Από το πρωί οι ναοί της χώρας έχουν επιτρέψει σε πιστούς να εισέλθουν τηρώντας τα μέτρα ασφαλείας για ατομική προσευχή.
Σύμφωνα με τις γραμμές που έδωσε η διοικούσα Εκκλησία οι “11 εντολές” για την λειτουργία των εκκλησιών και την παρουσία πιστών σε αυτές το επόμενο διάστημα είναι οι εξής:
1) Συνεχίζεται, σύμφωνα με όσα μέχρι τώρα ισχύουν, η τέλεση των Ιερών Ακολουθιών «κεκλεισμένων των θυρών», επιτρεπομένης και της ραδιοφωνικής, τηλεοπτικής ή διαδικτυακής αναμεταδόσεώς τους. Οι θύρες των Ιερών Ναών θα ανοίγουν μετά το πέρας των Ιερών Ακολουθιών, και εφ όσον παρέλθει χρονικό διάστημα τουλάχιστον μιας (1) ώρας, κατά την διάρκεια της οποίας θα διενεργείται ο φυσικός αερισμός τού ιερού χώρου.
2) Προς τον σκοπό της εξυπηρετήσεως των πιστών πρέπει να αναρτηθούν στους ειδικούς Πίνακες Ανακοινώσεων των Ιερών Ναών ή και στις υφιστάμενες ιστοσελίδες τους στο διαδίκτυο: α) το ωράριο τελέσεως των Ιερών Ακολουθιών, β) το ωράριο κατά το οποίο ο Ιερός Ναός παραμένει ανοικτός για την προσέλευση των πιστών και γ) ο συνολικός αριθμός των πιστών, οι οποίοι μπορούν να παρευρίσκονται ταυτόχρονα εντός τού Ιερού Ναού και καθορίζεται σύμφωνα με την αναλογία του ενός προσώπου ανά δέκα (10) τ.μ. επιφανείας και με ελάχιστη απόσταση ενός και ημίσεως (1,5) μέτρου μεταξύ τους και με την επιφύλαξη ότι σε περίπτωση κατά την οποία η επιφάνεια τού Ιερού Ναού (στον οποίο δεν συμπεριλαμβάνονται οι βοηθητικοί χώροι) υπερβαίνει τα πεντακόσια (500) τ.μ., ως μέγιστος αριθμός παρευρισκομένων ορίζεται από τον Νόμο ο αριθμός των πενήντα (50) προσώπων.
3) Στις εισόδους των Ιερών Ναών πρέπει να ληφθεί άμεση μέριμνα, ώστε να υφίστανται σταθμοί αντισηπτικών/ απολυμαντικών, προκειμένου όσοι πιστοί εισέρχονται σ’ αυτούς να τηρούν απαραίτητα την υποχρεωτική για όλους διαδικασία απολυμάνσεως των χεριών.
4) Να διευθετηθεί ο χώρος κάθε Ιερού Ναού προς τον σκοπό της παρουσίας πιστών, σύμφωνα με την παραπάνω αναλογία ενός προσώπου ανά δέκα (10) τ.μ. επιφανείας και με ελάχιστη απόσταση ενός και ημίσεως (1,5) μέτρου μεταξύ τους. Όπου υπάρχει τέτοια δυνατότητα, κρίνεται απαραίτητη η παραμονή εντός των Ιερών Ναών μόνο όσων καθισμάτων προβλέπονται, τοποθετημένων στις ανάλογες μεταξύ τους αποστάσεις και η απόσυρση των υπολοίπων εκτός των Ιερών Ναών.
