Τη Δευτέρα 15 Αυγούστου εορτάστηκε με λαμπρότητα η Θεομητορική Εορτή της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου στο Πανελλήνιο Ιερό Προσκύνημα της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά του Βερμίου, όπου φυλάσσεται το Θαυματουργό Ιερό Εικόνισμα της Κυράς του Πόντου, της Προσφυγομάνας Παναγιάς, της Παναγίας της Σουμελιώτισας.
Το πρωί τελέστηκε λαμπρό Πανηγυρικό Πολυαρχιερατικό Συλλείτουργο προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολιτού Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων κ. Χρυσοστόμου, ενώ συμμετείχαν οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Σταγών και Μετεώρων κ. Θεόκλητος, ο οποίος χοροστάτησε και στον Όρθρο, Φθιώτιδος κ. Συμεών, ο Αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ωρεών κ. Φιλόθεος και ο Ποιμενάρχης μας, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων, ο οποίος κήρυξε και τον θείο λόγο.
Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας ομίλησε ο πρόεδρος του Σωματείου «Παναγία Σουμελά» κ. Γεώργιος Τανιμανίδης και όπως κάθε χρόνο πραγματοποιήθηκαν οι καθιερωμένες βραβεύσεις και δόθηκαν οι υποτροφίες σε αριστούχους του Μακροχωρίου εις μνήμη των αδικοχαμένων μαθητών του ατυχήματος των Τεμπών (2003).
Οι εκδηλώσεις ολοκληρώθηκαν με την πάνδημη Ιερά Λιτανεία της Θαυματουργής Ιεράς Εικόνας της Παναγίας Σουμελά, το τρισάγιο ενώπιον του μνημείου του Αλεξάνδρου Υψηλάντη και την κατάθεση στεφάνων.
Της εκκλησιαστικής τάξεως επιμελήθηκε ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως μας και Καθηγούμενος του Ιερού Προσκυνήματος Παναγίας Σουμελά Αρχιμ. Αθηναγόρας Μπίρδας, ενώ έψαλλαν ο Άρχοντας Πρωτοψάλτης κ. Γρηγόριος Παπαεμμανουήλ και ο Πρωτοψάλτης του Ιερού Προσκυνήματος κ. Βασίλειος Φωτιάδης μετά χορού Ιεροψαλτών.
Πολιτικοί και στρατιωτικοί άρχοντες και πλήθος ευσεβών προσκυνητών προσήλθαν από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό στις φιλόξενες πλαγιές του Βερμίου για να προσκυνήσουν, να ευχαριστήσουν και να δοξολογήσουν την Υπεραγία Θεοτόκο, το καύχημα του Ποντιακού Ελληνισμού.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων ευχαρίστησε τους Αγίους Αρχιερείς για την υψηλή παρουσία τους και ανέφερε μεταξύ άλλων: «Διά θανάτου γάρ πρός τήν ζωήν μεταβέβηκας, ἡ τήν ζωήν τεκοῦσα τήν ἐνυπόστατον».
Ἕνα παράδοξο συνιστᾶ ἡ σημερινή ἑορτή τῆς ἐνδόξου Κοιμήσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Ἕνα παράδοξο, τό ὁποῖο ὅμως ἀποδεχόμεθα ὅλοι οἱ εὐσεβῶς λατρεύοντες τόν Υἱό της, καί γι᾽ αὐτό τιμοῦμε τήν ἡμέρα ὄχι ὡς πένθιμο ἀλλά ὡς χαρμόσυνο καί θριαμβευτική, τήν τιμοῦμε ὡς ἄλλο Πάσχα καί Ἀνάσταση τοῦ καλοκαιριοῦ.
Σέ τί συνίσταται ὅμως τό παράδοξο; Συνίσταται στό ὅτι ἕνα θλιβερό γεγονός, τό πιό θλιβερό ἀπό ὅλα ὅσα καλεῖται νά βιώσει ὁ ἄνθρωπος, ἀντιμετωπίζεται ὡς χαρμόσυνο καί εὐφρόσυνο.
