Μια μια οι κινήσεις στην σκακιέρα του παιχνιδιού για την ουκρανική αυτοκεφαλία. Στις 25 Μαΐου η Ιερά Σύνοδος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας εξέδωσε μια ανακοίνωση-οδηγία σχετικά με την “παροχή ενός τόμου αυτοκεφαλίας στην Ορθόδοξη Εκκλησία στην Ουκρανία."
Την ίδια στιγμή πιστοί στέλνουν σωρηδόν εκκλήσεις στο Οικουμενικό Πατριαρχείο συνοδευόμενες από χιλιάδες υπογραφές για την οριστική απόφαση πυο σχετίζεται με την αυτοκεφαλία.
Νέες δηλώσεις είχαμε και από την ρωσική πλευρά με τον Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα να υπογραμμίζει πως είναι αδύνατο να πρωτοστατούν οι κοσμικές αρχές στην εκχώρηση της αυτοκεφαλίας.
Συγκεκριμένα λοιπόν πριν από λίγες ημέρες η Ιερά Σύνοδος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας απευθυνόμενη στους επισκόπους, τους κληρικούς, τα μοναστήρια και τους πιστούς
σχετικά με την πρωτοβουλία για τη "χορήγηση ενός τόμου αυτοκεφαλίας στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας " αναφέρει μεταξύ άλλων πως είναι γνωστό ότι οι προκαθήμενοι και οι Σύνοδοι των επισκόπων των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών εκφράζουν επιφύλαξη και αρνητική στάση απέναντι στη χορήγηση του προαναφερθέντος τόμου ως μέσο για την υπέρβαση του σχίσματος στην Ουκρανική Ορθοδοξία.
“Υπάρχει κοινή γνώμη μεταξύ των τοπικών εκκλησιών ότι είναι απαραίτητο οι σχισματικές εκκλησιαστικές ομάδες να επιστρέψουν στην καρδιά της κανονικής Εκκλησίας, γεγονός που θα επιτρέψει τη συζήτηση του ζητήματος του καθεστώτος μιας ενωμένης κανονικής Εκκλησίας” αναφέρει η κανονική ουκρανική εκκλησία στην ανακοίνωσή της.
Σύμφωνα με αυτήν τα βασικά κριτήρια για την υιοθέτηση όλων των Εκκλησιαστικών αποφάσεων είναι το όφελος για την Εκκλησία και η μέθοδος λήψης τέτοιων αποφάσεων θα πρέπει να συνίσταται στη συνεννοητική συζήτηση των σημαντικών και συναφών θεμάτων τόσο για την μεμονωμένη Τοπική Ορθόδοξη Εκκλησία όσο και για ολόκληρη την Ορθόδοξη Εκκλησία. “Κάθε ατομική ή μονομερής δράση στην Εκκλησία αποτελεί παραβίαση της αρχής της συνδιαλλαγής και απειλεί την ενότητα της Εκκλησίας” αναφέρει και θυμίζει πως κάθε τι άλλο ιστορικά οδήγησε σε σχίσματα στην Ουκρανική Ορθοδοξία.