5) Κατά την είσοδο στον Ιερό Ναό εφαρμόζεται σύστημα ελεγχόμενης αναμονής των πιστών για την αποφυγή συνωστισμού και είναι απαραίτητη η τήρηση της αποστάσεως του ενός και ημίσεως (1,5) μέτρου μεταξύ όσων αναμένουν. Το εξουσιοδοτημένο πρόσωπο που εφαρμόζει τον έλεγχο αναμονής στις εισόδους των Ιερών Ναών συνιστάται να φέρει τα υπό τού νόμου προβλεπόμενα μέτρα προστασίας (μάσκα, γάντια κ.λπ.). Όπου υπάρχει δυνατότητα, προτείνεται η χρήση διαφορετικών θυρών τού Ιερού Ναού για την είσοδο και έξοδο των πιστών. Στις εξόδους των Ιερών Ναών πρέπει να τοποθετηθούν υποχρεωτικά ειδικοί κάδοι για την απόρριψη χρησιμοποιηθέντος εξοπλισμού υγιεινής.
6) Ο φυσικός εξαερισμός των Ιερών Ναών, ενόσω παραμένουν ανοικτοί για την προσέλευση πιστών, είναι υποχρεωτικός. Σε περίπτωση χρήσης τεχνητού κλιματισμού πρέπει να ληφθεί άμεση μέριμνα για τον καθαρισμό των φίλτρων αυτού, ενώ και κατά την διάρκεια της τυχόν λειτουργίας του, θα πρέπει να εξασφαλίζεται και ο ταυτόχρονος φυσικός εξαερισμός τού ιερού χώρου με ανοικτές τις θύρες και τα παράθυρα αυτού.
7) Είναι απαραίτητη και απολύτως αναγκαία η συχνή και σχολαστική καθαριότητα και τακτική απολύμανση των σημείων και των επιφανειών του Ιερού Ναού στα οποία παρατηρείται συχνή πρόσβαση των πιστών. Η καθαριότητα πρέπει να γίνεται κυρίως με την χρήση αντισηπτικού διαλύματος, ενώ σε εμφανές σημείο τού Ιερού Ναού πρέπει να τοποθετηθεί ο προβλεπόμενος αναγκαίος εξοπλισμός υγιεινής (χαρτομάντηλα, χάρτινες πετσέτες, πλαστική σακούλα κ.λπ.)
8) Κατά την διάρκεια της παραμονής τους στον Ιερό Ναό, οι πιστοί, με προσωπική τους ευθύνη και μέριμνα, συνιστάται να φέρουν προστατευτική υφασμάτινη μάσκα. Εάν κάποιος πιστός, κατά την διάρκεια της παραμονής του στον Ιερό Ναό, παρουσιάσει συμπτώματα ασθένειας, πρέπει να ληφθεί μέριμνα για την άμεση και ασφαλή απομάκρυνσή του ή, εφόσον αυτό δεν είναι δυνατό, για την ασφαλή μετακίνησή του σε ειδικό χώρο προς αποφυγή επαφής με άλλα πρόσωπα. Προς τον σκοπό αυτό πρέπει να ληφθεί η ανάλογη μέριμνα και να προβλεφθεί η ύπαρξη ειδικού χώρου (π.χ. γραφείο, χώρος στο πνευματικό κέντρο κ.λπ.) με επαρκή εξαερισμό, στον οποίο θα υπάρχουν μάσκες, χαρτομάντηλα, πλαστική σακούλα, για την απόρριψη αυτών, και αντισηπτικό χεριών.
9) Όσοι πιστοί ανήκουν στις υγειονομικά ευπαθείς ομάδες (ηλικιωμένοι, ασθενείς που πάσχουν από αναπνευστικά προβλήματα ή σακχαρώδη διαβήτη ή καρδιαγγειακά νοσήματα, ανοσοκατεσταλμένοι και γενικά πρόσωπα που παρουσιάζουν συμπτώματα ασθενείας), πρέπει να αποφύγουν την έξοδο από το σπίτι, χάριν της προστασίας της υγείας τους και των αδελφών τους.