Συνίσταται στό γεγονός ὅτι ὁ θάνατος, ὁ ὁποῖος ἀποτελεῖ τραγική συνέπεια τῆς ἁμαρτίας καί τῆς πτώσεως τοῦ ἀνθρώπου, μεταποιεῖται στό πρόσωπο τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου σέ ζωή, καί μάλιστα ὄχι σέ μία ζωή ἡ ὁποία θά καταλήξει καί πάλι στόν θάνατο, ἀλλά σέ μία ζωή ἑνωμένη μέ τήν ἐνυπόστατο ζωή, τόν Υἱό καί Θεό της, τήν πηγή καί τόν κύριο τῆς Ζωῆς.
Γι᾽ αὐτό καί ἡ Κοίμηση τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου εἶναι γιά ὅλους τούς Ὀρθοδόξους, τά πιστά καί ἀφοσιωμένα τέκνα τῆς Παναγίας, «ἱερά καί εὐκλεής» πανήγυρις, ἡ ὁποία τούς συγκεντρώνει σέ ὅλα τά ἱερά της προσκυνήματα, ἀπ᾽ ἄκρου εἰς ἄκρον τῆς Οἰκουμένης, ἐκεῖ ὅπου οἱ ἱερές καί θαυματουργές της εἰκόνες προσφέρουν ἄφθονη τή χάρη της στούς πιστούς.
Γι᾽ αὐτό ἡ ἑορτή τῆς Κοιμήσεώς της εἶναι πανήγυρις γῆς καί οὐρανοῦ, πανήγυρις ἀγγέλων καί ἀνθρώπων, πού συνεορτάζουν τήν Πλατυτέρα τῶν οὐρανῶν καί τή Δέσποινα τοῦ Κόσμου.
Γι᾽ αὐτό καί ἡ ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου εἶναι πανήγυρις ἱερά τοῦ Γένους μας, καθώς μέ αὐτήν συνδέονται πολλά καί σημαντικά γεγονότα τῆς ζωῆς καί τῆς ἱστορίας του, ὅπως καί μέ τίς ἱερές της εἰκόνες οἱ παραδόσεις καί ἡ ζωή τῶν πατέρων καί τῶν μητέρων μας.
Καί αὐτή τήν πραγματικότητα τήν ζοῦμε κάθε χρόνο ἐδῶ, στό Πανελλήνιο Ἱερό Προσκύνημα τῆς Παναγίας Σουμελᾶ, στό νέο κατοικητήριο τῆς Μητέρας τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ, τό ὁποῖο ἀνίδρυσε ἡ εὐλάβεια καί ἡ ἀγάπη τῶν Ποντίων καί ὄχι μόνο πρός τήν πρόσφυγα Παναγία, τήν Παναγία τή Σουμελιώτισσα, ἡ ὁποία προτίμησε νά γίνει πρόσφυγας καί αὐτή, γιά νά εὑρίσκεται κοντά στά προσφιλῆ τέκνα της, γιά νά τούς προσφέρει τή μητρική ἀγάπη καί τήν προστασία της.
Γι᾽ αὐτό καί οἱ Πόντιοι καί οἱ φιλοπόντιοι συρρέουν ἐδῶ κάθε χρόνο αὐτή τήν ἡμέρα, τήν ἑορτή τῆς Κοιμήσεώς της, ἀπό ὅλα τά μήκη καί τά πλάτη τοῦ κόσμου, γιά νά ἀσπασθοῦν τήν ἱστορική καί θαυματουργό εἰκόνα της, γιά νά προσκυνήσουν εὐλαβικά τήν ἱερή καί σεβασμία μορφή της καί γιά νά ἐμπιστευθοῦν στή στοργική πρόνοιά της γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους καί ἰδιαιτέρως γιά τούς δοκιμαζομένους καί χειμαζομένους ἀπό θλίψεις καί ἀνάγκες, τά αἰτήματα τῶν καρδιῶν τους καί νά ἐκζητήσουν τήν προστασία καί τή βοήθειά της.
Τί εἶναι αὐτό ὅμως τό ὁποῖο μετέτρεψε τήν Κοίμηση τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου σέ χαρμόσυνη ἑορτή καί πανήγυρη;
Εἶναι ἡ ζωή της. Μία ζωή ἐναρμονισμένη ἀπό τήν πρώτη στιγμή μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί ἐμπεπιστευμένη μέ ταπείνωση στήν Πρόνοια καί τήν ἀγάπη του.
