«Δεν είμαι αντιεμβολιαστής» αναφέρει σε συνέντευξή του στον «Πολίτη» ο καθηγητής του Ανοικτού Πανεπιστημίου Ελπιδοφόρος Σωτηριάδης, από την άλλη ωστόσο υποστηρίζει πως η λήψη οποιουδήποτε εμβολίου είναι προσωπική υπόθεση του καθενός, αφού πρώτα ενημερωθεί υπεύθυνα για τα οφέλη και τους κινδύνους του εμβολίουόπως πρέπει να κάνει ο καθένας για οποιαδήποτε πρόληψη ή θεραπεία.
Ο καθηγητής που απασχόλησε πρόσφατα την κοινή γνώμη μετά τη σύλληψή του, εξαιτίας των επεισοδίων κατά τη διάρκεια διαδήλωσης στο Προεδρικό, υποστηρίζει στη συνέντευξή του που έγινε γραπτώς, ότι υπάρχουν και πολλές άλλες μορφές αντιμετώπισης της πανδημίας, τις οποίες απαριθμεί και καλεί την κυβέρνηση να τις υιοθετήσει. Και φυσικά, περιγράφει την κλινική κατάσταση του Μόρφου Νεόφυτου, αφού τον παρακολουθεί ως γιατρός του
Με βάση την πληροφόρησή μας είστε ένας από τους γιατρούς που παρακολουθούν τον Μόρφου Νεόφυτο, ο οποίος έχει προσβληθεί από τον κορωνοϊό. Ποια είναι η κατάστασή του;
Με τον Πανιερώτατο μητροπολίτη Μόρφου συνδέθηκα φιλικά από τα φοιτητικά μου χρόνια στην Αθήνα μέσω του Αγίου Γέροντα Ευμένιου Σαριδάκη. Από τότε μέχρι σήμερα, η σχέση μας έχει εξελιχθεί από φιλική σε πνευματική. Ευχαριστώ τον Πανιερώτατο για την αγάπη με την οποία με περιβάλλει. Δεν είμαι ο θεράποντας ιατρός του Πανιερώτατου. Στο πλαίσιο όμως της σχέσης μας, ο μητροπολίτης μου έχει ζητήσει να τον συμβουλεύσω για το θέμα του κορωνοϊού. Μέχρι σήμερα ο Πανιερώτατος είναι καλά στην υγεία του και ελπίζουμε και προσευχόμαστε να συνεχίσει την ανάρρωσή του χωρίς επιπλοκές. Το ίδιο ελπίζουμε και προσευχόμαστε για όσους έχουν προσβληθεί από τον κορωνοϊό και βρίσκονται είτε στο σπίτι είτε στα νοσοκομεία της πατρίδας μας αλλά και όπου γης.
Είστε αντιεμβολιαστής ή όχι;
Η ταμπέλα του αντιεμβολιαστή είναι μια κατάπτυστη συκοφαντία την οποία μου αποδίδουν διάφοροι ακόμα και δημόσια. Όπως έχω αναφέρει επανειλημμένα, είμαι από τους λίγους γιατρούς, ίσως ο μόνος γιατρός που έχει χορηγήσει τις περισσότερες χιλιάδες εμβόλια σε νοσηλευτές, ιατρούς και εργαζόμενους σε όλη την Κύπρο. Εδώ και 15 και πλέον χρόνια χορηγώ εμβόλια για τη γρίπη, την ηπατίτιδα, τον πνευμονιόκοκκο και πολλά άλλα, ενώ έχω ασχοληθεί με το θέμα των εμβολίων και ερευνητικά. Γι’ αυτό άλλωστε έχω επιστημονική άποψη για τα εμβόλια γενικά, όπως επίσης και για τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού. Με την ερώτησή σας μου δίνετε την ευκαιρία να επαναλάβω ότι είμαι κάθετα αντίθετος σε οποιαδήποτε προσπάθεια άμεσης ή έμμεσης υποχρεωτικής επιβολής του εμβολιασμού η οποία παραβιάζει τις βασικές αρχές της βιοηθικής, τον κώδικα της Νυρεμβέργης, τη διεθνή σύμβαση του Οβιέδο η οποία έχει επικυρωθεί με νόμο της Κυπριακής Δημοκρατίας και επίσης παραβιάζει την ιατρική δεοντολογία. Η απόφαση του καθενός για οποιαδήποτε ιατρική παρεμβατική πράξη θα πρέπει να λαμβάνεται ελεύθερα μετά από υπεύθυνη ενημέρωση και χωρίς οποιοδήποτε οικονομικό ή άλλο εξαναγκασμό. Σ’ αυτό το σημείο θα ήθελα επίσης να κακίσω τις διάφορες «προσφορές» αγαθών και άλλων οικονομικών κινήτρων για την προώθηση του εμβολιασμού που έχουν δημοσιοποιηθεί στην Κύπρο. Δεν είναι τυχαίο ότι στο εξωτερικό οι «οικονομικές» προσφορές ή αν θέλετε τα κίνητρα για τον εμβολιασμό είναι ευτελή (μια μπίρα, ένα κομμάτι πίτσα κ.λπ.). Οι διεθνείς αρχές βιοηθικής δεν επιτρέπουν τη χρησιμοποίηση κινήτρων σημαντικού οικονομικού οφέλους για την προώθηση των εμβολίων διότι κάτι τέτοιο αποτελεί οικονομικό εξαναγκασμό (coercion) των ανθρώπων, κάτι το οποίο απαγορεύεται. Κατά την άποψή μου, θα πρέπει και η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής Κύπρου να αξιολογήσει αυτό το θέμα των οικονομικών κινήτρων που προσφέρονται στην Κύπρο και να τοποθετηθεί δημόσια διότι αυτά ξεπερνούν κατά πολύ το όριο ενός απλού κινήτρου.