10) Τα παραπάνω ισχύουν για όλους τους Ενοριακούς, Προσκυνηματικούς, Κοιμητηριακούς, Ιδρυματικούς κ.λπ. Ιερούς Ναούς, τα Μητροπολιτικά και Ενοριακά Παρεκκλήσια, όχι όμως για τα Παρεκκλήσια, τα οποία ευρίσκονται εντός ιδιωτικών κτημάτων, κτιρίων και επιχειρήσεων (π.χ. συγκροτημάτων κατοικιών, κέντρων εκδηλώσεων, ξενοδοχείων κ.λπ), στα οποία δεν επιτρέπεται η τέλεση Ιερών Ακολουθιών και η προσέλευση προσκυνητών.
11) Για τις Ιερές Μονές εξακολουθεί να υφίσταται η «κεκλεισμένων των θυρών» τέλεση των Ιερών Ακολουθιών, με την λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων προστασίας της υγείας των μοναχών, ενώ προς το παρόν, δεν επιτρέπεται η προσέλευση προσκυνητών.
Μηνύματα με βαρύτητα Ιεραρχών
Στο μεταξύ χθες συνεχίστηκαν και οι “βολές” από αρκετούς Ιεράρχες. Ο Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας Κοσμάς είπε, μεταξύ άλλων, τα εξής:
« Σήμερα φθάσαμε σε μεγάλη ολιγοπιστία, σε άρνηση αλλά και βλασφημία του Χριστού μας και των αγίων Μυστηρίων της Εκκλησίας μας. Αντί να γονατίσουμε, και με πίστη θερμή και μετάνοια να ζητήσουμε άρση της επιδημίας από την Παντοδυναμία και την Αγάπη του Χριστού μας, όπως άλλωστε έκαναν και οι πρόγονοί μας, με τελεία απιστία απομακρύνουμε τη Θεία Χάρη, φοβούμενοι μήπως η επικοινωνία μας με τα Ιερά Μυστήρια, τα Ιερά και τα Όσια της Εκκλησίας μας, φέρουν σε μας μόλυνση. Βρέθηκαν στόματα και είπαν ότι κατά τη Θεία Κοινωνία το σάλιο θα μεταδώσει μόλυνση ή ότι ο ασπασμός του Ιερού Ευαγγελίου, του Επιταφίου και του Εσταυρωμένου, θα καταστρέψει ό,τι κερδίσαμε… Θλιβόμαστε πολύ γιατί υπάρχουν τέτοιες επιπόλαιες γνώμες και τέτοιες ιδέες, οι οποίες “διαγράφουν” την θεία Δύναμη της Εκκλησίας μας. Πονάμε, γιατί τόσο ορθολογικά, τόσο σαρκικά, τόσο επιπόλαια μιλάνε.
Αλήθεια, αυτοί οι άνθρωποι διαμένουν, ζουν, αναπνέουν, επικοινωνούν στην Ελλάδα των Αγίων, των Μαρτύρων, των Θαυμάτων ή όχι;; Απορούμε που δεν ταπεινώνονται για να ακούσουν την περίτρανη αλήθεια ότι τα Ιερά Προσκυνήματα ποτέ δεν μετέδωσαν μολύνσεις, αλλά μόνο θεραπεία, υγεία, και ότι το τεθεωμένο Σώμα και το Αίμα του Χριστού μας μπορεί και το σάλιο να το καθαρίσει, να το εξαλείψει ».
Επίσης μίλησε για τον πόνο και την αγωνία των χριστιανών αυτές τις δύσκολες ημέρες, αλλά κυρίως επεσήμανε την ανάγκη της μετανοίας για να μπορέσουμε να λάβουμε το Έλεος του Θεού, τονίζοντας: «Αλήθεια, πιστεύουμε ποιός είναι ο Χριστός; Επιτέλους, ας συνέλθουμε! Ας μετανοήσουμε! Ας ζητήσουμε έλεος για την απιστία μας και την αποστασία μας. Ας συνειδητοποιήσουμε ότι την Πατρίδα μας δεν την διαφυλάσσουν μόνο τα μέτρα τα ανθρώπινα, αλλά κυρίως οι δεήσεις της Παναγίας μας, των Αγίων μας, αλλά και οι προσευχές των πιστών ορθοδόξων Χριστιανών, οι οποίοι κλαίνε και γονατίζουν έξω από τους Ιερούς Ναούς».