Η Ιερά Σύνοδος υπενθυμίζει πως η συζήτηση σχετικά με τη χορήγηση αυτοκέφαλου καθεστώτος στην Ορθόδοξη Εκκλησία στην Ουκρανία συνεχίζεται εδώ και σχεδόν εκατό χρόνια, αλλά η ιστορική εμπειρία δείχνει ότι η έλλειψη μιας κανονικής συνείδησης και υπακοής στην Εκκλησία, η έλλειψη συνεννοητικής συζήτησης για σημαντικά ζητήματα της Εκκλησίας, η έλλειψη υπομονής και κατανόησης, η υπερηφάνεια, αλλά και η παρέμβαση πολιτικών παραγόντων σε εκκλησιαστικά ζητήματα δεν οδηγούν στην ενότητα των Εκκλησιών, αλλά μόνο στο σχίσμα. “Επομένως, αυτό είναι ένα λανθασμένο μονοπάτι, το οποίο η Εκκλησία του Χριστού δεν πρέπει να διασχίσει” τονίζει και συμπληρώνει: “Η ιστορία της Εκκλησίας μαρτυρεί ότι οι προσπάθειες ενότητας που διεξάγονται "από ψηλά" συχνά δεν έγιναν αποδεκτές από τους πιστούς, επειδή ήταν πολιτικά παρακινημένες και δεν έλαβαν υπόψη τις ιδιαιτερότητες της εσωτερικής ζωής της Εκκλησίας. Μετά από τέτοιες πρωτοβουλίες και με την ενεργό συμμετοχή των κρατικών αρχών, οι εκκλησίες έμειναν άδειες. Η παρέμβαση σε αυτή τη διαδικασία από δυνάμεις ξένες στην Εκκλησία μπορεί να χωρίσει τον λαό μας και αντί της ενότητας που επιθυμούμε όλοι μας, μνα υπάρξουν ακόμα περισσότερες διαιρέσεις”.
“Συμμεριζόμαστε την ανησυχία των κρατικών αρχών της Ουκρανίας για το σχίσμα της Εκκλησίας στη χώρα μας. Ωστόσο, πιστεύουμε ότι η επιτυχής επίλυση αυτού του προβλήματος απαιτεί διαφορετικές συνθήκες, ιδίως την ειρήνη και τη σταθερότητα στο κράτος μας. Στηρίζουμε πάντα και θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε το κράτος σε θέματα ηθικής και πατριωτικής εκπαίδευσης, αλλά αντιτιθέμεθα στη χρήση της Εκκλησίας στον γεωπολιτικό αγώνα. Επιβεβαιώνουμε το άνοιγμα και την ετοιμότητά μας για οποιαδήποτε εποικοδομητική συνεργασία και διάλογο με σκοπό την επίτευξη της ενότητας των Εκκλησιών” καταλήγει και τονίζει πως το μοναδικό μονοπάτι για την αποκατάσταση της ενότητας της Εκκλησίας έγκειται στην παύση οποιασδήποτε εξωτερικής παρέμβασης στα θέματα της Εκκλησίας και στην παροχή στην Αγία Εκκλησία της ευκαιρίας να θεραπεύσει ανεξάρτητη, με τη βοήθεια του Θεού, την πληγή της διαίρεσης στην Ουκρανική Ορθοδοξία.
60.000 υπογραφές στο Φανάρι
Την ίδια στιγμή το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει λάβει συνολικά 60.000 υπογραφές, εκκλήσεις, να επιλυθεί το ζήτημα σύμφωνα με τους κανόνες της Εκκλησίας.
Μια ομάδα Ουκρανών προσκυνητών, συναντήθηκε με τον εκπρόσωπο του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Τουρκία, και παρέδωσε υπογραφές 50.000 Ουκρανών πιστών (βλέπε φώτο)
Οι υπογράφοντες ζητούν από το Οικουμενικό Πατριαρχείο να μην παραχωρήσει έναν τομο της αυτοκεφαλίας στους εθνικιστικές ουκρανούς σχισματικούς, οι οποίοι, με την υποστήριξη του προέδρου και του κοινοβουλίου, φιλοδοξούν να δημιουργήσουν μια νέα ουκρανική εκκλησία.
60.000 τέτοιες υπογραφές συνολικά έχουν τώρα παραδοθεί μέχρι σήμερα στη γραμματεία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Οι πρώτες 10.000 παραδόθηκαν νωρίτερα αυτό το μήνα.
Μεταξύ των 130 προσκυνητών ήταν ενορίτες από εκκλησίες που έχουν καταληφθεί από το λεγόμενο «Πατριαρχείο Κιέβου», ένα από τα δύο σχισματικά σώματα στην Ουκρανία που αγωνίζεται για αυτοκέφαλη.