Υπάρχει ένα ποσοστό του πληθυσμού το οποίο σας επικαλείται για να μην βάλει το εμβόλιο. Τι απαντάτε σε αυτό;
Επανειλημμένα, έχω τοποθετηθεί δημόσια ότι η απόφαση για τη λήψη του οποιουδήποτε εμβολίου είναι προσωπική του καθενός, αφού πρώτα ενημερωθεί υπεύθυνα για τα οφέλη και τους κινδύνους του εμβολίου όπως πρέπει να κάνει ο καθένας για οποιαδήποτε πρόληψη ή θεραπεία. Ταυτόχρονα θα πρέπει ο κάθε συμπατριώτης μας να συνυπολογίζει στην απόφασή του για εμβολιασμό την κατάσταση της υγείας του, καθώς και τους κινδύνους που σχετίζονται με τον ίδιο τον κορωνοϊό σε σύγκριση με τους κινδύνους του εμβολίου. Σε αυτό το πλαίσιο, θα πρέπει όλοι να ενημερώνονται και για τις παρενέργειες των εμβολίων του κορωνοϊού οι οποίες περιλαμβάνουν ακόμα και τον θάνατο. Έχει άλλωστε τεκμηριωθεί με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα ότι, τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού έχουν πολύ περισσότερες παρενέργειες σε σύγκριση με τα παραδοσιακά εμβόλια που όλοι έχουμε λάβει στην παιδική μας ηλικία. Για όλους τους πιο πάνω λόγους, έχω εντονότατες επιφυλάξεις όσον αφορά τη χορήγηση του εμβολίου για τον κορωνοϊό στα παιδιά τα οποία, στην πλειονότητά τους δεν έχουν οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας και αντιμετωπίζουν αμελητέο κίνδυνο από τον κορωνοϊό.
Γιατί κατά την άποψή σας το εμβόλιο δεν είναι το κύριο εργαλείο για την καταπολέμηση της πανδημίας;
Τα εμβόλια είναι εργαλεία που μας βοηθούν στην αντιμετώπιση των διαφόρων επιδημιών. Η ανοσία του πληθυσμού που διακρίνεται στην κυτταρική (Τ λεμφοκύτταρα) και στη χημική (αντισώματα) η οποία αναπτύσσεται είτε μέσω της φυσικής νόσησης είτε μέσω των εμβολίων είναι ασφαλώς πολύ σημαντική. Η ερώτησή σας διατυπώνεται με αρνητικό πρόσημο και με ωθεί να σας απαντήσω με ερώτηση. Τι σημαίνει κύριο εργαλείο και τι δευτερεύον και πώς αυτό μεταφράζεται ποσοτικά και συγκριτικά; Δεν μπορώ να τοποθετήσω ένα συγκεκριμένο ποσοστό σημαντικότητας στον ρόλο των εμβολίων σε σύγκριση με τα άλλα μέτρα ελέγχου μιας επιδημίας όπως είναι η επιδημιολογική επιτήρηση του πληθυσμού, η απομόνωση των ασθενών, η καραντίνα των ύποπτων περιστατικών, η εκπαίδευση του πληθυσμού, το πλύσιμο των χεριών, οι αποστάσεις, η ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και της γενικότερης υγείας των ανθρώπων, και τα πρωτόκολλα θεραπείας. Ασφαλώς και χρησιμεύουν τα εμβόλια με τις προϋποθέσεις αξιολόγησης και τα κριτήρια που ήδη ανέφερα, δηλαδή την ηλικία, την κατάσταση της υγείας, τους κινδύνους για παρενέργειες και άλλα.
