Τοῦ Μητροπολίτου Μάνης κ. Χρυσοστόμου Γ΄
Σχετικά μέ τήν ἀντικατάσταση τῶν Λατινικῶν ἁπὀ τήν Κοινωνιολογία στό σύστημα εἰσαγωγῆς στήν Τριτοβάθμια Ἐκπαίδευση, θεωροῦμε, ἐξ ἀντιθέτου, ὃτι ἡ πρόταση αὐτή φέρει ἐνώπιον μας τήν κρυμμένη ἀξία τοῦ μαθήματος τῆς Λατινικῆς γλώσσας.
Τά Λατινικά ἒχουν μεγάλη ἀξία καί σημασία. Δέν εἶναι ἀνούσια. Δέν εἶναι ἂχρηστα. Βοηθοῦν τά μέγιστα στή κατανόηση τῶν συγχρόνων εὐρωπαϊκῶν λέξεων καί φράσεων ἒχουν δέ ἐξαιρετική συμβολή στήν ἀνάπτυξη τῆς σκέψης, τῆς φιλοσοφίας καί τῆς διανόησης. Εἶναι ὑλικό πολιτισμοῦ.
Τά Λατινικά δημιουργοῦν σέ βάθος χρόνου ποιοτική ἐκπαιδευτική ἀνύψωση. Ἐξαιρετικῶς χρήσιμα εἶναι ἰδίως στή φιλολογική , θεολογική καί νομική ἑπιστήμη.
Γιά παράδειγμα, εἶναι δυνατόν ἓνας νομικός νά μή γνωρίζει τί σημαίνουν οἱ βασικές ἁρχές꞉ ln dubio pro reo, nullum crimen nulla poena, pacta sum servanda ἢ ἂσκηση ποινικῆς δίωξης in rem , ἓνας θεολόγος τίς φράσεις꞉ extra Ecclesiam nulla salus, totus Christus, communio sanctorum ἢ consensus partum;
Κατ’ ἐξοχήν δέ , ἓνας φιλόλογος συναντᾶ πλεῖστες λατινικές ἑκφράσεις στήν ὃλη φιλολογική του σταδιοδρομία, ἀπό τό curriculum vitae καί de facto μέχρι τό a priori καί sui generis. Μάλιστα ὁ Χριστιανισμός διηύρυνε τόν ὁρίζοντα τῆς γλώσσας τῶν Λατίνων καί ὑπήρξαν ἀξιόλογοι καρποί τῆς λατινικῆς γραμματείας.
Ἂλλο βέβαια εἶναι τό ζήτημα τῆς μεθόδου διδασκαλίας, τῆς ἀποστήθισης καί τῆς τεχνικῆς αὒξησης τῶν βάσεων τοῦ Α΄ Ἐπιστημονικού πεδίου τῶν Πανελληνίων ἐξετάσεων, τό ὁποίο βάσιμα προβάλλεται καί φυσικά δέν ὑπεισερχόμεθα σ’ αὑτό ὡς ἀναρμόδιοι.
Ἑκεῖνο όμως, τὁ ὁποίο θεωρούμε ἐπάναγκες νἀ ὑπογραμμίσουμε καί νά σκεφθοῦμε εἶναι τό γεγομός ὃτι σέ σχολεῖα στόν εὐρωπαϊκό καί ἀμερικανικό χῶρο ἀναζητοῦν τίς ἀρχαῖες γλῶσσες καί τίς μελετοῦν σέ βάθος, τόσο τά ἁρχαῖα ἑλληνικά ὃσο καί τά λατινικά.
Ὃταν βέβαια ἡ παιδεία τυγχάνει ἁπό τούς πρώτιστους παράγοντες ἐξύψωσης ἑνός λαοῦ, ἑμείς, κυρίως ἐμείς, ὡς Ἓλληνες, μέ τόση κλασική κληρονομιά , πού σ’ αὑτή στηρίχθηκε καί ἡ λατινική γλῶσσα ἀσφαλώς καί δέν ἑπιτρέπεται νά θέτουμε σέ περιφρόνηση μία γλῶσσα τόσο ἁπαραίτητη γιά τήν κατανόηση τῆς ἱστορίας καί τῆς πολιτιστικής ἐξέλιξης τῶν δυτικῶν κοινωνιῶν ἁλλά καί τῆς ὁλοκληρωμένης ἁνθρωπιστικῆς παιδείας.
Πάντα δέ, θά ἰσχύει τό꞉ “Κρείσσων γάρ σοφία, λίθων πολυτελῶν .„(Παροιμ. 8,11)