Σήμερα ο Σταυρός ανυψώνεται και ολόκληρη η κτίση ελευθερώνεται από τη φθορά.
Το 326 μ.Χ. η Αγία Ελένη πήγε στα Ιεροσόλυμα να προσκυνήσει και να ευχαριστήσει τον Κύριο για τους θριάμβους του υιού της, ο οποίος ερμήνευσε τη νίκη ότι επήλθε ένεκα της ουράνιας φανέρωσης του Σταυρού.
Μη γνωρίζοντας ποιος είναι ο Τίμιος Σταυρός. Έσκαψαν στο Γολγοθά και ανέσυραν τους τρεις σταυρούς. Ο Ιεροσολύμων Μακάριος τους ακούμπησε διαδοχικά στο σώμα μιας ευσεβέστατης νεκρής γυναίκας. Μόλις το νεκρό σώμα ακούμπησε τον Τίμιο Σταυρό, η γυναίκα αναστήθηκε.
Τότε, η Αγία Ελένη, με τη Σύγκλητο των Αρχόντων, προσκύνησαν το Ζωοποιό Ξύλο. Ο δε Ιεράρχης Μακάριος ανέβηκε στον άμβωνα και σήκωσε τον Τίμιο Σταυρό, ενώπιον των Χριστιανών, οι οποίοι με κατάνυξη έψαλλαν το «Κύριε ελέησον».
Σήμερα, επίσης, επιτελείται ανάμνηση της επιστροφής του Σταυρού από τη Περσία, στις 14 Σεπτεμβρίου το 628 μ.Χ., από τον Ηράκλειτο, ο οποίος μαζί με όλο το λαό, ανυπόδητος και ντυμένος ταπεινά, λιτάνευσαν το ιερό κειμήλιο στην Επτάλοφο Πόλη. Το παρέλαβε ο Πατριάρχης Ζαχαρίας και όλοι έψαλλαν το «Σῶσον, Κύριε, τον λαόν σου και ευλόγησον την κληρονομίαν σου… δια του Σταυρού Σου πολίτευμα».
Η τιμή των δύο ιστορικών γεγονότων εξαπλώθηκε από τα Ιεροσόλυμα, και την Κωνσταντινούπολη στην Κύπρο, καθώς και σε ολόκληρη την Εκκλησία, Ανατολή και Δύση.
Ο Σταυρός του Κυρίου, από όργανο καταδίκης, κατάρας και ντροπής, έγινε, με το σταυρικό θάνατο του Χριστού, σύμβολο αναστάσεως, δόξας, θριάμβου και τιμής.
«Χαίροις ὁ ζωηφόρος Σταυρός, τῆς εὐσεβείας τὸ ἀήττητον τρόπαιον, ἡ θύρα τοῦ Παραδείσου, ὁ τῶν πιστῶν στηριγμός, τὸ τῆς Ἐκκλησίας περιτείχισμα· … Ὅπλον ἀκαταμάχητον, δαιμόνων ἀντίπαλε, δόξα Μαρτύρων Ὁσίων, ὡς ἀληθῶς ἐγκαλλώπισμα, λιμὴν σωτηρίας, ὁ δωρούμενος τῷ κόσμῳ τὸ μέγα ἔλεος»(Εἰς τὸν Στίχον, Στιχηρὸνπροσόμοιον. Ἦχος πλ. α’, Χαίροις ἀσκητικῶν).
Σήμερα πανηγυρίζουν οι Μονές Σταυροβουνίου και Μίνθης και Εκκλησίες, μεταξύ άλλων στο Όμοδος, τον Πεδουλά, τα Λεύκαρα, την Ανώγυρα, του Αγιασμάτι στην Πλατανιστάσα, το Σταυρό της Ψώκας, το Στρόβολο, τα Λύμπια και την Ποταμιά, καθώς επίσης στην τουρκοκρατούμενη ενορία της Χρυσίδας Κυθρέας, το Βαρώσι, το Μαραθόβουνο και την Κάτω Ζώδεια.
Του Επισκόπου Μεσαορίας Γρηγορίου