Τι εναλλακτικές επιλογές έχουμε για την αντιμετώπιση της πανδημίας;
Η ερώτησή σας είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και μου δίνει την ευκαιρία να παραθέσω την επιστημονική μου άποψη για το θέμα της επιδημίας με την ελπίδα να εισακουστούν οι εισηγήσεις μου. Αυτό άλλωστε κάνω με νηφαλιότητα και επιστημονική υπευθυνότητα εδώ και τόσους μήνες μέσα από τις δημόσιες παρεμβάσεις μου.
Πρώτα θα ήθελα να διευκρινίσω ότι έχουμε εδώ και καιρό εισέλθει στην τρίτη φάση της επιδημίας δηλαδή στη φάση της εγκατάστασης και διαχείρισης. Η πρώτη φάση αφορά την έναρξη και η δεύτερη την εξάπλωση της επιδημίας. Κατά την άποψή μου, παρατηρείται μια σημαντική ανισορροπία διότι συνεχίζουμε να λαμβάνουμε μέτρα ελέγχου που αφορούν τις πρώτες δύο φάσεις της επιδημίας, ενώ εμείς βρισκόμαστε εδώ και πολλούς μήνες στην τρίτη φάση της διαχείρισης.
Ταυτόχρονα, παραμένει προβληματικό το γεγονός ότι η κυβέρνηση δεν έχει σεβαστεί την υπογραφή της σε σχέση με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου της Ευρώπης και συνεχίζει να στηρίζει ενέργειες που οδηγούν σε άμεσο ή/και έμμεσο εξαναγκασμό των πολιτών για εμβολιασμό μέσω κοινωνικών, πολιτικών, οικονομικών ή/και άλλων πιέσεων.
Θα ήθελα να εισηγηθώ στην κυβέρνηση να λάβει συγκεκριμένα μέτρα ελέγχου έτσι ώστε να περιορίσει την ενδο-οικογενειακή μετάδοση του ιού που αποτελεί τη σημαντικότερη μορφή διασποράς. Θεωρώ εξαιρετικά χρήσιμο να ληφθούν άμεσα τα ακόλουθα μέτρα:
– Να υλοποιήσει άμεσα πρόγραμμα εκπαίδευσης και προαγωγής υγείας για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος όλων των πολιτών με στόχο την:
Μεσογειακή διατροφή
Καθημερινή άσκηση
Διατήρηση φυσιολογικού βάρους σώματος
Διακοπή καπνίσματος
Βελτιστοποίηση της θεραπείας που λαμβάνει ο κάθε ασθενής
Επιπλέον λήψη βιταμίνης C
Επιπλέον λήψη βιταμίνης D με βάση τα επίπεδα βιταμίνης D του κάθε πολίτη
– Να εφαρμόσει πρόγραμμα στοχευμένης επιδημιολογικής επιτήρησης με εξετάσεις σε συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού.
– Να επικαιροποιήσει τα πρωτόκολλα επιδημιολογικής επιτήρησης για ολόκληρο τον πληθυσμό ώστε να στηρίζονται στην έγκαιρη αναγνώριση των κλινικών συμπτωμάτων. Οι εξετάσεις (rapid, PCR) θετικοποιούνται με καθυστέρηση αρκετών ημερών με αποτέλεσμα άτομα που έχουν συμπτώματα αλλά έχουν αρνητική εξέταση να συνεχίζουν να κυκλοφορούν, να εργάζονται και να μεταδίδουν τον ιό, ενώ καθυστερούν επίσης να αρχίσουν την λήψη θεραπείας με αρνητικές συνέπειες για την υγεία τους.
– Να φροντίσει για την ενοικίαση 1-2 ξενοδοχείων σε κάθε επαρχία της Κύπρου στο πρότυπο του κέντρου Eden στην Τερσεφάνου, ώστε να φιλοξενούνται για 10 ημέρες όσοι ανιχνεύονται θετικοί στον κορωνοϊό και να μην επιστρέφουν στο σπίτι τους με άλλα μέλη της οικογένειάς τους, ώστε να αποφεύγεται η ενδο-οικογενειακή μετάδοση και η συνεχής αύξηση των θετικών περιστατικών στην κοινότητα. Κάθε ξενοδοχείο να καλύπτεται από τις υπηρεσίες:
α. Ιατρού
β. Νοσηλεύτριας
γ. Ψυχολόγου
– Να διαμορφώσει ομάδες υποστήριξης σε κάθε επαρχία που θα βοηθούν όσους ανιχνεύονται θετικοί στον κορωνοϊό και θα παραμένουν μόνοι στο σπίτι τους ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες τους σε προμήθεια φαρμάκων, τροφίμων και οποιασδήποτε άλλης υποστήριξης.