Ιλαρίωνας: Δεν είναι των κοσμικών αρχών να υπαγορεύουν στην Εκκλησία ποιά μορφή υπάρξεως να επιλέγει
Κι ενώ όλα αυτά συμβαίνουν στην Ουκρανία, νέα παρέμβαση είχαμε και από το Νο2 του Πατριαρχείου Μόσχας.
Σε συνέντευξη στον ανταποκριτή του τηλεοπτικού σταθμού «NTV» ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, αναφέρθηκε στην κατάσταση στην Ουκρανία.
“Είναι αδύνατο να πρωτοστατούν οι κοσμικές αρχές στην εκχώρηση της αυτοκεφαλίας όπως και σε λοιπά ενδοεκκλησιαστικά θέματα. Στη σύγχρονη κοινωνία στις χώρες όπως η Ρωσία, η Ουκρανία και σε πλειοψηφία των λοιπών χωρών η Εκκλησία είναι χωρισμένη από την Πολιτεία: μόνη της οφείλει να επιλαμβάνεται των προβλημάτων της και να καθορίζει το καθεστώς της. Δεν είναι των κοσμικών αρχών να υπαγορεύουν στην Εκκλησία, ποια μορφή της διοικητικής διαρθρώσεως να επιλέγει” σημειώνει και προσθέτει:
“Η συντριπτική πλειοψηφία των Ορθοδόξων χριστιανών της Ουκρανίας ανήκουν στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, την μόνη κανονική Ορθόδοξη Εκκλησία στη χώρα. Μιλάμε για περισσότερες από 12 χιλιάδες ενορίες και περισσότερες από 200 Ιερές Μονές. Αυτοί οι πιστοί ούτε στον Πρόεδρο της Ουκρανίας, αλλά ούτε και στον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως υπέβαλαν το αίτημα εκχωρήσεως της αυτοκεφαλίας.
Τούτο το αίτημα υπέβαλαν προς τον τελευταίο οι δύο σχισματικές οντότητες: μια με επικεφαλής τον πρώην Μητροπολίτη Κιέβου Φιλάρετο Ντενισένκο και άλλη με επικεφαλής ένα άλλο ηγέτη του σχίσματος. Λοιπόν, και οι δύο αυτές οντότητες ζητούν τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο να τις αναγνωρίσει ως αυτοκέφαλο Εκκλησία. Μα η συντριπτική πλειοψηφία των Ορθοδόξων χριστιανών της Ουκρανίας δεν μετέχουν στο εγχείρημα αυτό, όπου πρωτοστάτησε και το οποίο για πολλοστή φορά στήριξε η κοσμική ηγεσία της Ουκρανίας. Προσπάθειες σαν και αυτή καταβλήθηκαν προ δεκαετίας, την παραμονή της 1020ης επετείου του Βαπτίσματος των Ρως.
Εδώ και εικοσιπέντε χρόνια υφίσταται το σχίσμα στην Ουκρανία. Κάποτε το υποστήριξαν οι αρχές της χώρας. Ακριβώς χάριν σε αυτή την υποστήριξη των κοσμικών αρχών το σχίσμα επέζησε μέχρι σήμερα. Άνευ της υποστηρίξεως ίσως θα ξεφούσκωνε προ πολλού, όπως συνέβη με αρκετά αυτού του είδους σχίσματα καθ΄όλη τη διάρκεια της εκκλησιαστικής ιστορίας”.
