Ο γενναίος αυτός αγωνιστής της ευσέβειας Αυτόνομος ήταν επίσκοπος στην Ιταλία την εποχή των συναυτοκρατόρων Διοκλητιανού και Μαξιμιανού. Όταν ξέσπασε ο διωγμός κατά της Εκκλησίας του Χρίστου (303), ο άγιος ιεράρχης εγκατέλειψε την πόλη του και μετέβη στο χωριό Σωρεοί της Βιθυνίας, δεξιά του κόλπου της Νικομήδειας.
Εκεί τον φιλοξένησε κάποιος χριστιανός, ονομαζόμενος Κορνήλιος. Κατά την παραμονή του στους Σωρεούς ο άγιος έκτισε ναό προς τιμήν του αρχαγγέλου Μιχαήλ, όπου χειροτόνησε διάκονο τον Κορνήλιο. του παρέδωσε έπειτα την φροντίδα του ναού και των πιστών και άνεχώρησε στην Λυκαονία και Ίσαυρία, για να κήρυξη τον λόγο του Θεού… Επιστρέφοντας στην Βιθυνία, χειροτόνησε τον Κορνήλιο ιερέα. Εκεί έμαθε ότι ο Διοκλητιανός στην Νικομήδεια, πνέοντας μένεα κατά των χριστιανών, αναζητούσε και τον ίδιο εξ αιτίας τής δράσεως του.
Προκειμένου να αποφυγή τόν πειρασμό μετέβη στο Μαντίνιο και στην Κλαυδιούπολη, κοντά στον Εύξεινο Πόντο, γιά να σπείρη και εκεί τόν λόγο τής αληθείας. Κατά την επιστροφή του στους Σωρεούς χειροτόνησε τόν Κορνήλιο επίσκοπο και ακούραστος συνέχισε την ιεραποστολική του δράσι στά δυτικά μέρη τής Μ. Ασίας, από όπου ξερρίζωσε την πλάνη τής ειδωλολατρίας και έφύτευσε τόν λόγο τής πίστεως.
Επανερχόμενος πάλι στους Σωρεούς, επισκέφθηκε τό γειτονικό χωριό Λίμνες, όπου με την διδασκαλία του οδήγησε τους περισσότερους κατοίκους στο φως της θεογνωσίας και τους έβάπτισε. Βλέποντας οι νεοφώτιστοι τους ειδωλολάτρες συγχωριανούς τους να συνεχίζουν τις θυσίες στα είδωλα, την ήμερα της εορτής κάποιου δαίμονος, γεμάτοι ζήλο και ιερή οργή, όρμησαν στο είδωλείο και συνέτριψαν όλα τά αγάλματα. Από τότε οι ειδωλολάτρες καραδοκούσαν να λάβουν εκδίκησι.
Όταν ο άρχιερεύς του Θεού Αυτόνομος ήλθε στους Σωρεους γιά να τέλεση την αναίμακτη θυσία, οπλισμένοι μέ ξύλα και σίδερα εισέβαλαν ξαφνικά στον ναό, κτύπησαν όσους βρήκαν εκεί και έφόνευσαν τον άγιο μπροστά στην αγία Τράπεζα την ώρα πού λειτουργούσε, ώστε να προσφέρει την ίδια του την ζωή ώς «θυσίαν ευάρεστον τω θεώ», κατά μίμησιν τού Υιού και Λόγου τού θεού.
Μετά τό μαρτύριο του θεοφιλείς πιστοί ένεταφίασαν μέ λαμπρότητα τό ιερό του λείψανο και έκτισαν ναό επάνω στον τάφο του. Γιά πολλούς αιώνες τό ιερό σκήνωμα τού αγίου Αυτονόμου έμενε σώο και ακέραιο, διασώζοντας άδιάφθορον τον χαρακτήρα τής μορφής και αυτές ακόμη τις τρίχες τής κεφαλής και τής γενειάδος.