– Να επικαιροποιήσει τα θεραπευτικά πρωτόκολλα που χρησιμοποιούνται στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας εμπλέκοντας ενεργά τους προσωπικούς ιατρούς του ΓεΣΥ ώστε να μειωθούν οι ανάγκες για εισαγωγές στα νοσοκομεία. Ουσιαστικά οι τρέχουσες οδηγίες αφορούν μόνο τη λήψη παρακεταμόλης.
– Να προμηθευτεί άμεσα τον συνδυασμό των ειδικών μονοκλωνικών αντισωμάτων εναντίον του κορωνοϊού που χορηγούνται σε πολλές χώρες ώστε να μειωθούν οι εισαγωγές τόσο στα νοσοκομεία όσο και στις μονάδες εντατικής θεραπείας.
Επιπλέον, θα πρέπει να αποσυρθεί κάθε μέτρο διχασμού και διχαστικού διαχωρισμού των πολιτών ανάμεσα στην κοινωνία που σχετίζεται με τα μέτρα για τον κορωνοϊό και κυρίως με τον εμβολιασμό. Το γεγονός ότι οι εμβολιασμένοι μολύνονται, νοσούν και μεταδίδουν τον κορωνοϊό, ενώ αναφέρεται ότι έχουν παρόμοιο ιϊκό φορτίο με τους ανεμβολίαστους, θα έπρεπε να οδηγήσει σε δραστική αλλαγή της διαχείρισης της επιδημίας. Άλλωστε οι πληροφορίες που προέρχονται από άλλες χώρες όπως το Ισραήλ, το Ηνωμένο Βασίλειο και αλλού επιβεβαιώνουν την ανάγκη ουσιαστικής αναθεώρησης της προσέγγισης που ακολουθούμε.
Είναι τέλος επιτακτική ανάγκη να αποκηρυχθεί κάθε έμμεση απειλή εναντίον των εργαζομένων για απώλεια του εισοδήματός τους ή/και της εργασίας τους αναφορικά με τον εμβολιασμό για τον κορωνοϊό. Είναι τραγικό να απειλείται η φυσική επιβίωση των ανθρώπων για να εξαναγκαστούν να λάβουν ένα εμβόλιο το οποίο θα έπρεπε να λαμβάνεται ελεύθερα και χωρίς οποιαδήποτε απειλή, όπως άλλωστε προβλέπει και το τελευταίο ψήφισμα του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Πρόσφατα έχετε τεθεί υπό κράτηση ως υποκινητής συγκέντρωσης έξω από το Προεδρικό το οποίο στη συνέχεια οδήγησε σε έκτροπά στο Σίγμα. Τι έχετε να πείτε επί τούτου;
Έχω καταδικάσει τα συγκεκριμένα έκτροπα στα οποία αναφέρεστε από την πρώτη στιγμή που πληροφορήθηκα γι’ αυτά από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Προσκλήθηκα να απευθύνω χαιρετισμό στη συγκέντρωση της 18ης Ιουλίου έξω από το Προεδρικό, η οποία ήταν η μεγαλύτερη σε συμμετοχή πολιτών που έχει γίνει μέχρι σήμερα. Προσήλθα στη συγκέντρωση τηρώντας όλα τα υγειονομικά μέτρα, εκφώνησα τον χαιρετισμό μου και αποχώρησα αμέσως μετά λόγω άλλων υποχρεώσεων. Δεν είχα καμία άλλη εμπλοκή στη συγκέντρωση, ούτε ως διοργανωτής ούτε με διαφορετικό τρόπο. Είναι λυπηρό και συνάμα τραγικό το γεγονός ότι μια καθόλα ειρηνική συγκέντρωση έξω από το Προεδρικό με συμμετοχή χιλιάδων πολιτών και οικογενειών οδηγήθηκε σε ανεξέλεγκτη πορεία και αμαυρώθηκε από τα συγκεκριμένα γεγονότα.
Λέχθηκε ότι θα σας γίνει πειθαρχική δίωξη στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο όπου εργάζεστε. Πού βρίσκεται αυτό το θέμα;
Μέχρι σήμερα δεν έχω καμία επίσημη πληροφόρηση από το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου για το θέμα που αναφέρετε. Προσωπικά δεν βλέπω κανέναν λόγο για να γίνει κάτι τέτοιο. Το αντίθετο θα έλεγα. Θα περίμενα να με συγχαρούν επειδή υπερασπίζομαι τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες των συμπατριωτών μας και εκφέρω ένα ενωτικό και συμφιλιωτικό λόγο με τον οποίο, κατά την άποψή μου, τιμώ την προσφορά που πρέπει να έχουν τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας προς την κοινωνία.