Δίνοντας και την πολιτική διάσταση του πράγματος ο κ. Ιλαρίων τονίζει:
“Φρονώ ότι εδώ, φυσικά, έχουμε να κάνουμε με κάποια προεκλογική τακτική. Όμως φοβούμαι, μήπως αυτή η τακτική να οδηγήσει σε αντίθετα αποτελέσματα, διότι αποκλείεται η επίλυση των εκκλησιαστικών ζητημάτων με ωμή παρέμβαση στα εσωτερικά της Εκκλησίας. Πρέπει επίσης να πούμε ότι στη ρητορική σχετικά με το σχέδιο της ούτως λεγομένης ενιαίας Τοπικής Εκκλησίας, συχνά-πυκνά αναφέρεται και μια άλλη ομάδα, εκείνη δηλαδή των Ουκρανών Ελληνόρυθμων Καθολικών με επικεφαλής τον Αρχιεπίσκοπο Σβιατοσλάβ Σεβτσιούκ (σ.σ Ουνίτες). Ο τελευταίος έχει επανειλημμένως δηλώσει την υποστήριξή του προς το σχέδιο της ενιαίας Τοπικής Εκκλησίας της Ουκρανίας, αλλά με όλα ταύτα τόνιζε ότι η ενότητα της Εκκλησίας αυτής θα πρέπει να στηρίζεται στον διάδοχο του Αγίου Αποστόλου Πέτρου, δηλαδή στον Πάπα Ρώμης. Με άλλα λόγια, δεν είναι τίποτε άλλο από την απόπειρα αποπλανήσεως των Ορθοδόξων χριστιανών της Ουκρανίας, προκειμένου να προσχωρήσουν στο σχίσμα. Παρόμοιες απόπειρες ζήσαμε και στο παρελθόν.
Δηλαδή, το σχέδιο τούτο υποστηρίζουν οι τρεις δυνάμεις: οι ουκρανικές κοσμικές αρχές, οι σχισματικές οντότητες και οι Ελληνόρυθμοι Καθολικοί”.
Επίσης μιλώντας για τις τακτικότερες πλέον επιθέσεις κατά των Ορθοδόξων Ιερών Ναών από τους ακραίους ανέφερε: “Στους Ναούς έρχονται κάποιοι «λεβέντες», όχι σπάνια και με μάσκες, οι οποίοι επιτίθενται κατά των ενοριτών, ακόμη και των γυναικών, τους ξυλοκοπούν, διώχνουν Ιερείς από το Ναό και αντικαθιστούν την κοινότητα, η οποία είχε στην κατοχή της αυτό το Ναό, με δική τους «κοινότητα», στην οποία, κατ΄αυτούς, ανήκε ή πρέπει να ανήκει ο συγκεκριμένος Ναός. Μάλιστα κατά την εκδίκαση της υποθέσεως η κανονική Εκκλησία κερδίζει μηνύσεις, διότι έχει δίκιο. Εν τούτοις, ακόμη και σε περιπτώσεις αναγνωρίσεως αυτών των καταλήψεων ως παρανόμων από το δικαστήριο, οι καταληψίες δεν δέχονται να αποδώσουν Ναούς.
Η εκστρατεία με σκοπό την απόδοση κανονικότητας στο σχίσμα, την οποία εξαπέλυσαν τώρα οι πολιτικές δυνάμεις της Ουκρανίας, νομιμοποιεί ακόμη και αυτό τον βανδαλισμό των σχισματικών και των μασκοφόρων «λεβεντών». Είδαμε τρομακτικές σκηνές στα βίντεο και φωτογραφίες με τους Ορθοδόξους Ι. Ναούς βεβηλωμένους, ληστευμένους, όπου εντός Ι. Ναών να επικρατεί «το βδέλυγμα ερημώσεως» με συλημένα τα Ιερά Βήματα. Όλα αυτά δεν μπορούν, βεβαίως, παρά να προκαλούν μεγάλη αγωνία και βαθύτατη ανησυχία”.
Τέλος ξεκαθάρισε πως “οι λοιπές κατά τόπους Εκκλησίες στηρίζουν την κανονική Εκκλησία της Ουκρανίας. Ουδεμία τοπική Εκκλησία παρέχει υποστήριξη στο σχίσμα”.
