη του Βαρθολομαίου. Αλλά οι υγιώς σκεπτόμενοι δεν πρόκειται να κάνουν μια τέτοια παρεξήγηση μέσα στο μυαλό τους», εξήγησε ο Οικουμενικός Πατριάρχης.