Αὐτή τήν ἀνέδειξε κεχαριτωμένη καί ἔκανε τόν Θεό νά ἐπιβλέψει ἐπ᾽ αὐτήν καί νά τήν ἐπιλέξει ἀπό ὅλες τίς γυναῖκες τοῦ κόσμου ὡς Μητέρα τοῦ Υἱοῦ του, ὡς τό πρόσωπο ἐκεῖνο πού θά γινόταν ἡ κλίμαξ διά τῆς ὁποίας θά κατήρχετο ὁ Θεός στή γῆ, ἀλλά καί θά μποροῦσε νά ἀνέλθει ὁ χοϊκός ἄνθρωπος στόν οὐρανό· ὡς τό πρόσωπο ἐκεῖνο, τό ὁποῖο θά δάνειζε στόν Θεό τή χοϊκή σάρκα καί θά λάμβανε τήν ἀθανασία, ὄχι μόνο γιά τόν ἑαυτό της ἀλλά καί γιά ὁλόκληρο τό ἀνθρώπινο γένος.
Καί ἐάν ἡ ὑπακοή τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ στόν οὐράνιο Πατέρα του ἦταν τό ἕνα καί ἀπαραίτητο στοιχεῖο γιά τή σωτηρία τῶν ἀνθρώπων καί γιά τήν ἀπαλλαγή τους ἀπό τά δεσμά τοῦ θανάτου, στά ὁποῖα τόν εἶχε καταδικάσει ἡ ἁμαρτία, τό δεύτερο στοιχεῖο ἦταν ἡ ὑπακοή τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου στήν πρόσκληση τοῦ Θεοῦ νά γίνει συνεργός στό μυστήριο τῆς θείας οἰκονομίας, νά γίνει ἡ Μητέρα τῆς ἐνυποστάτου ζωῆς καί ἡ πρόξενος τῆς ζωῆς διά τοῦ Υἱοῦ της γιά ὅλους ὅσους πιστεύουν σ᾽ Αὐτόν.
Αὐτός ὁ θρίαμβος τῆς ζωῆς ἐπί τοῦ θανάτου, ὁ ὁποῖος ὑποστασιάζεται στήν Κοίμηση τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, τῆς Παναγίας Μητέρας μας, εἶναι αὐτός, ὁ ὁποῖος δίδει χαρά καί ἐλπίδα στόν ἄνθρωπο καί στόν κόσμο. Διότι μᾶς κάνει νά συνειδητοποιήσουμε ὅτι ὁ θάνατος δέν ἀποτελεῖ μία τελεσίδικη κατάσταση, ἀλλά μπορεῖ νά εἶναι καί γιά μᾶς μετάβαση στή ζωή, στήν ὄντως ζωή, ὅπως ἦταν γιά τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο, τῆς ὁποίας τήν ἔνδοξο Κοίμηση ἑορτάζουμε καί πανηγυρίζουμε σήμερα.
Μπορεῖ νά εἶναι καί γιά μᾶς μετάβαση στή ζωή, ὅταν ἀκολουθοῦμε στή ζωή μας τά ἴχνη τῆς Παναγίας μας. Ὅταν ἐναρμονίζουμε τή ζωή μας μέ τό θέλημα τοῦ Υἱοῦ της. Ὅταν ζοῦμε μέ ταπείνωση καί ὑπακοή στόν Θεό. Ὅταν ἐμπιστευόμεθα ἑαυτούς καί ἀλλήλους στήν πρόνοια καί τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.
Στίς ἡμέρες μας, κατά τίς ὁποῖες ὁ κόσμος μας ζεῖ μέ τόν φόβο τοῦ θανάτου, θανάτου πού μπορεῖ νά ὀφείλεται στίς πανδημίες πού ἐσχάτως μᾶς πλήττουν, στούς πολέμους πού μᾶς ἀπειλοῦν καί στίς συνέπειες τους ἤ ἀκόμη καί στήν καταστροφή τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος καί τήν κλιματική ἀλλαγή, τό θαῦμα τῆς ἐνδόξου Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, ἀναπτερώνει καί ἐνισχύει τήν πίστη μας στή ζωή, ἡ ὁποία ἐκπηγάζει ἀπό τό Θεομητορικό μνῆμα καί προσφέρεται σέ κάθε ἄνθρωπο πού πιστεύει στήν πηγή τῆς Ζωῆς, τόν Υἱό της, καί ἐπικαλεῖται τίς πρεσβεῖες της.