O Μητροπολίτης Κερκύρας Νεκτάριος από την πλευρά του τόνισε ότι η εκκλησιαστική μας παράδοση περιελάμβανε πάντοτε την συνοδοιπορία κλήρου και λαού. Η Εκκλησία αφουγκραζόταν την φωνή των πιστών και μάλιστα εκείνων που είχαν ενεργή συμμετοχή στην εκκλησιαστική ζωή. Οι πιστοί δεν ήταν τυπικά μέλη της Εκκλησίας, αλλά ζούσαν τον τρόπο της πίστεως. Γι’ αυτό και οι απόστολοι πρότειναν και ο λαός συναποφάσιζε. Αυτό συνέχιζε να συμβαίνει και στα χρόνια του Βυζαντίου, όταν οι Σύνοδοι οι οποίες γίνονταν τύχαιναν της επιδοκιμασίας του λαού, αλλά και του μοναχισμού. Μοναστήρια και λαός έκριναν τις αποφάσεις της πολιτικής και θρησκευτικής ηγεσίας (καθώς στις Σύνοδοι προήδρευε ο αυτοκράτορας), με αποτέλεσμα να υπάρξουν σύνοδοι που χαρακτηρίστηκαν ως ληστρικές, διότι δεν ορθοδοξούσαν ως προς την πίστη. Αυτό το ήθος της αυθεντικής κοινότητας δεν εφαρμόζεται πάντοτε στους καιρούς μας. Η πολιτική ηγεσία δεν ακολουθεί την οδό της συναλληλίας με την Εκκλησία, αλλά αποφασίζει αφ’ εαυτής της για λογαριασμό και της Εκκλησίας, ενώ και οι εκκλησιαστικοί ηγέτες δείχνουν κάποιες στιγμές να είναι μακριά από τον λαό. Ο κ. Νεκτάριος επεσήμανε ότι και οι χειροτονίες δεν μπορεί να είναι χωρίς την γνώμη του λαού. Ο επίσκοπος χειροτονεί όποιον ζητεί τη ιερωσύνη μόνο όταν έχει την καλή μαρτυρία, την συμμαρτυρία όχι μόνο του πνευματικού του πατέρα, αλλά και του λαού μας και βεβαίως, αφού και ο ίδιος ο επίσκοπος προσπαθήσει να ελέγξει το αξιόπιστο των προσώπων.
Ο κ. Νεκτάριος ζήτησε από την γερόντισσα της μονής όπου βρέθηκε και την αδελφότητα να κάνουν περισσότερη προσευχή για τον λαό του Θεού, που βρίσκεται ουσιαστικά σε λιμό πνευματικό και διωγμό για την πίστη του. Να προσεύχονται ώστε να ακούγεται η φωνή του λαού από τους ποιμένες του. Ευχήθηκε, τέλος, η κρίση να μας βγάλει σοφότερους και να γίνει αφορμή για επάνοδο στο πρωτοχριστιανικό ήθος. Στα υλικά ζητήματα υπάρχει η φιλανθρωπία, καθότι η κοινοκτημοσύνη δεν μπορεί να εφαρμοστεί. Στα πνευματικά όμως χρειάζεται η συναπόφαση και η συνοδοιπορία!
Ο Μητροπολίτης Κυθήρων Σεραφείμ από την πλευρά του τόνισε πως “όταν έχουμε πίστη δεν φοβόμαστε ούτε κορονοϊούς ούτε άλλα πράγματα, αφού βεβαίως λαμβάνουμε τα μέτρα όπως πρέπει”.
Δείτε το κήρυγμά του από το 2.57.00:
https://www.youtube.com/watch?v=vS4vzFPe1fE&feature=emb_title