Του Μάνου Χατζηγιάννη
Με δεδομένη πλέον την ουκρανική αυτοκεφαλία αφού ανακοινώθηκε και επίσημα η απόφαση -και όχι πλέον η πρόθεση- για αυτήν στην ανακοίνωση του Φαναρίου για τους Έξαρχους στο Κίεβο φαίνεται ξεκάθαρα πως με την κίνησή του το Φανάρι κερδίζει χρόνο και παράλληλα χρυσώνει το χάπι των Ουκρανών, οι οποίοι περιμέναν από τον Ιούλιο της αυτοκεφαλία αλλά φευ...
Το ζήτημα πλέον είναι ένα και μοναδικό!
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος είναι πράγματι ιδιαίτερα σεβαστός από τις άλλες Τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες. Ωστόσο, αμφισβητείται εντόνως κατά πόσο έχει ή όχι δικαίωμα να λαμβάνει μονομερείς αποφάσεις σχετικά με σημαντικά θέματα όπως η αυτοκεφαλία!
Η συντριπτική πλειονότητα των Ορθοδόξων θεωρεί πως απαιτείται συναίνεση των Συνόδων όλων των τοπικών εκκλησιών για το θέμα αυτό.
Σύμφωνα με πληροφορίες , μερικές εκκλησίες έχουν ήδη εκφράσει τη δυσαρέσκειά τους για τη μη τήρηση της διαδικασίας χορήγησης εκκλησιαστικής ανεξαρτησίας, η οποία εκπονήθηκε και συμφωνήθηκε από όλες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες το 1993.
Άλλες πάλι όπως το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων έχουν εκφραστεί ανοιχτά υπερ της Μόσχας.
Και κάποιες άλλες τρέμουν ...μην έρθει η σειρά τους.
Κι αυτό επειδή η Ουκρανία θα ανοίξει τον ασκό του Αιόλου και θα ακολουθήσουν τα Σκόπια, το Μαυροβούνιο, η Μολδαβία, η Αμπχαζία κλπ...
Ειδικά για τις περιπτώσεις των δύο πρώτων χωρών ο Πατριάρχης Σερβίας σε επιστολή του προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη αντιτίθεται στο να έχουν τα νέα κράτη δικές τους εκκλησίες κα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου.
Στην δε περίπτωση της Μολδαβίας η κύρια Ορθόδοξη Εκκλησία της Μολδαβίας υπάγεται στην Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία. Η αντίπαλός της είναι η νεότερη Ορθόδοξη Εκκλησία της Βεσσαραβίας, [το ιστορικό ρουμανικό όνομα για τη Μολδαβία], που υπάγεται στην ρουμανική Ορθόδοξη Εκκλησία.
Το θέμα γενικά με τις αυτοκεφαλίες είναι πολύ περίπλοκο και δεν επιδέχεται ανισόρροπους χειρισμούς και εγωπαθείς κινήσεις.
Πάντως κάποιες φωνές που γνωρίζουν καλά τα εκκλησιαστικά δρώμενα θέτουν μια άλλη εκδοχή.
Μήπως η κίνηση του Φαναρίου με τον διορισμό Εξάρχων είναι μια κίνηση που θα του δώσει το αβαντάζ να έχει και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο...έστω για λίγο;
Δηλαδή οι Έξαρχοι στέλνουν ξεκάθαρο μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση για την “εξουσία” του Φαναρίου. Και παράλληλα δίνουν όπλα στον Ποροσένκο να πορευτεί προς τις εκλογές αφού μέσω αυτής της κίνησης θεωρητικά διαφαίνεται η τάση για αυτοκεφαλία οσονούπω...
Πόσο όμως οσονούπω;;; Μήπως το Φανάρι επιδιώκει με την μέθοδο του “ουδέν μονιμότερου του προσωρινού” να ζυγίσει καταστάσεις και να κερδίσει χρόνο; Γιατί στόχος του Οικουμενικού Πατριαρχείου είναι να είναι πρωταγωνιστής στην εκκλησιαστικη΄επόμενη ημέρα της Ουκρανίας, κάτι που στο Κίεβο δεν βλέπουν με καλό μάτι μιλώντας ήδη για “Έλληνες Εισβολείς” που θα αρπάξουν την περιουσία της Ουκρανικής Εκκλησίας.
Γιατί σε διαφορετική περίπτωση αν ο κ. Βαρθολομαίος αγνοήσει τις τοπικές Εκκλησίες και πορευτεί μεμονωμένα μόνο δυσάρεστα γεγονότα περιμένουν την παγκόσμια Ορθοδοξία.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι, λοιπόν, που δεν αποκλείουν τη δυνατότητα συνάντησης όλων των ορθόδοξων επισκόπων για την επίλυση του θέματος σε μια μορφή Πανορθόδοξης Συνόδου. Έτσι το 1998 στην Πανορθόδοξη Σύνοδο της Σόφιας, που συγκάλεσε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, επουλώθηκε το σχίσμα στη Βουλγαρική Εκκλησία.
Το Φανάρι βρίσκεται σε ετοιμότητα και δεν αποκλείεται να εφαρμόσει αυτή την προσέγγιση στην Ουκρανία με μπροστάρη τον Αρχιεπίσκοπο Τελμεσσού Ιώβ ο οποίος και παλιότερα έχει δήλωσει : “Το Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι έτοιμο να βοηθήσει να θεραπεύσει το εκκλησιαστικό σχίσμα ακολουθώντας το πρόσφατο παράδειγμα της Βουλγαρικής Εκκλησίας και της Εκκλησίας των Τσεχικών Χωρών και της Σλοβακίας. "
Σε κάθε περίπτωση απαιτούνται λεπτοί χειρισμοί, ενώ οι Ουκρανοί θα πρέπει είναι πιο υπομονετικοί.