Ἄλλωστε ἡ μακρά ἱστορική διαδρομή τοῦ Ἔθνους μας εἶναι γεμάτη ἀπό ἐμπειρίες μεταβάσεως ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τήν ζωήν. Εἶναι γεμάτη ἀπό γεγονότα καί πράξεις τά ὁποῖα πιστοποιοῦν τήν ἀλήθεια ὅτι ὁ θάνατος δέν ἐμποδίζει τή ζωή. Καί ἐκεῖ πού κάποιοι πιστεύουν ὅτι μποροῦν νά τήν ἐξαφανίσουν, νά τήν σβύσουν, διώκοντας καί σφαγιάζοντας ἀνθρώπους, δρομολογώντας γενοκτονίες καί καταστροφές, γκρεμίζοντας καί πυρπολώντας μνημεῖα καί τόπους λατρείας, διαπιστώνουν ὅτι ἀποτυγχάνουν, γιατί αὐτοί πού νόμισαν ὅτι τούς ἐξαφάνισαν, ζοῦν καί θά ζοῦν στό πάνθεο τῶν ἡρώων καί στή χορεία τῶν ἁγίων· ζοῦν καί θά ζοῦν στίς ψυχές ὅλων τῶν Ἑλλήνων, πού φέτος τιμοῦμε μαζί μέ τήν 200ή ἐπέτειο τοῦ ὁλοκαυτώματος τῆς Ναούσης καί τήν ἐπέτειο τῶν 100 ἐτῶν ἀπό τή Μικρασιατική καταστροφή καί τόν βάρβαρο καί ἀπάνθρωπο ξεριζωμό τῶν Ἑλλήνων τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, τοῦ Πόντου, τῆς Καππαδοκίας καί τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης.
Διότι, ὅσοι πίστευσαν πώς ἐκδιώκοντας τούς πατέρες μας ἀπό τίς προαιώνιες ἑστίες τοῦ Ἑλληνισμοῦ κατόρθωσαν νά τόν σβύσουν, ἀπατήθηκαν. Γιατί οἱ πατέρες μας, ὅπου καί ἄν βρέθηκαν, στίς νέες πατρίδες, πύργωσαν νέα ἁγιάσματα καί νέα προσκυνήματα, ὅπως ἔκαναν καί ἐδῶ στή νέα Μονή τῆς Παναγίας Σουμελᾶ, καί ἐναπέθεσαν εὐλαβικά τά ἱερά κειμήλια τῆς πίστεως καί τῆς εὐσεβείας, τίς θαυματουργές εἰκόνες τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, τῆς κατ᾽ ἐξοχήν προστάτιδος τοῦ Γένους μας, γιά νά τίς τιμοῦμε, ὅπως καί οἱ πατέρες μας, ἀλλά καί γιά νά ἀντλοῦμε δύναμη καί πίστη ἀπό τή χάρη τους καί τήν εὐλογία τους.
Καί δέν ἔχουμε ἀμφιβολία ὅτι ἑορτάζοντας καί πανηγυρίζοντας σήμερα τήν ἑορτή τῆς ἐνδόξου Κοιμήσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἐδῶ στό ὄρος Βέρμιο καί τό νέο κατοικητήριο τῆς Σουμελιώτισσας Παναγίας, τῆς μητέρας καί προστάτιδος τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ, ὅπου συνέρρευσε καί φέτος πλῆθος πιστῶν γιά νά τιμήσει τήν πρόσφυγα Παναγία, δέν εἴμεθα μόνοι.
Συμπροσεύχονται μαζί μας ἀοράτως καί οἱ ψυχές τῶν πατέρων καί τῶν μητέρων μας, ἀλλά καί ὅλοι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι αὐτή τήν ὥρα συμμετέχουν στή θεία Λειτουργία, τήν ὁποία τελεῖ ὁ Παναγιώτατος Οἰκουμενικός μας Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαῖος στό ἱστορικό μοναστήρι τῆς Παναγίας Σουμελᾶ στόν Πόντο. Καί οἱ δεήσεις μας ἑνώνονται καί μαζί μέ ὅλες ἐκεῖνες πού ἀναπέμπονται ἐνώπιον τῶν ἀναριθμήτων ἱερῶν καί θαυματουργῶν εἰκόνων τῆς Παναγίας μας, καί εἶναι βέβαιο ὅτι φθάνουν καί στόν θρόνο τῆς Παντοβασίλισσας Παναγίας, ἡ ὁποία γνωρίζει κάθε μυστικό αἴτημα τῆς ψυχῆς μας, ἀκούει κάθε ἀλάλητο στεναγμό μας καί σφογγίζει κάθε καυτό δάκρυ τῶν παιδιῶν της.
Ἔχοντας, λοιπόν, τήν εὔνοια νά ζοῦμε μέσα στήν ἀγάπη της, νά ζοῦμε κάτω ἀπό τή σκέπη καί τήν προστασία της, κλίνουμε μέ εὐλάβεια τό γόνυ ἐνώπιον τῆς χαριτοβρύτου καί θαυματουργοῦ εἰκόνος τῆς Παναγίας τῆς Σουμελᾶ, τήν ὁποία τιμοῦμε σήμερα μέ τή σεπτή παρουσία τῶν Σεβασμιωτάτων Ἁγίων Ἀδελφῶν, τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Χαλκίδος, Ἱστιαίας καί Βορείων Σποράδων κ. Χρυσοστόμου, ὁ ὁποῖος καί προεξάρχει τῆς πανηγυρικῆς θείας Λειτουργίας, τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σταγῶν καί Μετεώρων κ. Θεοκλήτου, πού προεξῆρχε τοῦ Ὄρθρου, τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Φθιώτιδος κ. Συμεών, ὁ ὁποῖος μᾶς ὁμίλησε χθές ἄριστα, καί τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Ὡρεῶν κ. Φιλοθέου, ὁ ὁποῖος προεξῆρχε χθές στόν Ἑσπερινό, οἱ ὁποῖοι καί λάμπρυναν μέ τή συμμετοχή τους τούς πανηγυρικούς ἑορτασμούς τοῦ Ἱεροῦ Προσκυνήματος τῆς Παναγίας Σουμελᾶ καί τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ, ὁ ὁποῖος τιμᾶ τήν ἑορτή τῆς πανσέπτου καί ἐνδόξου Κοιμήσεως τῆς προστάτιδός του, τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου.
Τούς ἐκφράζω τήν ὁλοκάρδιο εὐγνωμοσύνη καί εὐχαριστία μου γιά τήν παρουσία τους καί τή συμμετοχή τους στό Ἱερό μας Προσκύνημα καί τήν τιμή πού ἐπεδαψίλευσαν στον Ποντιακό Ἑλληνισμό.
Εὐχαριστίες ἀπευθύνω καί πρός τούς παρισταμένους ἐκπροσώπους τῆς κυβερνήσεως, τῆς Βουλῆς τῶν Ἑλλήνων, τῶν ἑλληνικῶν κομμάτων, τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων καί τῶν Σωμάτων Ἀσφαλείας, τόν Περιφερειάρχη μας, τόν Δήμαρχο καί τούς ἄλλους Δημάρχους, ὅλους τούς τοπικούς ἄρχοντες, τούς ἐκπροσώπους τῶν Ποντιακῶν Σωματείων, ὅλους τούς εὐσεβεῖς προσκυνητές, τούς λάτρεις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καί φίλους τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ, οἱ ὁποῖοι κατέκλυσαν ἀπό χθές τό Ἱερό Προσκύνημα τῆς Παναγίας Σουμελᾶ γιά νά προσκυνήσουν καί νά τιμήσουν τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο.
Εὔχομαι ταπεινά καί ἀπό καρδίας ἡ χάρη καί ἡ εὐλογία της νά σκέπει καί νά προστατεύει ὅλους τούς εὐλαβῶς τιμῶντας την, τόν Ποντιακό Ἑλληνισμό, τήν πατρίδα μας καί ὅλο τόν κόσμο, καί νά μᾶς διαφυλάττει ἀσινεῖς ἀπό κάθε κίνδυνο καί κάθε κακό.
Εἴθε ἡ εὐχή καί ἡ εὐλογία τῆς Παναγίας μας, τῆς Παναγίας Σουμελᾶ, νά σκέπει ὅλους μας, ἀδελφοί μου.